ΦΙΛΗΜΩΝ
(Φιλήμων) [Στοργικός].
Χριστιανός δουλοκτήτης που ήταν συνταυτισμένος με την εκκλησία των Κολοσσών. Το σπίτι του σε αυτή την πόλη της νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας ήταν τόπος συνάθροισης της τοπικής εκκλησίας. Ο Φιλήμων αποδείχτηκε πηγή αναζωογόνησης για τους συγχριστιανούς του και παράδειγμα πίστης και αγάπης. Ο απόστολος Παύλος τον θεωρούσε αγαπητό συνεργάτη. (Φλμ 1, 2, 5-7· παράβαλε Κολ 4:9 με Φλμ 10-12.) Η επιθυμία που εξέφρασε ο Παύλος να καταλύσει στο σπίτι του Φιλήμονα δείχνει ότι αυτός πρέπει να ήταν πολύ φιλόξενος.—Φλμ 22· παράβαλε Πρ 16:14, 15.
Η Απφία και ο Άρχιππος φαίνεται ότι ήταν μέλη του σπιτικού του Φιλήμονα, εφόσον στην προσωπική επιστολή του προς τον Φιλήμονα ο Παύλος απευθύνεται και σε αυτούς. Η Απφία ίσως ήταν σύζυγος του Φιλήμονα και ο Άρχιππος μπορεί να ήταν γιος του.—Φλμ 2.
Από ό,τι φαίνεται, ο Φιλήμων έγινε Χριστιανός ως αποτέλεσμα των προσπαθειών του Παύλου. (Φλμ 19) Ωστόσο, εφόσον ο Παύλος δεν είχε κηρύξει στην ίδια την πόλη των Κολοσσών (Κολ 2:1), ο Φιλήμων μπορεί να ήρθε σε επαφή με τη Χριστιανοσύνη μέσω του έργου που έκανε ο απόστολος επί δύο χρόνια στην Έφεσο, όταν «όλοι όσοι κατοικούσαν στην περιφέρεια της Ασίας [η οποία περιλάμβανε και τις Κολοσσές] άκουσαν το λόγο του Κυρίου».—Πρ 19:10.
Κάποια στιγμή προτού λάβει ο Φιλήμων την επιστολή του Παύλου, τον εγκατέλειψε ο Ονήσιμος, ένας δούλος του. Αυτός ο δραπέτης δούλος μπορεί μάλιστα να έκλεψε και χρήματα από τον κύριό του για να καλύψει τα έξοδα του ταξιδιού του στη Ρώμη, όπου αργότερα συνάντησε τον Παύλο και έγινε Χριστιανός.—Φλμ 10, 11, 18, 19· βλέπε ΔΟΥΛΟΣ.