AIDS στην Αφρική—Πόσο Ευθύνεται ο Χριστιανικός Κόσμος;

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Αφρική

Όπως χρησιμοποιείται σε αυτό το άρθρο, ο όρος «Χριστιανικός κόσμος» αναφέρεται στην καθ’ ομολογία Χριστιανοσύνη, σε αντίθεση με τη Χριστιανοσύνη της Αγίας Γραφής.

Χριστιανικός κόσμος

«Εκείνα τα μέρη του κόσμου στα οποία οι περισσότεροι κάτοικοι ομολογούν τη Χριστιανική πίστη».—Νέο Παγκόσμιο Λεξικό του Γουέμπστερ (Webster’s New World Dictionary).

AIDS

«Επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια σε συνδυασμό με λοιμώξεις των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος από κάποιο ρετροϊό».—Ένατο Νέο Κολεγιακό Λεξικό του Γουέμπστερ (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary).

ΤΟ AIDS αποτελεί παγκόσμια επιδημία. Υπολογίζεται ότι 17 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη μολυνθεί από τον ιό HIV, ο οποίος προκαλεί το AIDS. Και εξαπλώνεται αστραπιαία.

Ενώ έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στα ιατρικά, στα πολιτικά και στα συναισθηματικά ζητήματα τα οποία σχετίζονται με αυτή την επιδημία, λίγα έχουν λεχθεί για τα θρησκευτικά ζητήματα που περιλαμβάνονται. Ίσως η άποψη ότι η θρησκεία συνδέεται με την εξάπλωση του AIDS να φαίνεται παρατραβηγμένη σε μερικούς αναγνώστες. Αλλά δεν είναι παράλογη αν σκεφτείτε την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην ήπειρο της Αφρικής.

Το AIDS έχει πλήξει με ιδιαίτερη ένταση την Αφρική.a Μερικοί λένε ότι αυτή η ήπειρος έχει το 67 τοις εκατό των κρουσμάτων AIDS που υπάρχουν παγκόσμια. Στο Τσαντ, ο αριθμός των κρουσμάτων που έχουν αναφερθεί τα τελευταία πέντε χρόνια έχει εκατονταπλασιαστεί. Εντούτοις, υπολογίζεται ότι έχει αναφερθεί μόνο το ένα τρίτο του συνόλου των κρουσμάτων. Σύμφωνα με κάποια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, το AIDS έχει γίνει η πιο κοινή αιτία θανάτου μεταξύ των ενηλίκων σε πολλά αστικά κέντρα της Αφρικής.

Θρησκεία—Έπαιξε Κάποιο Ρόλο;

Ασφαλώς, η Χριστιανοσύνη—η θρησκεία που δίδαξε ο Ιησούς Χριστός—δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για αυτή την καταστροφή. Ωστόσο, όπως αναφέρεται παρακάτω, η φράση «Χριστιανικός κόσμος» περιλαμβάνει εκείνες τις χώρες όπου οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι είναι Χριστιανοί. Είναι δε σαφές ότι ο Χριστιανικός κόσμος έχει κάποια ανάμειξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εκκλησίες δημιούργησαν τον ιό του AIDS ή ότι είχαν άμεση σχέση με την εξάπλωσή του. Αλλά το AIDS εξαπλώθηκε στην Αφρική κυρίως εξαιτίας της αχαλίνωτης ετεροφυλοφιλικής δραστηριότητας.b Το AIDS μπορεί συνεπώς να χαρακτηριστεί ηθικό πρόβλημα και, ως τέτοιο, εγείρει μερικά βασανιστικά θρησκευτικά ερωτήματα. Σε τελική ανάλυση, η «Χριστιανοσύνη» της Αφρικής μεταφυτεύτηκε απευθείας από τις Δυτικές χώρες. Οι ηγέτες της εκκλησίας ανέλαβαν να μεταστρέψουν τους Αφρικανούς στο δικό τους είδος θρησκείας, ισχυριζόμενοι ότι αυτή πρόσφερε έναν ανώτερο τρόπο ζωής σε σύγκριση με τον παραδοσιακό αφρικανικό τρόπο ζωής. Βελτίωσε πραγματικά η επιρροή του Χριστιανικού κόσμου την ηθική των νέων πιστών του; Η κρίση του AIDS δείχνει παραστατικά ότι συνέβη ακριβώς το αντίθετο.

