Πώς να Είστε Πετυχημένος Μεμονωμένος Γονέας

«Αυτό που ποτέ δεν έχουν αρκετό όλοι οι μεμονωμένοι γονείς είναι ο χρόνος».—Οδηγός Επιβίωσης του Μεμονωμένου Γονέα (The Single Parent’s Survival Guide).

«Η έλλειψη χρημάτων είναι το σοβαρότερο πρόβλημα».—Εφημερίδα Τάιμς (Times) του Λονδίνου.

‘Η μοναξιά είναι μια σημαντική πηγή άγχους για το μεμονωμένο γονέα’.—Χρειαζόμαστε Διάλειμμα (Give Us a Break), μια έρευνα σχετικά με τις ευκαιρίες των μεμονωμένων γονέων για αναψυχή.

ΟΛΟΙ οι γονείς έχουν δυσκολίες, χαρές και προβλήματα. Αλλά οι μεμονωμένοι γονείς τα δοκιμάζουν όλα αυτά χωρίς κάποιο σύντροφο. Κατά συνέπεια, ο χρόνος, τα χρήματα και η μοναξιά συνήθως αποτελούν πολύ σημαντικούς παράγοντες της ζωής τους.

Όσο σκληρή και αν είναι ίσως η ζωή τους, οι μεμονωμένοι γονείς μπορούν να πετύχουν στην οικογενειακή τους ζωή, και πολλοί πετυχαίνουν. Πολλά εξαρτώνται από το ποιους κανόνες υιοθετούν και πόσο αυστηρά τους τηρούν.

Είναι ενδιαφέρον ότι η Αγία Γραφή προ πολλού προείπε την παρούσα ηθική και κοινωνική αναταραχή. Προσέξτε πώς ο Χριστιανός απόστολος Παύλος έθεσε σε ετοιμότητα τον νεαρό μαθητή Τιμόθεο σχετικά με αυτό. «Αυτό όμως να γνωρίζεις», προειδοποίησε, «στις τελευταίες ημέρες οι καιροί θα είναι κρίσιμοι, δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους. Διότι οι άνθρωποι θα είναι φίλαυτοι, . . . ανυπάκουοι στους γονείς, αχάριστοι, χωρίς οσιότητα, άστοργοι, αδιάλλακτοι».—2 Τιμόθεο 3:1-3.

Η Αγία Γραφή δεν είναι απλώς ένα βιβλίο που προφήτεψε με ακρίβεια τη σημερινή νοοτροπία. Περιέχει εκείνες τις αρχές που, όταν κάποιος τις ακολουθήσει, εξασφαλίζουν επιτυχία στην οικογενειακή ζωή. (2 Τιμόθεο 3:16, 17) Εξετάστε πώς μερικές από αυτές μπορούν να βοηθήσουν τους μεμονωμένους γονείς να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα του χρόνου, των χρημάτων και της μοναξιάς.

Να Εξαγοράζετε το Χρόνο

Όσο οργανωμένοι και αν είστε, ο χρόνος είναι ένα αγαθό που χάνεται εύκολα. Για να χρησιμοποιείτε το χρόνο σας καλά, πρώτα από όλα πρέπει να προσδιορίσετε τι ακριβώς συμβαίνει με αυτόν. Κατόπιν θα είστε σε θέση να αποφασίσετε ποιες δραστηριότητες είναι πιο σπουδαίες για εσάς. «Να κρατάτε ένα ‘ημερολόγιο κατανομής του χρόνου’», προτείνει κάποιος οργανισμός για μεμονωμένους γονείς. «Σε αυτό κρατήστε αρχείο όλων των πραγμάτων που κάνετε σε μια μέρα ή μια εβδομάδα, και δείτε πόσο χρόνο σας παίρνουν. Έπειτα, ψάξτε να βρείτε από πού θα μπορούσε να εξοικονομηθεί χρόνος ή να χρησιμοποιηθεί καλύτερα, αλλάζοντας την προτεραιότητα των πραγμάτων ή μην κάνοντας ορισμένα πράγματα».

Αυτή η λογική συμβουλή αντανακλά τη Γραφική σοφία που βρίσκεται πίσω από την οδηγία του αποστόλου: «Να προσέχετε . . . πάρα πολύ πώς περπατάτε, όχι ως άσοφοι, αλλά ως σοφοί, εξαγοράζοντας τον εύκαιρο χρόνο, επειδή οι ημέρες είναι πονηρές».—Εφεσίους 5:15, 16.

