Γαρίδες—Λιχουδιά από Εκτροφείο;

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟΝ ΙΣΗΜΕΡΙΝΟ

ΝΑΙ, αυτή η θαλασσινή λιχουδιά την οποία απολαμβάνουν εκατομμύρια άνθρωποι πολλές φορές προέρχεται από εκτροφείο. Ωστόσο, οι καταναλωτές μπορεί ποτέ να μην το καταλάβουν αυτό, επειδή οι γαρίδες που μεγαλώνουν σε εκτροφείο διαφέρουν ελάχιστα, αν όχι καθόλου, από εκείνες που μεγαλώνουν στη θάλασσα. Μάλιστα, πολλές δεξαμενές εκτροφής γαρίδων στον Ισημερινό είναι γεμάτες με νεαρές γαρίδες που ψαρεύονται απευθείας από τη θάλασσα.

Αυτές τις νεαρές γαρίδες, που δεν ξεπερνούν το ενάμισι εκατοστό, τις πιάνουν με δίχτυα ψαράδες, οι οποίοι ονομάζονται λαρβέρος, στις παράκτιες εκβολές ποταμών που περιβάλλονται από μαγκρόβια βλάστηση ή στους κυματοθραύστες. Κατόπιν τις μεταφέρουν στις δεξαμενές εκτροφής για να μεγαλώσουν. Ωστόσο, με αυτόν τον τρόπο δεν παράγονται πολλές γαρίδες. Γι’ αυτό, πολλά γαριδοτροφεία εξαρτώνται από τα εκκολαπτήρια με τις σύγχρονες μεθόδους υδατοκαλλιέργειας για να γεμίσουν τις δεξαμενές εκτροφής τους με νεαρές γαρίδες. Ας ρίξουμε μια πιο κοντινή ματιά στο πώς λειτουργούν τα γαριδοτροφεία.

Επίσκεψη σε Εκκολαπτήριο

Το εκκολαπτήριο που επισκεφτήκαμε βρισκόταν σε μια όμορφη ακτή του Ειρηνικού Ωκεανού. Το εκκολαπτήριο των γαρίδων πρέπει να βρίσκεται κοντά σε μεγάλη ποσότητα θαλασσινού νερού η οποία θα καλύπτει τις ανάγκες του σύνθετου συστήματος διανομής νερού. Το νερό αντλείται από τον ωκεανό, φιλτράρεται, θερμαίνεται όσο χρειάζεται και κατόπιν στέλνεται σε διάφορες εσωτερικές δεξαμενές.

Συναντήσαμε μια φιλική ομάδα πρόχειρα ντυμένων υδροβιολόγων, τεχνικών και άλλων εργατών. Κάναμε μια πρώτη στάση στο δωμάτιο ωρίμανσης. Εδώ, πλήρως αναπτυγμένες γαρίδες που έχουν μεγαλώσει σε φυσικό περιβάλλον διατηρούνται σε δεξαμενές ωρίμανσης χωρητικότητας 17.000 λίτρων. «Αυτές οι γαρίδες δεν είναι για κατανάλωση», μας εξήγησε ο ξεναγός μας. «Τις έπιασαν μεγάλες και τις μετέφεραν εδώ για να υπάρχει απόθεμα γόνου».

Στο δωμάτιο ωρίμανσης εφαρμόζεται ένα αυστηρό πρόγραμμα φωτισμού. Από τις 3:00 μ.μ. ως τα μεσάνυχτα—την ώρα του ζευγαρώματος—σβήνουν τα χαμηλά φώτα, και οι εργάτες ψάχνουν με φακούς για θηλυκές γαρίδες που είναι έτοιμες να γεννήσουν. Οι θηλυκές γαρίδες του είδους Penaeus vannemei αναγνωρίζονται εύκολα, επειδή το αρσενικό κολλάει ένα σπερματοδόχο σάκο στο εξωτερικό μέρος της κοιλιάς τους. Μόλις οι εργάτες δουν κάποια έγκυο θηλυκιά, την παίρνουν και τη βάζουν σε μια μικρότερη δεξαμενή ωοτοκίας χωρητικότητας 260 λίτρων.

