Πώς Είναι ο Κόσμος μας Σήμερα;
ΜΗΠΩΣ εσείς που είστε αρκετά μεγάλοι ώστε να θυμάστε το 1945 έχετε δει κάποια αλλαγή στους κανόνες και στην ηθική; Εκατομμύρια έχουν ασπαστεί τη «νέα ηθική», η οποία υποτίθεται ότι προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία. Αλλά με ποιο τίμημα;
Ένας 70χρονος που υπηρέτησε στο Ναυτικό των Η.Π.Α. στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο δήλωσε: «Στη δεκαετία του 1940 υπήρχε πολύ μεγαλύτερη εμπιστοσύνη, και οι γείτονες βοηθούσαν ο ένας τον άλλον. Εκεί όπου ζούσαμε στην Καλιφόρνια, δεν χρειαζόταν καν να κλειδώνουμε τις πόρτες μας. Δεν υπήρχε έγκλημα στους δρόμους, και σίγουρα δεν υπήρχε ένοπλη βία στα σχολεία. Από τότε η εμπιστοσύνη έχει ουσιαστικά εκλείψει». Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην περιοχή που ζείτε; Αναφέρεται ότι στην Πόλη της Νέας Υόρκης οι μισοί έφηβοι άνω των 14 ετών έχουν μαζί τους όπλα. Σε μερικά σχολεία χρησιμοποιούνται ανιχνευτές μετάλλων για να μην περνούν μαχαίρια, σουγιάδες και πυροβόλα όπλα. Κάθε χρόνο περίπου ένα εκατομμύριο έφηβες στις Ηνωμένες Πολιτείες μένουν έγκυες, και 1 στις 3 από αυτές κάνουν έκτρωση. Νεαρές έφηβες είναι ήδη μητέρες—παιδιά που γεννούν μωρά.
Η ισχυρή ομάδα επιρροής των ομοφυλοφίλων και των λεσβιών έχει προωθήσει αυτόν τον τρόπο ζωής τόσο αποτελεσματικά ώστε όλο και περισσότεροι άνθρωποι τον ανέχονται και τον ασπάζονται. Αλλά, όπως και άλλοι, έτσι και αυτοί έχουν πληρώσει υψηλό τίμημα σε αρρώστιες και θανάτους εξαιτίας σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών, όπως το AIDS. Η επιδημία του AIDS έχει εξαπλωθεί στους ετεροφυλόφιλους και στους χρήστες ναρκωτικών. Έχει καταφέρει θανάσιμο πλήγμα στην Αφρική, στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Και δεν φαίνεται τέλος στον ορίζοντα.
Το βιβλίο Ιστορία της Προσωπικής Ζωής (A History of Private Life) δηλώνει: «Βία, αλκοολισμός, ναρκωτικά: αυτές είναι οι κύριες μορφές αποκλίνουσας συμπεριφοράς στη σουηδική κοινωνία». Αυτή η δήλωση αληθεύει για τις περισσότερες χώρες στο Δυτικό κόσμο. Με την κατάρρευση των θρησκευτικών αξιών, επήλθε μια πλημμύρα ηθικής εξαχρείωσης, ακόμη και ανάμεσα στον κλήρο.
Ναρκωτικά—Τότε και Τώρα
Στη δεκαετία του 1940, τα ναρκωτικά ήταν σχεδόν άγνωστα στο γενικό πληθυσμό του Δυτικού κόσμου. Ναι, οι άνθρωποι είχαν ακούσει για τη μορφίνη, το όπιο και την κοκαΐνη, αλλά μόνο μια συγκριτικά μικρή ομάδα έπαιρνε αυτά τα ναρκωτικά. Δεν υπήρχαν βαρόνοι των ναρκωτικών ούτε «βαποράκια», όπως είναι γνωστοί σήμερα. Δεν υπήρχαν τοξικομανείς στις γωνίες των δρόμων. Αλλά ποια είναι η κατάσταση το 1995; Πολλοί από τους αναγνώστες μας γνωρίζουν την απάντηση από προσωπική τους πείρα στη γειτονιά τους. Φόνοι που σχετίζονται με ναρκωτικά αποτελούν καθημερινό συμβάν σε πολλές μεγαλουπόλεις στον κόσμο. Ισχυροί βαρόνοι των ναρκωτικών εξουσιάζουν πολιτικούς και δικαστές, και μπορούν να διατάξουν και να επιτύχουν τη δολοφονία κάθε μη συνεργάσιμου ισχυρού ατόμου. Η πρόσφατη ιστορία της Κολομβίας και της σχέσης της με τα ναρκωτικά το αποδεικνύει αυτό.
