Οργή στο Δρόμο—Πώς Μπορείτε να την Αντιμετωπίσετε;

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Η ΑΠΩΛΕΙΑ της ψυχραιμίας και η επακόλουθη βία εμφανίζονται όλο και συχνότερα στον παγκόσμιο τύπο. Εκτός από την οργή στο σούπερ μάρκετ (καταναλωτές που χρησιμοποιούν καροτσάκια ξεσπούν το θυμό τους στους άλλους στο σούπερ μάρκετ) και την οργή στο τηλέφωνο (με αφορμή την τεχνολογία η οποία επιτρέπει στο άτομο που καλείτε να σας διακόψει για να λάβει ένα άλλο τηλεφώνημα), η οργή στο δρόμο έχει τραβήξει την προσοχή του κόσμου στη Βρετανία.

Η οργή στο δρόμο είναι τόσο διαδεδομένη ώστε σύμφωνα με μια έκθεση του 1996 σχετικά με τις συνήθειες οδήγησης στη Βρετανία έχει «προσλάβει επιδημικές διαστάσεις, καθώς σχεδόν οι μισοί οδηγοί υπέστησαν κάποιας μορφής επίθεση ή κακομεταχείριση το περασμένο έτος»! Κάποια έρευνα που διεξήγαγε μια Λέσχη Αυτοκινήτου προχώρησε ακόμη περισσότερο και ανέφερε ότι «εννέα στους δέκα οδηγούς ισχυρίζονται πως έπεσαν θύματα της οργής στο δρόμο». Είναι ενδιαφέρον ότι η ίδια δημοσκόπηση σημείωνε πως «μόνο έξι στους δέκα [οδηγούς] παραδέχονται ότι χάνουν την ψυχραιμία τους στο τιμόνι».

Τι προκαλεί την οργή στο δρόμο; Αν είστε θύμα, τι μπορείτε να κάνετε για να προστατευτείτε; Αν σας εξαγριώνει η οδήγηση κάποιου άλλου, τι πρέπει να κάνετε; Μάλιστα, καθώς η οργή στο δρόμο εξαπλώνεται παγκόσμια, πώς μπορείτε να την αντιμετωπίσετε;

Αιτία και Αποτέλεσμα

Οι θυμωμένοι οδηγοί δεν είναι κάτι καινούριο. Ένας παλιός παραβάτης ήταν ο Άγγλος ποιητής Λόρδος Βύρων. Το 1817 έγραψε μια επιστολή στην οποία αφηγήθηκε μια αψιμαχία που είχε στο δρόμο. Όπως αναφέρεται, κάποιος άλλος στο δρόμο φέρθηκε με «θρασύτητα» στο άλογο του Βύρωνα. Ως αποτέλεσμα, ο ποιητής χτύπησε τον άλλον άντρα στα αφτιά.

Στις περισσότερες χώρες, καθώς αυξάνει ο όγκος της κίνησης, ο εκνευρισμός των οδηγών κλιμακώνεται. Στη δεκαετία του 1980 οι εφημερίδες των Η.Π.Α. περιέγραψαν το έναυσμα για τα βίαια περιστατικά οδήγησης ως «οργή στο δρόμο». Μολονότι δεν είναι νομική έννοια, η οργή στο δρόμο περιγράφει κατάλληλα τα συναισθήματα που βρίσκονται στη ρίζα πολλών βίαιων πράξεων τις οποίες διαπράττουν οδηγοί αυτοκινήτων οι οποίοι εξοργίζονται από την οδήγηση του άλλου οδηγού.