Πάρτε, για παράδειγμα, το Τσαντ. Στις τρεις από τις τέσσερις κυριότερες πόλεις του, πολλοί από τους κατοίκους είναι «Χριστιανοί». Στην άλλη κατοικούν κυρίως Μουσουλμάνοι. Ωστόσο, ο ιός μαίνεται τώρα σε εκείνες τις τρεις «Χριστιανικές» πόλεις! Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στην υπόλοιπη ήπειρο. Η κεντρική και η νότια Αφρική, περιοχές κατ’ όνομα Χριστιανικές, έχουν πολύ υψηλότερη αναλογία κρουσμάτων από ό,τι η Βόρεια Αφρική, που στην πλειονότητά της αποτελείται από Μουσουλμάνους.

Πώς «Εκχριστιανίστηκε» η Αφρική

Γιατί εξαπλώθηκε αυτός ο ιός τόσο αστραπιαία μεταξύ ανθρώπων που ισχυρίζονται ότι είναι ακόλουθοι του Χριστού; Στην πραγματικότητα, αν και πολλοί Αφρικανοί λένε ότι είναι Χριστιανοί, σχετικά λίγοι τηρούν στ’ αλήθεια τους ηθικούς κανόνες της Χριστιανοσύνης που εκτίθενται στην Αγία Γραφή. Αυτό, όπως φαίνεται, αποτελεί άμεση συνέπεια του τρόπου με τον οποίο οι ιεραπόστολοι του Χριστιανικού κόσμου επιτέλεσαν τη «μεταστροφή» του πληθυσμού της Αφρικής.

Το 18ο και το 19ο αιώνα, οι παραδοσιακές πεποιθήσεις του Χριστιανικού κόσμου αποτέλεσαν στόχο επίθεσης. Η ανώτερη κριτική έγινε δημοφιλής, υποβιβάζοντας την Αγία Γραφή στα μάτια πολλών, κάνοντάς την να φαίνεται απλώς σαν ένα αρχαίο λογοτέχνημα. Η θεωρία της εξέλιξης άρχισε επίσης να κερδίζει έδαφος, ακόμα και μεταξύ του κλήρου. Σπάρθηκαν οι σπόροι της αμφιβολίας. Αμφισβητήθηκε η πίστη στις Άγιες Γραφές. Μέσα σε αυτό το κλίμα δεν είναι να απορεί κανείς που οι προσπάθειες του Χριστιανικού κόσμου για «μεταστροφή» των Αφρικανών πήραν έναν καθαρά κοσμικό χαρακτήρα. Οι ιεραπόστολοι της εκκλησίας κήρυτταν το κοινωνικό ευαγγέλιο, και έδιναν πολύ μεγαλύτερη έμφαση στο να εκτελούν ανθρωπιστικές πράξεις παρά στο να βοηθάνε τους προσήλυτους να συμμορφωθούν με τους κανόνες ηθικής της Αγίας Γραφής. Ίσως άθελά τους, οι ιεραπόστολοι στην πραγματικότητα βοήθησαν να υπονομευτεί η υπάρχουσα ηθική δομή.

Για παράδειγμα, η πολυγαμία ήταν παλιό έθιμο πολλών αφρικανικών πολιτισμών. Ωστόσο, η αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά ήταν σπάνια, επειδή οι περισσότερες φυλές είχαν αυστηρούς νόμους σχετικά με τη μοιχεία. Ο Τζόζεφ Ντάρνας, ένας συνταξιούχος δάσκαλος πολύ γνωστός στο Τσαντ, είπε στο Ξύπνα! ότι, πριν έρθουν οι ιεραπόστολοι της εκκλησίας, «οι άνθρωποι πίστευαν πως η μοιχεία έφερνε κακοτυχία». Ως αποτέλεσμα, «οι παραβάτες τιμωρούνταν αυστηρά επειδή είχαν εκθέσει την κοινότητα σε κίνδυνο—πολλές φορές με θάνατο». Δεισιδαιμονία; Ναι, αλλά αυτά τα πιστεύω περιόριζαν την αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά.

Κατόπιν ήρθαν οι ιεραπόστολοι του Χριστιανικού κόσμου. Κήρυξαν εναντίον της πολυγαμίας, αλλά έκαναν πολύ λίγα για να υποστηρίξουν τους κανόνες ηθικής της Αγίας Γραφής. Μολονότι η Αγία Γραφή λέει ότι οι αμετανόητοι πόρνοι και μοιχοί πρέπει να αποβάλλονται από τη Χριστιανική εκκλησία, οι εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου σπάνια διαπαιδαγωγούν τους παραβάτες. (1 Κορινθίους 5:11-13) Μέχρι σήμερα, πολλοί εξέχοντες Αφρικανοί πολιτικοί είναι διαβόητοι για τις ανήθικες σχέσεις τους, και εντούτοις παραμένουν ευυπόληπτα μέλη της εκκλησίας. Η γαμήλια πιστότητα σπανίζει μεταξύ των κατ’ όνομα Χριστιανών στην Αφρική.

