Σύγχρονη Ιστορία των Μαρτύρων του Ιεχωβά
Μέρος Ζ΄—Νέα Διοίκησις Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο
Ο ΝΕΑ διοίκησις υπό τον Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορδ άρχισε αμέσως στο 1917 να αναδιοργανώνη τα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας Σκοπιά στο Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης, και να κάνη επίσης μεταβολές στην υπηρεσία του αγρού, για να σταματήση την κατάπτωσι του έργου της μαρτυρίας της Βασιλείας.a Η υπηρεσία των «πίλγκριμ» ηυξήθη από 69 σε 93 περιοδεύοντας εκπροσώπους της Εταιρίας, για να γίνωνται επισκέψεις και να ενισχύωνται πνευματικώς πάνω από χίλιες εκκλησίες αφιερωμένων δούλων του Ιεχωβά. Η εθελοντική υπηρεσία με την οποία διενέμοντο φυλλάδια κατά ακαθόριστες Κυριακές εμπρός σε ναούς και σε τακτικές επισκέψεις από σπίτι σε σπίτι, εζωογονήθη, διενεμήθησαν δε στο 1917 και μόνον 28.665.000 αντίτυπα δωρεάν από 3 νέα τετρασέλιδα τεύχη του Μηνιαίου Περιοδικού των Σπουδαστών της Γραφής. Το λεγόμενο «Ποιμαντικό έργον» ανεπτύχθη, η νέα δε αυτή δράσις είχε αρχίσει πριν από τον θάνατο του Ρώσσελ σαν ένα είδος προδρόμου του σημερινού μας έργου επανεπισκέψεων ή «Παρακολουθήσεως».
«Η δράσις κατά γενικό τρόπο θα συνίσταται σε επισκέψεις στις διευθύνσεις που ανεφέρθησαν [ελήφθησαν σε δημόσιες συναθροίσεις και στις προβολές Φωτοδράματος της Δημιουργίας], για εξακρίβωσι του ενδιαφέροντος, για άρσι της προκαταλήψεως, για δανεισμό [βιβλίων]· το δε κορύφωμα του σχεδίου είναι να εγερθή το ενδιαφέρον όσο το δυνατόν περισσοτέρων ανθρώπων ως το σημείο του να γίνη συγκέντρωσίς των σε τάξεις . . . και αργότερα να γίνουν κανονικές Βεροιακές Τάξεις.»b
Η υπηρεσία τακτικών βιβλιοπωλών (σκαπανέων) ηυξήθη από 372 σε 461 άτομα και στο πρώτο μέρος του 1917 εξεδόθη για πρώτη φορά ένα Δελτίον που έδινε περιοδικές υπηρεσιακές οδηγίες από τα κεντρικά γραφεία στους σκαπανείς, το όργανον δε αυτό ήταν ένας πρόγονος του σημερινού Πληροφορητού.c Επί πλέον εγίνοντο διάφορες τοπικές συνελεύσεις ως μέρος της μεγάλης αυτής αναζωογονητικής προσπαθείας. Ομοίως, η ερωτηματολογική διάταξις του V.D.M. (Βέρμπι Ντέι Μίνιστερ, ή Διάκονος του Θείου Λόγου) προωθήθη για να ενθαρρύνη τους άρρενας συντρόφους να εκπαιδευθούν ως καλύτεροι διάκονοι του Θείου λόγου, υπήρχε δε γραπτή εξέτασις σε είκοσι δύο Γραφικά ερωτήματα στα οποία εκαλούντο αυτοί ν’ απαντήσουν γραπτώς και να υποβάλουν τις απαντήσεις στα κεντρικά γραφεία του Μπρούκλυν για να εξελεγχθούν τα προσόντα των ως Διακόνων του Θείου Λόγου.d Όλα αυτά κατέληξαν σε αύξησι της δράσεως του αγρού κατά το έτος 1917.
