Η Εκδίκηση των Μικροβίων

Ο 20ός ΑΙΩΝΑΣ έχει δει θαυμαστές προόδους στην ιατρική επιστήμη. Επί χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι ήταν ουσιαστικά αβοήθητοι απέναντι στη μάστιγα των θανατηφόρων μικροβίων. Αλλά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν στα μέσα της δεκαετίας του 1930 όταν οι επιστήμονες ανακάλυψαν το σουλφανιλαμίδιο, την πρώτη ουσία που μπορούσε να νικήσει τα βακτήρια χωρίς να βλάψει σοβαρά το μολυσμένο άτομο.a

Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι επιστήμονες ανέπτυξαν νέα ισχυρά φάρμακα για να καταπολεμήσουν τα λοιμώδη νοσήματα—τη χλωροκίνη για να επιτεθούν στην ελονοσία και τα αντιβιοτικά για να καθυποτάξουν την πνευμονία, την οστρακιά και τη φυματίωση. Ως το 1965 είχαν αναπτυχτεί πάνω από 25.000 διαφορετικά αντιβιοτικά προϊόντα. Πολλοί επιστήμονες συμπέραναν ότι οι βακτηριακές ασθένειες δεν προκαλούσαν πλέον μεγάλη ανησυχία ούτε παρουσίαζαν ενδιαφέρον για τους ερευνητές. Στο κάτω κάτω, γιατί να μελετήσει κάποιος ασθένειες που σύντομα δεν θα υπήρχαν πλέον;

Στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου, νέα εμβόλια μείωσαν δραστικά τους θανάτους από ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυθρά. Μια εκστρατεία μαζικού εμβολιασμού για την πολιομυελίτιδα, η οποία ξεκίνησε το 1955, ήταν τόσο επιτυχής ώστε τα κρούσματα αυτής της ασθένειας στη Δυτική Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική μειώθηκαν από 76.000 εκείνο το έτος σε λιγότερα από 1.000 το 1967. Η ευλογιά, μια από τις σημαντικότερες φονικές ασθένειες, εξαλείφτηκε παγκόσμια.

Αυτός ο αιώνας έχει δει επίσης την εφεύρεση του ηλεκτρονικού μικροσκόπιου, μιας συσκευής τόσο ισχυρής που δίνει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να βλέπουν ιούς οι οποίοι είναι ένα εκατομμύριο φορές μικρότεροι από το νύχι ενός ανθρώπου. Αυτά τα μικροσκόπια, μαζί με άλλες τεχνολογικές εξελίξεις, κατέστησαν δυνατό να κατανοήσουμε και να πολεμήσουμε τα λοιμώδη νοσήματα όπως ποτέ στο παρελθόν.

Η Νίκη Φαινόταν Βέβαιη

Λόγω αυτών των ανακαλύψεων, ο ιατρικός κόσμος ήταν γεμάτος πεποίθηση. Τα μικρόβια των λοιμωδών νοσημάτων εξαφανίζονταν μπροστά στα όπλα της σύγχρονης ιατρικής. Σίγουρα η νίκη της επιστήμης κατά των μικροβίων θα ήταν γρήγορη, αποφασιστική, ολοκληρωτική! Αν δεν υπήρχε ήδη θεραπεία για μια συγκεκριμένη ασθένεια, σύντομα θα βρισκόταν.

Από το 1948 κιόλας, ο υπουργός εξωτερικών των Η.Π.Α. Τζορτζ Κ. Μάρσαλ καυχήθηκε ότι πολύ σύντομα επρόκειτο να κατατροπώσουν όλα τα λοιμώδη νοσήματα. Τρία χρόνια αργότερα, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) διαβεβαίωσε ότι η ασιατική ελονοσία θα μπορούσε σύντομα να γίνει μια ασθένεια «μικρής πλέον σημασίας». Ως τα μέσα της δεκαετίας του 1960, η πεποίθηση ότι η εποχή της πανώλης και των επιδημιών είχε περάσει ήταν τόσο διαδεδομένη ώστε ο υπουργός υγείας των Η.Π.Α. Γουίλιαμ Χ. Στιούαρτ είπε στους υγειονομικούς υπευθύνους ότι είχε έρθει η ώρα να κλείσει το βιβλίο των μολυσματικών ασθενειών.

