Κατανόηση για το Φόβο του Τραυλισμού

ΜΠΟΡΕΙΤΕ να ξεχωρίσετε έναν ευφραδή ομιλητή από έναν που φοβάται μήπως τραυλίσει; “Μα, και βέβαια”, ίσως απαντήσετε. Αλλά εξετάστε τι γράφει ο Πίτερ Λόου στο βιβλίο του Τττραυλισμός (Hhhakkel), στη γλώσσα αφρικάανς: «Για κάθε έναν που δεν μπορεί να κρύψει τον τραυλισμό του, υπάρχουν πιθανώς δέκα που θέλουν να περνούν όσο το δυνατόν απαρατήρητοι και οι οποίοι κρύβουν το πρόβλημα που έχουν στην ομιλία με διάφορους τρόπους». Κρύβουν το πρόβλημα που έχουν στην ομιλία; Πώς είναι δυνατόν;

Μερικοί τραυλοί καταφέρνουν να κρύψουν το ελάττωμά τους με το να σκέφτονται εκ των προτέρων λέξεις που τους δημιούργησαν πρόβλημα στο παρελθόν. Τότε, αντί να πουν αυτή τη λέξη, διατυπώνουν διαφορετικά την πρόταση ή χρησιμοποιούν άλλη λέξη με παρόμοια σημασία. Ένας σύζυγος έκρυβε τον τραυλισμό του επί 19 χρόνια γάμου. Όταν η σύζυγός του έμαθε την αλήθεια, ρώτησε κάποιο λογοθεραπευτή: «Γι’ αυτό άραγε βάζει εμένα να τηλεφωνώ και αφήνει εμένα να παραγγέλνω στα εστιατόρια και ποτέ δεν παίρνει το λόγο στις . . . συναντήσεις με άλλους;»

Εξετάστε, επίσης, την περίπτωση του Χέραρτ και της Μαρίας, ενός ευτυχισμένου αντρογύνου από τη Νότια Αφρική.a Σε αρκετές περιπτώσεις, η Μαρία προσπάθησε να εξηγήσει στο σύζυγό της ότι δίσταζε να απαντήσει στις συναθροίσεις για μελέτη της Αγίας Γραφής επειδή φοβόταν μήπως τραυλίσει. «Ανοησίες», της έλεγε κατηγορηματικά εκείνος, «δεν είσαι τραυλή». Ο Χέραρτ βάσιζε την κρίση του στο ότι η σύζυγός του ήταν γενικά ομιλητική. Μόνο όταν πρέπει να μιλήσει σε ορισμένες περιπτώσεις φοβάται μήπως τραυλίσει. Για πρώτη φορά, έπειτα από πέντε χρόνια γάμου, ο Χέραρτ το κατάλαβε αυτό και παραδέχτηκε: «Είχα άγνοια και φερόμουν απερίσκεπτα». Τώρα, αντί να την επικρίνει, την επαινεί για τις περιπτώσεις που βρίσκει το θάρρος να μιλήσει μπροστά σε ένα μεγάλο ακροατήριο.

Όπως είναι κατανοητό, πολλοί τραυλοί βασανίζονται «από το φόβο . . . που μερικές φορές είναι επίμονος, και συχνά έντονος», εξηγεί ο τραυλός Ντέιβιντ Κόμπτον στο βιβλίο του Τραυλισμός (Stammering). «Στην πιο ευάλωτη στιγμή του, στο σημείο που χρειάζεται περισσότερο την επαφή με τους συνανθρώπους του, όταν προσπαθεί να τους πλησιάσει μιλώντας τους για ζητήματα είτε γενικής είτε ιδιωτικής φύσης, σε αυτές τις περιπτώσεις ο τραυλός ίσως περιμένει ότι θα πληγωθεί, θα γελοιοποιηθεί . . . Ακόμη και εκείνοι που αντιμετωπίζουν το όλο ζήτημα με πολλή επιτυχία παραδέχονται ότι τους διαπλάθει ο φόβος τους και ότι ποτέ δεν τους εγκαταλείπει εντελώς».