Δεν έχαιραν όλοι ν’ ακολουθήσουν τη νέα διοίκησι της Εταιρίας Σκοπιά στην επίσπευσι του έργου της μαρτυρίας. Από την αρχή του 1917 υπήρχαν διάφοροι ηγέται που εφιλοδόξησαν να έχουν αυτοί τον διοικητικό έλεγχο. Απέβαλαν το πνεύμα της συνεργασίας. Ένας εξέχων ομιλητής σταλμένος από τα κεντρικά γραφεία του Μπρούκλυν παρέστη ανάγκη να ανακληθή από την υπηρεσία του στην Αγγλία διότι είχε αναλάβει αλαζονικά εκεί διοικητικές εξουσίες που ποτέ κανείς δεν του είχε εμπιστευθή. Επροξενήθη απ’ αυτόν διάσπασις μεταξύ των Βρεττανικών εκκλησιών του λαού του Ιεχωβά. Όταν επέστρεψε στο Μπέθελ του Μπρούκλυν, αυτός και τέσσερα άλλα εξέχοντα μέλη της οικογενείας άρχισαν να υποθάλπουν διαιρετικές λύσεις. Στις 17 Ιουλίου 1917, στο μεσημβρινό γεύμα του Μπέθελ του Μπρούκλυν, ο Πρόεδρος της Εταιρίας Ρόδερφορδ ανήγγειλε την έκδοσι του αναμενόμενου από πολύν καιρό εβδόμου τόμου σειράς Γραφικών Μελετών με τίτλο «Το Τετελεσμένον Μυστήριον.»e «Ο Αδελφός Ρώσσελ συχνά μιλούσε για τη συγγραφή του Εβδόμου Τόμου, και μια από τις τελευταίες εκφράσεις του γι’ αυτόν ήταν η εξής: ‘Όταν εύρω το κλειδί, θα γράψω τον Έβδομο Τόμο· αν δε ο Κύριος δώση το κλειδί σε άλλον, εκείνος μπορεί να τον γράψη’.»f
Μερικούς μήνες πριν απ’ αυτό το γεγονός, δύο επιμελείς μελετηταί της Γραφής, ο Φίσερ και ο Γούντγουορθ, εργάσθηκαν δραστήρια για να συγκεντρώσουν ερμηνευτικά σχόλια από τις προγενέστερες εκδόσεις της Εταιρίας από τα Γραφικά βιβλία του Ιεζεκιήλ και της Αποκαλύψεως. Ο ερανισμός αυτός απετέλεσε το νέο βιβλίο. Η έκδοσις του Τετελεσμένου Μυστηρίου επροκάλεσε μια πεντάωρη στασιαστική φιλονεικία στο τραπέζι του Μπέθελ, της οποίας ηγούντο οι εξέχοντες πέντε που ανεφέρθησαν πιο πάνω, και με τους οποίους και άλλοι από την οικογένεια επροτίμησαν να συνενωθούν. Μια τέτοια διαίρεσις δεν μπορούσε να γίνη ανεκτή από την πολύ μεγαλύτερη πλειονότητα των πιστών αδελφών· γι’ αυτό η διοίκησις επέτρεψε την απόλυσι όχι μόνο των πέντε ταραχοποιών αλλά κι εκείνων οι οποίοι επροτίμησαν να συμμαχήσουν μαζί τους στην εναντίωσι.g
Η εναντιούμενη αυτή ομάδα, αφού απελύθη, άρχισε αμέσως να δημοσιεύη επιστολές και άλλη ύλη, και να τα θέτη σε κυκλοφορία μεταξύ εκκλησιών συνδεδεμένων με την Εταιρία Σκοπιά στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό. Βαθμιαίως ηγέρθησαν εναντιούμενα κόμματα σε μερικές απ’ αυτές τις εκκλησίες, όπου όσοι παρεσύρθησαν αιχμαλωτίσθηκαν εύκολα εξαιτίας της αυξανομένης πνευματικής των νωθρότητος. Αυτοί αρνήθηκαν να συνεργασθούν με τους αφυπνιζομένους νομιμόφρονας στη διεξαγωγή ενός αναζωογονημένου έργου διακηρύξεως της Βασιλείας σ’ εκείνο τον καιρό της εντεινόμενης εχθρότητος και διωγμού από τον κλήρον.h Έτσι, πολλές εκκλησίες έφθασαν να έχουν έναν όμιλο ζηλωτών εργατών που ήσαν υπέρ της Εταιρίας, κι έναν όμιλο «ασθενών», οι οποίοι ήσαν κατά της Εταιρίας και προσπαθούσαν, για ιδιωτικούς των σκοπούς, ν’ αποσπάσουν τον έλεγχον των τοπικών συναθροίσεων. Απεδείχθη ότι ήταν καιρός πολλών δοκιμασιών.
