Όταν Χύθηκε Αίμα στο Όνομα του Χριστού — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

Όταν Χύθηκε Αίμα στο Όνομα του Χριστού

Από αρθρογράφο του Ξύπνα! στο Μεξικό

«Στη Λειτουργία οι ιερείς φώναζαν από τους άμβωνες: “Γιοι της αγίας Μητέρας Εκκλησίας, βγείτε στη μάχη! Η κυβέρνηση θέλει να πάρει τις εκκλησίες!”»—Πέδρο Ροζάλες Μπάργκας, αυτόπτης μάρτυρας.

ΓΙΑΤΙ άραγε να πάρουν τα όπλα θρησκευόμενοι άνθρωποι για να υπερασπίσουν την πίστη τους; Τι μπορεί να συμβεί όταν οι άνθρωποι καταφεύγουν στη βία υπερασπιζόμενοι τη θρησκεία τους; Η Επανάσταση των Κριστέρος του Μεξικού, η οποία ονομάζεται και απλώς Κριστέρος—από το όνομα εκείνων που πήραν μέρος σε αυτήν—μας βοηθάει να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα.

Η Ισπανική Εγκυκλοπαίδεια (Enciclopedia Hispánica) εξηγεί: «Κριστέρος είναι η ονομασία που δόθηκε στους Μεξικανούς Καθολικούς οι οποίοι επαναστάτησαν ενάντια στον Πρόεδρο Πλούταρκο Ελίας Κάλες το 1926 εξαιτίας των μέτρων που πήρε κατά της εκκλησίας, όπως ήταν το κλείσιμο θρησκευτικών κέντρων και κτιρίων». Αρχικά η κυβέρνηση ήταν εκείνη που ονόμασε τους επαναστάτες Κριστέρος λόγω της πολεμικής ιαχής τους: «Ζήτω ο Χριστός ο Βασιλιάς!» Ωστόσο, οι ρίζες της σύγκρουσης φτάνουν βαθύτερα στο παρελθόν.

Οι Ρίζες της Σύγκρουσης

Οι νόμοι της Μεταρρύθμισης, οι οποίοι ψηφίστηκαν αρχικά τη δεκαετία του 1850, επικυρώθηκαν τελικά το 1917. Οι νόμοι αποσκοπούσαν μεταξύ άλλων στην «κρατικοποίηση της ακίνητης περιουσίας της εκκλησίας». (Ιστορία του Μεξικού [Historia de México]) Η κυβέρνηση εισήγαγε αυτούς τους νόμους για να περιορίσει τη συσσώρευση πλούτου και γης από την Καθολική Εκκλησία. Αμέσως μετά την επικύρωσή τους, εκδηλώθηκαν έντονες διαμαρτυρίες από τον κλήρο. Η κυβέρνηση αντέδρασε συλλαμβάνοντας μερικούς ιερείς.

Ένας από τους στόχους της Μεξικανικής Επανάστασης (1910-1920) ήταν να δοθεί γη στους φτωχούς. Έτσι λοιπόν, οι νέοι νόμοι πρόβλεπαν την κατάσχεση γης από τους μεγάλους γαιοκτήμονες και τη διανομή της στους φτωχούς στα πλαίσια της λεγόμενης αγροτικής μεταρρύθμισης. Ο κλήρος γενικά επιθυμούσε να παρέμβει σε αυτό το ζήτημα. Εξάλλου, οι νέοι νόμοι επηρέαζαν επιφανείς κληρικούς που κατείχαν μεγάλες εκτάσεις γης. Η εκκλησία ισχυριζόταν ότι δεν είχε αντίρρηση να γίνει αναδιανομή της γης, αλλά προωθούσε ένα σχέδιο διαφορετικό από τις προτάσεις της κυβέρνησης.

Ωστόσο, μερικοί πίστευαν ότι το μόνο που ενδιέφερε την εκκλησία ήταν να προστατέψει τα συμφέροντα των μεγάλων γαιοκτημόνων, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν κάποια εύπορα μέλη του κλήρου. Από την άλλη μεριά, υπήρχαν μερικοί ιερείς που υποστήριζαν την αγροτική μεταρρύθμιση και οι οποίοι έβλεπαν με καλό μάτι τη διανομή της γης στους φτωχούς. Το μόνο που πέτυχε η σύγκρουση στο εσωτερικό της εκκλησίας ήταν να διευρύνει το χάσμα ανάμεσα σε αυτήν και στην κυβέρνηση.

