Φωνητική Διακύμανση

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ απλές μεθόδους τονισμού των νοημάτων βοηθάτε το ακροατήριο να καταλαβαίνει αυτά που λέτε. Όταν όμως προσθέτετε ποικιλία στη φωνή σας με αποτελεσματικό τρόπο, μεταβάλλοντας την ένταση, το ρυθμό της ομιλίας και το ύψος της φωνής, τότε η ομιλία σας θα ακούγεται πολύ πιο ευχάριστα. Επιπλέον, μπορεί να φανερώσει στους ακροατές σας πώς νιώθετε για αυτά που λέτε. Η δική σας στάση απέναντι στην ύλη μπορεί να επηρεάσει το πώς νιώθουν εκείνοι για αυτή την ύλη. Αυτό αληθεύει είτε κάνετε ομιλία από το βήμα είτε μιλάτε σε κάποιο άτομο στη διακονία αγρού.

Η ανθρώπινη φωνή είναι ένα υπέροχο εργαλείο, με πολυποίκιλες δυνατότητες. Όταν χρησιμοποιείται σωστά, μπορεί να δώσει ζωντάνια σε μια ομιλία, να αγγίξει την καρδιά, να διεγείρει τα συναισθήματα και να υποκινήσει σε δράση. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να το πετύχετε αυτό σημειώνοντας απλώς πάνω στα χαρτιά σας πού πρέπει να προσαρμόσετε την ένταση της φωνής, πού να αλλάξετε το ρυθμό της ομιλίας ή πού να ποικίλετε το ύψος της φωνής. Αν η φωνητική διακύμανση υπαγορεύεται από τέτοιου είδους σημάδια, θα ακούγεται προσποιητή. Αντί να δίνει ζωντάνια και «χρώμα» στην εκφώνησή σας, ίσως κάνει το ακροατήριό σας να νιώθει άβολα. Η σωστή φωνητική διακύμανση πηγάζει από την καρδιά.

Όταν χρησιμοποιείται συνετά, η φωνητική διακύμανση δεν προσελκύει ακατάλληλα την προσοχή στον ομιλητή. Απεναντίας, βοηθάει τους ακροατές να μπουν στο πνεύμα του εξεταζόμενου θέματος.

Να Προσαρμόζετε την Ένταση της Φωνής. Ένας τρόπος για να ποικίλλετε τη φωνή σας είναι το να προσαρμόζετε την ένταση. Για να το κάνετε αυτό, όμως, δεν θα πρέπει απλώς να αυξομειώνετε στερεότυπα την ένταση της φωνής με μονότονη τακτικότητα. Κάτι τέτοιο θα αλλοίωνε το νόημα αυτών που λέτε. Αν αυξάνετε πολύ συχνά την ένταση της φωνής σας, η εντύπωση που δημιουργείται θα είναι δυσάρεστη.

Η ένταση της φωνής σας θα πρέπει να ταιριάζει με την ύλη. Είτε διαβάζετε μια επιτακτική εντολή, όπως αυτή που βρίσκεται στα εδάφια Αποκάλυψη 14:6, 7 ή Αποκάλυψη 18:4, είτε κάποια δήλωση που εκφράζει ακλόνητη πεποίθηση, όπως αυτή που είναι καταγραμμένη στα εδάφια Έξοδος 14:13, 14, ενδείκνυται να αυξήσετε την ένταση της φωνής σας. Παρόμοια, αν διαβάζετε μια έντονη καταδικαστική κρίση από την Αγία Γραφή, όπως αυτή που βρίσκεται στα εδάφια Ιερεμίας 25:27-38, η ποικιλία στην ένταση της φωνής σας θα κάνει ορισμένες δηλώσεις να ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες.

Λάβετε, επίσης, υπόψη το στόχο σας. Θέλετε να υποκινήσετε το ακροατήριό σας σε δράση; Θέλετε να είναι ευδιάκριτα τα κύρια σημεία της ομιλίας σας; Ένας τρόπος για να επιτύχετε αυτούς τους στόχους είναι το να αυξάνετε, με διάκριση βέβαια, την ένταση της φωνής σας. Εντούτοις, απλώς και μόνο η αύξηση της έντασης της φωνής μπορεί να αποδειχτεί επιζήμια για το σκοπό σας. Πώς; Σε αυτά που λέτε μπορεί να αρμόζει περισσότερη θέρμη και αίσθημα παρά αυξημένη ένταση φωνής. Θα το εξετάσουμε αυτό στη Μελέτη Αρ. 11.

