Τι Επιφυλάσσει το Μέλλον Τους;

ΣΕ ΜΙΑ συνέντευξη που έδωσε στο Ξύπνα! ο Λόρενς Χαρτ, αρχηγός ειρήνης των Τσεγιέν, είπε πως ένα από τα προβλήματα των Ινδιάνων «είναι ότι αντιμετωπίζουμε τις δυνάμεις της πολιτιστικής ενσωμάτωσης και της αφομοίωσης. Για παράδειγμα, χάνουμε τη γλώσσα μας. Κάποτε αυτό αποτελούσε εσκεμμένη κυβερνητική πολιτική. Έγιναν μεγάλες προσπάθειες για να μας ‘εκπολιτίσουν’ μέσω της εκπαίδευσης. Μας στείλανε οικότροφους σε σχολεία και μας απαγόρευσαν να μιλάμε τη μητρική μας γλώσσα». Η Σάντρα Κινλατσίνι θυμάται: «Αν μιλούσα ναβάχο στο σχολείο που ήμουν οικότροφος, η δασκάλα μού έπλενε το στόμα με σαπούνι!»

Ο αρχηγός Χαρτ συνεχίζει: «Ένας ενθαρρυντικός παράγοντας είναι ότι τελευταία έχουν αφυπνιστεί διάφορες φυλές. Συνειδητοποιούν ότι οι γλώσσες τους θα εξαφανιστούν αν δεν προσπαθήσουν να τις διατηρήσουν».

Έχουν απομείνει μόνο δέκα άτομα που μιλάνε κάρουκ, τη γλώσσα κάποιας φυλής της Καλιφόρνιας. Τον Ιανουάριο του 1996, πέθανε σε ηλικία 76 ετών το Κόκκινο Κεραυνοβόλο Σύννεφο (Κάρλος Γουέστες), ο τελευταίος Ινδιάνος που μιλούσε τη γλώσσα κατάουμπα. Επί πολλά χρόνια δεν είχε κανέναν για να μιλήσει μαζί του σε αυτή τη γλώσσα.

Στις Αίθουσες Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά που υπάρχουν στους καταυλισμούς Ναβάχο και Χόπι στην Αριζόνα, σχεδόν όλοι μιλάνε ναβάχο ή χόπι και την αγγλική γλώσσα. Ακόμα και μη Ινδιάνοι Μάρτυρες μαθαίνουν τη γλώσσα ναβάχο. Οι Μάρτυρες χρειάζεται να ξέρουν ναβάχο προκειμένου να κάνουν το Βιβλικό εκπαιδευτικό τους έργο, επειδή πολλοί Ναβάχο γνωρίζουν καλά μόνο τη δική τους γλώσσα. Οι γλώσσες χόπι και ναβάχο μιλιούνται ακόμα από πολλά άτομα, και οι νεαροί ενθαρρύνονται να τις χρησιμοποιούν στο σχολείο.

Εκπαίδευση των Ιθαγενών Αμερικανών

Υπάρχουν 29 ινδιάνικα πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες με 16.000 φοιτητές. Το πρώτο ιδρύθηκε στην Αριζόνα το 1968. «Αυτή είναι μια από τις πιο σημαντικές επαναστάσεις στη Χώρα των Ινδιάνων, δηλαδή το δικαίωμα να παρέχουμε εκπαίδευση με τους δικούς μας όρους», είπε ο Δρ Ντέιβιντ Γκιπ της Επιτροπής για την Ανώτερη Εκπαίδευση των Ινδιάνων. Στο Πανεπιστήμιο Σίντε Γκλέσκα, η γλώσσα λακότα είναι υποχρεωτικό μάθημα.

