Φοβάται η Νιγηρία την Αλήθεια;
ΛΙΓΟ πριν εγκαταλείψη τους μαθητάς του ο Ιησούς Χριστός τούς παρήγγειλε να ‘μαθητεύσουν πάντα τα έθνη’. (Ματθαίος 28:19) Υπακούοντας σ’ αυτή την εντολή η Εταιρία Σκοπιά έστειλε ιεραποστόλους σε όλα τα μέρη της γης.
Προς το συμφέρον της ελευθερίας της λατρείας, με πνεύμα δικαιοσύνης και έχοντας υπ’ όψι το καλό έργον που επετέλεσαν αυτοί οι ιεραπόστολοι, τους έκαμαν, κατά το πλείστον, καλή υποδοχή οι επίσημοι των διαφόρων χωρών στις οποίες εστάλησαν. Δεν έγινε, όμως, το ίδιο και στη Νιγηρία, διότι πέρυσι αυτή η χώρα όχι μόνο αρνήθηκε την είσοδο στους ιεραποστόλους της Εταιρίας Σκοπιά που εζήτησαν να μπουν, αλλά και απήλασε δύο από τους έξη που ήσαν μέσα στη χώρα, κι έφθασε και στην ακρότητα να αρνηθή την είσοδο σε δύο περιοδεύοντας εκπροσώπους της Εταιρίας Σκοπιά, τον Ν. Ο. Νορρ και τον Μ. Γ. Χένσελ, που ήθελαν να παραμείνουν λίγες μέρες μόνο.
Γιατί η Νιγηρία να μεταχειρισθή τόσο διαφορετικά τους διακόνους της Εταιρίας Σκοπιά; Η χώρα αυτή ωστόσο επιτρέπει σε διακόνους άλλων θρησκευτικών συγκροτημάτων να εισέλθουν. Οφείλεται αυτό μήπως στην «επίδοσι» που επετεύχθη από τους μάρτυρας του Ιεχωβά στη Νιγηρία; Μήπως το άγγελμα που αυτοί φέρουν στον λαό εγείρει πολλή διαμάχη; Μήπως αυτοί προκαλούν αντεγκλήσεις και κακές διαθέσεις; Για να μη νομίση κανείς ότι αυτός είναι ο λόγος, θα παρουσιάσωμε σύντομα τα πεπραγμένα των μαρτύρων του Ιεχωβά στα τελευταία τριάντα έτη στη Νιγηρία.
Στο 1923 ήλθε στη Νιγηρία ο πρώτος ιεραπόστολος των μαρτύρων του Ιεχωβά. Ήλθε με την οικογένειά του από τις Δυτικές Ινδίες και εγκατεστάθη εκεί για να διαθέση είκοσι επτά χρόνια της ζωής του στο κήρυγμα του ευαγγελίου. Με τη δύναμι του πνεύματος του Ιεχωβά και με τη βοήθεια της Γραφής και των Γραφικών βοηθημάτων, το άγγελμα της Βασιλείας άρχισε να εισδύη σε κάθε σχεδόν πόλι και χωριό. Έντυπες Γραφικές ομιλίες, μεταφρασμένες σε πολλές ομιλούμενες γλώσσες, διήνοιξαν το πεδίον του κηρύγματος του ευαγγελίου σε πολλούς οι οποίοι δεν μπορούσαν να διαβάσουν Αγγλικά. Χιλιάδες ανθρώπων που πεινούσαν για αλήθεια άρχισαν τότε να βλέπουν, υπό το φως του Θείου λόγου, τη σαφή διαμόρφωσι των σκοπών του Θεού.
Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς αντελήφθησαν τότε το προνόμιό των να κηρύξουν και στους πλησίον των και σιγά-σιγά άρχισαν ν’ αναφαίνωνται εκκλησίες των μαρτύρων του Ιεχωβά, κατά το έτος δε 1941—οπότε επεβλήθη πολεμική απαγόρευσις—υπήρχαν 1.800 δραστήριοι κήρυκες σε 83 εκκλησίες. Όταν ήρθη η απαγόρευσις το 1945, οι τάξεις των αυξήθηκαν σε 3.542 διακόνους που ειργάζοντο με 165 εκκλησίες.