Καταστάσεις που Μπορεί να Ξυπνήσουν το Φόβο

Όταν ζητούν από κάποιο τραυλό άτομο να απαντήσει σε μια ερώτηση μπροστά σε ακροατήριο, όπως στην τάξη του σχολείου, σε μια επαγγελματική συνάντηση ή σε μια θρησκευτική σύναξη, αυτό μπορεί να δημιουργήσει άγχος που καταλήγει σε σοβαρή κρίση τραυλισμού. «Υπάρχουν φορές που νομίζεις ότι είναι πολύ πιο εύκολο να μη μιλήσεις;» ρώτησαν σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη τη 15χρονη Ροζάν από τη Νότια Αφρική, που έχει πρόβλημα τραυλισμού. Απάντησε: «Συχνά· για παράδειγμα, μέσα στην τάξη όταν έχω μια καλή απάντηση που ξέρω ότι θα μου ανεβάσει τη βαθμολογία αλλά ξέρω ότι το να μιλήσω είναι πάνω από τις δυνάμεις μου».

Στο ίδιο ραδιοφωνικό πρόγραμμα ρωτήθηκε ένας επιχειρηματίας, ο Σάιμον. Όπως και η Ροζάν, ο Σάιμον έχει βελτιωθεί με τη βοήθεια της λογοθεραπείας. Αλλά μερικές φορές έχει ακόμη σοβαρό πρόβλημα τραυλισμού. Αυτό μπορεί να επιδεινωθεί από τη στάση του ακροατηρίου του. «Αν είσαι σε μια συνάντηση του διοικητικού συμβουλίου όπου πρέπει να μιλήσεις αρκετά και δυσκολεύεσαι, οι άνθρωποι γύρω από το τραπέζι γίνονται πολύ, πολύ ανυπόμονοι», εξηγεί.

Ο φόβος που νιώθουν οι τραυλοί δεν πρέπει να συγχέεται με το φόβο που ίσως έχει κάποιο ντροπαλό άτομο όταν πρέπει να μιλήσει σε αγνώστους. Πάρτε για παράδειγμα τη Λίζα, η οποία παρακολουθεί τις συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά εδώ και δύο χρόνια. Σε άνετες συζητήσεις με φίλους συχνά καταφέρνει να μιλάει με αρκετή ευχέρεια. Επίσης συμμετέχει με ζήλο στο ευαγγελιστικό έργο, πράγμα το οποίο απαιτεί να πλησιάζει απρόσκλητη αγνώστους. Αλλά έχει ένα φόβο που είναι κοινός σε πολλούς τραυλούς—να μιλήσει μπροστά σε μεγάλο ακροατήριο. «Στις συναθροίσεις μας», εξηγεί η Λίζα, «σπάνια καταφέρνω να σηκώσω το χέρι μου και να απαντήσω σε κάποια ερώτηση. Αν απαντήσω τελικά, είναι το πολύ μια λέξη ή μια μικρή πρόταση. Μολονότι μπορεί να είναι λίγο, είναι το καλύτερο που μπορώ. Συχνά έχω τις απαντήσεις στο μυαλό μου και στα χείλη μου επειδή πάντοτε προετοιμάζομαι. Αλλά η γλώσσα μου αρνείται να συνεργαστεί».

Μια χειρότερη εμπειρία για μερικούς τραυλούς είναι όταν πρέπει να διαβάσουν μεγαλόφωνα. Αυτό τους αναγκάζει να χρησιμοποιήσουν λέξεις που φυσιολογικά θα απέφευγαν. «Σε μία από τις συναθροίσεις μας», συνεχίζει η Λίζα, «μερικές φορές μας ζητούν να διαβάζουμε όλοι με τη σειρά τα Γραφικά εδάφια που εξετάζουμε. Σε τέτοιες περιπτώσεις, κάθομαι φοβισμένη, ανήσυχη, περιμένοντας τη σειρά μου, μην ξέροντας αν θα καταφέρω να διαβάσω το εδάφιο ή όχι. Μερικές φορές διαβάζω αλλά δεν μπορώ να προφέρω μια συγκεκριμένη λέξη. Τότε απλώς την παραλείπω και συνεχίζω να διαβάζω».

Προφανώς, χρειάζεται προσεκτική σκέψη προτού ενθαρρύνει κάποιος έναν τραυλό να διαβάσει μεγαλόφωνα. Τέτοια «ενθάρρυνση» θα μπορούσε να κάνει τον τραυλό να νιώσει χειρότερα. Απεναντίας, ένα τέτοιο άτομο αξίζει θερμό έπαινο επειδή κάνει το καλύτερο που μπορεί.