Παλιές Ασθένειες Επιστρέφουν

Ωστόσο, το βιβλίο των μολυσματικών ασθενειών δεν ήταν σε καμία περίπτωση έτοιμο να κλείσει. Τα μικρόβια δεν εξαφανίστηκαν από τον πλανήτη απλώς και μόνο επειδή η επιστήμη είχε εφεύρει φάρμακα και εμβόλια. Αντί μάλιστα να νικηθούν, πασίγνωστα φονικά μικρόβια επέστρεψαν δριμύτερα! Επιπλέον, ήρθαν στην επιφάνεια άλλα θανατηφόρα μικρόβια—προηγουμένως άγνωστα στους γιατρούς. Έτσι, μικρόβια παλιά και νέα μαίνονται ανεξέλεγκτα, απειλώντας, πλήττοντας ή σκοτώνοντας αμέτρητα εκατομμύρια ανθρώπους παγκόσμια.

Οι φονικές ασθένειες που κάποτε πιστευόταν ότι ήταν υπό έλεγχο ήρθαν και πάλι στην επιφάνεια, πιο θανατηφόρες παρά ποτέ και πιο δύσκολο να θεραπευτούν με φάρμακα. Ένα παράδειγμα είναι η φυματίωση. Η WHO δήλωσε πρόσφατα: «Από το 1944, τα αντιφυματικά φάρμακα χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στην Ιαπωνία, στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη προκειμένου να μειώσουν δραστικά τα κρούσματα και τους θανάτους από φυματίωση. Ωστόσο, οι προσπάθειες για τον έλεγχο της φυματίωσης στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες παραμελήθηκαν, . . . δίνοντας τη δυνατότητα στην ασθένεια να επανεμφανιστεί στις πλούσιες χώρες με πιο επικίνδυνες μορφές, ανθεκτικές σε πολλά φάρμακα». Σήμερα η φυματίωση, η οποία συνήθως προκαλείται από βακτήρια που μεταδίδονται με τον αέρα και ελλοχεύουν στους πνεύμονες, σκοτώνει περίπου τρία εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο—πάνω από 7.000 κάθε μέρα. Ως το έτος 2005, οι θάνατοι θα μπορούσαν να αυξηθούν σε τέσσερα εκατομμύρια το χρόνο.

Άλλοι φονιάδες του παρελθόντος βρίσκονται επίσης σε έξαρση. Η χολέρα τώρα είναι ενδημική σε πολλά μέρη της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής· πλήττει και σκοτώνει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους. Ένα εντελώς νέο στέλεχος έχει εμφανιστεί στην Ασία.

Ο δάγγειος πυρετός, που μεταδίδεται από το κουνούπι του είδους Στεγόμυια η ταινιωτή, επεκτείνεται επίσης ταχύτατα· τώρα απειλεί 2,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε πάνω από 100 χώρες παγκόσμια. Από τη δεκαετία του 1950 και έπειτα, εμφανίστηκε μια νέα αιμορραγική μορφή της ασθένειας και εξαπλώθηκε στις τροπικές περιοχές. Υπολογίζεται ότι σκοτώνει περίπου 20.000 ανθρώπους το χρόνο. Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ιώσεις, δεν υπάρχει εμβόλιο που να προστατεύει από την ασθένεια ούτε φάρμακο που να τη θεραπεύει.

Η ελονοσία, την οποία η επιστήμη κάποτε ήλπιζε να αφανίσει, τώρα σκοτώνει περίπου δύο εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να εξοντωθούν τόσο τα παράσιτα της ελονοσίας όσο και τα κουνούπια που τα μεταφέρουν.

Καταστροφικές Νέες Ασθένειες

Ίσως η πιο γνωστή από τις νέες ασθένειες που εμφανίστηκαν πρόσφατα για να πλήξουν το ανθρώπινο γένος είναι το θανατηφόρο AIDS. Αυτή η ανίατη ασθένεια προκαλείται από έναν ιό που ήταν άγνωστος μόλις πριν από δέκα χρόνια περίπου. Εντούτοις, στα τέλη του 1994 ο αριθμός των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που είχαν μολυνθεί από τον ιό κυμαινόταν μεταξύ 13 και 15 εκατομμυρίων.