Στις αρχές του 1925, ο Πλούταρκο Ελίας Κάλες, ο οποίος μόλις είχε αναλάβει τη θέση του προέδρου της Μεξικανικής Δημοκρατίας, άρχισε να εφαρμόζει με αυστηρότητα τα άρθρα του νέου συντάγματος που σχετίζονταν με την εκκλησία. Λόγου χάρη, εκδίωξε πολλούς ξένους Καθολικούς ιερείς από το Μεξικό. Εκτός αυτού, ο αρχιεπίσκοπος του Μεξικού συνελήφθη όταν δήλωσε ότι οι κληρικοί θα αντιτάσσονταν στα άρθρα του συντάγματος που στρέφονταν εναντίον τους. Επίσης, μερικά κτίρια που ανήκαν στην εκκλησία κατασχέθηκαν. Πολλοί πίστευαν ότι ο σκοπός αυτών των ενεργειών ήταν να εμποδίσουν τη διαφυγή μεγάλων ποσών μεξικανικού χρήματος προς τη Ρώμη.

Τον Ιούλιο του 1926, οι ίδιοι οι Μεξικανοί επίσκοποι διέταξαν την αναστολή των θρησκευτικών τελετών στις εκκλησίες. Η κυβέρνηση εξέλαβε αυτή την κίνηση ως πολιτικό τέχνασμα που σκοπό είχε να ξεσηκώσει τις μάζες εναντίον της κυβέρνησης. Όπως και αν είχαν τα πράγματα, η αναστολή των θρησκευτικών τελετών ήταν η σπίθα που άναψε τη φωτιά της τραγικής Επανάστασης των Κριστέρος.

Ξεσπάει Πόλεμος

Χιλιάδες Καθολικοί, υποκινούμενοι από τους ιερείς τους, πολέμησαν για την υπεράσπιση της θρησκείας τους. Ως λάβαρό τους, είχαν μαζί τους ένα ομοίωμα της Παρθένου της Γουαδαλούπης. Αν και μερικοί Κριστέρος ανέμεναν ότι οι ιεράρχες θα ξεσηκώνονταν για να υπερασπιστούν την εκκλησία, η μεγάλη πλειονότητα των επισκόπων και των ιερέων δεν αναμείχθηκαν στη σύγκρουση φοβούμενοι αντίποινα από την κυβέρνηση. Αντί για αυτό, οι περισσότεροι κατέφυγαν σε σπίτια πλούσιων οικογενειών, μένοντας μακριά από τη συμπλοκή τη στιγμή που ο κοινός λαός είχε εμπλακεί σε μια βίαιη θρησκευτική εξέγερση.

Ωστόσο, μερικοί ιερείς υποστήριξαν ενεργά τη μία ή την άλλη πλευρά. Σύμφωνα με το βιβλίο Λα Κριστιάδα ([La Cristiada], Τόμος 1, Ο Πόλεμος των Κριστέρος), 100 Καθολικοί ιερείς εναντιώθηκαν στους Κριστέρος, ενώ 40 υποστήριξαν ενεργά τον ένοπλο αγώνα. Πέντε άλλοι ιερείς συμμετείχαν προσωπικά στις μάχες.

Οι συνέπειες της επανάστασης ήταν καταστροφικές. Σε πολλές περιοχές το αποτέλεσμα ήταν φοβερή φτώχεια. Επίσης, υπάρχουν αναρίθμητες αφηγήσεις σχετικά με νεαρούς άντρες που τους πήραν οι Κριστέρος με τη βία για να πολεμήσουν. Υπήρξαν ακόμη αναφορές για οικογένειες τις οποίες επισκέπτονταν συνεχώς τόσο οι Κριστέρος όσο και τα ομοσπονδιακά στρατεύματα απαιτώντας τροφή. Επιπλέον, έγιναν καταγγελίες για βιασμούς και από τις δύο πλευρές καθώς και για απώλειες αγαπημένων προσώπων.

Τόσο οι Κριστέρος όσο και ο κυβερνητικός στρατός ήταν ένοχοι διάπραξης βιαιοτήτων, περιλαμβανομένης και της εκτέλεσης πολλών ανθρώπων που δεν είχαν καμία ανάμειξη με τη σύγκρουση. Σε τελική ανάλυση, οι ψυχροί αριθμοί μιλούν από μόνοι τους—τουλάχιστον 70.000 άνθρωποι θανατώθηκαν στη διάρκεια των τριών ετών του ένοπλου αγώνα.

Παύση του Πολέμου

Όταν επιτεύχθηκε επίσημη συμφωνία ανάμεσα στην Καθολική Εκκλησία και στην κυβέρνηση τον Ιούνιο του 1929, οι εχθροπραξίες έπαψαν, και ως τον Αύγουστο οι μάχες είχαν σταματήσει. Αλλά οι μαχητές Κριστέρος δεν είχαν συμπεριληφθεί στις διαπραγματεύσεις, και δεν μπορούσαν να καταλάβουν πώς ήταν δυνατόν να υποταχθεί η εκκλησία σε αυτό που πολλοί θεωρούσαν εχθρό της ουράνιας εξουσίας. Οι Κριστέρος, απογοητευμένοι αλλά υπάκουοι στις διαταγές του κλήρου, τελικά υποχώρησαν και επέστρεψαν στα σπίτια τους. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε να είναι πιο ανεκτική και να επιτρέψει τη συνέχιση της Θείας Λειτουργίας. Ωστόσο, οι νόμοι που περιόριζαν τις θρησκείες παρέμειναν σε ισχύ.