Επίσης, έχουμε το κακό παράδειγμα που θέτουν μέλη του ίδιου του κλήρου. Σε αυτόν τον πολιτισμό που θέτει ιδιαίτερη έμφαση στην οικογένεια, ο γάμος και η απόκτηση πολλών παιδιών είναι κάτι το φυσιολογικό. Πιθανώς αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ένας εκπληκτικά μεγάλος αριθμός Καθολικών ιερέων νιώθουν δικαιολογημένοι να καταπατούν τους όρκους που έχουν δώσει για αγνότητα και αγαμία. Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times), της 3ης Μαΐου 1980, ανέφερε: «Σε πολλές περιοχές της υπαίθρου, . . . ιερείς και επίσκοποι είναι πολύγαμοι».

Φυσικά, αυτοί οι γάμοι δεν επισημοποιούνται, και οι «σύζυγοι», στην πραγματικότητα, είναι απλώς παλλακίδες. Αυτή η εσφαλμένη διαγωγή δεν μπορεί να μικροποιηθεί. Σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα, «ένας εξέχων Καθολικός κληρικός» παραδέχεται ότι «ο Αφρικανός ιερέας είναι σύμβολο εξουσίας, μια μορφή δύναμης, αντί να είναι υπηρέτης του Ιησού Χριστού». Το μήνυμα που περνάνε αυτές οι «μορφές εξουσίας» φαίνεται να είναι το εξής: «Κάντε ό,τι λέω αλλά όχι ό,τι κάνω».

Η Εισβολή του Δυτικού Τρόπου Διασκέδασης

Κάτι ακόμα που δεν πρέπει να παραβλέψουμε είναι η πλημμύρα της σεξουαλικά ανήθικης διασκέδασης η οποία έχει κατακλύσει την Αφρική τα πρόσφατα χρόνια. Στο Τσαντ, ξεφυτρώνουν παντού εγκαταστάσεις όπου προβάλλονται ανεξέλεγκτα τέτοιου είδους βιντεοταινίες—σε ιδιωτικά σπίτια, σε γκαράζ και, πιο συχνά, σε αυλές αφού πέσει το σκοτάδι. Αυτές οι προβολές είναι φτηνές, κοστίζουν ελάχιστα, γύρω στις 10 δραχμές. Τις παρακολουθούν και μικρά παιδιά. Από πού έρχεται αυτό το υλικό; Το μεγαλύτερο μέρος έρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες—μια χώρα που ισχυρίζεται ότι είναι κατεξοχήν Χριστιανική!

Αλλά έχει επηρεάσει πραγματικά αυτή η εισβολή του Δυτικού πολιτισμού τούς θεατές; Ένας ιεραπόστολος των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ο οποίος έχει 14 χρόνια πείρας στην Κεντρική Αφρική, λέει: «Οι ντόπιοι συνήθως έχουν πολύ λίγη επαφή με το Δυτικό κόσμο εκτός από αυτά που βλέπουν στις βιντεοκασέτες. Θέλουν να μοιάσουν στους ανθρώπους της Δύσης τους οποίους βλέπουν σε αυτές τις ταινίες. Δεν έχω βρει κάποια εμπεριστατωμένη μελέτη που να το αποδεικνύει αυτό, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι οι οποίοι ζουν εδώ διακρίνουν ξεκάθαρα ότι αυτή η διασκέδαση όντως ενθαρρύνει τη σεξουαλική ανηθικότητα».

Πόσο αντιφατικό είναι ότι, ενώ οι υγειονομικοί υπεύθυνοι προσπαθούν απεγνωσμένα να αναχαιτίσουν την εξάπλωση μιας σεξουαλικά μεταδιδόμενης ασθένειας που οδηγεί στο θάνατο, τα λεγόμενα Χριστιανικά κράτη κάνουν προπαγάνδα η οποία προωθεί την ανήθικη συμπεριφορά υψηλού κινδύνου! Ενώ οι εκκλησίες έχουν κάνει ελάχιστα πράγματα για να αναχαιτίσουν αυτό το ρεύμα, είτε στη χώρα τους είτε στο εξωτερικό, μερικά αφρικανικά κράτη, όπως το Τσαντ και το Καμερούν, έχουν προσπαθήσει να απαγορεύσουν ή τουλάχιστον να περιορίσουν την είσοδο πορνογραφικής ύλης στις χώρες τους. Αλλά οι προσπάθειές τους έχουν συχνά αποδειχτεί ανεπιτυχείς.

