Μια Κωμόπολη Πάνω σε Πασσάλους

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στο Μπενίν

«Η ΓΚΑΝΒΙΕ είναι ένα από τα κύρια τουριστικά αξιοθέατα του Μπενίν», δηλώνει ένας ταξιδιωτικός οδηγός για τη Δυτική Αφρική. Κάποιος άλλος αναφέρει: «Η Γκανβιέ γοητεύει και τους Αφρικανούς· θα δείτε τόσους Αφρικανούς τουρίστες όσους και Δυτικούς».

Η Γκανβιέ είναι όντως μοναδική. Είναι μια κωμόπολη με 15.000 κατοίκους που είναι χτισμένη πάνω σε πασσάλους στα νερά της λίμνης Νοκουέ, βόρεια της πόλης Κοτονού του Μπενίν. Στην Γκανβιέ, δεν υπάρχουν ποδήλατα ούτε αυτοκίνητα ούτε πεζοδρόμια και δρόμοι. Αν οι κάτοικοι θέλουν να πάνε στο σχολείο, στην αγορά, στο νοσοκομείο, στο σπίτι ενός γείτονα ή οπουδήποτε αλλού, πηδάνε μέσα σε ένα κανό που είναι φτιαγμένο από δέντρο ιρόκο.

Οι περισσότερες οικογένειες έχουν αρκετά κανό—ένα για τον πατέρα, ένα για τη μητέρα και μερικές φορές ένα για τα παιδιά. Τα παιδιά μαθαίνουν να κωπηλατούν νωρίς. Ένα παιδί πέντε χρονών μπορεί να κουμαντάρει μια βάρκα μόνο του. Σύντομα αποκτά αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να στέκεται όρθιο στο κανό και να ρίχνει ένα μικρό δίχτυ για ψάρεμα. Σε μερικούς νεαρούς αρέσει να εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες με το να στέκονται ανάποδα στηριζόμενοι στο κεφάλι τους, πάνω στο κανό τους.

Στην πλωτή αγορά της Γκανβιέ, έμποροι, κυρίως γυναίκες, κάθονται στα κανό τους με τα αγαθά τους στοιβαγμένα μπροστά τους—μπαχαρικά, φρούτα, ψάρια, φάρμακα, καυσόξυλα, μπίρες, ακόμη και ραδιόφωνα. Ψάθινα καπέλα με τεράστιο μπορ τούς προστατεύουν από τον τροπικό ήλιο ενώ πουλάνε σε εκείνους που φτάνουν εκεί με το κανό τους για να ψωνίσουν. Μερικές φορές οι πωλήτριες είναι νεαρά κορίτσια. Μην ξεγελιέστε από την ηλικία τους! Μαθαίνουν νωρίς την τέχνη των σκληρών παζαριών.

Ενώ οι γυναίκες αγοράζουν και πουλάνε στην αγορά, οι άντρες ασχολούνται με το ψάρεμα, ή για να είμαστε πιο ακριβείς με την ιχθυοκαλλιέργεια. Για να πιάσουν ψάρια, καρφώνουν εκατοντάδες κλαδιά στο βυθό της λασπερής λιμνοθάλασσας, τα οποία δημιουργούν ένα πυκνό δάσος από ξύλα. Τα ψάρια μαζεύονται για να φάνε από τα κλαδιά που αποσυντίθενται. Έπειτα από μερικές ημέρες οι άντρες επιστρέφουν με τα δίχτυα τους για να πιάσουν τα ψάρια.

Από Κρυψώνα Έγινε Τουριστικό Αξιοθέατο

Οι Τοφινού της Γκανβιέ δεν ήταν πάντοτε οι «Άνθρωποι του Νερού», όπως είναι γνωστοί σήμερα. Στις αρχές του 18ου αιώνα, κατέφυγαν στη λίμνη και στα έλη για να σωθούν από το διωγμό που εξαπέλυσε εναντίον τους ένα γειτονικό αφρικανικό βασίλειο. Οι λόγιοι αναφέρουν ότι το όνομα Γκανβιέ αντανακλά αυτή την ιστορία, επειδή στη γλώσσα τόφιν, η λέξη γκαν μπορεί να μεταφραστεί «σωθήκαμε» και η λέξη βιε σημαίνει «κοινότητα». Έτσι, μια ελεύθερη μετάφραση του ονόματος αυτής της σημαντικότατης λιμναίας πόλης θα ήταν «η κοινότητα των ανθρώπων που τελικά βρήκαν ειρήνη».

Το ότι κατέφυγαν στην ελώδη περιοχή γύρω από τη λίμνη Νοκουέ αποδείχτηκε αποτελεσματική τακτική, επειδή οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του αντίπαλου βασιλείου δεν επέτρεπαν σε κανένα στρατιώτη να μπει στο νερό ή σε περιοχές όπου υπήρχε κίνδυνος πλημμύρας. Έτσι η λίμνη αποτέλεσε και μέσο επιβίωσης και τόπο καταφυγής από τον εχθρό. Η ειρωνεία είναι ότι αυτή η κωμόπολη που σήμερα είναι ξακουστή, και την επισκέπτονται πλήθη τουριστών με βενζινάκατους, κάποτε ήταν κρυψώνα.