Εκεί Όπου οι Παγετώνες Σκεπάζουν τον Ισημερινό

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΚΕΝΥΑ

Ο ΓΙΟΧΑΝ ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΚΡΑΠΦ, ένας 39χρονος Γερμανός ιεραπόστολος, ισχυρίστηκε ότι στις 3 Δεκεμβρίου 1849 είδε φευγαλέα ένα χιονοσκέπαστο βουνό στην ισημερινή Αφρική. Η αναφορά του αντιμετωπίστηκε με χλευασμό από τους γεωγράφους στην Ευρώπη. Είπαν ότι αυτό που είχε δει ήταν απλώς ασβεστόλιθος. Ο Κραπφ, ο οποίος ήταν 140 και πλέον χιλιόμετρα μακριά από το βουνό, παραδέχτηκε ότι το είδε μόνο για μερικά λεπτά λόγω ενός σύννεφου που κινούνταν γρήγορα και το κάλυψε.

Ο χλευασμός των Ευρωπαίων γεωγράφων δεν εξέπληξε τον Κραπφ. Έναν χρόνο νωρίτερα είχε αμφισβητηθεί και κάποια άλλη αναφορά για το ψηλότερο βουνό της Αφρικής, 300 χιλιόμετρα προς το νότο. Ωστόσο, σύντομα επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη εκείνου του όρους​—ήταν το όρος Κιλιμάντζαρο με ύψος 5.895 μέτρα. Ο ισχυρισμός του Κραπφ, από την άλλη πλευρά, δεν αποδείχτηκε παρά μόνο 34 χρόνια αργότερα​—δύο χρόνια μετά το θάνατό του.

Το 1883, ο Σκωτσέζος εξερευνητής Τζόσεφ Τόμσον επαλήθευσε ότι υπήρχε το βουνό με τους παγετώνες που είχε δει ο Κραπφ​—το όρος Κένυα, με ύψος 5.199 μέτρα—​οι κορυφές του οποίου βρίσκονται ακριβώς δίπλα στον ισημερινό, προς τα νότια. Είναι το δεύτερο σε ύψος βουνό της Αφρικής. Μερικοί πιστεύουν ότι το όρος Κένυα, το οποίο είναι τώρα σβησμένο ηφαίστειο, ξεπερνούσε κάποτε τα 6.000 μέτρα. Με το πέρασμα των χρόνων, όπως πιστεύεται, η διάβρωση μετακίνησε το χώμα και τη στάχτη αποκαλύπτοντας δύο αιχμηρές κορυφές οι οποίες έχουν ύψος πάνω από 5.100 μέτρα και μια τρίτη με ύψος 4.985 μέτρα.

Ιερό για τους Ντόπιους

Πολύ πριν φτάσουν οι Ευρωπαίοι στην Αφρική, οι άνθρωποι που ζούσαν στις χαμηλότερες πλαγιές του όρους Κένυα θεωρούσαν το βουνό ιερό. Ορισμένοι πίστευαν ότι ο πλάστης του σύμπαντος κατοικούσε στο ψηλότερο σημείο του και ότι εκεί δημιούργησε τον άνθρωπο. Πίστευαν επίσης ότι αυτός ο δημιουργός ευθυνόταν για τις βροχές που πότιζαν τα γόνιμα, χαμηλότερα εδάφη. Προκειμένου να τον εξευμενίσουν πρόσφεραν θυσίες ζώων​—κάτι που εξακολουθούν να κάνουν όσοι είναι προσκολλημένοι σε τέτοιες δοξασίες.

Λόγω του χιονιού και του πάγου που υπάρχουν κοντά στις σκοτεινές κορυφές του όρους Κένυα, οι πρώτοι κάτοικοι το αποκαλούσαν πιτσιλωτό βουνό καθώς και βουνό της λευκότητας. Οι τρεις ψηλότερες κορυφές του​—η Μπάτιαν, η Νέλιον και η Λενάνα—​έχουν πάρει τα ονόματά τους από τους αρχαίους μεγάλους αρχηγούς της τοπικής κοινωνίας. Οι πολλές γαλαζοπράσινες ορεινές λίμνες που βρίσκονται κοντά στις βραχώδεις κορυφές ομορφαίνουν ακόμη περισσότερο την περιοχή.