Η μάστιγα των ναρκωτικών θερίζει περίπου 40.000 ζωές κάθε χρόνο μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό το πρόβλημα σίγουρα δεν υπήρχε το 1945. Δεν είναι παράξενο ότι, αφού επί δεκαετίες οι κυβερνήσεις προσπάθησαν να εξαλείψουν τα ναρκωτικά, ο Πάτρικ Μέρφι, πρώην αστυνομικός διευθυντής της Πόλης της Νέας Υόρκης, έγραψε ένα άρθρο για την εφημερίδα Ουάσινγκτον Ποστ (Washington Post) με τίτλο «Ο Πόλεμος με τα Ναρκωτικά Τελείωσε—Τα Ναρκωτικά Νίκησαν»! Ο ίδιος λέει ότι «το εμπόριο ναρκωτικών . . . είναι τώρα από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις στις [Ηνωμένες Πολιτείες], με κέρδη που πιθανώς ανέρχονται σε 150 δισεκατομμύρια δολάρια [περ. 34,5 τρισ. δρχ.] φέτος». Το πρόβλημα είναι τεράστιο και φαίνεται άλυτο. Τα ναρκωτικά έχουν αυξανόμενο πελατολόγιο, και όπως συμβαίνει με πολλές άλλες κακές συνήθειες, οι πελάτες τους είναι εθισμένοι. Είναι μια βιομηχανία που στηρίζει την οικονομία αρκετών κρατών.
Ο Τζον Κ. Γκάλμπρεϊθ, καθηγητής πολιτικής οικονομίας, έγραψε στο βιβλίο του Η Κουλτούρα της Ικανοποίησης (The Culture of Contentment): «Το εμπόριο ναρκωτικών, οι χωρίς διάκριση πυροβολισμοί, άλλα εγκλήματα καθώς και ο αποπροσανατολισμός και η αποσύνθεση της οικογένειας αποτελούν τώρα πλευρές της καθημερινής διαβίωσης». Ο ίδιος δηλώνει ότι οι κοινότητες των μειονοτήτων σε πολλές μεγάλες αμερικανικές πόλεις «είναι τώρα κέντρα τρόμου και απόγνωσης». Γράφει ότι «πρέπει να αναμένουμε μεγαλύτερη αγανάκτηση και κοινωνική αναταραχή». Γιατί; Επειδή, λέει, οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί, «η κατώτερη τάξη», οι οποίοι αυξάνουν, γίνονται φτωχότεροι.