Όταν η μείωση στην ένταση της φωνής χρησιμοποιείται με διάκριση, μπορεί να δημιουργήσει προσμονή. Αλλά αυτό απαιτεί συνήθως να επιτείνετε τον τόνο της φωνής σας αμέσως μετά. Η χαμηλότερη ένταση φωνής σε συνδυασμό με το ότι επιτείνεται ο τόνος της φωνής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μεταδώσει ανησυχία ή φόβο. Θα μπορούσατε επίσης να μειώσετε την ένταση της φωνής σας για να δείξετε ότι αυτά που λέτε τώρα είναι δευτερεύουσας σημασίας σε σύγκριση με τα λόγια που προηγήθηκαν ή αυτά που ακολουθούν. Ωστόσο, αν η ένταση της φωνής σας είναι πάντοτε χαμηλή, αυτό μπορεί να αποπνέει αβεβαιότητα ή έλλειψη πεποίθησης από μέρους σας, ή απουσία πραγματικού ενδιαφέροντος για το θέμα που παρουσιάζετε. Είναι προφανές ότι ο πολύ σιγανός τόνος της φωνής πρέπει να χρησιμοποιείται με διάκριση.

Να Μεταβάλλετε το Ρυθμό της Ομιλίας Σας. Στην καθημερινή ομιλία, οι λέξεις ρέουν αυθόρμητα καθώς εκφράζουμε τις σκέψεις μας. Όταν βρισκόμαστε σε συναισθηματική έξαρση, έχουμε την τάση να μιλάμε γρήγορα. Όταν θέλουμε να θυμούνται οι άλλοι ακριβώς τα λόγια μας, ο ρυθμός της ομιλίας μας γίνεται πιο αργός και σταθερός.

Εντούτοις, λίγοι ομιλητές που είναι αρχάριοι στην εκφώνηση από βήματος ποικίλλουν το ρυθμό της ομιλίας τους. Γιατί; Επειδή προετοιμάζουν τη διατύπωση των σκέψεών τους πολύ σχολαστικά. Ίσως γράφουν τα πάντα. Ακόμα και αν δεν εκφωνούν την ομιλία από χειρόγραφο, μπορεί στην ουσία να έχουν απομνημονεύσει τις λέξεις. Το αποτέλεσμα είναι να έχουν αμετάβλητο ρυθμό σε όλη την εκφώνηση. Αν μάθουν πώς να κάνουν ομιλία από σχέδιο, θα βοηθηθούν να διορθώσουν αυτή την αδυναμία.

Μην αυξάνετε το ρυθμό της ομιλίας σας τόσο απότομα ώστε να θυμίζει μια γάτα που, καθώς περπατάει ανέμελα, πετάγεται ξαφνικά και εξαφανίζεται μόλις εντοπίσει κάποιον σκύλο. Και ποτέ μη μιλάτε τόσο γρήγορα ώστε να υποφέρει η άρθρωσή σας.

Για να καταφέρετε να έχετε ποικιλία στο ρυθμό της ομιλίας σας, δεν πρέπει απλώς να επιταχύνετε και κατόπιν να επιβραδύνετε σε τακτά διαστήματα. Αντί να εμπλουτίσει την ύλη που παρουσιάζετε, αυτός ο τρόπος εκφώνησης θα μειώσει τη δύναμη της ύλης. Οι μεταβολές στο ρυθμό θα πρέπει να υπαγορεύονται από αυτά που έχετε να πείτε, από τα αισθήματα που θέλετε να μεταδώσετε και από το στόχο σας. Να εκφωνείτε την ομιλία σας με μέτριο ρυθμό. Για να εκφράσετε συναισθηματική έξαρση, να μιλάτε πιο γρήγορα, όπως θα κάνατε στην καθημερινή σας ζωή. Αυτό είναι επίσης κατάλληλο όταν αναφέρετε σημεία μικρότερης σημασίας ή όταν αφηγείστε γεγονότα στα οποία οι λεπτομέρειες δεν είναι καθοριστικές. Αυτό θα προσδώσει ποικιλία στην ομιλία σας και θα βοηθήσει ώστε να μην ακούγεται υπερβολικά σοβαρή. Απεναντίας, τα πιο βαρυσήμαντα επιχειρήματα, τα κύρια σημεία και τα αποκορυφώματα στην εκφώνηση απαιτούν συνήθως πιο αργό ρυθμό ομιλίας.