Η Επανάσταση των Κριστέρος έχει χαρακτηριστεί μερικές φορές ως απόπειρα εκ μέρους κάποιων μελών της Καθολικής Εκκλησίας να ανακτήσουν την ισχύ που απολάμβανε η εκκλησία την εποχή πριν από τους νόμους της Μεταρρύθμισης. Παρά τον πόλεμο, αυτοί οι νόμοι συνέχισαν να ισχύουν στο Μεξικό μέχρι το 1992, όταν ψηφίστηκε ένας νόμος που αφορούσε τις θρησκευτικές οργανώσεις. Αυτές αντιμετωπίζονται ακόμη με αρκετή δυσπιστία. Οι ιερείς και οι θρησκευτικοί λειτουργοί εξακολουθούν να μην έχουν το δικαίωμα της συμμετοχής στην πολιτική, και μολονότι οι θρησκευτικές οργανώσεις μπορούν τώρα να κατέχουν περιουσία, η εκκλησιαστική περιουσία που αποκτήθηκε πριν από το 1992 εξακολουθεί να ανήκει στην κυβέρνηση. Ωστόσο, ο νόμος δεν έχει εμποδίσει πολλούς ιερείς στο Μεξικό να αναμειχθούν σε πολιτικά ζητήματα.

Τι Επιτεύχθηκε;

Είχε διαρκές όφελος για τους Κριστέρος το γεγονός ότι πήραν τα όπλα για να υπερασπίσουν την πίστη τους; Η Μαρία Μπαλαντές, που επέζησε από εκείνη την αναταραχή, λέει τώρα: «Πιστεύω ότι όλη αυτή η σφαγή έγινε μάταια. Ήταν ανοησία». Ο Πέδρο Ροζάλες Μπάργκας, που αναφέρθηκε στην εισαγωγή, σχολίασε σχετικά με τις θλιβερές συνέπειες του πολέμου: «Οι άνθρωποι θανάτωναν το συνάνθρωπό τους, ακόμη και τους ομοθρήσκους τους. Εξαιτίας αυτού έμεινα ορφανός—δολοφόνησαν τον πατέρα μου».

Τα πικρά μαθήματα από την Επανάσταση των Κριστέρος δεν έχουν εμποδίσει το θρησκευτικό συναίσθημα να πυροδοτήσει και άλλες συγκρούσεις, όπως συνέβη στη Βόρεια Ιρλανδία και στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Μόνο η άσκηση της αγνής θρησκείας που δίδαξε ο Χριστός μπορεί να αποτρέψει τέτοιες τραγωδίες. Ο Ιησούς παρήγγειλε στους ακολούθους του να μείνουν αποχωρισμένοι από την πολιτική, να μην είναι «μέρος του κόσμου». (Ιωάννης 17:16· 18:36) Ο ίδιος είπε στον απόστολο Πέτρο, ο οποίος προσπάθησε διά της βίας να εμποδίσει τη σύλληψη του Ιησού: «Επίστρεψε το σπαθί σου στη θέση του, γιατί όλοι εκείνοι που παίρνουν σπαθί θα αφανιστούν από σπαθί».—Ματθαίος 26:52.

Πώς Αντιδρούν οι Χριστιανοί στην Καταπίεση;

Μήπως αυτό σημαίνει ότι αν οι αληθινοί Χριστιανοί βλέπουν να απειλείται η ελευθερία λατρείας τους δεν θα πρέπει να κάνουν τίποτα για αυτό; Όχι. Όταν οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα διώκονταν, σε αρκετές περιπτώσεις υπερασπίστηκαν τον εαυτό τους με τα νομικά μέσα που είχαν στη διάθεσή τους. Προσέφυγαν στα δικαστήρια. Αν και μερικές φορές φυλακίστηκαν, δεν εγκατέλειψαν την πίστη τους ούτε συμβίβασαν την πολιτική τους ουδετερότητα.—Πράξεις 5:27-42.

Οι πρώτοι Χριστιανοί σε καμία περίπτωση δεν πήραν τα όπλα για να εδραιώσουν τα θρησκευτικά τους δικαιώματα με τη βία. Οι αληθινοί Χριστιανοί δεν θανατώνουν μέλη καμιάς άλλης θρησκείας, πόσο μάλλον δε άτομα της δικής τους πίστης. Αντιθέτως, προσκολλώνται στη διδασκαλία του Κυρίου τους: «Από αυτό θα γνωρίσουν όλοι ότι είστε μαθητές μου, αν έχετε αγάπη μεταξύ σας».—Ιωάννης 13:35.

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Ιερέας ανάμεσα σε δύο μαχητές Κριστέρος

[Ευχαριστίες]

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Ο Πρόεδρος Πλούταρκο Ε. Κάλες

[Ευχαριστίες]

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Μερικοί αρχηγοί των Κριστέρος

[Ευχαριστίες]