Οι Χριστιανοί και το Όνομα
ΚΑΝΕΝΑΣ δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πότε ακριβώς οι ορθόδοξοι Ιουδαίοι σταμάτησαν να προφέρουν το όνομα του Θεού και το αντικατέστησαν με τις Εβραϊκές λέξεις Θεός και Κυρίαρχος Κύριος. Μερικοί πιστεύουν ότι το όνομα του Θεού εξαφανίστηκε από την καθημερινή χρήση αρκετά πριν από την εποχή του Ιησού. Αλλά υπάρχει ισχυρή απόδειξη ότι ο αρχιερέας συνέχισε να το προφέρει στις θρησκευτικές λειτουργίες του ναού—ιδιαίτερα τη μέρα του Εξιλασμού—μέχρις ότου ο ναός καταστράφηκε το 70 Κ.Χ. Επομένως, όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, η προφορά του ονόματος ήταν γνωστή, μολονότι ίσως να μη χρησιμοποιούνταν πλατιά.
Γιατί οι Ιουδαίοι έπαψαν να προφέρουν το όνομα του Θεού; Πιθανόν, εν μέρει τουλάχιστον, επειδή εφάρμοζαν κακώς τα λόγια της τρίτης εντολής: «Μη λάβης το όνομα Κυρίου [Ιεχωβά, ΜΝΚ] του Θεού σου επί ματαίω». (Έξοδος 20:7) Φυσικά, η εντολή αυτή δεν απαγόρευε τη χρήση του ονόματος του Θεού. Διαφορετικά, γιατί οι αρχαίοι δούλοι του Θεού όπως ο Δαβίδ το χρησιμοποιούσαν τόσο ελεύθερα και απολάμβαναν έτσι την ευλογία του Ιεχωβά; Και γιατί ο Θεός πρόφερε το όνομα στον Μωυσή και είπε στον Μωυσή να εξηγήσει στους Ισραηλίτες ποιος ήταν εκείνος που τον απέστειλε;—Ψαλμός 18:1-3, 6, 13· Έξοδος 6:2-8.
Παρ’ όλα αυτά, στην εποχή του Ιησού υπήρχε ισχυρή τάση να παίρνουν τις λογικές εντολές του Θεού και να τις ερμηνεύουν μ’ έναν πολύ παράλογο τρόπο. Για παράδειγμα, η τέταρτη από τις Δέκα Εντολές υποχρέωνε τους Ιουδαίους να τηρούν το Σάββατο, την έβδομη μέρα κάθε εβδομάδας, σαν μέρα ανάπαυσης. (Έξοδος 20:8-11) Οι ορθόδοξοι Ιουδαίοι έδωσαν σ’ αυτή την εντολή τέτοια έκταση, φτιάχνοντας πολυάριθμους κανόνες για να διέπουν ακόμη και την πιο μικρή πράξη που θα μπορούσε να γίνει ή να μη γίνει το Σάββατο. Χωρίς αμφιβολία το ίδιο πνεύμα ήταν εκείνο που τους οδήγησε να πάρουν μια λογική εντολή, ότι το όνομα του Θεού δεν πρέπει να δυσφημείται, και έφτασαν στην πολύ παράλογη υπερβολή να λένε ότι το όνομα δεν πρέπει ούτε καν να προφέρεται.a
Ο Ιησούς και το Όνομα
Θα ακολουθούσε ο Ιησούς μια τέτοια αντιγραφική παράδοση; Όχι! Ασφαλώς δεν δίστασε να κάνει έργα θεραπείας το Σάββατο, μολονότι αυτό σήμαινε παράβαση των ανθρωποποίητων νόμων των Ιουδαίων και μάλιστα έβαζε σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή του. (Ματθαίος 12:9-14) Στην πραγματικότητα, ο Ιησούς καταδίκασε τους Φαρισαίους σαν υποκριτές επειδή οι παραδόσεις τους πήγαιναν πιο πέρα από τον εμπνευσμένο Λόγο του Θεού. (Ματθαίος 15:1-9) Επομένως, είναι απίθανο να δίστασε να προφέρει ο Ιησούς το όνομα του Θεού, ιδιαίτερα ενόψει του γεγονότος ότι το δικό του όνομα, Ιησούς, σήμαινε «Ο Ιεχωβά είναι Σωτηρία».