Στο έτος 1947 εσημειώθη η άφιξις των πρώτων Ευρωπαίων ιεραποστόλων που ήσαν απόφοιτοι της Βιβλικής Σχολής της Σκοπιάς Γαλαάδ. Κατόπιν, τον Δεκέμβριο του έτους εκείνου έγινε η πρώτη επίσκεψις στη Νιγηρία του προέδρου της Εταιρίας Σκοπιά, Ν. Ο. Νορρ, και του γραμματείας του, Μ. Γ. Χένσελ. Αυτή ήταν μια ευκαιρία μεγάλης χαράς για όλους τους αδελφούς.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η επίσκεψις έκαμε πολύ καλό κατά πολλούς τρόπους. Σε μια χώρα που είχε οξεία συνείδησι της διαφοράς χρώματος, φυλής, της κοινωνικής διακρίσεως και άλλων διαιρετικών παραγόντων, ήταν μια αποκάλυψις το να βλέπη κανείς τους Χριστιανούς αυτούς να υπερνικούν αυτά τα πράγματα και να επιδεικνύουν, στην πράξι, τον τρόπο της ζωής που υπέδειξε ο Χριστός, βασισμένο στην αδελφική αγάπη.
Έντονη ήταν η έκφρασις της ευγνωμοσύνης που ο Νορρ και ο Χένσελ εδαπάνησαν και χρόνον πολύν και χρήμα για να έλθουν στη Νιγηρία να βοηθήσουν και συμβουλεύσουν τους Αφρικανούς αδελφούς των. Εκήρυξαν σε 4.800 ανθρώπους στο Λάγκος και 6.000 στο Ιμπαντάν. Αν και παρέμειναν λίγες μόνο μέρες, εγκατέστησαν ένα σταθερό δεσμό αγάπης, εκτός του ότι έδωσαν υγιείς Γραφικές νουθεσίες εν σχέσει με πολλά προβλήματα και κατέστρωσαν σχέδια για μια μεγάλη εκστρατεία επεκτάσεως που θα έφερνε το ειρηνικό άγγελμα της Βασιλείας σε χιλιάδες άλλους ανθρώπους.
Οι μήνες που επακολούθησαν κατέδειξαν αλάνθαστα τι μεγάλη ευλογία υπήρξε η επίσκεψις εκείνη, όχι στους μάρτυρας του Ιεχωβά αλλά και στον λαό της γενικά. Χιλιάδες άνθρωποι που είχαν άλλοτε ακούσει και παρατηρήσει, τώρα ήλθαν και με θάρρος ετάχθησαν με τους μάρτυρας του Ιεχωβά ως κήρυκες ειρήνης και δικαιοσύνης μέσω της Βασιλείας του Θεού. Στη διάρκεια του επομένου έτους, ο αριθμός των ενεργών διακόνων ηυξήθη απότομα σε 5.500. Η αύξησις υπήρξε συνεχής κάθε χρόνο από τότε, κι έφθασε προσφάτως, τον Οκτώβριο του 1952, σ’ ένα κορύφωμα 12.835.
ΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙ
Σε κάθε συνέλευσι που εγίνετο τα έτη εκείνα μπορούσε κανείς να αναμένη ότι θα ετίθεντο τα ίδια ερωτήματα από τους αδελφούς: «Πότε θα ξαναρθή ο Αδελφός Νορρ στη Νιγηρία;» «Πότε θα ξαναϊδούμε τον Αδελφό Χένσελ;» Έπρεπε να τονίζωμε ότι ο Αδελφός Νορρ είχε να επισκεφθή πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, διότι το ευαγγέλιο κηρύττεται σε όλη την οικουμένη, αλλά εγνωρίζαμε πως θα ξαναρχόταν στη Νιγηρία όταν θα ήταν η σειρά της χώρας αυτής.
