Εξερευνώντας έναν Κόσμο Όμορφων Δέντρων
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ
ΤΟ ΓΟΥΕΣΤΟΝΜΠΙΡΤ, ένα χωριό στην περιοχή Κότσγουολντς της Αγγλίας, είναι ξακουστό για το αρμπορέτο του.a Είναι μια από τις παλαιότερες, μεγαλύτερες και καλύτερες συλλογές δέντρων και θάμνων στον κόσμο. Ας το δούμε από πιο κοντά.
Ομορφιά και Μεγαλείο
«Κανένας δεν μένει ασυγκίνητος από την ομορφιά, το μεγαλείο και την επιβλητικότητα αυτής της συλλογής», λέει ο Χιου Άνγκους, ο επιστάτης. Και αν κρίνουμε από τον αριθμό των επισκεπτών που έρχονται και ξανάρχονται, φαίνεται να έχει δίκιο.
Το αρμπορέτο περιλαμβάνει 18.000 δέντρα και θάμνους, τα οποία αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα μισά από τα 9.000 είδη και ποικιλίες που αναπτύσσονται στις Εύκρατες Ζώνες της γης. Οι επισκέπτες επιτρέπεται να κινούνται ελεύθερα στα 2.400 στρέμματα του πάρκου, αλλά για να μπορέσουν να το απολαύσουν περισσότερο, «έχουμε χωρίσει το Αρμπορέτο σε τέσσερα τμήματα και προτείνουμε την καλύτερη εποχή για να επισκεφτείτε το καθένα», εξηγεί ο επίσημος οδηγός. Επιπλέον, υπάρχουν ειδικά χαρακτηριστικά, όπως το Μονοπάτι των Φθινοπωρινών Χρωμάτων, η Συλλογή με τις Κερασιές Χίλιερ και η Συλλογή Αυτόχθονων Ειδών, που όλα συνοδεύονται από πινακίδες και χάρτες.
Εποχιακές Απολαύσεις
Ο εποχιακός κύκλος του Βόρειου Ημισφαιρίου είναι μια φυσική απόλαυση. Στο αρμπορέτο, κάθε εποχή έχει τις δικές της ομορφιές. Ο χειμώνας είναι ο καλύτερος καιρός για να εκτιμήσει κάποιος τη μεγάλη ποικιλία των κωνοφόρων δέντρων και για να δει τα χαριτωμένα σχήματα, την ενδιαφέρουσα υφή και τα εκπληκτικά χρώματα των φυλλοβόλων δέντρων όταν δεν έχουν φύλλα. Αργότερα, οι θάμνοι και τα δέντρα που ανθίζουν την άνοιξη—αζαλέες, καμέλιες, κερασιές, μανόλιες και ροδόδεντρα—παρουσιάζουν ένα μεγαλόπρεπο θέαμα, και στην ομορφιά του σκηνικού προσθέτουν τα χαλιά από αγριολούλουδα.
Μια γαλήνια αφθονία φυλλωμάτων καλύπτει το αρμπορέτο το καλοκαίρι, προτού φανούν τα βοτανικά πυροτεχνήματα το φθινόπωρο. Περίπου 90.000 επισκέπτες συρρέουν στο Γουέστονμπιρτ τον Οκτώβριο για να δουν αυτό το θέαμα, για το οποίο κυρίως φημίζεται. Εδώ οι ποικιλίες των ιαπωνικών σφενδάμνων, με το έντονο κόκκινο χρώμα τους, κλέβουν την παράσταση.