Σύμφωνα με τον Ρον Μακ Νίλ (Χουνκπάπα Λακότα), πρόεδρο του Ταμείου των Ινδιάνικων Πανεπιστημίων, η ανεργία ανάμεσα στους Ιθαγενείς Αμερικανούς κυμαίνεται από 50 ως 85 τοις εκατό, και οι Ινδιάνοι έχουν τη χαμηλότερη αναμενόμενη διάρκεια ζωής καθώς επίσης τα υψηλότερα ποσοστά διαβήτη, φυματίωσης και αλκοολισμού από κάθε άλλη ομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η καλύτερη εκπαίδευση είναι ένα μόνο από τα μέτρα που μπορεί να βοηθήσουν.

Ιερή Γη

Για πολλούς Ιθαγενείς Αμερικανούς, η πατρογονική τους γη είναι ιερή. Όπως είπε ο Λευκός Κεραυνός σε κάποιο γερουσιαστή: «Η γη μας είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχουμε». Όταν έκαναν συνθήκες και συμφωνίες, οι Ινδιάνοι πολλές φορές υπέθεταν ότι αυτές γίνονταν για να μπορεί ο λευκός να χρησιμοποιεί τη γη τους, αλλά όχι για να είναι ο αποκλειστικός κάτοχος και ιδιοκτήτης της. Οι ινδιάνικες φυλές Σιου έχασαν πολύτιμη γη στην περιοχή Μπλακ Χιλς της Ντακότα τη δεκαετία του 1870, όταν η περιοχή κατακλύστηκε από χρυσοθήρες. Το 1980, το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. έδωσε εντολή στην κυβέρνηση των Η.Π.Α. να καταβάλει γύρω στα 105 εκατομμύρια δολάρια (περ. 24 δισ. δρχ.) αποζημίωση σε οχτώ φυλές Σιου. Μέχρι σήμερα, οι φυλές αρνούνται να δεχτούν τα χρήματα—θέλουν να τους επιστραφεί η ιερή τους γη, η περιοχή Μπλακ Χιλς της Νότιας Ντακότα.

Σε πολλούς Ινδιάνους Σιου δεν αρέσει να βλέπουν τα πρόσωπα των λευκών προέδρων σμιλεμένα στο όρος Ράσμορ της περιοχής Μπλακ Χιλς. Σε κάποιο γειτονικό βουνό, γλύπτες δημιουργούν ένα ακόμα μεγαλύτερο γλυπτό. Είναι το Τρελό Άλογο, ο αρχηγός του πολέμου της φυλής Σιου Ογκλάλα. Η προτομή του θα έχει τελειώσει μέχρι τον Ιούνιο του 1998.

Σημερινές Δυσκολίες

Για να επιβιώσουν στο σύγχρονο κόσμο, οι Ιθαγενείς Αμερικανοί έπρεπε να προσαρμοστούν με διάφορους τρόπους. Πολλοί τώρα έχουν καλή εκπαίδευση και είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, με ικανότητες που μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν προς όφελος της φυλής τους. Ένα παράδειγμα είναι ο γλυκομίλητος Μπάρτον Μακ Κέρτσι, Ινδιάνος Τσιπίουα από το Μίσιγκαν. Έχει γυρίσει πολλά ντοκιμαντέρ για τη Δημόσια Ραδιοτηλεοπτική Υπηρεσία (PBS), και τώρα εργάζεται σε ένα λύκειο στον Καταυλισμό Χόπι στην Αριζόνα και συντονίζει, σε όλη την πολιτεία, τις πανεπιστημιακές τάξεις που χρησιμοποιούν βίντεο. Άλλο ένα παράδειγμα είναι ο Ρέι Χάλμπριτερ, απόφοιτος του Χάρβαρντ και αρχηγός κάποιας φυλής που ανήκει στο έθνος Ονέιντα.