Στα άλλα λοιμώδη νοσήματα που ήταν άγνωστα στο παρελθόν περιλαμβάνεται το πνευμονικό σύνδρομο το οποίο προκαλείται από τον ιό χάντα. Αυτό μεταδίδεται από τα ποντίκια των αγρών, εμφανίστηκε στις νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και αποδείχτηκε μοιραίο για πάνω από τα μισά κρούσματα που αναφέρθηκαν. Δύο είδη αιμορραγικού πυρετού—και τα δύο νέα, και τα δύο μοιραία—αναπτύχτηκαν στη Νότια Αμερική. Εμφανίστηκαν επίσης άλλες τρομερές ασθένειες—ιοί που έχουν παράξενα, εξωτικά ονόματα—Λάσα, κοιλάδα του Ριφτ, Οροπούς, Ροσίο, Κ. Γκουαναρίτο, VEE, ευλογιά των πιθήκων, Τσικουνγκούνια, Μοκόλα, Ντουφενχάκε, ΛεΝταντέκ, ιός στον εγκέφαλο (του δάσους Κιασανούρ), ιός του δάσους Σέμλικι, Κριμαίας-Κογκό, Ο’ νιόγκ νιόγκ, Σίντμπις, Μάρμπουργκ, Έμπολα.

Γιατί Αναδύονται Νέες Ασθένειες;

Με όλη τη γνώση και τα μέσα που κατέχει η σύγχρονη ιατρική επιστήμη, γιατί αποδεικνύεται τόσο δύσκολο να νικηθούν τα φονικά μικρόβια; Ένας λόγος είναι η αυξημένη κινητικότητα που χαρακτηρίζει τη σημερινή κοινωνία. Τα σύγχρονα μέσα μεταφοράς μπορούν γρήγορα να μετατρέψουν μια επιδημία από τοπική σε παγκόσμια. Εξαιτίας των αεροπορικών ταξιδιών είναι εύκολο για μια θανατηφόρα ασθένεια να μεταφερθεί, φωλιασμένη σε κάποιο μολυσμένο άτομο, από το ένα μέρος του κόσμου σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου μέσα σε μερικές ώρες.

Ένας δεύτερος λόγος, ο οποίος ευνοεί τα μικρόβια, είναι η εκρηκτική αύξηση του πληθυσμού παγκόσμια—ιδιαίτερα στις πόλεις. Φυσικά, οι πόλεις παράγουν σκουπίδια. Στα σκουπίδια υπάρχουν πλαστικά δοχεία και λάστιχα αυτοκινήτων γεμάτα με βρόχινο νερό. Στις τροπικές περιοχές, αυτό καταλήγει στον πολλαπλασιασμό των κουνουπιών που είναι φορείς φονικών ασθενειών όπως η ελονοσία, ο κίτρινος πυρετός και ο δάγγειος πυρετός. Επιπλέον, όπως ένα πυκνό δάσος μπορεί να τροφοδοτήσει μια πυρκαγιά, έτσι και η πυκνή συγκέντρωση πληθυσμού παρέχει ιδανικές συνθήκες για τη γοργή εξάπλωση της φυματίωσης, της γρίπης και άλλων ασθενειών που μεταδίδονται με τον αέρα.

Ένας τρίτος λόγος για την επιστροφή των μικροβίων έχει να κάνει με τις αλλαγές στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα μικρόβια αυξάνονται και εξαπλώνονται ως αποτέλεσμα του πρωτοφανούς αριθμού των σεξουαλικών σχέσεων με πολλαπλούς συντρόφους, οι οποίες χαρακτηρίζουν το τελευταίο μέρος του 20ού αιώνα. Η εξάπλωση του AIDS είναι ένα μόνο παράδειγμα.b