Όταν Προσπαθείτε να Βοηθήσετε

Ο τραυλισμός είναι πολύ περίπλοκη διαταραχή. Αυτό που έχει αποτελέσματα σε ένα άτομο μπορεί να μην έχει σε κάποιο άλλο. Μάλιστα, πολλοί τραυλοί που περνούν μια περίοδο κατά την οποία έχουν «θεραπευτεί» αργότερα παθαίνουν υποτροπή. Έχουν διεξαχθεί περισσότερες έρευνες για τον τραυλισμό από ό,τι για οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα ομιλίας. Εντούτοις, οι ειδικοί δεν έχουν βρει μια συγκεκριμένη αιτία. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι πολλοί παράγοντες μπορεί να συντελούν στον τραυλισμό. Μια θεωρία, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα έχει σχέση με την ακανόνιστη οργάνωση των εγκεφαλικών κυττάρων στην αρχική περίοδο της ζωής του τραυλού. Σύμφωνα με τους γιατρούς Θίοντορ Τζ. Πίτερς και Μπάρι Γκιτάρ, στο εγχειρίδιό τους Τραυλισμός—Μια Ολοκληρωμένη Προσέγγιση στη Φύση και στη Θεραπεία Του (Stuttering—An Integrated Approach to Its Nature and Treatment), οι τωρινές απόψεις σχετικά με τα αίτια «θα γίνουν απαρχαιωμένες καθώς περισσότερες μελέτες κλείνουν τα τεράστια χάσματα στη γνώση μας για τον τραυλισμό».

Επειδή ο άνθρωπος γνωρίζει τόσο λίγα για τον τραυλισμό, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν προτείνουμε μία από τις πολυάριθμες θεραπείες για όσους υποφέρουν από αυτή τη διαταραχή. «Οι περισσότεροι τραυλοί βαριάς μορφής», προσθέτει το παραπάνω εγχειρίδιο, «θα αναρρώσουν μόνο εν μέρει. Θα μάθουν να μιλάνε πιο αργά ή να τραυλίζουν πιο άνετα, και να τους ενοχλεί λιγότερο. . . . Για λόγους τους οποίους δεν κατανοούμε, λίγοι τραυλοί απλώς δεν αλλάζουν σημαντικά με τη θεραπεία».b

Όταν η θεραπεία δεν έχει αποτελέσματα, μερικοί θεραπευτές κατηγορούν τον τραυλό επειδή δεν προσπάθησε αρκετά. Κάποιος υποστήριξε: «Η μόνη πιθανότητα αποτυχίας έγκειται στην απρόθυμη στάση από μέρους του τραυλού». Σχετικά με τέτοιους ισχυρισμούς, ο συγγραφέας Ντέιβιντ Κόμπτον είπε: «Δεν βρίσκω λόγια για να εκφράσω το πόσο θυμό μπορεί να προκαλέσουν στους τραυλούς τέτοιου είδους σχόλια. Πρώτον, επειδή είναι καταφανώς αναληθή. Καμία θεραπεία δεν θα είναι ποτέ κατάλληλη για όλους τους τραυλούς, και ακόμη και η κατάλληλη για έναν συγκεκριμένο τραυλό θα είναι κάθε άλλο παρά βέβαιη. Δεύτερον, επειδή οι τραυλοί ζουν με την αποτυχία . . . Οτιδήποτε αυξάνει [την αποτυχία τους] άσκοπα, άδικα, είναι έγκλημα».

Πώς να Ελαφρύνετε το Φορτίο Τους

Οι τραυλοί συνήθως δεν θέλουν τον οίκτο των άλλων. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν για να ελαφρύνει το φορτίο τους. Όταν τραυλίζουν, μην κοιτάζετε αλλού από αμηχανία. Αντί να τους κοιτάζετε στο στόμα, να τους κοιτάζετε στα μάτια. Συνήθως είναι ευαίσθητοι στη γλώσσα του σώματος των ακροατών τους. Αν δείχνετε άνετοι, αυτό θα βοηθήσει να μειωθούν οι φόβοι τους. «Δείξτε στο άτομο ότι είστε έτοιμοι να το ακούσετε όπως θα ακούγατε οποιονδήποτε», είπε ένας λογοθεραπευτής.

Οι δάσκαλοι που έχουν κάποιον τραυλό μαθητή μπορούν να κάνουν πολλά για να μειώσουν τους φόβους του. Στο εκπαιδευτικό περιοδικό Ντι Ίνι (Die Unie) της Νότιας Αφρικής, δόθηκε η ακόλουθη συμβουλή στους δασκάλους: «Οι περισσότεροι τραυλοί τραυλίζουν πολύ λιγότερο όταν ξέρουν ότι αυτός που ακούει δεν αναμένει ευφράδεια».