Η Αρλίν Γιανγκ Χάτφιλντ, γράφοντας στην εφημερίδα Ναβάχο Τάιμς (Navajo Times), σχολίασε ότι οι νεαροί Ναβάχο δεν έχουν τις εμπειρίες ούτε κάνουν τις θυσίες που έκαναν οι γονείς τους και οι παππούδες τους καθώς μεγάλωναν. Έγραψε: «Εξαιτίας των [σύγχρονων] ανέσεων, ποτέ δεν έχουν μαζέψει ή κόψει ξύλα, δεν έχουν βγάλει νερό ούτε έχουν βοσκήσει πρόβατα όπως οι πρόγονοί τους. Δεν συμβάλλουν στα αναγκαία για τη ζωή της οικογένειας όπως έκαναν τα παιδιά πολύ παλιά». Καταλήγει λέγοντας: «Είναι αδύνατον να αποφύγουμε τα πολλά κοινωνικά προβλήματα που αναπόφευκτα θα επηρεάσουν τα παιδιά μας. Δεν μπορούμε να απομονώσουμε τις οικογένειές μας ή τον καταυλισμό από τον υπόλοιπο κόσμο, ούτε μπορούμε να επιστρέψουμε στη ζωή που ζούσαν οι προπάτορές μας».

Εκεί έγκειται η δυσκολία για τους Ιθαγενείς Αμερικανούς—πώς να παραμείνουν προσκολλημένοι στις μοναδικές φυλετικές παραδόσεις και αξίες τους ενώ προσαρμόζονται στον έξω κόσμο που αλλάζει γοργά.

Καταπολέμηση των Ναρκωτικών και του Αλκοολισμού

Μέχρι σήμερα, ο αλκοολισμός καταστρέφει την κοινωνία των Ιθαγενών Αμερικανών. Η Δρ Λορέιν Λορτς, η οποία βοήθησε τους Χόπι και τους Ναβάχο ως παιδίατρος και γενικός γιατρός επί 12 χρόνια, είπε σε μια συνέντευξη στο Ξύπνα!: «Ο αλκοολισμός είναι σοβαρό πρόβλημα τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες. Υγιή σώματα πέφτουν θύματα κίρρωσης, απροσδόκητου θανάτου, αυτοκτονίας και ανθρωποκτονίας. Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς τον αλκοολισμό να αποκτά μεγαλύτερη σημασία από τα παιδιά, το σύντροφο ή ακόμα και από τον Θεό. Το γέλιο μετατρέπεται σε κλάμα, η ευγένεια σε βία». Επίσης πρόσθεσε: «Ακόμα και ορισμένες τελετές τις οποίες κάποτε οι Ναβάχο και οι Χόπι θεωρούσαν ιερές τώρα μερικές φορές βεβηλώνονται από τη μέθη και τη λαγνεία. Το αλκοόλ στερεί από αυτούς τους όμορφους ανθρώπους την υγεία τους, την εξυπνάδα τους, τη δημιουργικότητά τους και την αληθινή προσωπικότητά τους».

Ο Φίλμερ Μπλούχαουζ, συμφιλιωτής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης του έθνους Ναβάχο, στο Γουίντοου Ροκ της Αριζόνας, αποκάλεσε κατ’ ευφημισμόν τα ναρκωτικά και την κατάχρηση αλκοόλ «γιατροσόφια». Τα άτομα χρησιμοποιούν τα ναρκωτικά και το αλκοόλ για να πνίξουν τις λύπες τους και για να ξεφύγουν από τη σκληρή πραγματικότητα μιας ζωής χωρίς εργασία και συχνά χωρίς σκοπό.

Ωστόσο, πολλοί Ιθαγενείς Αμερικανοί έχουν καταπολεμήσει με επιτυχία το «δαιμονικό» ποτό που έφεραν οι λευκοί και αγωνίζονται να απεξαρτηθούν από τα ναρκωτικά. Δύο παραδείγματα είναι ο Κλάιντ και η Χενριέτα Εϊμπραχάμσον, από τον Ινδιάνικο Καταυλισμό Σποκάν της πολιτείας Ουάσινγκτον. Ο Κλάιντ είναι γεροδεμένος με μαύρα μαλλιά και μάτια. Εξήγησε στο Ξύπνα!:

«Τα περισσότερα χρόνια της ζωής μας προτού μετακομίσουμε στην πόλη Σποκάν για να πάμε στο πανεπιστήμιο τα περάσαμε στον καταυλισμό. Δεν μας ενδιέφερε ο τρόπος ζωής μας, ο οποίος περιλάμβανε αλκοόλ και ναρκωτικά. Δεν γνωρίζαμε άλλον τρόπο ζωής. Μεγαλώσαμε μισώντας αυτές τις δύο επιρροές εξαιτίας των προβλημάτων που είχαμε δει να προκαλούν στην οικογένειά μας.

»Κατόπιν ήρθαμε σε επαφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Δεν είχαμε ξανακούσει για αυτούς προτού πάμε στην πόλη. Η πρόοδός μας ήταν αργή. Ίσως επειδή στην πραγματικότητα δεν εμπιστευόμασταν ανθρώπους που δεν γνωρίζαμε, ειδικά λευκούς. Επί τρία χρόνια κάναμε Γραφική μελέτη όποτε τύχαινε. Η συνήθεια που δυσκολεύτηκα περισσότερο να κόψω ήταν το κάπνισμα μαριχουάνας. Κάπνιζα από 14 χρονών, και ήμουν 25 όταν άρχισα την προσπάθεια να το κόψω. Ήμουν ‘φτιαγμένος’ το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου ως νεαρός ενήλικος. Το 1986, διάβασα ένα άρθρο στο Ξύπνα! 22 Ιανουαρίου [22 Ιουνίου, στην ελληνική] με τίτλο ‘Όλοι οι Άλλοι Καπνίζουν Μαριχουάνα—Γιατί Όχι και Εγώ;’ Αυτό το άρθρο με έκανε να σκεφτώ πόσο ανόητο είναι να καπνίζω μαριχουάνα—ιδιαίτερα αφού διάβασα το εδάφιο Παροιμίαι 1:22, το οποίο λέει: ‘Έως πότε, μωροί, θέλετε αγαπά την μωρίαν, και οι χλευασταί θέλουσιν ηδύνεσθαι εις τους χλευασμούς αυτών, και οι άφρονες θέλουσι μισεί την γνώσιν;’

»Έκοψα εκείνη τη συνήθεια, και την άνοιξη του 1986 η Χενριέτα και εγώ παντρευτήκαμε. Βαφτιστήκαμε το Νοέμβριο του 1986. Το 1993, έγινα πρεσβύτερος στην εκκλησία. Οι δυο μας κόρες βαφτίστηκαν ως Μάρτυρες του Ιεχωβά το 1994».

Είναι τα Καζίνο και τα Τυχερά Παιχνίδια η Λύση;

Το 1984 δεν υπήρχε καμιά ινδιάνικη επιχείρηση τυχερών παιχνιδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Ουάσινγκτον Ποστ (The Washington Post), φέτος 200 φυλές έχουν 220 επιχειρήσεις τυχερών παιχνιδιών σε 24 πολιτείες. Αξιοπρόσεκτες εξαιρέσεις είναι οι Ναβάχο και οι Χόπι, οι οποίοι έχουν αντισταθεί στον πειρασμό μέχρι τώρα. Αλλά είναι τα καζίνο και οι αίθουσες μπίνγκο ο δρόμος που οδηγεί στην ευημερία και σε περισσότερες θέσεις εργασίας για τους καταυλισμούς; Ο Φίλμερ Μπλούχαουζ είπε στο Ξύπνα!: «Τα τυχερά παιχνίδια είναι δίκοπο μαχαίρι. Το ερώτημα είναι: Θα ωφελήσουν περισσότερους ανθρώπους από όσους θα βλάψουν;» Μια έκθεση δηλώνει ότι τα ινδιάνικα καζίνο έχουν δημιουργήσει 140.000 θέσεις εργασίας σε πανεθνική κλίμακα, αλλά τονίζει ότι μόνο το 15 τοις εκατό από αυτές τις έχουν Ινδιάνοι.

