ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ
(Αρίσταρχος) [Άριστος (ο Ευγενέστερος) Άρχοντας].
Ένας από τους στενούς συνεργάτες του Παύλου, σύντροφος σε κάποια ταξίδια του και συγκρατούμενός του, Μακεδόνας από τη Θεσσαλονίκη. (Πρ 20:4· 27:2) Παρουσιάζεται πρώτη φορά στην αφήγηση που περιγράφει το τρίτο ιεραποστολικό ταξίδι του Παύλου. Στο αποκορύφωμα της οχλαγωγίας που ξέσπασε στην Έφεσο, ο Αρίσταρχος και ο Γάιος οδηγήθηκαν με τη βία στο θέατρο. (Πρ 19:29) Μπορεί να ήταν “ο αδελφός” που βοήθησε τον Παύλο όσον αφορά τη συνεισφορά για τους Ιουδαίους η οποία συγκεντρώθηκε στη Μακεδονία και στην υπόλοιπη Ελλάδα.—2Κο 8:18-20.
Ο Αρίσταρχος συνόδευσε τον Παύλο στο ταξίδι προς τη Ρώμη, αλλά δεν είναι βέβαιο το πώς εξασφάλισε την επιβίβασή του στο πλοίο—ίσως ως δούλος του Παύλου. (Πρ 27:2) Ενόσω βρισκόταν στη Ρώμη, πρόσφερε περαιτέρω βοήθεια και ενθάρρυνση στον Παύλο και για ένα διάστημα μοιράστηκε μαζί του τα δεσμά της φυλάκισης. Χαιρετισμοί από τον Αρίσταρχο περιέχονται στις επιστολές του Παύλου προς τους Κολοσσαείς (4:10) και προς τον Φιλήμονα (23, 24).