Ένας τέταρτος λόγος εξαιτίας του οποίου αποδεικνύεται τόσο δύσκολο να νικηθούν τα φονικά μικρόβια είναι ότι ο άνθρωπος έχει εισβάλει στις ζούγκλες και στα βροχερά δάση. Ο συγγραφέας Ρίτσαρντ Πρέστον δηλώνει στο βιβλίο του Η Θερμή Ζώνη (The Hot Zone): «Η εμφάνιση του AIDS, του Έμπολα και πολλών άλλων ιών των βροχερών δασών φαίνεται ότι είναι μια φυσική συνέπεια της καταστροφής της τροπικής βιόσφαιρας. Οι νεοεμφανιζόμενοι ιοί έρχονται στην επιφάνεια από οικολογικά φθαρμένα σημεία της γης. Πολλοί από αυτούς έρχονται από τις κατεστραμμένες άκρες του τροπικού βροχερού δάσους . . . Τα τροπικά βροχερά δάση είναι οι απομακρυσμένες δεξαμενές ζωής του πλανήτη, που περιέχουν τα περισσότερα είδη φυτών και ζώων στον κόσμο. Τα βροχερά δάση είναι επίσης οι μεγαλύτερες δεξαμενές ιών, επειδή όλα τα ζωντανά πλάσματα έχουν ιούς».

Οι άνθρωποι έχουν έρθει έτσι σε στενότερη επαφή με έντομα και θερμόαιμα ζώα στα οποία οι ιοί ζουν, αναπαράγονται και πεθαίνουν, χωρίς να τα βλάπτουν. Αλλά όταν ένας ιός «μεταπηδήσει» από το ζώο στον άνθρωπο, ο ιός μπορεί να γίνει θανατηφόρος.

Οι Περιορισμοί της Ιατρικής Επιστήμης

Άλλοι λόγοι για τους οποίους επανέρχονται τα λοιμώδη νοσήματα σχετίζονται με την ίδια την ιατρική επιστήμη. Πολλά βακτήρια τώρα αψηφούν τα αντιβιοτικά από τα οποία κάποτε θανατώνονταν. Η ειρωνεία είναι ότι τα ίδια τα αντιβιοτικά έχουν συμβάλει στη δημιουργία αυτής της κατάστασης. Για παράδειγμα, αν ένα αντιβιοτικό σκοτώνει μόνο το 99 τοις εκατό των βλαβερών βακτηρίων σε ένα μολυσμένο άτομο, το ένα τοις εκατό που επέζησε και άντεξε στο αντιβιοτικό μπορεί τώρα να αυξηθεί και να πολλαπλασιαστεί όπως θα συνέβαινε με μια ανθεκτικότατη ποικιλία ζιζανίων σε ένα φρεσκοοργωμένο χωράφι.

Οι ασθενείς επιδεινώνουν το πρόβλημα όταν δεν ολοκληρώνουν τη σειρά των αντιβιοτικών που τους έγραψε ο γιατρός τους. Οι ασθενείς ίσως πάψουν να παίρνουν τα χάπια μόλις αρχίσουν να νιώθουν καλύτερα. Ενώ τα ασθενέστερα μικρόβια ίσως έχουν σκοτωθεί, τα ισχυρότερα επιβιώνουν και πολλαπλασιάζονται αθόρυβα. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η ασθένεια επανεμφανίζεται, αλλά αυτή τη φορά είναι δυσκολότερο, ή αδύνατον, να θεραπευτεί με φάρμακα. Όταν αυτά τα μικροβιακά στελέχη που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα εισβάλλουν σε άλλους ανθρώπους, προκύπτει σοβαρό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία.

Οι ειδικοί της WHO δήλωσαν πρόσφατα: «Η ανθεκτικότητα [στα αντιβιοτικά και σε άλλους αντιμικροβιακούς παράγοντες] είναι επιδημική σε πολλές χώρες, και η ανθεκτικότητα σε πολλά φάρμακα δεν αφήνει στους γιατρούς κανένα περιθώριο να ελιχθούν για να αντιμετωπίσουν έναν αυξανόμενο αριθμό ασθενειών. Στα νοσοκομεία και μόνο, υπολογίζεται ότι λαβαίνουν χώρα ένα εκατομμύριο βακτηριακές λοιμώξεις παγκόσμια κάθε μέρα, και οι περισσότερες από αυτές είναι ανθεκτικές στα φάρμακα».

Οι μεταγγίσεις αίματος, που χρησιμοποιούνται σε αυξημένο βαθμό μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, έχουν επίσης συμβάλει στην εξάπλωση των λοιμωδών νοσημάτων. Παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει η επιστήμη για να διατηρεί το αίμα απαλλαγμένο από θανατηφόρα μικρόβια, οι μεταγγίσεις αίματος έχουν συντελέσει σημαντικά στην εξάπλωση της ηπατίτιδας, του μεγαλοκυτταρικού ιού, βακτηρίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά, της ελονοσίας, του κίτρινου πυρετού, της νόσου του Σάγκας, του AIDS και πολλών άλλων τρομερών ασθενειών.