Πλούσια Χλωρίδα και Πανίδα

Το βουνό έχει πολλά αξιοθέατα τα οποία μπορούν να απολαύσουν οι φυσιολάτρες. Με το πέρασμα των χρόνων, οι παγετώνες που λιώνουν έχουν μετατρέψει την έρημο η οποία είχε σχηματιστεί από τη λάβα σε ένα μεγάλο φυτώριο για ποικίλες μορφές χλωρίδας. Οι χαμηλότερες πλαγιές σκεπάζονται από πυκνά δάση. Μεταξύ των δέντρων υπάρχουν κέδροι, ποδόκαρποι και ορεοδάφνες, τα οποία παράγουν πολύτιμη ξυλεία για τους επιπλοποιούς. Συνηθισμένο θέαμα είναι, επίσης, τα ψηλά μπαμπού τα οποία σχηματίζουν «δάση» βλάστησης που φτάνει σε ύψος πάνω από 6 μέτρα πνίγοντας τα χαμηλότερα φυτά.

Η περιοχή βρίθει από ζώα. Υπάρχουν μεγάλα θηλαστικά όπως λιοντάρια, λεοπαρδάλεις, ζέβρες του Μπούρχελ, βούβαλοι του Ακρωτηρίου, μπούσμπακ και γουότερμπακ. Επίσης, σε αυτό το βουνό έχουν βρει καταφύγιο ελέφαντες και μαύροι ρινόκεροι. Υπάρχουν και μικρότερα ζώα όπως γαλάζιοι κερκοπίθηκοι, ασπρόμαυροι κολοβοί πίθηκοι, ύρακες των δέντρων και αρκετά είδη τρωκτικών.

Τα πουλιά της περιοχής αφθονούν σε αριθμό και σε ποικιλία. Οι γύπες Gyps bengalensis africanus, οι μελανόχρωμοι ικτίνοι, οι αετοί του είδους στεφαναετός ο κορωνάτος, οι αετοί Lophaetus occipitalis και οι γερακίνες Buteo oreophilus και Buteo rufofuscus augur τρέφονται κυνηγώντας τρωκτικά και φίδια. Τα βυσσινί τουράκο Tauraco hartlaubi, τα βιολετί ψαρόνια και οι βυκανιστές με τα ασημί μάγουλα, καθώς και οι ορίολοι, δημιουργούν αντίθεση με τα πλούσια πράσινα δάση. Αρκετά είδη νεκταρινίας με το εντυπωσιακό τους φτέρωμα αποτελούν μόνιμο χαρακτηριστικό του ορεινού δάσους.

Σε υψόμετρο πάνω από 3.000 μέτρα, το δάσος ανοίγει αποκαλύπτοντας εκτάσεις από τυρφώνες που απλώνονται προς τα πάνω μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Εδώ, πόες καλύπτουν σαν χαλί το έδαφος. Ένα άλλο φυτό με ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά είναι κάποιο είδος σενέκιου το οποίο ανθίζει μία φορά κάθε 20 χρόνια. Υπάρχουν επίσης εδώ σενέκια που είναι δέντρα και έχουν πλατιά φύλλα στο πιο ψηλό σημείο του βλαστού καθώς και λοβελίες που ξεπερνούν σε ύψος τα 6 μέτρα. Αυτά τα φυτά μαζί με τα γιγάντια ρείκια δημιουργούν ένα αλπικό τοπίο σε τούτη την αχανή περιοχή.

Λίγα ζώα κατοικούν στο άγριο περιβάλλον σε τέτοιο υψόμετρο, αλλά τα περισσότερα από αυτά ζουν εκεί μόνο για κάποιο μέρος του χρόνου. Οι μοναδικοί μόνιμοι κάτοικοι είναι οι ύρακες των βράχων. Ζουν πιο ψηλά από κάθε άλλο ζώο του βουνού, στα 4.300 μέτρα περίπου. Τα σώματά τους είναι προσαρμοσμένα για να επιβιώνουν σε τέτοια ύψη​—σε κενά ανάμεσα σε βράχους, όπως δείχνει το όνομά τους. Τρέφονται κυρίως με βλάστηση. Αυτά τα φιλικά και προσιτά θηλαστικά, τα οποία έχουν μέγεθος κουνελιού, άρπαξαν σε μερικές περιπτώσεις τρόφιμα από κουρασμένους και ανυποψίαστους πεζοπόρους!