Φαντασθήτε τη χαρά και την αγαλλίασι που αισθάνθηκαν οι ευαγγελιζόμενοι της Νιγηρίας όταν ανηγγέλθη τον Σεπτέμβριο του 1952 ότι οι Αδελφοί Νορρ και Χένσελ εσκόπευαν να κάμουν περιοδεία στην Αφρική και θα ήσαν στη Νιγηρία από τις 26 Νοεμβρίου ως τις 4 Δεκεμβρίου. Αμέσως ελήφθη φροντίδα να γίνουν δύο συνελεύσεις, στο Ιλέσα και στο Πορτ Χάρκουρτ. Δεν θα ήταν δυνατόν να γίνουν περισσότερες από δύο συνελεύσεις στη βραχεία αυτή επίσκεψι, και γι’ αυτό έπρεπε να ληφθή φροντίδα να συγκεντρωθούν πολλοί όμιλοι διαφόρων γλωσσών σε κάθε συνέλευσι και να εφαρμοσθή ένα καλό, σύστημα χρησιμοποιήσεως διερμηνέων γι’ αυτούς.
Για να γίνη αντιληπτή η εργασία που απητείτο, ας αναφέρωμε λίγα για τους κόπους που κατεβλήθησαν για τη συνέλευσι στο Ιλέσα. Όλα έπρεπε να κτισθούν από πρόχειρα πράγματα ή μάλλον από «χαμόκλαδα». Ελήφθη άδεια για τη χρησιμοποίησι ενός παλαιού ποδοσφαιρικού γηπέδου, που ήταν τώρα σκεπασμένο σε ύψος δέκα ποδών με «χαμόκλαδα». Αρκετά μεγάλοι όμιλοι αδελφών πήγαν να εργασθούν με μακρά κλαδευτήρια, και μέσα σε μια εβδομάδα ξεκαθαρίσθηκε ένας χώρος 3 εκταρίων κι έξη δηλητηριώδη φίδια εφονεύθησαν στο έργον αυτό. Κατόπιν ήλθε η εργασία της συγκεντρώσεως του οικοδομικού υλικού. Οι αδελφοί βγήκαν και γύρισαν μίλια ολόκληρα κόβοντας μακρά δοκάρια από ινδοκάλαμο, η εργασία δε που έκαμαν οι αδελφές—πολλές από τις οποίες έφεραν μωρά στη ράχι των—ήταν να μεταφέρουν πάνω στην κεφαλή τους τα δοκάρια αυτά των 10 ποδών μάκρους στους χώρους της συνελεύσεως. Εκεί εχαράχθησαν τα όρια για τα παραπήγματα—από ένα για τον όμιλο κάθε γλώσσης, Γιορούμπα, Ουρχόμπο, Μπίνι, Ιτζάου και Ισόκο. Όμοια, στο Πορτ Χάρκουρτ, οι αδελφοί ειργάζοντο σκληρά με τον ίδιο σκοπό υπ’ όψιν.
ΑΡΝΗΣΙΣ ΑΔΕΙΑΣ ΕΙΣΟΔΟΥ
Ταυτόχρονα, ένα έργον άλλης φύσεως ήταν εν προόδω στο Λάγκος, όπου οι εκπρόσωποι της Εταιρίας ήσαν απασχολημένοι, προσπαθώντας να επισπεύσουν τη χορήγησι προσωρινών θεωρήσεων στους Αδελφούς Νορρ και Χένσελ για την οκταήμερη επίσκεψί των. Ο χρόνος λιγόστευε. Οι αδελφοί Νορρ και Χένσελ επρόκειτο να αναχωρήσουν από τη Νέα Υόρκη στις 17 Νοεμβρίου κι έπρεπε να έχουν τις θεωρήσεις των προτού αναχωρήσουν. Εν τούτοις, ο ανώτερος υπάλληλος της μεταναστεύσεως δεν μπορούσε να χορηγήση ο ίδιος αυτές τις προσωρινές θεωρήσεις. Το ζήτημα έπρεπε να παραπεμφθή σ’ ένα ανώτερο κυβερνητικό γραφείο. Ελέχθη ότι θα ελαμβάνετο απόφασις στις 12 του μηνός. Αλλά η 12η ήλθε και παρήλθε, όπως και η 13η, και καμμιά απόφασις δεν ελήφθη. Μόλις στις 14 του μηνός, τρεις μόνο μέρες προτού αναχωρήσουν οι Αδελφοί Νορρ και Χένσελ από τη Νέα Υόρκη εκοινοποιήθη μια απόφασις, αρνητική για τη χορήγησι θεωρήσεων. Γιατί; Δεν εδόθη εξήγησις.