Η στάση τού “εγώ πρώτος” κυριαρχεί τώρα στους δρόμους μας. Ερευνητές σε θέματα συνηθειών οδήγησης συμπεραίνουν ότι «αυτοί που ασκούν βία ή είναι επιθετικοί σχεδόν πάντοτε πιστεύουν ότι οι ίδιοι είναι τα αθώα θύματα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς κάποιου άλλου», σημειώνει η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) του Λονδίνου. Όσο τρελά και αν οδηγεί το όχημά του, ο οδηγός νιώθει δικαιολογημένος. Αλλά όταν ένας άλλος οδηγός ξεφύγει έστω και λίγο από την καλή οδική συμπεριφορά, τότε ξεσπάει η οργή στο δρόμο.

Η αυξανόμενη χρήση ναρκωτικών, που είναι τόσο διαδεδομένη ανάμεσα στους νέους, επίσης συντελεί στην οργή στο δρόμο. Η χρήση κοκαΐνης μπορεί, σύμφωνα με κάποιο σύμβουλο νοσοκομείου, «να παρομοιαστεί με το να οδηγεί κάποιος ενώ έχει πιει». Οι οδηγοί που παίρνουν ναρκωτικά συχνά υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους. Ως αποτέλεσμα, μερικοί οδηγούν τα οχήματά τους με επικίνδυνη ταχύτητα. Άλλοι οδηγούν αλλοπρόσαλλα, καθώς η κρίση τους μειώνεται.

Εξετάστε, επίσης, την επίδραση που έχει το άγχος στον οδηγό. Ο καθηγητής Κάρι Κούπερ του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ θεωρεί το άγχος και τις αβεβαιότητες της καθημερινής ζωής στη δεκαετία του 1990 υπόλογα για μεγάλο μέρος της οργής στο δρόμο. «Οι οδηγοί αγχώνονται περισσότερο και ο αριθμός των βίαιων επιθέσεων αυξάνεται», αναφέρει ένας εκπρόσωπος της Βασιλικής Λέσχης Αυτοκινήτου. Μια πολυάσχολη υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων, που τώρα δαπανάει πολλές ώρες στο τιμόνι για να πηγαινοέρχεται στην εργασία της, παραδέχεται ότι δεν είναι τόσο ανεκτική όσο ήταν κάποτε. «Τώρα αρπάζομαι γρήγορα και συγχύζομαι με μικροπράγματα που ποτέ δεν θα με ενοχλούσαν προηγουμένως», είπε σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Σάντεϊ Τάιμς (The Sunday Times). Ίσως νιώθετε και εσείς το ίδιο. Τότε, τι μπορείτε να κάνετε;

Μην Προκαλείτε την Οργή στο Δρόμο

Παραδεχτείτε ότι οι άλλοι οδηγοί δεν είναι τέλειοι. Μερικές φορές θα παραβιάσουν τους κανόνες. Να το προβλέπετε αυτό όταν οδηγείτε. Να είστε διορατικοί. Για παράδειγμα, ίσως οδηγείτε κοντά στην άκρη του δρόμου, δηλαδή στην αργή λωρίδα ενός αυτοκινητόδρομου που έχει πολλές λωρίδες. Αλλά φτάνετε σε κάποιον κόμβο όπου μια παρακαμπτήριος οδηγεί στον αυτοκινητόδρομο. Κοιτώντας εμπρός, βλέπετε ένα αυτοκίνητο να πλησιάζει στον αυτοκινητόδρομο από την παρακαμπτήριο. Μήπως σκέφτεστε ότι εσείς ήσασταν πρώτος στον αυτοκινητόδρομο, ότι έχετε δικαίωμα να οδηγείτε στη λωρίδα σας; Γιατί να αφήσετε να περάσουν τα άλλα οχήματα; Γιατί να αλλάξετε λωρίδα, αν υπάρχει κάποια ελεύθερη, ώστε να αφήσετε τον άλλον οδηγό να μπει στον αυτοκινητόδρομο; Αλλά σκεφτείτε, τι θα συμβεί αν επιμείνετε να παραμείνετε στη λωρίδα σας και να διατηρήσετε την ταχύτητά σας; Ίσως ο οδηγός που μπαίνει στον αυτοκινητόδρομο κάνει την ίδια σκέψη. Αναπόφευκτα, κάποιος πρέπει να υποχωρήσει· ειδάλλως, θα συμβεί ατύχημα.