Γύρω από τις Μεγαλοπρεπείς Κορυφές

Έντονη αντίθεση με τα χαμηλότερα τμήματα του βουνού δημιουργούν οι εντυπωσιακές αιχμηρές κορυφές. Τα ψηλότερα σημεία των κορυφών Μπάτιαν (5.199 μέτρα) και Νέλιον (11 μέτρα πιο χαμηλά) μοιάζουν με δύο μεγάλα κέρατα. Αποτελούνται από τεράστιους, μαύρους ηφαιστειακούς ογκόλιθους που φαίνονται σαν να αιωρούνται στα ύψη, πάνω από τα σύννεφα. Πιο κάτω υπάρχουν 11 παγετώνες που αψηφούν το ζεστό ήλιο του ισημερινού, ο οποίος αναμφίβολα προκάλεσε με τον καιρό την εξαφάνιση τουλάχιστον 7 άλλων παγετώνων. Ο μεγαλύτερος παγετώνας είναι τώρα μόλις ο μισός σε μέγεθος από ό,τι ήταν πριν από εκατό χρόνια. Μερικοί από αυτούς τους παγετώνες είναι ορατοί από την πρωτεύουσα της Κένυας, το Ναϊρόμπι, 130 χιλιόμετρα μακριά.

Αυτό το περίβλεπτο βουνό έχει προσελκύσει φίλους της ορειβασίας από όλο τον κόσμο. Ο Χόλφορντ Μακίντερ ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που αναφέρεται ότι έφτασε στην κορυφή Μπάτιαν, και αυτό έγινε στις 13 Σεπτεμβρίου 1899. Πέρασαν 30 χρόνια μέχρι να αναφερθεί ότι έφτασε και κάποιος άλλος στην κορυφή. Ορισμένοι που τόλμησαν να προσπαθήσουν να φτάσουν στο ψηλότερο σημείο του βουνού πλήρωσαν βαρύ τίμημα. Μέχρι το 1987 πάνω από 60 άνθρωποι είχαν πεθάνει στην προσπάθειά τους να τα καταφέρουν.

Διάφορες μορφές ασθένειας του βουνού έχουν προσβάλει τους ορειβάτες. Μάλιστα, λέγεται ότι αυτό το βουνό ευθύνεται για τα μισά περιστατικά πνευμονικού οιδήματος που προκαλούνται από το υψόμετρο παγκοσμίως. Το βιβλίο Στο Βουνό του Θεού​—Η Ιστορία του Όρους Κένυα (On God’s Mountain​—The Story of Mount Kenya) επισημαίνει: «Ακόμη και για όσους δεν προσβάλλονται από αυτή την πάθηση [την ασθένεια του βουνού], η πεζοπορία και η ορειβασία μπορούν να είναι εξαιρετικά επίπονες διαδικασίες​—το κάθε βήμα μοιάζει με δοκιμασία καθώς σέρνεις τα πόδια σου από την εξάντληση. Στο πλάι σου, μια απότομη χαράδρα εκατοντάδων [μέτρων]. Στο κεφάλι σου, διαπεραστικός πόνος. Στο στομάχι σου, ναυτία. Στα πόδια σου, φουσκάλες. Στα μάτια σου, δάκρυα».

Αν και οι κορυφές του όρους Κένυα μπορεί να έχουν πληγεί από τα καιρικά φαινόμενα και οι παγετώνες τους να λιώνουν, το μεγαλείο και η επιβλητικότητα αυτού του φρουρίου ψηλά στους ουρανούς παραμένουν αναλλοίωτα. Η ομορφιά του, μολονότι άγρια, συνεχίζει να δίνει σιωπηλό αίνο στον Δημιουργό του, τον Ιεχωβά Θεό.​—Ψαλμός 148:9, 13.

[Χάρτης στη σελίδα 16]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Ισημερινός

Όρος Κένυα

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Μια από τις πολλές ορεινές λίμνες

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Οι τρεις ψηλότερες κορυφές του όρους Κένυα

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Οι ψηλότερες κορυφές προσελκύουν ορειβάτες από όλο τον κόσμο

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Τα πουλιά, όπως αυτή η νεκταρινία με το κόκκινο στήθος, αποτελούν συνηθισμένο θέαμα

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Οι ύρακες των βράχων ζουν σε υψόμετρο 4.300 μέτρων περίπου

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Δέντρα, όπως αυτός ο ποδόκαρπος, σκεπάζουν τις χαμηλότερες πλαγιές

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 16]

Page 16: Pictures Courtesy of Camerapix Ltd.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 17]

Picture Courtesy of Camerapix Ltd.

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 18]

All inset photos except climber: Pictures Courtesy of Camerapix Ltd.; background: Duncan Willetts, Camerapix