Τα Πλοκάμια του Διεθνούς Εγκλήματος
Ολοένα και περισσότερες αποδείξεις αποκαλύπτουν ότι εγκληματικές ομάδες εξαπλώνουν την επιρροή τους παγκόσμια. Επί χρόνια το οργανωμένο έγκλημα, με τις «οικογένειες εγκλήματος», σχετιζόταν με την Ιταλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά τώρα ο γενικός γραμματέας του Ο.Η.Ε. Μπούτρος Μπούτρος-Γκάλι προειδοποίησε ότι «το οργανωμένο έγκλημα σε διεθνή κλίμακα . . . περιφρονεί τα σύνορα και γίνεται παγκόσμια δύναμη». Ο ίδιος είπε: «Στην Ευρώπη, στην Ασία, στην Αφρική και στην Αμερική, οι δυνάμεις του σκότους είναι δραστήριες και δεν γλιτώνει καμία κοινωνία». Επίσης είπε ότι «το διεθνές έγκλημα . . . υποσκάπτει τα ίδια τα θεμέλια της παγκόσμιας δημοκρατικής τάξης. Δηλητηριάζει το επιχειρηματικό κλίμα, διαφθείρει τους πολιτικούς ηγέτες και υποσκάπτει τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Ο Χάρτης Έχει Αλλάξει
Ο Βάκλαβ Χάβελ, πρόεδρος της Τσεχίας, είπε σε μια ομιλία που εκφώνησε στη Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. ότι τα δυο πιο σημαντικά πολιτικά γεγονότα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα ήταν η κατάρρευση της αποικιοκρατίας και η πτώση του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη. Μια σύγκριση ενός χάρτη του 1945 με έναν του 1995 γρήγορα αποκαλύπτει τις αναταραχές που έχουν συμβεί στην παγκόσμια σκηνή, ιδιαίτερα στην Αφρική, στην Ασία και στην Ευρώπη.
Συγκρίνετε την πολιτική κατάσταση αυτών των δύο χρονολογιών. Στα 50 χρόνια που μεσολάβησαν, ο κομμουνισμός έφτασε στο απόγειό του για να καταλήξει να διαλυθεί στις περισσότερες πρώην κομμουνιστικές χώρες. Σε αυτά τα κράτη η ολοκληρωτική διακυβέρνηση έδωσε τη θέση της σε κάποιου είδους «δημοκρατία». Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από τις συνέπειες της μεταβολής της κοινωνίας τους σε οικονομία της αγοράς. Η ανεργία μαίνεται ανεξέλεγκτη, και συχνά τα χρήματα δεν έχουν αξία. Το 1989 το ρωσικό ρούβλι άξιζε 1,61 δολάρια. Όταν γραφόταν αυτό το άρθρο, χρειαζόσασταν πάνω από 4.300 ρούβλια για να έχετε ποσό ίσης αξίας με ένα δολάριο!
Το περιοδικό Σύγχρονη Ωριμότητα (Modern Maturity) ανέφερε ότι σήμερα περίπου 40 εκατομμύρια Ρώσοι ζουν κάτω από το επίπεδο φτώχειας. Μια Ρωσίδα είπε: «Δεν έχουμε χρήματα ούτε για να πεθάνουμε. Δεν μπορούμε να πληρώσουμε την κηδεία». Ακόμη και μια φτηνή κηδεία κοστίζει περίπου 400.000 ρούβλια (περ. 22.000 δρχ.). Τα άταφα πτώματα στοιβάζονται στα νεκροτομεία. Ταυτόχρονα, πρέπει να σημειώσουμε ότι περισσότεροι από 36 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν κάτω από το επίπεδο φτώχειας στις Ηνωμένες Πολιτείες!
Ο οικονομικός συντάκτης της εφημερίδας Γκάρντιαν Γουίκλι (Guardian Weekly), Γουίλ Χάτον, έγραψε για τα προβλήματα της Ανατολικής Ευρώπης. Κάτω από τον τίτλο «Είσοδος στην Εποχή της Ανησυχίας», δήλωσε: «Η κατάρρευση του κομμουνισμού και η συρρίκνωση της Ρωσίας στο μικρότερο μέγεθος που είχε μετά το 18ο αιώνα είναι γεγονότα των οποίων τις συνέπειες ούτε καν κατανοούμε ακόμη». Περίπου 25 νέα κράτη έχουν αντικαταστήσει την πρώην σοβιετική αυτοκρατορία. Ο ίδιος λέει ότι «η αγαλλίαση με την οποία χαιρετίστηκε η κατάρρευση του κομμουνισμού έχει μετατραπεί τώρα σε αυξανόμενη ανησυχία για το μέλλον. . . . Η πτώση σε οικονομική και πολιτική αναρχία είναι πιθανότερη από ποτέ άλλοτε—και η δυτική Ευρώπη δεν μπορεί να αναμένει ότι θα μείνει απρόσβλητη».
