ΛΑΓΟΣ

[εβρ., ’αρνέβεθ].

Ζώο της οικογένειας Λεπορίδες, το οποίο συγγενεύει στενά με το κουνέλι, αλλά είναι μεγαλύτερο. Διαφέρει από το κουνέλι ως προς το ότι τα μικρά του συνήθως δεν γεννιούνται σε υπόγειες φωλιές, είναι δραστήρια αμέσως μετά τη γέννησή τους και έχουν πλήρως αναπτυγμένο τρίχωμα και ανοιχτά μάτια. Ο λαγός διακρίνεται από το χωρισμένο χείλος του, τα μακριά αφτιά του, την όρθια ουρά του και τα μακριά πίσω άκρα του, τα οποία του χρησιμεύουν πάρα πολύ για να ξεφεύγει γρήγορα από τους εχθρούς του. Λέγεται ότι οι ταχύτεροι λαγοί τρέχουν ακόμη και με 70 χλμ./ώ. Το μέσο μήκος αυτού του ζώου, από το οποίο υπάρχουν πολυάριθμες ποικιλίες, είναι περίπου 60 εκ. Το χρώμα του είναι συνήθως γκριζωπό ή καστανωπό.

Υπό το Νόμο που δόθηκε μέσω του Μωυσή, ο λαγός ήταν απαγορευμένη τροφή και αναφέρεται ως ζώο που αναμασάει την τροφή. (Λευ 11:4, 6· Δευ 14:7) Βέβαια, οι λαγοί και τα κουνέλια δεν έχουν στομάχι με πολλά διαμερίσματα και δεν επαναφέρουν την τροφή τους για να την αναμασήσουν—χαρακτηριστικά των ζώων που κατατάσσονται επιστημονικά στα μηρυκαστικά, δηλαδή σε αυτά που αναμασούν την τροφή. Παρ’ όλα αυτά, μολονότι η εβραϊκή λέξη που χρησιμοποιείται εδώ για το μάσημα σημαίνει κατά κυριολεξία «ανεβάζω», οι Ισραηλίτες της εποχής του Μωυσή δεν κατανοούσαν τη φράση «αναμασάει την τροφή» λαμβάνοντας υπόψη τη σύγχρονη επιστημονική κατάταξη των ζώων. Άρα, δεν μπορούμε να κρίνουμε την ακρίβεια της Βιβλικής δήλωσης με βάση την περιορισμένη, σχετικά πρόσφατη αντίληψη όσον αφορά το πότε κατατάσσεται ένα ζώο στα μηρυκαστικά, όπως κάνουν πολλοί κριτικοί.

Στο παρελθόν, σχολιαστές που πίστευαν στη θεοπνευστία της Βιβλικής αφήγησης δεν θεωρούσαν λανθασμένη τη συγκεκριμένη δήλωση του Νόμου. Το Αυτοκρατορικό Λεξικό της Βίβλου (The Imperial Bible-Dictionary) σχολίασε: «Είναι προφανές πως, όταν ο λαγός αναπαύεται, πράγματι μασάει ξανά και ξανά την τροφή που έφαγε προηγουμένως, και το ευρύ κοινό θεωρούσε πάντοτε αυτή την ενέργεια μηρυκασμό. Ακόμη και ο ποιητής μας ο Κάουπερ, που παρακολουθούσε με προσοχή τα φυσικά φαινόμενα και ο οποίος κατέγραψε τις παρατηρήσεις του για τους τρεις λαγούς που διατηρούσε ως κατοικίδια, επιβεβαιώνει ότι “αναμασούσαν την τροφή όλη την ημέρα μέχρι το βράδυ”».—Επιμέλεια Π. Φέρμπερν, Λονδίνο, 1874, Τόμ. 1, σ. 700.

Ωστόσο, οι επιστημονικές παρατηρήσεις σε λαγούς και κουνέλια τα πιο πρόσφατα χρόνια καταδεικνύουν πως αυτό που συμβαίνει δεν είναι απλώς και μόνο φαινομενικό αναμάσημα της τροφής. Ο Φρανσουά Μπουρλιέρ (Η Φυσική Ιστορία των Θηλαστικών [The Natural History of Mammals], 1964, σ. 41) γράφει: «Φαίνεται ότι η συνήθεια της “κοπροφαγίας”, κατά την οποία η τροφή περνάει από το έντερο δύο φορές αντί για μία μόνο, αποτελεί κοινό φαινόμενο στα κουνέλια και στους λαγούς. Τα κατοικίδια κουνέλια συνήθως τρώνε και καταπίνουν χωρίς μάσημα τα νυχτερινά τους περιττώματα, τα οποία το πρωί αποτελούν μέχρι και το ήμισυ του συνολικού περιεχομένου του στομαχιού τους. Στην περίπτωση του άγριου κουνελιού, η κοπροφαγία γίνεται δύο φορές την ημέρα, η ίδια δε συνήθεια αναφέρεται και για τον ευρωπαϊκό λαγό. . . . Πιστεύεται ότι αυτή η συνήθεια παρέχει στα ζώα μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Β η οποία παράγεται από τα βακτήρια μέσα στην τροφή που βρίσκεται στο παχύ έντερο». Για το ίδιο θέμα, το σύγγραμμα Θηλαστικά του Κόσμου ([Mammals of the World] του Ε. Π. Γουόκερ, 1964, Τόμ. 2, σ. 647) σχολιάζει: «Αυτό ίσως είναι παρόμοιο με το “αναμάσημα της τροφής” που κάνουν τα μηρυκαστικά θηλαστικά».—Βλέπε ΑΝΑΜΑΣΩΜΕΝΗ ΤΡΟΦΗ.