Σε μια περίπτωση, ο Ιησούς σηκώθηκε σε μια συναγωγή και διάβασε ένα κομμάτι από το ρόλο του Ησαΐα. Το κομμάτι που διάβασε ήταν αυτό που σήμερα ονομάζουμε Ησαΐας 61:1, 2, όπου το όνομα του Θεού εμφανίζεται περισσότερες από μια φορά. (Λουκάς 4:16-21) Θα αρνιόταν να προφέρει το θείο όνομα εκεί, αντικαθιστώντας το με το «Κύριος» ή «Θεός»; Φυσικά όχι, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι ακολουθούσε την αντιγραφική παράδοση των Ιουδαίων θρησκευτικών ηγετών. Αντίθετα, διαβάζουμε: «Εδίδασκεν αυτούς ως έχων εξουσίαν, και ουχί ως οι γραμματείς».—Ματθαίος 7:29.
Στην πραγματικότητα, όπως μάθαμε προηγουμένως, αυτός δίδαξε τους ακολούθους του να προσεύχονται στον Θεό: «Αγιασθήτω το όνομά σου». (Ματθαίος 6:9) Και όταν προσευχήθηκε το βράδυ πριν από την εκτέλεσή του, είπε στον Πατέρα του: «Εφανέρωσα το όνομά σου εις τους ανθρώπους, τους οποίους μοι έδωκας εκ του κόσμου . . . Πάτερ άγιε, φύλαξον αυτούς εν τω ονόματί σου, τους οποίους μοι έδωκας».—Ιωάννης 17:6, 11.
Σχετικά μ’ αυτά που είπε ο Ιησούς για το όνομα του Θεού, το βιβλίο Το Όνομα του Θεού (Der Name Gottes) εξηγεί, στη σελίδα 76: «Πρέπει να εκτιμήσουμε το καταπληκτικό γεγονός ότι όπως πιστεύεται γενικά η Παλαιά Διαθήκη που θεωρείται σαν αποκάλυψη από τον Θεό συνδέεται στενά με την αποκάλυψη του ονόματός του και ότι η αποκάλυψη αυτή υπάρχει μέχρι και στα τελευταία μέρη της Παλαιάς Διαθήκης και μάλιστα συνεχίζεται και στα τελευταία μέρη της Καινής Διαθήκης, όπου, για παράδειγμα στο εδάφιο Ιωάννης 17:6 διαβάζουμε: ‘Εφανέρωσα το όνομά σου’».
Ναι, θα ήταν πολύ παράλογο να σκεφτούμε ότι ο Ιησούς δίστασε να χρησιμοποιήσει το όνομα του Θεού, ιδιαίτερα όταν αναφέρθηκε σ’ αυτά τα κομμάτια των Εβραϊκών Γραφών που το περιείχαν.
Οι Πρώτοι Χριστιανοί
Χρησιμοποίησαν οι ακόλουθοι του Ιησού του πρώτου αιώνα το όνομα του Θεού; Είχαν πάρει την εντολή από τον Ιησού να κάνουν μαθητές απ’ όλα τα έθνη. (Ματθαίος 28:19, 20) Πολλοί απ’ αυτούς στους οποίους έπρεπε να κηρύξουν δεν είχαν καμιά σαφή ιδέα για τον Θεό ο οποίος είχε αποκαλυφθεί στους Ιουδαίους με το όνομα Ιεχωβά. Πώς οι Χριστιανοί θα μπορούσαν να προσδιορίσουν σ’ αυτούς τον αληθινό Θεό; Θα ήταν αρκετό να τον αποκαλέσουν Θεό ή Κύριο; Όχι. Τα έθνη είχαν τους δικούς τους θεούς και κυρίους. (1 Κορινθίους 8:5) Πώς θα μπορούσαν οι Χριστιανοί να κάνουν σαφή τη διαφορά ανάμεσα στον αληθινό Θεό και στους ψεύτικους θεούς; Μόνο αν χρησιμοποιούσαν το όνομα του αληθινού Θεού.
Έτσι, ο μαθητής Ιάκωβος παρατήρησε τα εξής στη διάρκεια μιας συνάντησης που είχαν οι πρεσβύτεροι στην Ιερουσαλήμ: «Ο Συμεών εφανέρωσε τίνι τρόπω κατ’ αρχάς ο Θεός επεσκέφθη τα έθνη ώστε να λάβη εξ αυτών λαόν δια το όνομα αυτού. Και με τούτο συμφωνούσιν οι λόγοι των προφητών». (Πράξεις 15:14, 15) Ο απόστολος Πέτρος, στον πασίγνωστο λόγο που έδωσε την Πεντηκοστή, τόνισε ένα ζωτικό μέρος του Χριστιανικού αγγέλματος όταν παρέθεσε τα λόγια του προφήτη Ιωήλ: «Πας όστις αν επικαλεσθή το όνομα του Κυρίου [Ιεχωβά, ΜΝΚ], θέλει σωθή».—Ιωήλ 2:32· Πράξεις 2:21.