Για παράδειγμα, μήπως η παρακολούθηση τηλεόρασης καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του καθημερινού σας προγράμματος; Αν τη μειώσετε, αυτό θα σας δώσει επιπλέον χρόνο για να μιλήσετε με τα παιδιά σας και να κάνετε πράγματα μαζί. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στο να οικοδομήσετε καλές σχέσεις μαζί τους.

‘Οι προσπάθειές μου να καθήσω και να μιλήσω με τα παιδιά μου απλώς οδηγούν σε μεγάλη, παγωμένη σιωπή’, ίσως πείτε. Μπορεί να έχουν έτσι τα πράγματα, αλλά μην το αφήσετε αυτό να σας αποθαρρύνει. Σύμβουλοι μεμονωμένων γονέων συστήνουν να διακρίνετε τα αισθήματα στις καθημερινές συζητήσεις των παιδιών σας, όπως τα σχόλια που κάνουν για τους φίλους τους στο σχολείο ή για το τι σκοπεύουν να κάνουν. Αλλά δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό όταν η τηλεόραση τραβάει την προσοχή σας, έτσι δεν είναι; Ακόμη και αν την αφήνετε να παίζει χωρίς να παρακολουθείτε, ο περισπασμός μπορεί να σας στερήσει ζωτικές πληροφορίες για τις ενδόμυχες σκέψεις και τα αισθήματα των παιδιών σας. Έτσι, βρείτε χρόνο για τα παιδιά σας. Κάντε τις δουλειές του σπιτιού μαζί, και τότε να μιλάτε μαζί τους—και να ακούτε όταν μιλάνε!

Ακόμη, να διαβάζετε μαζί τους. Οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη σχέση μεταξύ της ικανότητας που έχει ένα παιδί να γράφει και να διαβάζει όταν είναι πέντε ετών και των επακόλουθων επιτευγμάτων του. Ένας λόγος παραπάνω για να εξαγοράζετε χρόνο ώστε να διαβάζετε μαζί. Λίγα λεπτά προτού κοιμηθούν, ή νωρίτερα το βράδυ προτού νιώσετε υπερβολική κούραση, θα είναι χρόνος που έχει δαπανηθεί σοφά.

Να Είστε Ικανοποιημένοι με τα Αναγκαία

Πολλοί μεμονωμένοι γονείς βρίσκονται παγιδευμένοι σε ένα φαύλο οικονομικό κύκλο. Με κάποιον τρόπο πρέπει να κερδίζουν αρκετά χρήματα για να πληρώνουν για ικανοποιητικό σπίτι, τροφή και ρουχισμό. Αλλά η εργασία εγείρει το ζήτημα της κατάλληλης φροντίδας για τα παιδιά.

Δεν είναι πάντοτε εύκολο να βρεθεί κάποιος βρεφονηπιακός σταθμός, ούτε και είναι οικονομικό. Μερικοί μεμονωμένοι γονείς πετυχαίνουν επιστρατεύοντας τη βοήθεια συγγενών τους—παππούδων και θείων. Άλλοι στηρίζονται σε βρεφικούς σταθμούς, χώρους παιχνιδιού και εγκαταστάσεις για τη φροντίδα των παιδιών τις οποίες τους παρέχουν οι εργοδότες τους. Τα κρατικά επιδόματα, αν υπάρχουν, δεν καλύπτουν πάντοτε τα έξοδα που ίσως απαιτούνται για αυτή τη φροντίδα των παιδιών. Σε μερικές χώρες, μεμονωμένοι γονείς που έχουν κάποιο μωρό ίσως είναι σε θέση να επιλέξουν να μην ψάξουν για εργασία αλλά να μείνουν στο σπίτι και να συντηρούνται με τα χρήματα που παρέχει η κυβέρνηση.

Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των μεμονωμένων γονέων τους οποίους πρέπει να φροντίσουν, οι κυβερνήσεις, με τη σειρά τους, ψάχνουν να βρουν εκείνους που θεωρούν υπεύθυνους. Στη Βρετανία, αυτό έχει ήδη οδηγήσει στη λήψη αυστηρών μέτρων για τους πατέρες οι οποίοι έχουν φύγει και δεν φροντίζουν από οικονομική άποψη τα παιδιά τους. Οι υπηρεσίες υποστήριξης παιδιών κάνουν ενέργειες ώστε να υποχρεώσουν τους ανεύθυνους πατέρες να αποδώσουν τα ποσά της διατροφής τα οποία χρωστούν. Αν οι μεμονωμένες μητέρες αρνηθούν να βοηθήσουν τις υπηρεσίες να εντοπίσουν τον πατέρα, πιθανότατα θα χάσουν μερικά οικονομικά οφέλη. «Στη Σουηδία υπολογίζεται ότι το 40 τοις εκατό των αμελών γονέων εντοπίζονται από τοπικές υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης, και στη Γαλλία τα δικαστήρια επιβάλλουν την πληρωμή διατροφής και τη δίωξη των αμελών γονέων», αναφέρει η εφημερίδα Τάιμς του Λονδίνου.

