Ματιές στον Κόσμο

Η Χολέρα Ξαναχτυπά

Έπειτα από απουσία 100 και πλέον ετών, η χολέρα επανήλθε δριμύτερη στη Νότια Αμερική. «Από το 1991 και έπειτα, 1,4 εκατομμύρια κρούσματα έχουν αναφερθεί εκεί, τα οποία κατέληξαν στο θάνατο 10.000 ανθρώπων», δηλώνει η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) του Λονδίνου. Οι υγειονομικές αρχές ανησύχησαν περισσότερο όταν το 1992 εμφανίστηκε ένα καινούριο στέλεχος του βακτηρίου της χολέρας στην Ινδία, στο Μπαγκλαντές και στις γειτονικές χώρες, το οποίο μέχρι σήμερα έχει προσβάλει 200.000 ανθρώπους. Η χολέρα είναι μια οξεία διαρροϊκή ασθένεια, από την οποία πεθαίνει το 70 τοις εκατό των ατόμων που προσβάλλονται αν δεν χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Ωστόσο, η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Βασικοί παράγοντες οι οποίοι συντελούν στην ασφάλεια είναι το να βράζετε το πόσιμο νερό και το γάλα, να κρατάτε τις μύγες μακριά και να πλένετε τις ωμές τροφές σε χλωριωμένο νερό.

Μιλάνε για Παγκόσμια Ειρήνη

Οι τοπικοί πόλεμοι που κάποτε αποτελούσαν σημαντικό μέρος του Ψυχρού Πολέμου φαίνεται πως έχουν τελειώσει, σύμφωνα με το Βιβλίο Έτους 1997 του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη. Το 1989, το τελευταίο έτος του Ψυχρού Πολέμου, διεξάχθηκαν 36 «μεγάλες ένοπλες συγκρούσεις». Ο αριθμός μειώθηκε σε 27 το 1996, και όλες, εκτός από μία, τη σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, ήταν εσωτερικοί, εμφύλιοι πόλεμοι. Επιπλέον, όπως υπολογίζεται από τον αριθμό των νεκρών, οι περισσότερες από αυτές τις συγκρούσεις ήταν μειωμένης έντασης ή συνεχίστηκαν σε χαμηλούς τόνους. «Καμιά άλλη γενιά δεν έχει βρεθεί τόσο κοντά στην παγκόσμια ειρήνη», συμπέρανε η εφημερίδα Δε Σταρ (The Star) της Νότιας Αφρικής. Το περιοδικό Τάιμ (Time) λέει: «Η αμερικανική κυριαρχία . . . έχει εισαγάγει στον κόσμο μια Παξ Αμερικάνα, μια εποχή διεθνούς ειρήνης και γαλήνης πρωτόγνωρης για αυτόν τον αιώνα και σπάνιας στην ανθρώπινη ιστορία».

Παραμένει Πρώτη

«Συνεχίζουν να τυπώνονται περισσότερα αντίτυπα της Αγίας Γραφής από οποιοδήποτε άλλο βιβλίο», αναφέρει το Δελτίο Πληροφοριών ENI (ENI Bulletin). Οι χώρες στις οποίες η Αγία Γραφή έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία είναι η Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βραζιλία. Σύμφωνα με κάποια έκθεση των Ενωμένων Βιβλικών Εταιριών (UBS), το 1996 διανεμήθηκαν 19,4 εκατομμύρια αντίτυπα ολόκληρης της Αγίας Γραφής. Αυτό αποτέλεσε νέο ρεκόρ και αύξηση 9,1 τοις εκατό σε σχέση με το 1995. Παρά τη «θεαματική αύξηση που σημειώθηκε στη διανομή σε ορισμένα μέρη του κόσμου», είπε ο Τζον Μπολ, διευθυντής εκδόσεων των UBS, «υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε σε όλους πιο εύκολη πρόσβαση στις Γραφές».

«Αγγελιοφόροι Θανάτου»

Οι πλούσιες Δυτικές χώρες δημιουργούν ένα «διπλό φορτίο» ασθενειών για τις αναπτυσσόμενες χώρες, λέει η έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO) για το 1997. Όπως ανέφερε η εφημερίδα Δε Ντέιλι Τέλεγκραφ (The Daily Telegraph) του Λονδίνου, η καρδιοπάθεια, το εγκεφαλικό, ο διαβήτης και ορισμένα είδη καρκίνου παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση, καθώς τα αναπτυσσόμενα κράτη υιοθετούν το Δυτικό τρόπο ζωής, ο οποίος περιλαμβάνει το κάπνισμα, τη διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες και λίπη και τη μείωση της σωματικής δραστηριότητας. Μολονότι τώρα οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν περισσότερο, αυτό είναι “ένα βραβείο χωρίς αξία εφόσον δεν συνεπάγεται ποιότητα ζωής”, λέει ο Δρ Πολ Κλάιγιους, ένας από τους διευθυντές της WHO. Και προσθέτει: «Εκείνοι που λένε ότι είμαστε πραγματικά αγγελιοφόροι θανάτου έχουν δίκιο». Η WHO προωθεί τώρα μια εντατική παγκόσμια εκστρατεία για να ενθαρρύνει τον υγιεινό τρόπο ζωής. Διαφορετικά, δηλώνει, «θα αυξηθούν τα παθήματα σε παγκόσμια κλίμακα».