Ο απόστολος Παύλος δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για το πόσο σπουδαίο θεωρούσε αυτός το όνομα του Θεού. Στην επιστολή του προς τους Ρωμαίους, αναφέρει τα ίδια λόγια του προφήτη Ιωήλ και προχωρεί για να ενθαρρύνει συγχριστιανούς του να δείξουν την πίστη τους σ’ αυτή τη δήλωση με το να βγουν και να κηρύξουν για το όνομα του Θεού σε άλλους ώστε κι αυτοί να μπορέσουν να σωθούν. (Ρωμαίους 10:13-15) Αργότερα έγραψε στην επιστολή του προς τον Τιμόθεο: «Ας απομακρυνθή από της αδικίας πας όστις ονομάζει το όνομα του Κυρίου [Ιεχωβά, ΜΝΚ]». (2 Τιμόθεον 2:19) Στο τέλος του πρώτου αιώνα, ο απόστολος Ιωάννης χρησιμοποίησε το θείο όνομα στα συγγράμματά του. Η έκφραση «Αλληλούια», που σημαίνει «Αινείτε τον Γιαχ», εμφανίζεται επανειλημμένα στο βιβλίο της Αποκάλυψης.—Αποκάλυψις 19:1, 3, 4, 6.
Ωστόσο, ο Ιησούς και οι ακόλουθοί του είχαν προφητέψει για μια αποστασία που θα συνέβαινε στη Χριστιανική εκκλησία. Ο απόστολος Πέτρος είχε γράψει: «Και μεταξύ σας θέλουσιν είσθαι ψευδοδιδάσκαλοι». (2 Πέτρου 2:1· βλέπε επίσης Ματθαίος 13:36-43· Πράξεις 20:29, 30· 2 Θεσσαλονικείς 2:3· 1 Ιωάννου 2:18, 19.) Αυτές οι προειδοποιήσεις εκπληρώθηκαν. Ένα αποτέλεσμα ήταν να τεθεί το όνομα του Θεού στο περιθώριο. Μάλιστα αφαιρέθηκε από αντίγραφα και μεταφράσεις της Αγίας Γραφής! Ας δούμε πώς συνέβη αυτό.
[Υποσημείωση]
a Μερικοί υποδεικνύουν κάποιον άλλο λόγο: Οι Ιουδαίοι μπορεί να είχαν επηρεαστεί από την κοσμική φιλοσοφία. Για παράδειγμα, ο Φίλωνας, ένας Ιουδαίος φιλόσοφος της Αλεξάνδρειας, ο οποίος ήταν σύγχρονος περίπου του Ιησού, είχε πολύ επηρεαστεί από τον Έλληνα φιλόσοφο Πλάτωνα, τον οποίο θεωρούσε θεόπνευστο. Το Λεξικό του Ιουδαϊσμού (Lexikon des Judentums) κάτω από τη λέξη «Φίλωνας», αναφέρει ότι ο Φίλωνας «ένωσε τη γλώσσα και τις ιδέες της Ελληνικής φιλοσοφίας (του Πλάτωνα) με την αποκαλυμμένη πίστη των Ιουδαίων» και ότι αυτό «είχε φανερή επίδραση πάνω στους Χριστιανούς εκκλησιαστικούς πατέρες». Ο Φίλωνας δίδαξε ότι ο Θεός ήταν ακαθόριστος και, επομένως, ακατονόμαστος.
[Εικόνα στη σελίδα 14]
Αυτή η εικόνα ενός Ιουδαίου αρχιερέα, με το σήμα πάνω στο κάλυμμα του κεφαλιού του που στα Εβραϊκά σημαίνει «Η Αγιότητα Ανήκει στον Ιεχωβά», βρίσκεται στο Βατικανό
[Εικόνα στη σελίδα 15]
Όπως δείχνει αυτή η Γερμανική μετάφραση της Αγίας Γραφής του 1805, όταν ο Ιησούς διάβασε στη συναγωγή από το ρόλο του Ησαΐα, πρόφερε το όνομα του Θεού.—Λουκάς 4:18, 19
[Εικόνες στη σελίδα 16]
Ο Πέτρος και ο Παύλος χρησιμοποίησαν το όνομα του Θεού όταν παρέθεσαν από την προφητεία του Ιωήλ.—Πράξεις 2:21· Ρωμαίους 10:13