Η Μάχη των Πλαταιών—Μια «Αρκούδα» Λυγίζει

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΜΕΡΙΚΑ ερείπια ναών κείτονται σιωπηλά. Σμιλεμένες πέτρες και χαλικόστρωτα μονοπάτια έχουν μείνει εγκαταλειμμένα. Μια ερημική πεδιάδα απλώνεται ανάμεσα σε κυματιστούς λόφους στις όχθες του Ασωπού Ποταμού, 50 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Αθήνας.

Τίποτα δεν προδίδει ότι στεκόμαστε σε εκείνη ακριβώς την τοποθεσία όπου παίχτηκε μια από τις τελευταίες πράξεις της ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Περσών και Ελλήνων πριν από 2.500 χρόνια περίπου. Εδώ έγινε η μεγαλύτερη χερσαία μάχη όλης της περιόδου των Περσικών Πολέμων—η Μάχη των Πλαταιών.

Ενδείξεις Σύγκρουσης

Σαν ένα καλογραμμένο σενάριο, οι Γραφικές προφητείες προείπαν αιώνες νωρίτερα την άνοδο και την πτώση των παγκόσμιων δυνάμεων. Επαληθεύοντας την προφητεία, η μηδοπερσική παγκόσμια δύναμη, που συμβολίστηκε από μια αρκούδα και ένα κριάρι, κατέλαβε νέα εδάφη με μια επεκτατική κίνηση που στράφηκε κυρίως προς τη δύση. (Δανιήλ 7:5· 8:4) Στην εκστρατεία τους κατά της Ελλάδας, όμως, οι περσικές δυνάμεις υπό τον Βασιλιά Δαρείο Α΄ υπέστησαν συντριπτική ήττα στο Μαραθώνα το 490 Π.Κ.Χ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Δαρείος πέθανε.

Η προφητεία του Δανιήλ μιλούσε παρακάτω για “τρεις βασιλιάδες που θα σηκώνονταν στην Περσία”, και κατόπιν για έναν τέταρτο Πέρση βασιλιά, ο οποίος “θα εξήγειρε τα πάντα εναντίον του βασιλείου της Ελλάδας”. Αυτός ο βασιλιάς προφανώς ήταν ο γιος του Δαρείου, ο Ξέρξης. (Δανιήλ 11:2) Σε μια προσπάθεια να πάρει εκδίκηση για την ήττα των Περσών στο Μαραθώνα, ο Ξέρξης κινητοποίησε τεράστιες δυνάμεις κατά της ελληνικής ενδοχώρας το 480 Π.Κ.Χ. Ωστόσο, αφού κέρδισαν μια πύρρεια νίκη στις Θερμοπύλες, οι δυνάμεις του υπέστησαν τελικά ταπεινωτική ήττα στη Σαλαμίνα.a

Μαρδόνιος—Διστακτικός Πολεμιστής;

Ντροπιασμένος ο Ξέρξης γύρισε βιαστικά στη Λυδία, αφήνοντας πίσω 300.000 από τους άντρες του υπό την αρχηγία του εμπειροπόλεμου μαχητή Μαρδόνιου, στον οποίο ανατέθηκε η επίβλεψη των κατακτημένων ελληνικών περιοχών. Από το χειμερινό του στρατόπεδο στη Θεσσαλία, ο Μαρδόνιος έστειλε έναν πρεσβευτή στην Αθήνα με μια πρόταση η οποία πρόσφερε στους Αθηναίους τη δυνατότητα πλήρους συγχώρησης, ανοικοδόμησης των καμένων ναών τους, επιστροφής των εδαφών τους, καθώς και την ευκαιρία να συνάψουν μια ισότιμη συμμαχία με βάση την οποία η Αθήνα θα γινόταν αυτόνομη ελεύθερη πόλη. Ωστόσο, οι Αθηναίοι απέρριψαν με περιφρόνηση αυτή την πρόταση και στράφηκαν στη Σπάρτη για στρατιωτική βοήθεια.

Κάποιοι δυσαρεστημένοι Έλληνες που είχαν ταχθεί με τον Μαρδόνιο του είπαν ότι θα μπορούσε να πάρει με το μέρος του τους ανυπότακτους Έλληνες δωροδοκώντας τους ηγέτες τους. Αλλά ο Μαρδόνιος απέρριψε τη χρήση τέτοιων μεθόδων. Προσπαθούσε συνεχώς να αποφύγει την άμεση αντιπαράθεση με τους Έλληνες, και προσφέρθηκε εκ νέου να επιτρέψει στους Αθηναίους να παραδοθούν με ευνοϊκούς όρους. Αλλά εκείνοι παρέμειναν ανυποχώρητοι στην άρνησή τους.

Η Τελευταία Πράξη

Ως αποτέλεσμα, η τελευταία πράξη της σύγκρουσης μεταξύ Περσών και Ελλήνων παίχτηκε τον Αύγουστο του 479 Π.Κ.Χ. στις Πλαταιές. Εκεί, υπό την αρχηγία του Σπαρτιάτη στρατηγού Παυσανία, περίπου 40.000 Έλληνες πεζικάριοι—στους οποίους περιλαμβάνονταν Αθηναίοι, Σπαρτιάτες και πολεμιστές από άλλες ελληνικές πόλεις—αντιπαρατέθηκαν με τους 100.000 ισχυρούς άντρες του Μαρδόνιου.