Ενεργώντας σοφά, ο οδηγός που επιθυμεί να μην προκαλεί οργή στο δρόμο είναι οξυδερκής και οδηγεί με περίσκεψη. Υποχωρεί όταν μπορεί και δεν θυμώνει όταν ο άλλος οδηγός δεν αναγνωρίζει την ευγένεια που του έδειξε. Ένας εκπρόσωπος του βρετανικού Ινστιτούτου για Καλύτερους Αυτοκινητιστές υπολογίζει ότι 1 στους 3 οδηγούς έχει πρόβλημα επικίνδυνης νοοτροπίας. Μολονότι αυτοί οι οδηγοί μπορούν να οδηγήσουν επιδέξια το αυτοκίνητό τους, τους λείπει η ευγένεια. Τους αποκαλεί «καλούς οδηγούς αλλά κακούς αυτοκινητιστές».

Οι περισσότεροι οδηγοί μερικές φορές αγνοούν τους άλλους που χρησιμοποιούν το δρόμο. Αλλά αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για να φέρεστε και εσείς έτσι. Εξετάστε τις πιθανές συνέπειες. Σίγουρα δεν θέλετε να προκαλέσει το δικό σας πείσμα κάποια καραμπόλα. Μην αφήνετε τα συναισθήματά σας να σας κυριεύουν. Ένας ειδικός στην οδήγηση συμβουλεύει: «Ποτέ δεν πρέπει να ανταποδίδετε την επιθετικότητα στο δρόμο ή να αντιδράτε σε αυτήν». Αρνηθείτε να γίνετε μέλος της λέσχης των οργισμένων οδηγών!

Μήπως Είστε Θύμα;

Ουσιαστικά όλοι οι οδηγοί έχουν κατά καιρούς πέσει θύματα της οργής στο δρόμο. Οι προσβλητικές χειρονομίες, οι βρισιές και οι επιθετικές μανούβρες είναι πράγματα που μπορούν να εκφοβίσουν κάποιον, και το πετυχαίνουν αυτό. Σίγουρα η καλύτερη προστασία είναι το να αποφύγετε τη διένεξη. Ένα θύμα ένιωσε να απειλείται όταν κάποιος άλλος οδηγός θέλησε να τον προσπεράσει. Τελικά, ο θυμωμένος οδηγός τον προσπέρασε, μπήκε μπροστά του και έκοψε ταχύτητα τόσο ώστε το θύμα φοβήθηκε ότι θα τρακάρουν. Αυτό συνεχίστηκε για κάποια απόσταση και τελείωσε μόνο όταν το θύμα έστριψε σε κάποιον άλλο δρόμο.

Αν δείτε ότι άλλοι οδηγοί θέλουν να σας προσπεράσουν, κάντε ό,τι μπορείτε για να τους αφήσετε. Μην επιμένετε στο δικαίωμα που έχετε να μείνετε εκεί που βρίσκεστε στο δρόμο. Αν εν γνώσει σας εκνευρίσατε τους άλλους, ζητήστε συγνώμη. Δείξτε με νοήματα πως λυπάστε για το ότι άθελά σας δημιουργήσατε πρόβλημα. Θυμηθείτε ότι ένας ήπιος λόγος μπορεί να σβήσει την οργή.

Αλλά αν, για οποιονδήποτε λόγο, πέσετε θύμα επίθεσης κάποιου οργισμένου οδηγού, μην ανταποδώσετε. «Μην προσπαθείτε να τον πληρώσετε με το ίδιο νόμισμα», συμβουλεύει το περιοδικό Φόκους (Focus). «Μη μεταφέρετε πράγματα στο αυτοκίνητό σας τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως επικίνδυνα όπλα». Άλλες συμβουλές: Να έχετε τις πόρτες του αυτοκινήτου σας κλειδωμένες και τα παράθυρα κλειστά. Να αποφεύγετε την οπτική επαφή με το επιθετικό άτομο.