Κατεβλήθησαν περαιτέρω προσπάθειες. Έγιναν τηλεφωνήματα για να ορισθούν προσωπικές συνεντεύξεις με τον διοικητή και τον γενικόν γραμματέα, αλλά σε κάθε περίπτωσι ήταν αδύνατο να πλησιάση κανείς άλλον από ένα ευγενή ιδιαίτερο γραμματέα. Συνετάχθη αμέσως μια αναφορά και διεβιβάσθη στο γραφείο του γενικού γραμματέως με την παράκλησι να τεθή αμέσως υπ’ όψιν του. Μια επίσημη απάντησις ελήφθη στις 19 Νοεμβρίου, που έλεγε ότι η κυβέρνησις «δεν ήταν διατεθειμένη ν’ αναθεωρήση την προηγούμενη απόφασί της». Αλλά ούτε τώρα δεν εξηγούντο οι λόγοι!
Γιατί η διοίκησις της Βρεττανικής αυτής αποικίας ν’ αρνηθή να επιτρέψη σε δύο Αμερικανούς Χριστιανούς να επισκεφθούν τους Χριστιανούς αδελφούς των στη Νιγηρία και να μιλήσουν σ’ αυτούς; Μήπως η πρώτη τους επίσκεψις ενώχλησε την κυβέρνησι ή τον λαό της Νιγηρίας; Όχι, αλλ’ αντίθετα μάλλον η ειρηνική διακήρυξις των αγαθών νέων απ’ αυτούς έφερε χαρά κι ελπίδα σε πολλές καρδιές. Μήπως οι μάρτυρες του Ιεχωβά υπέθαλψαν ταραχές με το να ενώνωνται στις οξείες πολιτικές διαμάχες που συγκεντρώνονται γύρω από το φλέγον ζήτημα της αυτοδιοικήσεως των Νιγηριανών; Και πάλι η απάντησις είναι Όχι. Οι μάρτυρες του Ιεχωβά είναι γνωστοί σε όλο το μήκος και πλάτος της χώρας ως ένας λαός χωρισμένος από όλα τα πολιτικά κόμματα. Επίσης, μπορεί άρα γε οι μάρτυρες του Ιεχωβά να ετέθησαν υπό δυσμένειαν ως κωλυσιεργοί και υποκινηταί πολιτικής ανυπακοής; Άλλη μια φορά η απάντησις είναι ένα κατηγορηματικό Όχι! Αυτοί δεν αναμιγνύονται στις αθρόες περιπτώσεις κλοπής, καταχρήσεων, δωροδοκίας, κλπ. που κατακλύζουν το δικαστήρια κάθε μέρα. Παρέχουν βοήθεια στην κυβέρνησι, σ’ ένα από τα μεγάλα της προβλήματα, την είσπραξι φόρων, διότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά συμμορφώνονται αυστηρά με τον Γραφικόν κανόνα «απόδοτε τα του Καίσαρος εις τον Καίσαρα».
ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΗ Η ΔΙΑΚΡΙΣΙΣ;
Μπορεί άρα γε να λεχθή ότι οι μεγάλες των συνελεύσεις δυσηρέστηταν και έκαμαν διστακτικούς τους επισήμους λόγω του ότι διεξήχθησαν με ακατάστατο τρόπο; Διαβάστε την απάντησι στην εφημερίδα της Δυτικής Αφρικής Βάνγκαρτ, της 28ης Νοεμβρίου, στο σχόλιο της συντάξεως, κάτω από τον τίτλο: «Συνέλευσις Μαρτύρων»: «Η πόλις Ιλέσα εφιλοξένησε χιλιάδες θρησκευτικούς επισκέπτας που ανήκουν στο δόγμα το γνωστόν ως Μάρτυρες του Ιεχωβά από την αρχή της εβδομάδος, και είμεθα βέβαιοι ότι το κοινόν θα λυπηθή βλέποντάς τους να φθάνουν σήμερα στο τέλος της συνελεύσεώς των. Η πόλις εβόιζε από δράσι όταν εισέρρευσαν αυτοί οι εν Χριστώ ‘αδελφοί’ και ‘αδελφές’ και δεν μπορεί να υπάρξη αμφιβολία ότι ο τρόπος της ζωής των στις λίγες αυτές ημέρες επηρέασε και ασφαλώς θ’ αλλάξη τη ζωή πολλών απίστων Θωμάδων.