Επί τρεις εβδομάδες, τα δύο κύρια στρατιωτικά σώματα, φοβούμενα την κατά μέτωπο σύγκρουση, επιδίδονταν σε αναποτελεσματικές αψιμαχίες στις όχθες του Ασωπού Ποταμού. Ο θρύλος λέει πως οι μάντεις και των δύο στρατευμάτων τούς είχαν υποσχεθεί ότι θα νικούσαν αν ακολουθούσαν αμυντική τακτική. Το περσικό ιππικό, όμως, το οποίο παρενοχλούσε διαρκώς τους Έλληνες, αιχμαλώτισε μια αναγκαία εφοδιοπομπή και δηλητηρίασε τα πηγάδια από τα οποία εξαρτόνταν οι Έλληνες για νερό.

Ο Μαρδόνιος πίστευε ότι το τέλος του πολέμου ήταν κοντά. Αλλά αυτός ο Πέρσης στρατηγός είχε υποτιμήσει την πολεμική ικανότητα του αντιπάλου. Δελεάστηκε από την ελπίδα για άμεση και εντυπωσιακή νίκη. Γι’ αυτό, διέσχισε βιαστικά το ποτάμι με το στρατό του και επιτέθηκε.

Οι Πέρσες σχημάτισαν ένα τείχος με τις ασπίδες τους οι οποίες ήταν φτιαγμένες από πλέγμα λυγαριάς και, αφού οχυρώθηκαν πίσω από αυτό, άρχισαν να εκτοξεύουν προς τους αντιπάλους τους σύννεφα από βέλη. Οι δυσαρεστημένοι Έλληνες που είχαν συμμαχήσει με τους Πέρσες όρμησαν στους 8.000 Αθηναίους, ενώ ο κύριος όγκος των δυνάμεων του Μαρδόνιου επιτέθηκε στους 11.500 Σπαρτιάτες. Για να προστατευτούν από τον καταιγισμό των βελών, οι Σπαρτιάτες κρύφτηκαν πίσω από τις ασπίδες τους. Αλλά κατόπιν αντεπιτέθηκαν πειθαρχημένα σε σχηματισμό φάλαγγας. Με τα μακρύτερα δόρατά τους και με τις βαρύτερες πανοπλίες τους, εφόρμησαν στους Πέρσες.

Ξαφνιασμένοι, οι Πέρσες υποχώρησαν. Στο μεταξύ, οι Αθηναίοι είχαν υπερισχύσει ενάντια στους Έλληνες προδότες. Ο στρατός του Μαρδόνιου, καλυπτόμενος από το ιππικό του, πέρασε βιαστικά στην απέναντι όχθη του ποταμού. Ο Μαρδόνιος χτυπήθηκε, έπεσε από το άλογό του και θανατώθηκε. Ο περσικός στρατός, που είχε μείνει χωρίς αρχηγό, τράπηκε σε άτακτη φυγή.

Ταυτόχρονα, στην άλλη μεριά της θάλασσας, στην ιωνική ακτή της Μυκάλης, ο ελληνικός στόλος σημείωσε μια περίτρανη νίκη κατά του περσικού ναυτικού, το οποίο είχε καταφέρει μόλις και μετά βίας να επιβιώσει από την ήττα στη Σαλαμίνα ένα χρόνο νωρίτερα. Οι ενωμένες δυνάμεις του ισχυρού περσικού στρατού είχαν δεχτεί ένα αποφασιστικό πλήγμα.

Λαβωμένη «Αρκούδα»

Ποτέ πια δεν επρόκειτο να ξαναπολεμήσουν οι περσικές στρατιωτικές δυνάμεις σε ευρωπαϊκό έδαφος. Η πολεμική μηχανή των Περσών καταστράφηκε ολοσχερώς. Έπειτα, σύμφωνα με το βιβλίο Ένα Ανήσυχο Πνεύμα (A Soaring Spirit), «ο Ξέρξης αποσύρθηκε στις πρωτεύουσές του και στις απολαύσεις του χαρεμιού του. Κατά καιρούς, δραστηριοποιούνταν και συνέχιζε τα οικοδομικά έργα του πατέρα του, προσθέτοντας ανάκτορα και μνημειώδη κτίσματα στην επίσημη περσική πρωτεύουσα, την Περσέπολη. Αλλά δεν επιτέλεσε σχεδόν τίποτα άλλο σημαντικό».

Οχυρωμένος πίσω από την ασφάλεια που πρόσφερε η ζωή στη βασιλική αυλή, αυτός ο άλλοτε φιλόδοξος κατακτητής έφτασε στο σημείο να ασχολείται απλώς και μόνο με τις πολιτικές μηχανορραφίες και τα κουτσομπολιά της αυλής. Ωστόσο, ακόμη και εκεί δοκίμασε απογοήτευση. Το 465 Π.Κ.Χ., μια ομάδα συνωμοτών έβαλε να τον δολοφονήσουν πάνω στο ίδιο του το κρεβάτι.