Με ή χωρίς δικαστήρια, με ή χωρίς κρατική βοήθεια, πολλοί μεμονωμένοι γονείς βρίσκουν τρόπους να βοηθούν τον εαυτό τους να ζήσει με λιγότερα χρήματα από ό,τι είχαν συνηθίσει στο παρελθόν. Πώς; Με το να αλλάζουν τον προϋπολογισμό τους.

Απαιτείται επιδεξιότητα για να μάθει κάποιος να αλλάζει τον προϋπολογισμό του. Αυτό συνήθως σημαίνει να αλλάζει τις προτεραιότητες όσον αφορά τις δαπάνες—για παράδειγμα, να βάζει στην άκρη χρήματα πρώτα για το ενοίκιο και τη θέρμανση, κατόπιν για την αγορά τροφίμων και κατόπιν για να ξεπληρώνει δάνεια. «Έχοντας διατροφή και σκεπάσματα», εξήγησε ο απόστολος Παύλος, «θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά».—1 Τιμόθεο 6:8.

Έχετε σκεφτεί να μοιραστείτε τα έξοδα με άλλους; Αν αγοράζετε τα τρόφιμα και τα είδη οικιακής χρήσης σε μεγάλες ποσότητες με άλλους γονείς μπορείτε να εξοικονομήσετε χρήματα. Όποιον προϋπολογισμό και αν έχετε, να θυμάστε ότι είναι ανάγκη να καθήσετε και να υπολογίσετε τις δαπάνες σας. (Παράβαλε Λουκάς 14:28). Γιατί να μη ζητήσετε τη βοήθεια των παιδιών σας όταν φτιάχνετε τον προϋπολογισμό; Κατόπιν τα παιδιά μπορεί να το θεωρούν προνόμιο να σας βοηθούν να τον τηρείτε. Ίσως μάλιστα διαπιστώσετε ότι μπορείτε να αποταμιεύετε μερικά χρήματα.

Για να Κάνετε Φίλους, να Είστε Φιλικοί

«Κάνετε συνήθειά σας το να δίνετε και οι άνθρωποι θα σας δώσουν», συμβούλεψε ο Ιησούς. «Με το μέτρο με το οποίο μετράτε, θα μετρήσουν σε εσάς, σε ανταπόδοση». (Λουκάς 6:38) Το ίδιο αληθεύει για τις προσωπικές σχέσεις. Το ενδιαφέρον σας για τους άλλους μπορεί να κερδίσει φιλική ανταπόκριση. Ο καλύτερος τρόπος για να υπερνικήσετε τη μοναξιά είναι να πάρετε την πρωτοβουλία να κάνετε φίλους. Ίσως μπορείτε να βρείτε αξιόπιστους φίλους που θα προσέχουν τα παιδιά σας ώστε να μπορείτε να πάτε σε κάποια επίσκεψη. Ακόμη καλύτερα, γιατί να μη ζητήσετε από τους φίλους σας να σας επισκεφτούν;

Αλλά εδώ χρειάζεται μια προειδοποίηση. Να θυμάστε ότι «οι κακές συναναστροφές φθείρουν τις ωφέλιμες συνήθειες». (1 Κορινθίους 15:33) Μπορείτε να υπερνικήσετε επαρκώς τη μοναξιά μόνο όταν οι φιλίες που κάνετε εποικοδομούν αληθινά και φέρνουν ικανοποίηση.