»Οι Χριστιανοί των άλλων αποχρώσεων πρέπει να μάθουν το μάθημα της αδελφωσύνης με την Πατρότητα του Θεού και της συναδελφώσεως όπως διδάσκονται από αυτούς τους αδελφούς και τις αδελφές του ενός Αγίου Πατρός. Πρέπει να είναι λιγώτερο επικριτικοί, λιγώτερο φιλύποπτοι και λιγώτερο καταστρεπτικοί, αλλά μάλλον να εξετάζουν, με καθαρές συνειδήσεις, χωρίς προκατάληψη τις διδασκαλίες αυτών των Μαρτύρων, τα κηρύγματα των και το κυριώτερον, τον τρόπο διαβιώσεως του ενός με τον άλλον. Μπορεί πολύ καλά ο δρόμος προς ένα ευτυχέστερο κόσμο να είναι με την εκ του Χριστιανικού κόσμου μερίδα της Σκοπιάς.»
Το ειλικρινές αυτό σχόλιο συνοψίζει τη φιλική στάσι των κατοίκων της πόλεως Ιλέσα. Πολλοί απ’ αυτούς ήλθαν να ιδούν τη συνέλευσι στις ώρες τών συνεδριάσεων και παρέμειναν για να θαυμάσουν την καθαρή και αγνή τάξι του λαού αυτού και του χώρου της συνελεύσεως, ιδιαίτερα δε τον τρόπο με τον οποίο χιλιάδες λαού διαφόρων φυλών έζησαν μαζί και άσκησαν ομαδικά τη λατρεία τους με απόλυτη ειρήνη και ομόνοια. Σ’ έναν άνθρωπο, τόση εντύπωσι έκαμαν όσα είδε και άκουσε, ώστε ανεφώνησε: «Αυτός είναι ο δρόμος του Θεού και αυτοί είναι λαός του Θεού. Πρέπει να γίνω ένας απ’ αυτούς.» Πιστός στον λόγο του, επανήλθε την άλλη μέρα και συγκαταριθμήθηκε μεταξύ των 541 ατόμων που βαπτίσθηκαν.
Ένα δημοσίευμα στους Μαίιλυ Τάιμς του Λάγκος, της 25ης Αυγούστου 1952, ανήγγειλε ότι ο Δόκτωρ Ι. Ο. Γκρέυ, πρόεδρος της Νοτίου Βαπτιστικής Συνελεύσεως της Αμερικής, είχε φθάσει στη Νιγηρία για να περιέλθη τα Βαπτιστικά κέντρα. Πολύ ορθά, δεν βρήκε δυσκολία στο να λάβη προσωρινή θεώρησι για την καλής θελήσεως αποστολή του στη Νιγηρία. Η ίδια εφημερίδα, στο φύλλο της 22ας Οκτωβρίου 1952, εδημοσίευσε τη φωτογραφία μιας ομάδος Ρωμαιοκαθολικών ιεραποστόλων, 32 πατέρων του Αγίου Πνεύματος μαζί με 4 αδελφές του Αγίου Ροζαρίου, που είχαν φθάσει με ειδικό αεροπλάνο στη Νιγηρία για να κάμουν έργον ιεραποστολικόν. Χρόνια οι μάρτυρες του Ιεχωβά προσπαθούσαν ανεπιτυχώς να φέρουν περισσοτέρους Ευρωπαίους ιεραποστόλους στη Νιγηρία. Τα τελευταία δύο χρόνια προώθησαν το πρόγραμμά τους επεκτάσεως με έξη μόνον Ευρωπαίους ιεραποστόλους. Και ύστερα, τον Σεπτέμβριο του 1952, η κυβέρνησις διέταξε δύο από αυτούς να εγκαταλείψουν τη χώρα, κι έτσι έμειναν τέσσερες μόνον. Λίγο μετά απ’ αυτό ήλθε η άρνησις χορηγήσεως και προσωρινής έστω θεωρήσεως διαβατηρίου στους Νορρ και Χένσελ. Αντιπαραβάλατε αυτή τη μεταχείρισι με τη φιλελεύθερη βοήθεια που παρεσχέθη σε άλλα θρησκευτικά σώματα, και θα ιδήτε ότι τα πράγματα καταδεικνύουν αλάνθαστα μια θρησκευτική διάκρισι.