Η Κατάσταση Σήμερα

Ενώ η ιατρική επιστήμη δοκίμασε ραγδαία αύξηση της γνώσης αυτόν τον αιώνα, παραμένουν πολλά μυστήρια. Ο Σ. Τζ. Πίτερς μελετάει επικίνδυνα μικρόβια στα Κέντρα για τον Έλεγχο των Ασθενειών, το κυριότερο εργαστήριο για τη δημόσια υγεία στην Αμερική. Σε μια συνέντευξη το Μάιο του 1995, είπε σχετικά με τον Έμπολα: «Δεν γνωρίζουμε γιατί είναι τόσο τοξικός για τον άνθρωπο, και δεν γνωρίζουμε τι κάνει, [ή] πού βρίσκεται, όταν δεν προκαλεί αυτές τις επιδημίες. Δεν μπορούμε να τον εντοπίσουμε. Δεν υπάρχει άλλη οικογένεια ιών . . . για την οποία να έχουμε τόσο βαθιά άγνοια».

Ακόμη και όταν υπάρχει αποτελεσματική ιατρική γνώση, φάρμακα και εμβόλια για την καταπολέμηση των ασθενειών, η παροχή τους σε εκείνους που τα έχουν ανάγκη απαιτεί χρήματα. Εκατομμύρια άνθρωποι ζουν μέσα στη φτώχεια. Η Έκθεση για την Παγκόσμια Υγεία 1995 (World Health Report 1995) της WHO δηλώνει: «Η φτώχεια είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο δεν εμβολιάζονται τα μωρά, δεν παρέχεται καθαρό νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής, δεν είναι διαθέσιμα φάρμακα και άλλες θεραπείες . . . Κάθε χρόνο στον αναπτυσσόμενο κόσμο πεθαίνουν 12,2 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών, τα περισσότερα από αιτίες που θα μπορούσαν να προληφθούν μόνο με λίγα σεντς για κάθε παιδί. Πεθαίνουν κυρίως εξαιτίας της παγκόσμιας αδιαφορίας, αλλά πάνω από όλα πεθαίνουν επειδή είναι φτωχά».

Ως το 1995, τα λοιμώδη νοσήματα και τα παράσιτα ήταν οι μεγαλύτεροι φονιάδες στον κόσμο, αφαιρώντας τη ζωή 16,4 εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο. Δυστυχώς, αναρίθμητα εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε συνθήκες που είναι ιδανικές για την εμφάνιση και την εξάπλωση θανατηφόρων μικροβίων. Εξετάστε την αξιοθρήνητη σημερινή κατάσταση. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε υπερβολική φτώχεια. Ο μισός πληθυσμός του κόσμου δεν έχει σταθερή πρόσβαση σε ιατρική θεραπεία και βασικά φάρμακα. Στους δρόμους των μολυσμένων μεγαλουπόλεων περιπλανιούνται εκατομμύρια εγκατελειμμένα παιδιά, πολλά από τα οποία παίρνουν ναρκωτικά και ασκούν πορνεία. Εκατομμύρια πρόσφυγες μαραζώνουν μέσα σε ανθυγιεινά στρατόπεδα όπου τους περιβάλλει η χολέρα, η δυσεντερία και άλλες ασθένειες.

Στον πόλεμο του ανθρώπου με τα μικρόβια, οι συνθήκες ευνοούν όλο και πιο πολύ τα μικρόβια.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]

«Στα νοσοκομεία και μόνο, υπολογίζεται ότι λαβαίνουν χώρα ένα εκατομμύριο βακτηριακές λοιμώξεις παγκόσμια κάθε μέρα, και οι περισσότερες από αυτές είναι ανθεκτικές στα φάρμακα». Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας

[Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Τα Μικρόβια Αντεπιτίθενται

Ένα μικροσκοπικό μικρόβιο γνωστό ως βακτήριο «ζυγίζει μόνο 0,00000000001 γραμμάρια. Μια γαλάζια φάλαινα ζυγίζει περίπου 100.000.000 γραμμάρια. Εντούτοις, ένα βακτήριο μπορεί να σκοτώσει μια φάλαινα».—Μπέρναρντ Ντίξον, 1994.