Είναι Μητέρα και Πατέρας Μαζί

Οι μεμονωμένοι γονείς πρέπει να είναι ταυτόχρονα μητέρα και πατέρας στα παιδιά τους—πράγμα που δεν είναι εύκολο για κανέναν. Και μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά γεννιούνται με την ικανότητα να μιμούνται. Μαθαίνουν να είναι υπεύθυνοι ενήλικοι παρακολουθώντας τι κάνουν οι υπεύθυνοι ενήλικοι. Πολλά εξαρτώνται, λοιπόν, από το τι είδους πρότυπο παρέχετε στα παιδιά σας. Σχολιάζοντας την απουσία πατέρα για πολλά αγόρια που μεγαλώνουν στο υποβαθμισμένο κέντρο των πόλεων της Αμερικής, η εφημερίδα Δε Σάντεϊ Τάιμς (The Sunday Times) του Λονδίνου δηλώνει: «Η βία και το κοινωνικό χάος . . . αποκαλύπτουν πώς συμπεριφέρεται μια γενιά αρρένων όταν περίπου οι μισοί από αυτούς φτάνουν στην εφηβεία χωρίς το περιοριστικό αίσθημα του τι σημαίνει να είσαι ενήλικος άντρας».

Όταν τα παιδιά ανατρέφονται από μεμονωμένους γονείς, η υγεία τους και οι σχολικές τους επιδόσεις, ακόμη και οι οικονομικές προοπτικές τους, μπορούν να επηρεαστούν δυσμενώς, λέει ο Ντάνκαν Ντόρμορ στο βιβλίο Η Επανάσταση των Σχέσεων (The Relationship Revolution). Άλλοι ερευνητές αμφισβητούν αυτά τα συμπεράσματα. Κατηγορούν τη φτώχεια και την κοινωνική στέρηση. Εντούτοις, πολλοί συμφωνούν με την εκτίμηση του κοινωνιολόγου Τσαρλς Μάρεϊ: «Ένα παιδί που έχει μητέρα αλλά όχι πατέρα, και ζει σε μια γειτονιά με μητέρες αλλά όχι πατέρες, κρίνει από αυτά που βλέπει. Μπορείτε να στείλετε κοινωνικούς λειτουργούς και δασκάλους και κληρικούς να πουν σε ένα νεαρό ότι όταν μεγαλώσει πρέπει να γίνει καλός πατέρας για τα παιδιά του. Αλλά αυτός δεν ξέρει τι σημαίνει αφού δεν το έχει δει». Ναι, τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια χρειάζονται και μητέρα και πατέρα.

Στο εδάφιο Ψαλμός 68:5, η Αγία Γραφή περιγράφει τον Ιεχωβά Θεό ως ‘πατέρα των ορφανών’. Οι μητέρες που αποβλέπουν στον Θεό για καθοδήγηση βρίσκουν σε αυτόν το καλύτερο παράδειγμα για τα παιδιά τους. Οι πατέρες που ανατρέφουν τα παιδιά τους μόνοι θεωρούν πολύτιμη τη βοήθεια που προσφέρουν υπεύθυνες, ώριμες γυναίκες. Ναι, αυτό που χρειάζονται όλοι οι μεμονωμένοι γονείς είναι στοργική υποστήριξη. Εδώ πιθανότατα μπορείτε να βοηθήσετε.

[Πλαίσιο στη σελίδα 6]

Πατέρες που Είναι και «Μητέρες»

Οι άντρες που ηγούνται σε μονογονεϊκές οικογένειες αποτελούν τη μειονότητα. Αλλά καθώς διαλύονται περισσότεροι γάμοι, όλο και περισσότεροι άντρες αποφασίζουν να φροντίσουν μόνοι τα παιδιά τους. «Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άντρες σε αυτή την περίπτωση είναι εκείνη της έφηβης κόρης», εξηγεί ο Οδηγός Επιβίωσης του Μεμονωμένου Γονέα. Η ντροπή κάνει μερικούς πατέρες να αποφεύγουν να συζητούν σεξουαλικά ζητήματα. Άλλοι διευθετούν ώστε μια έμπιστη συγγενής να μιλήσει με την κόρη τους. Όλοι οι μεμονωμένοι γονείς, άντρες και γυναίκες, θα ωφεληθούν πολύ αν διαβάσουν με τα παιδιά τους το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις.a Αυτό το έντυπο περιέχει μέρη με τίτλο «Σεξ και Ηθική» και «Ραντεβού, Αγάπη και το Αντίθετο Φύλο». Κάθε κεφάλαιο τελειώνει με τις Ερωτήσεις για Συζήτηση, που έχουν σχεδιαστεί για να εξασφαλίσουν μια κατάλληλη ανασκόπηση ακόμη και των πιο προσωπικών ζητημάτων.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Δαπανώντας χρόνο με τα παιδιά σας οικοδομείτε καλές σχέσεις

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Όποιος και αν είναι ο προϋπολογισμός σας, να καθήσετε και να υπολογίσετε τις δαπάνες σας