Οι παραπάνω εισηγήσεις σχετικά με το πώς να αντιμετωπίσετε την οργή στο δρόμο δεν είναι καινούριες. Είναι παρόμοιες με τη συμβουλή που έδωσε πριν από πολύ καιρό ο Βασιλιάς Δαβίδ του Ισραήλ: «Μην εξάπτεσαι εξαιτίας εκείνων που πράττουν το κακό», συμβούλεψε. «Μη φθονείς εκείνους που πράττουν την αδικία. Άφησε το θυμό και απομακρύνσου από την οργή».—Ψαλμός 37:1, 8.

Μολονότι η οργή στο δρόμο φουντώνει, μην την αφήσετε να φουντώσει μέσα σας!

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 23]

Ελέγχοντας την Οργή στο Δρόμο

Η Λέσχη Αυτοκινήτου σημειώνει ότι, για να εξαλειφθεί η οργή στο δρόμο, «η αλλαγή νοοτροπίας είναι εξίσου σημαντική με τα μηχανικά αντίμετρα». Το να βλέπετε ρεαλιστικά τόσο τις δικές σας ικανότητες οδήγησης όσο και των άλλων που χρησιμοποιούν το δρόμο είναι ζωτικό για να αντιμετωπίσετε την οργή στο δρόμο. Μολονότι διακρίνετε αμέσως τα λάθη των άλλων, μην παραβλέπετε τα δικά σας σφάλματα στην οδήγηση. Αποδεχτείτε το γεγονός ότι υπάρχουν οδηγοί οι οποίοι περιφρονούν τους οδικούς κανόνες. Όταν οδηγείτε, να φροντίζετε να είστε πλήρως άγρυπνοι. Η κόπωση συντελεί στο άγχος. Μια στιγμιαία έλλειψη συγκέντρωσης μπορεί να έχει μοιραίες συνέπειες.

Εξετάστε επίσης τις ακόλουθες συμβουλές, και προσέξτε πώς σχετίζονται με τις παροιμίες του σοφού Βασιλιά Σολομώντα.

• Αντιλαμβάνονται οι επιβάτες σας το θυμό σας; Ίσως σας πουν να ηρεμήσετε. Μην αγνοήσετε τη συμβουλή τους και τους απαντήσετε ότι δεν οδηγούν αυτοί. Να θυμάστε ότι η ήρεμη νοοτροπία συντελεί σε καλύτερη υγεία και μπορεί κυριολεκτικά να σας βοηθήσει να ζήσετε περισσότερο! «Η ήρεμη καρδιά είναι η ζωή της σάρκας».—Παροιμίες 14:30.

• Να σκέφτεστε τους άλλους οδηγούς και να αποφεύγετε τα προβλήματα. «Ο σοφός φοβάται και απομακρύνεται από ό,τι είναι κακό, αλλά ο άφρονας εξοργίζεται και έχει αυτοπεποίθηση».—Παροιμίες 14:16.

• Αφοπλίστε το θυμωμένο άτομο με μια απολογητική χειρονομία ή κουβέντα. «Η απάντηση που δίνεται με πραότητα απομακρύνει την οργή».—Παροιμίες 15:1.

• Οι άλλοι ίσως εκδηλώνουν οργή στο δρόμο, αλλά εσείς δεν χρειάζεται να τους μιμείστε. «Μην κάνεις συντροφιά με άνθρωπο θυμώδη».—Παροιμίες 22:24.

• Μην ανακατεύεστε στις διαμάχες των άλλων. «Προτού ξεσπάσει ο καβγάς, σήκω και φύγε».—Παροιμίες 17:14.