Εκεί τοποθετούν την έγκυο θηλυκιά σε κάποια επίπεδη επιφάνεια κοντά στην κορυφή μιας κωνικής δεξαμενής—μία θηλυκιά ανά δεξαμενή—μέχρι να γεννήσει τα 180.000 ή και περισσότερα αβγά της. Καθώς βγαίνουν τα αβγά, γονιμοποιούνται μόλις έρθουν σε επαφή με το ζελατινώδη σπερματοδόχο σάκο. Κατόπιν, τα αβγά και το νερό διηθούνται από τη βάση της δεξαμενής ωοτοκίας που μοιάζει με χοάνη. Οι τεχνικοί καταγράφουν τον αριθμό των αβγών από κάθε γέννα.

Μερικές ώρες μετά την εκκόλαψη, οι προνύμφες μεταφέρονται κατά ελεγχόμενες ποσότητες στις λεγόμενες δεξαμενές καλλιέργειας. Αυτές μοιάζουν με γιγαντιαίες μπανιέρες και χωράνε περίπου 11.000 λίτρα νερό. Τις επόμενες 20 με 25 μέρες, αυτές οι δεξαμενές χρησιμεύουν σαν σπίτι για τις αναπτυσσόμενες προνύμφες, οι οποίες τρέφονται με φύκια και αποξηραμένες ιχθυοτροφές.

Πού Ωριμάζουν οι Γαρίδες

Οι γαρίδες, που τώρα έχουν περάσει το προνυμφικό στάδιο, μεταφέρονται στα εκτροφεία. Μόλις φτάσουν εκεί, τόσο οι γαρίδες από το εκκολαπτήριο όσο και οι συγγενείς τους που έχουν γεννηθεί στη θάλασσα λαβαίνουν την ίδια φροντίδα. Τις τοποθετούν σε λιμνούλες για να ελέγχουν την προσαρμογή τους στις καινούριες θερμοκρασίες και στα επίπεδα αλατότητας του νερού. Έπειτα από μερικές μέρες είναι έτοιμες για τις μεγάλες δεξαμενές εκτροφής. Αυτές οι τεχνητές δεξαμενές βρίσκονται κοντά σε κάποιο κανάλι αποθήκευσης νερού. Νερό διοχετεύεται τακτικά σε αυτό το κανάλι από τη θάλασσα ή από τις εκβολές κάποιου ποταμού. Οι γειτονικές δεξαμενές έχουν έκταση 50 με 100 στρέμματα. Οι νεαρές γαρίδες μεγαλώνουν σε αυτές τις δεξαμενές εκτροφής επί τρεις με πέντε μήνες.

Στη διάρκεια της περιόδου ανάπτυξης, τα επίπεδα οξυγόνου στο νερό των δεξαμενών εκτροφής παρακολουθούνται καθημερινά. Επίσης, ο ρυθμός ανάπτυξης των γαρίδων ελέγχεται κάθε εβδομάδα για να προσαρμόζεται το πρόγραμμα διατροφής. Ο στόχος είναι να παίρνουν οι γαρίδες 1 με 2 γραμμάρια βάρος κάθε εβδομάδα.

Εποχή Συλλογής

Την εποχή της συλλογής, ενώ η δεξαμενή εκτροφής αποστραγγίζεται, οι γαρίδες πιάνονται με δίχτυ ή αντλούνται καθώς πλησιάζουν στην πόρτα της δεξαμενής. Κατόπιν, οι φρεσκοσυλλεγμένες γαρίδες ξεβγάζονται, καλύπτονται με πάγο και μεταφέρονται αμέσως στο συσκευαστήριο. Εκεί, εκτός αν ο αγοραστής θέλει κάτι άλλο, αφαιρούν τα κεφάλια από τις γαρίδες, αλλά αφήνουν τις ουρές ακαθάριστες. Τις γαρίδες τις πλένουν και τις ταξινομούν ανάλογα με το μέγεθος, και έπειτα τις συσκευάζουν και τις καταψύχουν ώστε να είναι έτοιμες για μεταφορά, συνήθως σε κουτιά των δυόμισι κιλών.

Έτσι, την επόμενη φορά που θα φάτε γαρίδες, θυμηθείτε ότι αυτή η θαλασσινή λιχουδιά μπορεί να προέρχεται από κάποιο γαριδοτροφείο της Λατινικής Αμερικής ή της Ασίας.

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Μέγεθος γαρίδας την περίοδο της συλλογής

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Ψαράδες που πιάνουν νεαρές γαρίδες με δίχτυα

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Δεξαμενές καλλιέργειας μέσα στο εκκολαπτήριο

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Καθαρισμός γαρίδων στο συσκευαστήριο

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Συσκευασία γαρίδων ανάλογα με το μέγεθός τους