Το Εκπληκτικό Ημερολόγιο των Μάγια
Από αρθρογράφο του Ξύπνα! στο Μεξικό
ΓΙΑ τους αρχαίους Μάγια,a η παρέλευση του χρόνου είχε μεγάλη σημασία. Οι πεποιθήσεις τους όσον αφορά γεγονότα που επαναλαμβάνονταν σε συγκεκριμένους κύκλους αντικατοπτρίζονταν στα ημερολόγιά τους.
Το αποκαλούμενο από μερικούς μελετητές ημερολόγιο τσόλκιν (απαρίθμηση ημερών) αποτελούνταν από έναν κύκλο 260 ημερών χωρισμένο σε 13 αριθμημένες περιόδους. Κάθε περίοδος διαρκούσε 20 ημέρες, και η κάθε ημέρα είχε το δικό της ξεχωριστό όνομα. Το ημερολόγιο τσόλκιν ήταν η βάση της τελετουργικής ζωής των Μάγια και χρησιμοποιούνταν στη μαντεία.
Ταυτόχρονα με το τελετουργικό ημερολόγιο υπήρχε και το πολιτικό ημερολόγιο, ή αλλιώς χαάμπ. Αυτό ήταν ηλιακό ημερολόγιο 365 ημερών. Είχε 19 μήνες, οι 18 από τους οποίους διαρκούσαν 20 ημέρες, ενώ ένας μήνας είχε μόνο πέντε ημέρες, δηλαδή συνολικά 365 ημέρες. Η γεωργία και η καθημερινή ζωή βασίζονταν σε αυτό το ηλιακό έτος. Οι ευρηματικοί Μάγια συνδύαζαν αυτά τα δύο ημερολόγια διαμορφώνοντας τον Ημερολογιακό Κύκλο, όπως τον αποκαλούν οι ερευνητές, δημιουργώντας έτσι ημερομηνίες από στοιχεία και των δύο ημερολογίων. Αυτός ο τεράστιος κύκλος ημερών επαναλαμβανόταν κάθε 52 χρόνια.b
Στην πραγματικότητα δεν έχει βρεθεί κανένα αντικείμενο που να απεικονίζει ολόκληρο το ημερολόγιο των Μάγια. Οι μελετητές οφείλουν την κατανόησή τους για το ημερολογιακό σύστημα στην αποκρυπτογράφηση των λίγων διασωθέντων βιβλίων των Μάγια καθώς και στη μελέτη των ιερογλυφικών που υπάρχουν πάνω σε στήλες και μνημεία των Μάγια.
Σήμερα, έπειτα από αιώνες έρευνας, το ημερολόγιο των Μάγια εξακολουθεί να συναρπάζει τους ειδικούς. Είχε πολύ προηγμένα χαρακτηριστικά, όπως οι ακριβείς προσαρμογές στο μήκος του ηλιακού έτους καθώς και οι εξαιρετικά εμπεριστατωμένοι πίνακες των σεληνιακών και πλανητικών κύκλων. Ναι, όλα αυτά ήταν υπολογισμένα με επιδεξιότητα από τους αρχαίους Μάγια, οι οποίοι μετρούσαν με ακρίβεια την παρέλευση του χρόνου.
[Υποσημειώσεις]
a Βλέπε το άρθρο «Οι Μάγια—Χθες και Σήμερα», στο Ξύπνα! 8 Σεπτεμβρίου 2001.
b Επιπλέον, οι Μάγια χρησιμοποιούσαν το Μακρό Σύστημα Αρίθμησης, το οποίο ήταν ουσιαστικά μια συνεχής καταγραφή ημερών με αφετηρία μια βασική ημερομηνία της αρχαιότητας.
[Διάγραμμα/Εικόνες στη σελίδα 31]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
Τσόλκιν Χαάμπ
6 Καμπάν 5 Ποπ
Η ημερομηνία που επισημαίνεται στη στήλη επάνω είναι η 6 Καμπάν 5 Ποπ και αντιστοιχεί με την 6η Φεβρουαρίου 752 Κ.Χ.
[Διάγραμμα/Εικόνες στη σελίδα 31]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
0 1 5
Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν συνδυασμούς των τριών συμβόλων που φαίνονται επάνω για να αναπαραστήσουν κάθε αριθμό
0 1 2 3 4
5 6 7 8 9
10 11 12 13 14
15 16 17 18 19
Αντί για 7 ημέρες, το ημερολόγιο τσόλκιν είχε 20 ημέρες με ονόματα. Παρακάτω υπάρχουν μερικά σύμβολα
Μερικά σύμβολα (ιερογλυφικά) για τους 19 μήνες του ημερολογίου χαάμπ
[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 31]
Επάνω δεξιά και ένθετο: HIP/Art Resource, NY· ιερογλυφικά: An Introduction to the Study of the Maya Hieroglyphs/Sylvanus Griswold Morlay/Dover Publications