Γνωρίστε τη Μυστηριώδη Λεοπάρδαλη των Χιονιών

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

ΛΙΓΑ ζώα είναι τόσο μυστηριώδη όσο η λεοπάρδαλη των χιονιών. Ελάχιστοι έχουν δει αυτό το ζώο στο φυσικό του περιβάλλον, και πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον τρόπο ζωής του.

Η λεοπάρδαλη των χιονιών είναι σημαντικό αξιοθέατο στο Ζωολογικό Κήπο του Ελσίνκι, στη Φινλανδία. Αυτό το πλάσμα​—για πολλούς το ομορφότερο από τα μεγάλα αιλουροειδή—​είναι γοητευτικό λόγω των παράξενων συνηθειών του.

Αιλουροειδές στην Κορυφή του Κόσμου

Μολονότι ζει τουλάχιστον σε δώδεκα χώρες, από το Μπουτάν μέχρι τη Ρωσία, η λεοπάρδαλη των χιονιών συνδέεται συνήθως με τα Ιμαλάια. Η ομορφιά αυτών των βουνών​—των ψηλότερων στον κόσμο—​είναι μαγευτική. Εκεί, όμως, δεν μπορούν να ζήσουν άνθρωποι. Πράγματι, τα βουνά της Κεντρικής Ασίας είναι από τα πιο παγωμένα και απόκρημνα μέρη του κόσμου.

Η λεοπάρδαλη των χιονιών, όμως, ζει άνετα σε υψόμετρο 3.000 έως 4.500 μέτρων. Έχει παχιά γούνα η οποία την προφυλάσσει επαρκώς από το κρύο, ενώ η μεγάλη ρινική κοιλότητα που διαθέτει της επιτρέπει να παίρνει το απαραίτητο οξυγόνο από τον αραιό αέρα των βουνών. Με τα πλατιά, γούνινα πέλματά της κινείται με σβελτάδα στο βαθύ χιόνι. Τι θα πούμε, όμως, για το τραχύ ορεινό έδαφος; Αυτό δεν τη δυσκολεύει διότι, χρησιμοποιώντας τη μακριά γούνινη ουρά της ως πηδάλιο, μπορεί να πηδήσει περίπου 15 μέτρα από τον έναν βράχο στον άλλον, ξεπερνώντας ακόμη και το άλμα του γκρίζου καγκουρό.

Συνήθως αυτή η λεοπάρδαλη ζυγίζει από 27 ως 45 κιλά και έχει ύψος περίπου 60 εκατοστά και μήκος δύο μέτρα από τη μύτη ως την ουρά. Αλλά το πραγματικά μοναδικό χαρακτηριστικό της είναι η ιδιοσυγκρασία της. «Είναι πολύ πράο ζώο», σχολιάζει ο Λέιβ Μπλόμκβιστ, έφορος του Ζωολογικού Κήπου του Ελσίνκι. «Η λεοπάρδαλη των χιονιών δημιουργεί εύκολα σχέσεις με τους ανθρώπους, και το πρωί στο ζωολογικό κήπο έρχεται να χαιρετήσει τη γυναίκα που τη φροντίζει». Ο Μπλόμκβιστ προσθέτει ότι ακόμη και τα μικρά τους έχουν αυτόν τον πράο χαρακτήρα. «Δεν αντιδρούν έντονα όταν οι εργαζόμενοι στο ζωολογικό κήπο τα ζυγίζουν και τα εμβολιάζουν», λέει. Τι γίνεται, όμως, με οποιαδήποτε άλλη συνομήλικη λεοπάρδαλη διαφορετικού είδους; «Είναι σχεδόν αδύνατον να κάνουμε τη δουλειά μας», λέει ο Μπλόμκβιστ. «Χρειαζόμαστε προστατευτικά ρούχα και γάντια επειδή αντιστέκονται βίαια».

Γιατί Εμφανίζεται Σπάνια;

Το να προσπαθεί κανείς να δει μια λεοπάρδαλη των χιονιών μπορεί να αποδειχτεί πολύ απογοητευτικό, επειδή αυτό το γκριζόλευκο αιλουροειδές φαίνεται να προσαρμόζεται σαν χαμαιλέοντας στο ορεινό τοπίο. Το αποτελεσματικό καμουφλάζ της είναι ένας λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι την έχουν δει τόσο λίγες φορές στο φυσικό της περιβάλλον. Μάλιστα, ορισμένοι ερευνητές που έχουν τολμήσει να πάνε στα απόκρημνα βουνά για να μελετήσουν αυτό το μυστηριώδες αιλουροειδές επέστρεψαν χωρίς να το δουν ούτε μία φορά!