Από τα πιο τρομερά βακτήρια που υπάρχουν σε νοσοκομεία είναι τα ανθεκτικά στα φάρμακα στελέχη του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου. Αυτά τα στελέχη πλήττουν τους ασθενείς και τους αδυνάμους, προκαλώντας θανατηφόρες μολύνσεις στο αίμα, πνευμονία και τοξικό σοκ. Σύμφωνα με έναν υπολογισμό, ο σταφυλόκοκκος σκοτώνει περίπου 60.000 άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο—περισσότερους από όσους πεθαίνουν σε τροχαία δυστυχήματα. Με το πέρασμα των ετών, αυτά τα βακτηριακά στελέχη έχουν γίνει τόσο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά ώστε το 1988 υπήρχε μόνο ένα αντιβιοτικό που τα καταπολεμούσε, η βανκομυκίνη. Σύντομα, όμως, άρχισαν να ακούγονται από όλο τον κόσμο αναφορές για στελέχη ανθεκτικά στη βανκομυκίνη.

Εντούτοις ακόμη και όταν τα αντιβιοτικά κάνουν τη δουλειά που υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν, μπορεί να εγερθούν άλλα προβλήματα. Στα μέσα του 1993, η Τζόουν Ρέι πήγε σε ένα νοσοκομείο στις Ηνωμένες Πολιτείες για μια εγχείρηση ρουτίνας. Περίμενε ότι θα επέστρεφε στο σπίτι σε λίγες ημέρες. Αντί για αυτό, χρειάστηκε να μείνει στο νοσοκομείο 322 ημέρες, κυρίως εξαιτίας μετεγχειρητικών λοιμώξεων. Οι γιατροί πολέμησαν τις λοιμώξεις με ισχυρές δόσεις αντιβιοτικών και βανκομυκίνης, αλλά τα μικρόβια αντεπιτίθονταν. Η Τζόουν λέει: «Δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τα χέρια μου. Δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τα πόδια μου. . . . Δεν μπορούσα να σηκώσω ούτε ένα βιβλίο για να διαβάσω».

Οι γιατροί πάλευαν να βρουν γιατί η Τζόουν ήταν ακόμη άρρωστη έπειτα από μήνες θεραπείας με αντιβιοτικά. Εργαστηριακές εξετάσεις έδειξαν ότι, εκτός από τη μόλυνση από σταφυλόκοκκο, η Τζόουν είχε προσβληθεί και από άλλο ένα είδος βακτηρίου—τον ανθεκτικό στη βανκομυκίνη εντερόκοκκο. Όπως υποδηλώνει το όνομα, αυτό το βακτήριο δεν το έβλαπτε η βανκομυκίνη· φαινόταν επίσης να είναι ανθεκτικό σε όλα τα άλλα αντιβιοτικά.

Τότε οι γιατροί έμαθαν κάτι που τους κατέπληξε. Το βακτήριο όχι μόνο ήταν ανθεκτικό στα φάρμακα που έπρεπε να το είχαν σκοτώσει αλλά, αντίθετα με ό,τι αναμενόταν, στην πραγματικότητα χρησιμοποιούσε τη βανκομυκίνη για να επιζεί! Ο γιατρός της Τζόουν, ένας ειδικός στα λοιμώδη νοσήματα, είπε: «[Τα βακτήρια] χρειάζονται τη βανκομυκίνη για να πολλαπλασιαστούν, και αν δεν την έχουν δεν αναπτύσσονται. Έτσι, κατά μία έννοια, χρησιμοποιούν τη βανκομυκίνη ως τροφή».

Όταν οι γιατροί έπαψαν να χορηγούν βανκομυκίνη στην Τζόουν, τα βακτήρια πέθαναν και η κατάσταση της Τζόουν καλυτέρεψε.

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Τα μικρόβια ακμάζουν όταν οι ασθενείς δεν χρησιμοποιούν σωστά τα αντιβιοτικά

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Οι μεταγγίσεις αίματος εξαπλώνουν θανατηφόρα μικρόβια