Να Ποικίλλετε το Ύψος της Φωνής Σας. Φανταστείτε κάποιον που παίζει ένα μουσικό όργανο επί μία περίπου ώρα. Όλη αυτή την ώρα παίζει μόνο μία νότα—στην αρχή δυνατά, μετά σιγανά, ορισμένες φορές γρήγορα, κατόπιν αργά. Υπάρχει ποικιλία στην ένταση και στο ρυθμό, αλλά χωρίς ποικιλία στο ύψος των τόνων, η «μουσική» δεν είναι και πολύ ελκυστική. Παρόμοια, χωρίς ποικιλία στο ύψος της φωνής, η φωνή μας δεν θα ακούγεται ευχάριστα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι αλλαγές στο ύψος της φωνής δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα σε όλες τις γλώσσες. Σε μια τονική γλώσσα, όπως στην κινεζική, η αλλαγή στο ύψος της φωνής μπορεί να αλλάξει το νόημα μιας λέξης. Εντούτοις, ακόμα και σε τέτοιες γλώσσες, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος για να δώσει μεγαλύτερη ποικιλία στη φωνητική του έκφραση. Μπορεί να προσπαθήσει να αυξήσει το εύρος της φωνής του, διατηρώντας παράλληλα τις ίδιες σχετικές αξίες για τους διάφορους τόνους. Έτσι λοιπόν, μπορεί να προφέρει τους υψηλούς τόνους ακόμη ψηλότερα και τους χαμηλούς τόνους ακόμη χαμηλότερα.

Αλλά και σε μη τονικές γλώσσες, η αλλαγή στο ύψος της φωνής μπορεί να μεταδώσει διάφορες εντυπώσεις. Παραδείγματος χάρη, με μια ελαφρά ανύψωση του τόνου της φωνής σε συνδυασμό με ανάλογη αύξηση στην ένταση της φωνής μπορείτε να πετύχετε τονισμό των νοημάτων. Ακόμη, με μια μεταβολή στο ύψος της φωνής μπορεί να υποδηλώσετε μέγεθος ή απόσταση. Η ανύψωση του τόνου της φωνής στο τέλος μιας πρότασης μπορεί να υποδηλώνει ερώτημα. Σε μερικές γλώσσες ίσως απαιτείται κατάβαση του τόνου της φωνής.

Η συναισθηματική έξαρση και ο ενθουσιασμός μπορεί να εκφραστούν με μεγαλύτερο ύψος φωνής. (Σε μια τονική γλώσσα, αυτό μπορεί να απαιτεί μεγαλύτερο εύρος φωνής.) Η λύπη και η ανησυχία ίσως απαιτούν χαμηλότερο ύψος. (Ή σε μια τονική γλώσσα, πιο περιορισμένο εύρος φωνής.) Τα συναισθήματα που αναφέρονται εδώ βοηθούν τον ομιλητή να αγγίξει την καρδιά. Όταν θέλετε να εκφράσετε αυτά τα συναισθήματα, μην προφέρετε απλώς λέξεις. Να χρησιμοποιείτε τη φωνή σας με τρόπο που να δείχνει ότι τα νιώθετε κιόλας.

Τοποθέτηση του Θεμελίου. Από πού, λοιπόν, ξεκινάει η διακύμανση; Από την επιλογή ύλης για την ομιλία σας. Αν στην ομιλία σας δεν περιλάβετε παρά μόνο επιχειρήματα ή μόνο προτροπές, θα έχετε λίγα περιθώρια για ποικιλία στην εκφώνηση. Γι’ αυτό, αναλύστε το σχέδιό σας και φροντίστε να συμπεριλάβετε όλα εκείνα τα στοιχεία που χρειάζονται για να παρουσιάσετε μια ζωηρή, πληροφοριακή ομιλία.

Υποθέστε πως στη μέση της ομιλίας σας έχετε την εντύπωση ότι χρειάζεστε μεγαλύτερη ποικιλία επειδή η ομιλία έχει γίνει κουραστικά αργή. Τι μπορείτε να κάνετε; Αλλάξτε τη μορφή της ύλης σας. Πώς; Ένας τρόπος είναι να ανοίξετε την Αγία Γραφή, να ζητήσετε από τους ακροατές σας να ανοίξουν και αυτοί τις Γραφές τους και να διαβάσετε κάποιο εδάφιο αντί απλώς να μιλάτε. Ή μετατρέψτε κάποια δήλωση σε ερώτηση, κάνοντας και μια παύση για έμφαση. Παρεμβάλετε ένα απλό παράδειγμα. Αυτές είναι μέθοδοι τις οποίες χρησιμοποιούν έμπειροι ομιλητές. Ανεξάρτητα, όμως, από το πόση πείρα διαθέτετε, μπορείτε να χρησιμοποιείτε αυτές τις ιδέες όταν προετοιμάζετε την ύλη σας.

Μπορεί να λεχθεί ότι η φωνητική διακύμανση είναι το καρύκευμα της ομιλίας. Αν χρησιμοποιείτε το σωστό είδος και στη σωστή ποσότητα, αυτό θα αναδείξει όλη τη «νοστιμιά» της ύλης σας και θα την κάνει ευχάριστη για το ακροατήριό σας.