Βουδιστής Ηγέτης Συστήνει την Αναζήτηση της Αλήθειας

«Η αδιαλλαξία δεν είναι καλή» σε ό,τι αφορά τη θρησκεία, λέει ο Έσιν Γουατανάμπε, ο ανώτατος ιερέας και ηγέτης μιας από τις αρχαιότερες Βουδιστικές ομάδες της Ιαπωνίας. Όταν τον ρώτησαν αν εννοούσε ότι η οσιότητα στις πεποιθήσεις είναι καλή αλλά οι αδιάλλακτες πεποιθήσεις είναι κακές, έδωσε την παρακάτω εξήγηση σύμφωνα με την εφημερίδα Μαϊνίτσι Ντέιλι Νιουζ (Mainichi Daily News): «Θα πρέπει να αναρωτηθείτε αν οι πεποιθήσεις σας είναι ορθές ή εσφαλμένες. Είναι σημαντικό να εξετάσετε τη σχέση τους με άλλες πεποιθήσεις. Θα πρέπει επίσης να σκεφτείτε αν αντιπροσωπεύουν την αλήθεια ή όχι. Πρέπει να τα επανεξετάσουμε όλα αυτά». Ο Γουατανάμπε είναι ο ηγέτης της Βουδιστικής ομάδας Τεντάι, η οποία ήρθε στην Ιαπωνία από την Κίνα πριν από 1.200 χρόνια.

Φυσικό Αντισηπτικό

Μερικοί άνθρωποι γλείφουν ενστικτωδώς τις πληγές τους όταν κοπούν, όπως κάνουν και τα ζώα. Είναι ενδιαφέρον ότι ερευνητές στο Νοσοκομείο Σεντ Μπαρθόλομιου του Λονδίνου ανακάλυψαν πως το σάλιο είναι στην πραγματικότητα φυσικό αντισηπτικό. Όπως ανέφερε η εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ (The Independent), φαρμακολόγοι ζήτησαν από 14 εθελοντές να γλείψουν και τις δύο πλευρές των χεριών τους και διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα του νιτρικού οξέος στο δέρμα αυξήθηκαν κατά πολύ. Το νιτρικό οξύ, μια ισχυρή χημική ουσία που μπορεί να σκοτώσει τα μικρόβια, σχηματίζεται όταν το νιτρώδες άλας που υπάρχει στο σάλιο έρχεται σε επαφή με την όξινη επιφάνεια του δέρματος. Η αντίδραση διευκολύνεται από μια άλλη χημική ουσία, κάποιο άλας του ασκορβικού οξέος, το οποίο επίσης υπάρχει στο σάλιο.

Μαριχουάνα—Σκληρό Ναρκωτικό;

Εκείνοι που κάνουν χρήση μαριχουάνας ισχυρίζονται από παλιά ότι αυτό το ναρκωτικό είναι σχετικά αβλαβές. Ωστόσο, «νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι επιπτώσεις [της μαριχουάνας] στον εγκέφαλο μοιάζουν με εκείνες των “σκληρών” ναρκωτικών, όπως είναι η ηρωίνη», δηλώνει το περιοδικό Επιστήμη (Science). Τις μελέτες διεξήγαγαν επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ισπανία και την Ιταλία. Ανάμεσα στα πορίσματά τους ήταν ότι «το ενεργό συστατικό που υπάρχει στη μαριχουάνα—ένα κανναβινοειδές γνωστό ως THC—έχει το ίδιο καθοριστικό βιοχημικό αποτέλεσμα το οποίο φαίνεται πως εντείνει την εξάρτηση και στην περίπτωση άλλων ναρκωτικών, από τη νικοτίνη μέχρι την ηρωίνη: την έκκριση ντοπαμίνης στο τμήμα του εγκεφάλου όπου υπάρχει η νευρική οδός της “ανταμοιβής”», πράγμα που κάνει τους χρήστες να συνεχίζουν να παίρνουν το ναρκωτικό. Όταν κάποιος σταματάει τη μακρόχρονη χρήση μαριχουάνας, το επίπεδο μιας άλλης χημικής ουσίας, ενός πεπτιδίου που ονομάζεται εκλυτικός παράγοντας της κορτικοτροπίνης (CRF), αυξάνεται στον εγκέφαλο. Ο CRF συνδέεται με το συναισθηματικό στρες και το άγχος που συνοδεύει τη στέρηση οπιούχων ουσιών, αλκοόλ και κοκαΐνης. Γι’ αυτό, κάποιος ερευνητής είπε: «Θα ήμουν ικανοποιημένος αν, ύστερα από όλα αυτά τα στοιχεία, οι άνθρωποι σταματούσαν να θεωρούν το THC “ελαφρύ” ναρκωτικό». Κάθε χρόνο, περίπου 100.000 άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζητούν ιατρική βοήθεια για να απεξαρτηθούν από τη μαριχουάνα.