Το τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η ευρέως διαδεδομένη ηθική παρακμή μεταξύ των Αφρικανών «Χριστιανών». Οι άθλιες οικονομικές συνθήκες έχουν επίσης μια ύπουλη συνέπεια. Επειδή σπανίζουν οι δουλειές, οι άντρες συχνά αναγκάζονται να αφήσουν την οικογένειά τους επί πολλούς συνεχείς μήνες προκειμένου να βρουν δουλειά. Αυτοί οι άντρες αποτελούν εύκολο στόχο για τις πόρνες της κάθε περιοχής. Οι πόρνες, όμως, είναι συνήθως και οι ίδιες θύματα της φτώχειας. Η γονική απαίτηση για ένα εξωφρενικά υψηλό νυφικό τίμημα παίζει επίσης κάποιο ρόλο. Πολλοί άντρες δεν παντρεύονται επειδή δεν μπορούν να βρουν τα απαραίτητα χρήματα για να πληρώσουν το νυφικό τίμημα. Γι’ αυτό μερικοί καταλήγουν να ζουν έχοντας περιστασιακές σεξουαλικές σχέσεις. Σε ένα τέτοιο ηθικό και οικονομικό κλίμα, η εξάπλωση του AIDS είναι ραγδαία.

Η Λύση στην Κρίση

Προφανώς, ο Χριστιανικός κόσμος δεν φέρει όλη την ευθύνη για την κρίση του AIDS στην Αφρική. Αλλά το ότι φέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης είναι οδυνηρά φανερό. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στα άτομα τα οποία θέλουν να είναι ανάμεσα σε εκείνους που ο Ιησούς αποκάλεσε ‘αληθινούς λάτρεις’.—Ιωάννης 4:23.

Άσχετα με την ευθύνη, τι μπορεί να γίνει για να αναχαιτιστεί η επιδημία του AIDS; Οι αφρικανικές κυβερνήσεις έχουν αναλάβει εκστρατείες για την πρόληψη του AIDS, προωθώντας τη χρήση προφυλακτικών. Αλλά ο Δρ Σάμιουελ Μπρου-Γκρέιβς, εκπρόσωπος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τη Νιγηρία, παραδέχτηκε ειλικρινά τα εξής: «Ο καθένας ατομικά πρέπει να υιοθετήσει έναν υγιή τρόπο ζωής . . . , ενώ η οικογένεια πρέπει . . . να αποφεύγει την αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά».

Πολύ προτού το AIDS γίνει συνηθισμένη λέξη, η Αγία Γραφή καταδίκαζε την αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά και προωθούσε την αγνότητα, την εγκράτεια και τη γαμήλια πιστότητα. (Παροιμίαι 5:18-20· 1 Κορινθίους 6:18) Εκατοντάδες χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά στην Αφρική μπορούν να προσφέρουν χειροπιαστές αποδείξεις για το ότι η τήρηση αυτών των αρχών παρέχει αξιοσημείωτη προστασία από το AIDS και από άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Η προσκόλλησή τους στους Βιβλικούς κανόνες είναι ένα πραγματικό κατηγορώ για το Χριστιανικό κόσμο. Αυτοί οι αληθινοί Χριστιανοί έχουν επίσης θέσει την ελπίδα τους στον ερχόμενο νέο κόσμο όπου «δικαιοσύνη θα κατοικεί». (2 Πέτρου 3:13) Για τους ανθρώπους πίστης, αυτή είναι η τελική λύση στην κρίση του AIDS.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]

«Σε πολλές περιοχές της υπαίθρου, . . . ιερείς και επίσκοποι είναι πολύγαμοι».—Δε Νιου Γιορκ Τάιμς

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Το κακό παράδειγμα του κλήρου του Χριστιανικού κόσμου έχει πυροδοτήσει την επιδημία της αχαλίνωτης σεξουαλικής συμπεριφοράς στην Αφρική

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Μικρά παιδιά εκτίθενται στην ανήθικη διασκέδαση που εξάγουν τα «Χριστιανικά» κράτη