Με μια τόσο απαισιόδοξη άποψη, δεν είναι παράξενο που ο Χάτον ολοκληρώνει το άρθρο του λέγοντας: «Ο κόσμος χρειάζεται μια πυξίδα και όχι μόνο απλές εκκλήσεις για υιοθέτηση της δημοκρατίας και της ελεύθερης αγοράς—αλλά δεν υπάρχει καμία διαθέσιμη». Έτσι πού μπορούν να στραφούν τα έθνη για να βρουν λύση; Το επόμενο άρθρο θα δώσει μια απάντηση.
[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 10]
Ο Ο.Η.Ε. Μετά το 1945
Γιατί δεν μπόρεσε ο Ο.Η.Ε., που σχηματίστηκε το 1945, να αποτρέψει τους τόσους πολέμους; Ο γενικός γραμματέας Μπούτρος Μπούτρος-Γκάλι δήλωσε στην ομιλία του «Πρόγραμμα για την Ειρήνη»: «Τα Ηνωμένα Έθνη καταστάθηκαν ανίσχυρα να αντιμετωπίσουν πολλές από αυτές τις κρίσεις λόγω των βέτο—279 στον αριθμό—που προβλήθηκαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, τα οποία απεικόνιζαν παραστατικά τις διαιρέσεις εκείνης της περιόδου [του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των καπιταλιστικών και των κομμουνιστικών κυβερνήσεων]».
Μήπως ο Ο.Η.Ε. δεν προσπάθησε να διατηρήσει την ειρήνη μεταξύ των κρατών; Προσπάθησε, αλλά με υψηλό κόστος. «Δεκατρείς ειρηνευτικές αποστολές δημιουργήθηκαν από το 1945 μέχρι το 1987· 13 άλλες δημιουργήθηκαν από τότε και ύστερα. Υπολογίζεται ότι 528.000 άτομα, στρατιώτες, αστυνομικοί και πολίτες, είχαν υπηρετήσει υπό τη σημαία των Ηνωμένων Εθνών ως τον Ιανουάριο του 1992. Πάνω από 800 από αυτούς που προέρχονταν από 43 χώρες πέθαναν στην υπηρεσία του Οργανισμού. Το συνολικό κόστος αυτών των επιχειρήσεων ανήλθε σε 8,3 δισεκατομμύρια δολάρια [περ. 1,9 τρισ. δρχ.] ως το 1992».
[Ευχαριστίες]
Tank and missile: U.S. Army photo
[Πλαίσιο στη σελίδα 11]
Τηλεόραση
Εκπαιδευτής ή Διαφθορέας;
Σχετικά λίγα σπίτια είχαν τηλεόραση το 1945. Αυτή βρισκόταν ακόμη στο πρωτόγονο αρχικό της στάδιο, με ασπρόμαυρες εικόνες. Σήμερα, η τηλεόραση είναι ένας συγχωρημένος κλέφτης και εισβολέας σχεδόν σε κάθε σπίτι του αναπτυγμένου κόσμου και σε κάθε χωριό του αναπτυσσόμενου κόσμου. Μολονότι λίγα προγράμματα είναι εκπαιδευτικά και εποικοδομητικά, τα περισσότερα εξαχρειώνουν τις ηθικές αξίες και κάνουν έκκληση στο χαμηλότερο κοινό παρονομαστή των τηλεθεατών. Η δημοτικότητα των βιντεοταινιών, η εκμετάλλευση της πορνογραφίας και οι ακατάλληλες ταινίες είναι άλλο ένα καρφί στο φέρετρο του καλού γούστου και των υγιών ηθικών αρχών.
[Εικόνα στη σελίδα 9]
Οι πόλεμοι, όπως αυτός στο Βιετνάμ, κόστισαν πάνω από 20 εκατομμύρια ζωές μετά το 1945
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 8]
Patrick Frilet/Sipa Press
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 8]
Luc Delahaye/Sipa Press