Πάγος στην Αρχαία Αίγυπτο

«Μολονότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δεν είχαν τεχνητή ψύξη, μπορούσαν να παράγουν πάγο μέσω ενός φυσικού φαινομένου το οποίο εμφανίζεται στα ξηρά, εύκρατα κλίματα», παρατηρεί η εφημερίδα Δε Κάουντιλάιν (The Countyline) της πόλης Μπράιαν του Οχάιο. Πώς τα κατάφερναν; «Όταν κόντευε να δύσει ο ήλιος, οι Αιγύπτιες έβαζαν νερό σε ρηχούς πήλινους δίσκους τους οποίους τοποθετούσαν πάνω σε ένα στρώμα άχυρου. Η γρήγορη εξάτμιση από την επιφάνεια του νερού και από τις υγρές πλευρές του δίσκου σε συνδυασμό με τη νυχτερινή πτώση της θερμοκρασίας πάγωναν το νερό—αν και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ποτέ δεν πλησίαζε το μηδέν».

Έκθεση στον Ήλιο

«Ο καρκίνος του δέρματος έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις στη Βόρεια Αμερική», λέει η εφημερίδα Δε Βανκούβερ Σαν (The Vancouver Sun), και «ο ένας στους εφτά [Καναδούς] κινδυνεύει σε όλη του τη ζωή» να εκδηλώσει την ασθένεια. «Η έκθεση στον ήλιο πιστεύεται ότι ευθύνεται για το 90 τοις εκατό των κρουσμάτων μελανώματος», συμπληρώνει η εφημερίδα. Το δέρμα που μαυρίζει στον ήλιο καταστρέφεται, αναφέρει η είδηση, και οδηγεί σε πρόωρη γήρανση του δέρματος καθώς και σε καταστολή του ανοσολογικού συστήματος. Μια μελέτη σε εθνική κλίμακα, στην οποία συμπεριλήφθηκαν πάνω από 4.000 Καναδοί, αποκαλύπτει ότι αν και το 80 τοις εκατό γνωρίζουν τους κινδύνους που συνεπάγεται η έκθεση του δέρματός τους στον ήλιο, εντούτοις σχεδόν οι μισοί σπάνια, αν όχι ποτέ, παίρνουν κάποια προληπτικά μέτρα. Ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας Δρ Κρις Λοβάτο, ένας από τους κύριους ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη, προειδοποιεί ότι «πρέπει να κάνουμε συνήθειά μας την αντιηλιακή προστασία» και να υιοθετήσουμε «λογικούς και ασφαλείς τρόπους για να απολαμβάνουμε τον ήλιο».

Δαπανηρή Συνήθεια

Το κάπνισμα κοστίζει χρήματα. Πόσα; Σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο που εκδίδει το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, το κόστος μπορεί μακροπρόθεσμα να φτάσει τα 230.000 ως 400.000 δολάρια (περ. 62 ως 108 εκατ. δρχ.)—ανάλογα με το αν καπνίζετε ένα ή δύο πακέτα τσιγάρα τη μέρα. «Ας υποθέσουμε ότι είστε νέος και αρχίζετε να καπνίζετε σήμερα συνεχίζοντας επί 50 χρόνια, με την προϋπόθεση ότι δεν θα σας έχει σκοτώσει μέχρι τότε», λέει το ίδιο ενημερωτικό δελτίο. «Αν καπνίζετε ένα πακέτο τη μέρα το οποίο κοστίζει 2,5 δολάρια [περ. 670 δρχ.] (για λόγους απλοποίησης ας μην υπολογίσουμε την αύξηση στην τιμή), αυτό θα ισοδυναμούσε με 900 και πλέον δολάρια [περ. 240.000 δρχ.] το χρόνο, ή 45.000 δολάρια [περ. 12,1 εκατ. δρχ.] σε διάστημα 50 χρόνων. Καταθέστε αυτά τα χρήματα στην τράπεζα με ετήσιο τόκο γύρω στο 5 τοις εκατό, και το ποσό θα μπορούσε εύκολα να τετραπλασιαστεί». Αν προσθέσουμε τα επιπλέον έξοδα για την ασφάλεια ζωής και τις επιπλέον δαπάνες για το καθάρισμα (του σπιτιού, των ρούχων και των δοντιών), φτάνουμε στο γενικό σύνολο που αναφέρεται παραπάνω. Το ενημερωτικό δελτίο προσθέτει: «Και σε αυτό δεν περιλαμβάνονται τα ιατρικά έξοδα που σχετίζονται με το κάπνισμα και με τα οποία θα επιβαρυνθείτε αν η ασφαλιστική σας εταιρία δεν καλύψει όλα τα έξοδα».