Όταν η Επιβίωση Είναι Θέμα Παραπλάνησης
ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
Ο ΚΟΣΜΟΣ των εντόμων αντιμετωπίζει καθημερινά δύο σοβαρά προβλήματα: πώς να βρει αρκετή τροφή και πώς να αποφύγει να γίνει τροφή. Τα έντομα είναι δελεαστικοί μεζέδες για τα πουλιά, τους βατράχους και τις σαύρες. Για πολλά έντομα, η επιβίωση εξαρτάται από την αφομοίωσή τους με το γύρω περιβάλλον.
Προκειμένου να μπορέσουν να γίνουν αθέατα, αρκετά είδη εντόμων επιδεικνύουν αξιοσημείωτες ικανότητες στο καμουφλάζ. Η αποτελεσματικότητα του καμουφλάζ υπερβαίνει κατά πολύ τις μεταμφιέσεις που έχει δημιουργήσει η ανθρώπινη εφευρετικότητα. Προσέξτε τρία εντυπωσιακά παραδείγματα.
● Πεταλούδες του γένους Καλίμα. Η κάτω πλευρά των φτερών τους, που έχει καφέ χρώμα, είναι σχεδόν ολόιδια με ξερό φύλλο. Το σχέδιο περιλαμβάνει, όχι μόνο το χρώμα, αλλά και τα νεύρα και το μίσχο του φύλλου. Η παραπλάνηση είναι τόσο επιτυχής ώστε οι πεταλούδες μπορούν να κάθονται πάνω στα πράσινα φύλλα και ωστόσο να φαίνονται όπως ακριβώς ένα ξερό φύλλο που έπεσε από ψηλά.
● Γρύλοι των θάμνων ή μακρόκερες ακρίδες. Πολλοί γρύλοι των θάμνων επιβιώνουν, όχι παριστάνοντας τα ξερά φύλλα, αλλά μιμούμενοι τα πράσινα φύλλα. «Αυτή η ομοιότητα δεν αφορά μόνο το σχήμα και το χρώμα: περιλαμβάνει και τη διάταξη των νεύρων αλλά και τα σημάδια που προκαλεί η επίθεση από μύκητα», εξηγεί μια πηγή. Αν κοιτάξετε προσεκτικά τη συνοδευτική φωτογραφία, θα δείτε τα μικρά σημάδια, ή κηλίδες, πάνω στα φτερά του εντόμου, τα οποία κάνουν τη μεταμφίεσή του ακόμη πιο ρεαλιστική.
● Μεμβρακίδες. Αυτά τα μικρά έντομα περνούν σχεδόν πάντα απαρατήρητα. Και εκεί βρίσκεται το κλειδί για την επιβίωσή τους—γίνονται ένα με το περιβάλλον μιμούμενα μια σειρά από αγκάθια. Σε αυτή την περίπτωση, κάθε έντομο μοιάζει με αγκάθι, και αν μια ολόκληρη φάλαγγα από μεμβρακίδες παραταχθεί σε κάποιο κλαδί, του δίνει αγκαθωτή όψη. Μόνο μια πολύ προσεκτική ματιά θα αποκαλύψει ότι τα «αγκάθια» δεν είναι τίποτε άλλο από μικροσκοπικοί μεμβρακίδες.
Η ποικιλία που υπάρχει στο καμουφλάζ των εντόμων είναι εξίσου αξιοσημείωτη με την ακρίβειά του. Μια κάμπια από την Κόστα Ρίκα είναι ολόιδια με κουτσουλιές, ενώ μια ομάδα εντόμων, τα φάσματα, δεν διαφέρουν καθόλου από κλαδιά. Μια ακρίδα της Νότιας Αφρικής μοιάζει πολύ με πέτρα, ενώ ένα ζωύφιο που συναντάται στο Ισραήλ μιμείται τέλεια το ανθοφόρο φυτό από το οποίο τρέφεται.
Όπως και αν γίνεται η παραπλάνηση, παρέχει στα έντομα προστασία και σε εμάς μια συναρπαστική εικόνα της εκπληκτικής ποικιλίας που υπάρχει στη δημιουργία.
[Εικόνα στη σελίδα 22]
Έντομο φάσμα ενώ περπατάει
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Πεταλούδα «Καλίμα»
[Ευχαριστίες]
Zoo, Santillana del Mar, Cantabria, España
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Γρύλος των θάμνων
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Μεμβρακίδες
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Κάμπια που μοιάζει με κουτσουλιά
[Ευχαριστίες]
© Gregory G. Dimijian/Photo Researchers