Επειδή οι λεοπαρδάλεις των χιονιών ζουν μοναχική ζωή είναι ακόμη πιο δύσκολο να τις δει κανείς. Επίσης, οι περιοχές όπου ζουν είναι αρκετά μεγάλες εφόσον τα θηράματά τους, συνήθως αγριοπρόβατα και αγριοκάτσικα, ζουν διάσπαρτα στα βουνά. Δυστυχώς, οι λαθροκυνηγοί​—που αναζητούν με απληστία τη γούνα αυτού του ζώου—​έχουν συμβάλει στη μείωση του πληθυσμού του μέχρι του σημείου να βρίσκεται τώρα στον κατάλογο με τα είδη υπό εξαφάνιση.a Οι ζωολογικοί κήποι καταβάλλουν πολλές προσπάθειες για τη διατήρηση αυτού του εξαίρετου ζώου.

Η Λεοπάρδαλη των Χιονιών στο Ελσίνκι

Ο Ζωολογικός Κήπος του Ελσίνκι εκτρέφει τέτοιες λεοπαρδάλεις με μεγάλη επιτυχία. Μάλιστα το 1976 ανατέθηκε σε αυτό το ίδρυμα η ευθύνη να τηρεί το διεθνές γενεαλόγιο της λεοπάρδαλης των χιονιών. Το γενεαλόγιο έχει αποδειχτεί χρήσιμο εργαλείο για τη διαχείριση του πληθυσμού αυτών των ζώων που βρίσκονται σε αιχμαλωσία.

Παρόμοια γενεαλόγια τηρούνται για πολλά είδη τα οποία ζουν σε ζωολογικούς κήπους αλλά ιδιαίτερα για τα είδη υπό εξαφάνιση. Το γενεαλόγιο περιέχει λεπτομέρειες για όλα τα ζώα ενός συγκεκριμένου είδους που ζουν σε ζωολογικούς κήπους. Οι ζωολογικοί κήποι έχουν την ευθύνη να ενημερώνουν εκείνον που τηρεί το γενεαλόγιο για τα νεογέννητα καθώς και για μεταφορές και θανάτους ζώων. Τα γενεαλόγια χρησιμεύουν ώστε να επιλεχθούν οι κατάλληλοι σύντροφοι για την αναπαραγωγή των ζώων που βρίσκονται σε αιχμαλωσία. «Επειδή αυτοί οι πληθυσμοί είναι σχετικά μικροί, μπορεί εύκολα να σημειωθεί εκφυλισμός και ομομειξία», εξηγεί ο Μπλόμκβιστ.

Στο Ζωολογικό Κήπο του Ελσίνκι και μόνο έχουν γεννηθεί πάνω από εκατό μικρά και τα περισσότερα από αυτά έχουν αποσταλεί σε ζωολογικούς κήπους του εξωτερικού. Για να διασφαλιστεί η ποικιλία στον πληθυσμό, οι ζωολογικοί κήποι συχνά ανταλλάσσουν τις λεοπαρδάλεις των χιονιών που βρίσκονται σε αιχμαλωσία. Ο πληθυσμός αυτών των ζώων ποικίλλει τώρα τόσο πολύ ώστε δεν υπάρχει πλέον ανάγκη να παγιδεύονται εκείνα που είναι ακόμη στο φυσικό τους περιβάλλον.

Πολλοί ζωολογικοί κήποι, περιλαμβανομένου και αυτού στο Ελσίνκι, συμβάλλουν στη διατήρηση της άγριας ζωής προσπαθώντας να εξασφαλίσουν ζώα που είναι υγιή από γενετική άποψη. Φυσικά, προσφέρουν επίσης στους επισκέπτες ένα συναρπαστικό θέαμα μοναδικών ζώων. Πράγματι, η λεοπάρδαλη των χιονιών κάνει βαθιά εντύπωση και δίνει τιμή στον Δημιουργό, ο οποίος “τα έκανε όλα ωραία”.​—Εκκλησιαστής 3:11.

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 17]

Σελίδα 16: Κέντρο: ©Aaron Ferster, Photo Researchers· σελίδα 17: Πάνω δεξιά: © Korkeasaaren Eläintarha/Markku Bussman· κάτω: ©T. Kitchin/V. Hurst, Photo Researchers

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 18]

Chuck Dresner/Saint Louis Zoo