Τους Πούλησαν για Δούλους

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Αφρική

Ο ΟΛΑΟΥΝΤΑ ΕΚΟΥΙΑΝΟ γεννήθηκε το 1745 στη χώρα που είναι σήμερα γνωστή ως ανατολική Νιγηρία. Η ζωή στο χωριό του ήταν χαρακτηριστική της εποχής του. Οι οικογένειες εργάζονταν μαζί και καλλιεργούσαν καλαμπόκι, βαμβάκι, γλυκοπατάτες και φασόλια. Οι άντρες έβοσκαν βόδια και κατσίκες. Οι γυναίκες έγνεθαν και ύφαιναν βαμβάκι.

Ο πατέρας του Εκουιάνο ήταν διακεκριμένος πρεσβύτερος της φυλής και κριτής στην κοινότητα. Ήταν μια θέση την οποία επρόκειτο να κληρονομήσει ο Εκουιάνο κάποια μέρα. Αυτό δεν συνέβη ποτέ. Όταν ο Εκουιάνο ήταν μικρός, τον απήγαγαν και τον πούλησαν για δούλο.

Καθώς ο ένας έμπορος τον πουλούσε στον άλλον, ο Εκουιάνο συνάντησε για πρώτη φορά Ευρωπαίο όταν έφτασε στην ακτή. Έπειτα από χρόνια, περιέγραψε τις εντυπώσεις του: «Το πρώτο πράγμα που αντίκρισαν τα μάτια μου όταν έφτασα στην ακτή ήταν η θάλασσα, και ένα πλοίο δουλεμπόρων το οποίο ήταν αγκυροβολημένο και περίμενε το φορτίο του. Αυτά με γέμισαν έκπληξη, η οποία σύντομα μετατράπηκε σε τρόμο όταν με μετέφεραν στο πλοίο. Αμέσως μερικά μέλη του πληρώματος με ψηλάφησαν και με σήκωσαν στον αέρα για να δουν αν ήμουν υγιής, και τώρα πια ήμουν βέβαιος ότι είχα μπει σε έναν κόσμο κακών πνευμάτων και ότι επρόκειτο να με σκοτώσουν».

Κοιτώντας γύρω του, ο Εκουιάνο είδε «πολλούς και διάφορους μαύρους ανθρώπους αλυσοδεμένους μαζί, και τα πρόσωπα όλων αποκάλυπταν μελαγχολία και λύπη». Καταβεβλημένος, λιποθύμησε. Οι άλλοι Αφρικανοί τον συνέφεραν και προσπάθησαν να τον παρηγορήσουν. Ο Εκουιάνο λέει: «Τους ρώτησα αν θα μας έτρωγαν εκείνοι οι λευκοί».

Ο Εκουιάνο μεταφέρθηκε στο Μπαρμπάντος, κατόπιν στη Βιρτζίνια και αργότερα στην Αγγλία. Επειδή τον αγόρασε ο καπετάνιος ενός πλοίου, ταξίδεψε πολύ. Έμαθε να διαβάζει και να γράφει· τελικά εξαγόρασε την ελευθερία του και έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στο κίνημα για την κατάργηση της δουλείας στη Βρετανία. Το 1789 δημοσίευσε τη βιογραφία του, μια από τις λιγοστές αφηγήσεις (και πιθανότατα η καλύτερη) που γράφτηκαν για το δουλεμπόριο από κάποιον Αφρικανό ο οποίος έπεσε ο ίδιος θύμα του.

Εκατομμύρια άλλοι Αφρικανοί δεν ήταν τόσο τυχεροί. Αφού τους ξερίζωσαν από τα σπίτια και τις οικογένειές τους, τους έστειλαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού κάτω από πολύ απάνθρωπες συνθήκες. Αυτούς, μαζί με τα παιδιά που γέννησαν, τους αγόραζαν και τους πουλούσαν σαν τα ζώα, και τους ανάγκαζαν να μοχθούν χωρίς πληρωμή για να αυξήσουν τον πλούτο ξένων. Οι περισσότεροι δεν είχαν δικαιώματα και οι ιδιοκτήτες τους μπορούσαν να τους τιμωρήσουν, να τους κακοποιήσουν ακόμη και να τους σκοτώσουν ανάλογα με τα καπρίτσια τους. Για τους περισσότερους από αυτούς τους καταπιεσμένους ανθρώπους, η μόνη απελευθέρωση από τη δουλεία ήταν ο θάνατος.