Αλλά τι θα γίνη στο μέλλον; Τι θα κάμουν οι μάρτυρες του Ιεχωβά έστω κι αν δεν θα μπορούσαν να τους επισκεφθούν οι Νορρ και Χένσελ; Αν κρίνουμε από την επιτυχία των συνελεύσεων του Ιλέσα και του Πορτ Χάρκουρτ, αυτοί πρόκειται ν’ απολαύσουν στο μέλλον τη μεγαλύτερη αύξησι παρά οποτεδήποτε προηγουμένως. Παρά την απουσία των Αμερικανών αδελφών των, οι συνελεύσεις αυτές ήσαν ωστόσο οι μεγαλύτερες και πιο χαρωπές συνελεύσεις που έλαβαν ποτέ χώραν στη Νιγηρία. Περίπου 10.300 άτομα συγκεντρώθηκαν στο Ιλέσα και 5.500 στο Πορτ Χάρκουρτ, βαπτίσθηκαν δε συνολικά 1.062 άτομα—ένας μεγαλειώδης πράγματι αριθμός. Αναλαμβάνοντας γοργά από την αρχική απογοήτευσι, το φρόνημα των ανεπτερώθη καθώς εκάθησαν ν’ απολαύσουν το πρόγραμμα της σοφής Γραφικής συμβουλής και καθοδηγίας. Όταν ετονίσθη ότι αν και η κυβέρνησις μπορούσε ν’ αποκλείση τους Αδελφούς Νορρ και Χένσελ, καμμιά δύναμις στον ουρανό ή στη γη δεν μπορούσε ν’ αποκλείση το πνεύμα του Ιεχωβά, εβροντοφώνησαν την επιδοκιμασία των και ήταν σαφές ότι η κυβερνητική ενέργεια απέβαινε πραγματικά ένα μέσον διεγέρσεως γι’ αυτούς. Κατ’ επανάληψιν επεβεβαίωσαν την απόφασί των να παραμείνουν στερεοί στην ελπίδα της Βασιλείας και να επιδείξουν ακόμη μεγαλύτερο ζήλο και πιστότητα.
Αυτή η πράξις της κυβερνήσεως μπορεί να τους απεγοήτευσε, αλλά δεν θα τους ανησυχούσε καθόλου ούτε θα τους προξενούσε θυμό και πικρία που ν’ αναβλύζη στις καρδιές των. Η αφιέρωσις της ζωής των είναι στον Ιεχωβά Θεό, δεν είναι δε μάρτυρες του Ιεχωβά εξαιτίας κανενός ανθρώπου. Αυτοί είναι δούλοι του Υψίστου και ενδιαφέρονται μόνο να δοξάσουν το όνομα του Πατρός των με χαρωπή υπακοή στον λόγο του. Το έργον της καρποφορίας των προς τιμήν του ονόματός του είναι έργον ειρηνικόν. Αυτοί δεν έχουν σχέσι με τα άνομα στοιχεία του κόσμου τούτου, αλλά θα εξακολουθήσουν να εργάζωνται ήρεμα, ευχάριστα και ειρηνικά, κηρύττοντας τις καλές αγγελίες, διότι γνωρίζουν ότι «ο καρπός της δικαιοσύνης σπείρεται εν ειρήνη υπό των ειρηνοποιών». Οτιδήποτε και αν τους επιφυλάσση το μέλλον, αυτοί θα εξακολουθήσουν να κάνουν το καλό σε όλους, εκπαιδεύοντάς τους στις ειρηνικές οδούς του Θείου λόγου και ενθαρρύνοντάς τους να παραμείνουν σταθεροί στην ένδοξη ελπίδα αιωνίου ζωής στον νέο κόσμο της δικαιοσύνης και της ειρήνης.