Το βιβλίο Ένα Ανήσυχο Πνεύμα σχολιάζει: «Από τους Πέρσες βασιλιάδες που τον διαδέχθηκαν—τουλάχιστον όπως υποστηρίζουν οι Έλληνες συγγραφείς, οι οποίοι αποτελούν την πρωταρχική πηγή πληροφοριών για την αυτοκρατορία εκείνη την περίοδο—κανείς δεν επέδειξε τη δυναμικότητα και την ευφυΐα του Κύρου ή του Δαρείου. Υπό τη διακυβέρνηση του γιου του Ξέρξη, του Αρταξέρξη Α΄, το χρήμα, και όχι ο στρατός, έγινε το κύριο όργανο της περσικής αυτοκρατορικής πολιτικής. Αυτός χρησιμοποίησε το νόμισμα της αυτοκρατορίας για να αναμειχθεί στις υποθέσεις των Ελλήνων, δωροδοκώντας τη μια [πόλη-κράτος] μετά την άλλη με στόχο να δημιουργήσει αναταραχές. . . . Αυτά τα νομίσματα, οι χρυσοί δαρεικοί, απεικόνιζαν τον Δαρείο να κρατάει τόξο και φαρέτρα με βέλη· οι Έλληνες αποκαλούσαν περιπαικτικά τους δαρεικούς “Πέρσες τοξότες”».

Οι συνωμοσίες και οι δολοφονίες συνέχισαν να βάφουν με αίμα το βασιλικό οίκο της Περσίας μέχρις ότου ήρθε το οριστικό τέλος του. Η αυτοκρατορία παρήκμαζε σταθερά, και η περσική δυναστεία άρχισε να χάνει την ισχύ της και την ικανότητά της να κυβερνάει.

Παρά τις ύστατες προσπάθειες που καταβλήθηκαν με σκοπό την ενίσχυση του καθεστώτος, ο βασιλικός οίκος βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης όταν ο Μέγας Αλέξανδρος—ένας άντρας του οποίου οι επεκτατικές βλέψεις και φιλοδοξίες έμοιαζαν με του Κύρου—άρχισε να προελαύνει στις αχανείς εκτάσεις της αυτοκρατορίας, τον τέταρτο αιώνα Π.Κ.Χ. Και πάλι, οι Γραφικές προφητείες επρόκειτο να εκπληρωθούν μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 26]

Μηδοπερσία και Ελλάδα—Δύο Αιώνες Αντιπαράθεσης

539 Π.Κ.Χ. Η Μηδοπερσία γίνεται η τέταρτη παγκόσμια δύναμη. Καταλαμβάνει εδάφη σε τρεις κύριες κατευθύνσεις: προς βορράν (στην Ασσυρία), προς δυσμάς (στην Ιωνία) και προς νότον (στην Αίγυπτο) (Δανιήλ 7:5· 8:1-4, 20)

500 Π.Κ.Χ. Οι Έλληνες της Ιωνίας (Μικράς Ασίας) στασιάζουν κατά των Περσών ηγεμόνων

490 Π.Κ.Χ. Οι Αθηναίοι αποκρούουν τους Πέρσες στο Μαραθώνα

482 Π.Κ.Χ. Ο Ξέρξης “εξεγείρει τα πάντα εναντίον της Ελλάδας” (Δανιήλ 11:2)

480 Π.Κ.Χ. Οι Πέρσες κερδίζουν μια πύρρεια νίκη στις Θερμοπύλες, αλλά κατατροπώνονται στη Σαλαμίνα

479 Π.Κ.Χ. Οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες θριαμβεύουν επί των Περσών στις Πλαταιές

336 Π.Κ.Χ. Ο Αλέξανδρος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας

331 Π.Κ.Χ. Ο περσικός στρατός συντρίβεται από τον Μέγα Αλέξανδρο στα Γαυγάμηλα· η Ελλάδα γίνεται η πέμπτη παγκόσμια δύναμη (Δανιήλ 8:3-8, 20-22)

[Εικόνες]

Πέρσης τοξότης

Επέλαση του ελληνικού ιππικού

[Ευχαριστίες]

Musée du Louvre, Paris

Η φωτογραφία λήφθηκε με την ευγενή παραχώρηση του British Museum

[Πλαίσιο στη σελίδα 26]

Η Τελική Έκβαση Όλων των Ανθρώπινων Αγώνων για Εξουσία

«Στις ημέρες εκείνων των βασιλιάδων, ο Θεός του ουρανού θα εγκαθιδρύσει μια βασιλεία η οποία ποτέ δεν θα καταστραφεί. Και η βασιλεία αυτή δεν θα περάσει σε άλλον λαό. Θα συντρίψει και θα βάλει τέλος σε όλες αυτές τις βασιλείες και η ίδια θα παραμένει στους αιώνες».—Δανιήλ 2:44

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Το πεδίο της μάχης των Πλαταιών, όπου καταστράφηκε η περσική πολεμική μηχανή