Ο αρχηγός Χαρτ των Τσεγιέν είπε στο Ξύπνα! τη γνώμη του για το πώς επηρεάζουν τους καταυλισμούς τα καζίνο και τα τυχερά παιχνίδια. Ανέφερε: «Τα αισθήματά μου είναι ανάμεικτα. Το μόνο καλό πράγμα είναι ότι παρέχουν εργασία και εισόδημα στις φυλές. Από την άλλη μεριά, έχω παρατηρήσει ότι πολλοί πελάτες είναι δικοί μας άνθρωποι. Μερικοί γνωστοί μου έχουν εθιστεί στο μπίνγκο, και φεύγουν από το σπίτι τους νωρίς για να πάνε εκεί, ακόμα και προτού γυρίσουν τα παιδιά από το σχολείο. Αυτά έχουν το κλειδί του σπιτιού και μένουν μόνα τους μέχρι να επιστρέψουν οι γονείς τους από το μπίνγκο.

»Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι οι οικογένειες πιστεύουν πως θα νικήσουν και θα αυξήσουν το εισόδημά τους. Γενικά δεν συμβαίνει αυτό· αντίθετα χάνουν. Έχω δει να δαπανούν τα χρήματα που είχαν βάλει στην άκρη για να αγοράσουν τρόφιμα ή ρούχα για τα παιδιά».

Τι Επιφυλάσσει το Μέλλον;

Ο Τομ Μπάτι εξηγεί ότι υπάρχουν δύο δημοφιλείς προσεγγίσεις σε σχέση με το μέλλον των νοτιοδυτικών φυλών. «Η πρώτη προβλέπει κατηγορηματικά την επικείμενη εξαφάνιση των ιθαγενών πολιτισμών μέσα στο ρεύμα της αμερικανικής ζωής. Η δεύτερη είναι πιο ασαφής . . . Μιλάει ευγενικά για τη διαδικασία της πολιτιστικής ενσωμάτωσης, υποστηρίζοντας μια προσεκτική ανάμειξη ‘των καλύτερων από τα παλιά με τα καλύτερα από τα καινούρια’, ένα είδος χρυσής πολιτιστικής δύσης σύμφωνα με την οποία οι Ινδιάνοι μπορούν να παραμείνουν γραφικοί στις τέχνες τους, παραστατικοί στη θρησκεία τους και σοφοί στη φιλοσοφία τους—αλλά αρκετά λογικοί στις σχέσεις τους μαζί μας (τον ανώτερο πολιτισμό [των λευκών]) ώστε να βλέπουν τα πράγματα με το δικό μας τρόπο».

Ο Μπάτι στη συνέχεια κάνει ένα ερώτημα. «Η αλλαγή είναι αναπόφευκτη, αλλά ποιος θα αλλάξει και για ποιο σκοπό; . . . Εμείς [οι λευκοί] έχουμε την ενοχλητική συνήθεια να θεωρούμε όλους τους άλλους λαούς απλώς μη αναπτυγμένους Αμερικανούς. Συμπεραίνουμε ότι πρέπει να είναι ανικανοποίητοι από τον τρόπο ζωής τους και να ανυπομονούν να ζήσουν και να σκέφτονται όπως εμείς».

Ο Μπάτι συνεχίζει: «Ένα πράγμα είναι βέβαιο—η ιστορία των Ινδιάνων δεν έχει τελειώσει ακόμα, αλλά το πώς θα τελειώσει ή το αν θα τελειώσει απομένει να το δούμε. Ίσως υπάρχει ακόμα καιρός για να αρχίσουμε να θεωρούμε τις ινδιάνικες κοινότητες που μας έχουν απομείνει πολύτιμες πολιτιστικές πηγές αντί να τις θεωρούμε απλώς δυσεπίλυτα κοινωνικά προβλήματα».