Σύμφωνα με το πιο πάνω περιοδικό, είναι επίσης σημαντικό για το δάσκαλο να φτάσει στο σημείο να γνωρίζει τα αισθήματα του μαθητή. Αντί να αποφεύγουν αυτούς τους μαθητές από αμηχανία, δίνεται η συμβουλή στους δασκάλους να τους μιλάνε και να τους ενθαρρύνουν να εκφράζουν το πώς αισθάνονται για το πρόβλημα. Με αυτόν τον τρόπο ο δάσκαλος μπορεί να μάθει σε ποιες περιπτώσεις φοβάται περισσότερο να μιλήσει ο μαθητής. «Η ευχέρεια της ομιλίας του εξαρτάται κατά 80 τοις εκατό από εσάς», αναφέρει το περιοδικό. Η ευχέρειά του θα αυξηθεί αν γνωρίζει ότι είναι αποδεκτός παρά το πρόβλημα. Το περιοδικό εξηγεί επίσης: «Μια άνετη ατμόσφαιρα στην τάξη, η οποία ευνοεί τη μάθηση, θα ωφελήσει όχι μόνο τον τραυλό αλλά και την υπόλοιπη τάξη».

Σίγουρα, αυτές οι προτάσεις μπορούν να προσαρμοστούν με επιτυχία για τη διδασκαλία ενηλίκων.

Ο Δημιουργός μας Καταλαβαίνει

Ο Δημιουργός μας, ο Ιεχωβά Θεός, καταλαβαίνει πλήρως την ανθρώπινη ατέλεια. Αυτός ανέθεσε στον Μωυσή να είναι εκπρόσωπός του όταν θα οδηγούσε τους Ισραηλίτες έξω από την Αίγυπτο. Το έκανε αυτό έχοντας πλήρη επίγνωση του ότι ο Μωυσής είχε κάποιο ελάττωμα στην ομιλία το οποίο τον δυσκόλευε να επικοινωνεί. Ο Θεός επίσης γνώριζε ότι ο αδελφός του Μωυσή, ο Ααρών, ήταν αντιθέτως ευφραδής ομιλητής. «Ξέρω ότι εκείνος μιλάει καλά», είπε ο Θεός. (Έξοδος 4:14) Ωστόσο, ο Μωυσής είχε άλλες πολύ πιο σημαντικές ιδιότητες, όπως η οσιότητα, η καλοσύνη, η πίστη και η πραότητα. (Αριθμοί 12:3· Εβραίους 11:24, 25) Παρά τις αντιρρήσεις του Μωυσή, ο Θεός ενέμεινε στην εκλογή του Μωυσή ως ηγέτη του λαού Του. Ταυτόχρονα, ο Θεός έδειξε κατανόηση για τους φόβους του Μωυσή διορίζοντας τον Ααρών εκπρόσωπο του Μωυσή.—Έξοδος 4:10-17.

Μπορούμε να μιμηθούμε τον Θεό δείχνοντας κατανόηση. Να συμπεριφέρεστε με αξιοπρέπεια στους τραυλούς και να μην επιτρέπετε σε ένα ελάττωμα της ομιλίας να σας τυφλώνει ως προς την αληθινή αξία του ατόμου. Κάτι που το δείχνει αυτό είναι η εμπειρία ενός μικρού κοριτσιού και του τραυλού πατέρα της. Ο πατέρας έμαθε μια μέθοδο για να διαβάζει με περισσότερη ευχέρεια. Ένα βράδυ τη δοκίμασε διαβάζοντας στην εξάχρονη κόρη του μια ιστορία, και ένιωσε πολύ περήφανος με την ευχέρεια που είχε.

«Μίλα σωστά, μπαμπά», του είπε όταν ο πατέρας της τελείωσε.

«Μιλάω πολύ σωστά», απάντησε αγανακτισμένος εκείνος.

«Όχι», επέμεινε αυτή, «μίλα όπως μιλάς συνήθως».

Ναι, εκείνο το μικρό κορίτσι αγαπούσε τον πατέρα του για αυτό που ήταν, ακόμη και με το ελάττωμα της ομιλίας του. Έτσι την επόμενη φορά που θα έρθετε σε επαφή με κάποιον που τραυλίζει, να θυμάστε ότι αυτό το άτομο μπορεί να έχει πολύτιμες σκέψεις και επιθυμητές ιδιότητες. Σίγουρα έχει αισθήματα. Να είστε υπομονετικοί και να του δείχνετε κατανόηση.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Το τραυλό άτομο μπορεί να φοβάται να μιλήσει δημόσια

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Να είστε υπομονετικοί όταν ένας τραυλός δυσκολεύεται να σας μιλήσει

[Εικόνα στη σελίδα 27]

Οι τραυλοί γενικά φοβούνται το τηλέφωνο