Πολλά από τα αρχαιότερα δείγματα ιαπωνικών σφενδάμνων στο Γουέστονμπιρτ μπορεί να είναι αυθεντικά δείγματα που εισάχθηκαν κατά την περίοδο Έντο, 1603-1867. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν αρχεία των ιαπωνικών ονομάτων αυτών των αρχαίων ποικιλιών. Οι σφένδαμνοι έπαψαν να είναι τόσο δημοφιλείς στην Ιαπωνία λίγο μετά την εισαγωγή τους στην Ευρώπη, έτσι αυτά τα πρώτα εισαχθέντα είδη που ζουν ακόμη δεν μπορούν να συγκριθούν με ιαπωνικές συλλογές ή φυτώρια. Καθώς οι αρχαιότερες ιαπωνικές σφένδαμνοι γερνάνε, νεαρά δέντρα φυτεύονται σε ξέφωτα. Σχεδόν κάθε δέντρο έχει φύλλα με διαφορετικό σχήμα και χρώμα. Τα δέντρα φύτρωσαν από σπόρους που συγκεντρώθηκαν από τις αρχαίες σφενδάμνους, και επιλέχτηκαν με βάση τα φθινοπωρινά τους χρώματα. Για να προστατεύονται και να έχουν σκιά, οι σφένδαμνοι φυτεύονται ανάμεσα σε μεγάλες βελανιδιές και κωνοφόρα δέντρα. Αυτά επίσης παρέχουν ένα χρυσοπράσινο φόντο μέσα από το οποίο οι αχτίδες του φθινοπωρινού ήλιου φωτίζουν τις σφενδάμνους.
Επιστημονική Διαχείριση
Το Αρμπορέτο Γουέστονμπιρτ ξεκίνησε ως ιδιωτικό χόμπι το 1829 και η Βρετανική Επιτροπή Δασών το απέκτησε το 1956. Η προσφορά ψυχαγωγίας για το κοινό δεν είναι ο μόνος στόχος του. Στην πραγματικότητα, κύριος σκοπός είναι η ανάπτυξη μιας επιστημονικής συλλογής που να είναι η καταλληλότερη για τις τοπικές συνθήκες. Για αυτόν το σκοπό, γίνονται έρευνες σχετικά με μεθόδους πολλαπλασιασμού, και τα αποτελέσματα—επιτυχίες και αποτυχίες—κοινοποιούνται και σε άλλους βοτανικούς κήπους.
Το Γουέστονμπιρτ είναι πρωτοπόρο δημιουργώντας ένα μηχανογραφημένο αρχείο που καταγράφει λεπτομέρειες για το κάθε είδος—την προέλευσή του, την πρόοδο που σημείωσε από σπόρος ως την ωριμότητα, την υγεία του και τυχόν θεραπείες για ασθένειες, ακόμη και την αιτία του θανάτου του. Μια άλλη ζωτική λειτουργία είναι ο πολλαπλασιασμός σπάνιων ή ασυνήθιστων ειδών, συμπεριλαμβανομένων αυτών που η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης και των Φυσικών Πόρων κατατάσσει ως είδη τα οποία κινδυνεύουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Οι σπόροι αποκτιούνται από επίσημες πηγές για να αποφευχθεί ο υβριδισμός, και τα είδη διατίθενται σε άλλα αρμπορέτα.
Το Γουέστονμπιρτ είναι επίσης εκπαιδευτικό κέντρο. Υπάρχουν προγράμματα για αναγνώριση δέντρων, ομιλίες για την αποψίλωση, περιηγήσεις με διαλέξεις και εκθέσεις με σλάιντς. Σε ορισμένες εποχές του χρόνου, διεξάγονται καθημερινά συζητήσεις με εικόνες για τους επισκέπτες μαθητές.
Καθώς φεύγουμε απρόθυμα από το αρμπορέτο, πιο πλούσιοι χάρη σε αυτή την αξέχαστη εμπειρία, νιώθουμε την παρόρμηση να επιστρέψουμε για να απολαύσουμε τις ομορφιές των άλλων εποχών. Η εξερεύνηση αυτού του όμορφου κόσμου των δέντρων μας βοήθησε να γνωρίσουμε καλύτερα το μεγαλείο τους, καθώς και τη σπουδαιότητά τους για τον κύκλο της ζωής στη γη.
[Υποσημείωση]
a Η λέξη προέρχεται από τη λατινική arbor, που σημαίνει «δέντρο».
[Εικόνες στη σελίδα 17]
Επάνω: Χαμαικυπάρισσοι
Στη μέση: Ιαπωνική σφένδαμνος
Κάτω: Κέδρος του Λιβάνου