Ζωή σε ένα Νέο Κόσμο Αρμονίας και Δικαιοσύνης

Από την άποψη της Αγίας Γραφής, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά γνωρίζουν ποιο μπορεί να είναι το μέλλον των Ιθαγενών Αμερικανών καθώς και ανθρώπων από όλα τα έθνη, τις φυλές και τις γλώσσες. Ο Ιεχωβά Θεός έχει υποσχεθεί να δημιουργήσει ‘νέους ουρανούς και νέα γη’.—Ησαΐας 65:17· 2 Πέτρου 3:13· Αποκάλυψη 21:1, 3, 4.

Αυτή η υπόσχεση δεν αναφέρεται στη δημιουργία ενός νέου πλανήτη. Όπως γνωρίζουν πολύ καλά οι Ιθαγενείς Αμερικανοί, αυτή η γη είναι ένα κόσμημα όταν οι άνθρωποι τη σέβονται και τη μεταχειρίζονται κατάλληλα. Απεναντίας, η Γραφική προφητεία δείχνει ότι θα υπάρχει μια νέα ουράνια διακυβέρνηση που θα αντικαταστήσει όλες τις ανθρώπινες καταπιεστικές κυβερνήσεις. Η γη θα μεταμορφωθεί σε παράδεισο όπου θα αποκατασταθούν τα δάση, οι πεδιάδες, τα ποτάμια και η άγρια ζωή. Όλοι οι άνθρωποι θα συμμετέχουν ανιδιοτελώς στη διαχείριση της γης. Δεν θα κυριαρχεί πια η εκμετάλλευση και η απληστία. Θα υπάρχει αφθονία καλής τροφής και εποικοδομητικών δραστηριοτήτων.

Τέλος με την ανάσταση των νεκρών, όλες οι αδικίες του παρελθόντος θα αποκατασταθούν. Ναι, ακόμα και οι Ανασάζι (οι «αρχαίοι» στη γλώσσα ναβάχο), οι πρόγονοι πολλών Ινδιάνων Πουέμπλο, οι οποίοι ζουν στην Αριζόνα και στο Νέο Μεξικό, θα επιστρέψουν για να τους δοθεί η ευκαιρία να ζήσουν αιώνια εδώ σε μια αποκαταστημένη γη. Επίσης, διάσημοι ηγέτες στην ιστορία των Ινδιάνων—ο Τζερόνιμο, ο Καθιστός Ταύρος, το Τρελό Άλογο, ο Τέκουμσεχ, ο Μανουελίτο, οι αρχηγοί Τζόζεφ και Σιάτλ—και πολλοί άλλοι μπορεί να επιστρέψουν σε αυτή την υποσχεμένη ανάσταση. (Ιωάννης 5:28, 29· Πράξεις 24:15) Τι θαυμάσια προοπτική προσφέρουν οι υποσχέσεις του Θεού στους Ινδιάνους και σε όλους όσους τον υπηρετούν τώρα!

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Χαρακτηριστική καλύβα των Ναβάχο, φτιαγμένη από ξύλα καλυμμένα με λάσπη

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Ομοίωμα του Τρελού Αλόγου, βάση για το γλυπτό που θα σμιλευτεί στο βουνό το οποίο φαίνεται στο βάθος

[Ευχαριστίες]

Photo by Robb DeWall, courtesy Crazy Horse Memorial Foundation (nonprofit)

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Οι Χόπι και Ναβάχο Μάρτυρες του Ιεχωβά του Κιμς Κάνιον της Αριζόνας συναθροίζονται στην Αίθουσα Βασιλείας τους, ένα πρώην παντοπωλείο

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Κατοικίες των Ανασάζι, 1.000 και πλέον ετών (Μέσα Βέρντε, Κολοράντο)

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Τζερόνιμο (1829-1909), διάσημος αρχηγός των Απάτσι

[Ευχαριστίες]

Courtesy Mercaldo Archives/Dictionary of American Portraits/Dover