Οι φιλόδοξοι εναντιούμενοι επεδίωξαν κατόπιν ν’ αναλάβουν τη διακυβέρνησι του νομίμου σωματείου, της Εταιρίας Σκοπιά, στην επόμενη ετησία σωματειακή συνέλευσι του Πίτσμπουργκ της Πενσυλβανίας, που επρόκειτο να γίνη τον Ιανουάριο του 1918. Λόγω της διενέξεως ως προς τον νόμιμον έλεγχον της Εταιρίας, η Σκοπιά της 1ης Νοεμβρίου 1917 (σελ. 330) προέτεινε μια γνωμοδοτική ψήφο από κάθε εκκλησία. Ως τις 15 Δεκεμβρίου, 813 εκκλησίες έστειλαν τις ψήφους των, οι οποίες εμετρήθησαν κι έδειξαν ότι ο Ρόδερφορδ έλαβε 10.869 ψήφους ως πρόεδρος από τις 11.421 ψήφους που εδόθησαν και όλα τα άλλα πιστά μέλη του συμβουλίου των διευθυντών, όπως ανασυνεστήθη τον Ιούλιο του 1917, προετιμήθησαν αντί των πέντε στασιαστών.i Η κατεύθυνσις αυτή της ψηφοφορίας απεδείχθη αληθινή, διότι στη σωματειακή συνέλευσι που έγινε στο Πίτσμπουργκ στις 5 Ιανουαρίου 1918, ο Ρόδερφορδ και οι άλλοι του συμβουλίου επανεξελέγησαν νομίμως, και κανείς από τους εναντιουμένους δεν κατώρθωσε να εκλεγή.j
Η εσωτερική κρίσις έφθασε στο πλήρες με το ότι συνέβη ένα εξέχον, προειπωμένο στη Βίβλο γεγονός, δηλαδή, η έλευσις του «αγγέλου» του Ιεχωβά, Χριστού Ιησού, στον ναόν του Ιεχωβά για κρίσι την άνοιξι του 1918, για να χωρίση την τάξι του «πιστού και φρονίμου δούλου» από την τάξι του «κακού δούλου» (Μαλαχ. 3:1-3· Ματθ. 24:43-51) Ο διαχωρισμός μεταξύ των δύο ομίλων έγινε πιο εμφανής μετά την αποτυχία των εναντιουμένων να πραγματοποιήσουν τους σκοπούς των στη σωματειακή συνέλευσι του 1918. Μετά τη συνέλευσι εκείνη του Ιανουαρίου, οι αντιδραστικοί ηγέται παρέμειναν στο Πίτσμπουργκ για να σχηματίσουν χωριστή οργάνωσι διευθυνόμενη από ό,τι αυτοί καλουσαν «Επιτροπή των επτά».k Στον καιρό της Αναμνήσεως, 26 Μαρτίου 1918, ο χωρισμός είχε γίνει πέραν οιουδήποτε συμβιβασμού, διότι οι εναντιούμενοι επροτίμησαν να εορτάσουν τον θάνατον του Χριστού χωριστά από τις πιστές εκκλησίες της Εταιρίας.
Υπήρξε συνήθεια της Εταιρίας να δημοσιεύη μερική έκθεσι του αριθμού των παρόντων στην Ανάμνησι καθώς απεστέλλετο στην Εταιρία από εκκλησίες των Ηνωμένων Πολιτειών και του εξωτερικού, αλλά λόγω των ανωμαλιών του 1918, εσωτερικώς όσο και εξωτερικώς, οι αριθμοί των παρευρεθέντων δεν συνεκεντρώθησαν. Εν τούτοις, στο 1917 η μερική έκθεσις της Αναμνήσεως (5 Απριλίου) κατέδειξε 21.274 παρόντας ως συνταυτισμένους με την Εταιρία. Στην Ανάμνησι του 1919 (13 Απριλίου), σύμφωνα με τη μερική έκθεσι που έδειχνε 17.961 παρόντας, έγινε φανερό ότι μια μειονότης ολιγωτέρων από τέσσερες χιλιάδες είχε παύσει να συμβαδίζη με τους πιστούς πρώην συντρόφους.l Από αυτόν τον καιρό του χωρισμού, η ομάς του «κακού δούλου» μπήκε και σε άλλες εσωτερικές διαφωνίες και διαιρέσεις μεταξύ της. Κατόπιν προσπάθησαν να εδραιωθούν διάφορες άλλες μικρές αποσχισμένες ομάδες, αλλά ύστερ’ από μια βραχεία ύπαρξι, εξαφανίσθηκαν.
Στο δεύτερο εξάμηνο του έτους 1917 οι πιστοί πρωτοπόροι κήρυκες της τάξεως του «φρονίμου δούλου» ανέλαβαν ενεργητικά τη διάθεσι του τόμου Το Τετελεσμένον Μυστήριον, διότι επί επτά μήνες οι εξωτερικοί τυπογράφοι της Εταιρίας ασχολήθηκαν με την έκδοσι 850.000 αντιτύπων. «Η πώλησις του Εβδόμου Τόμου δεν μπορεί να συγκριθή με την πώλησι οποιουδήποτε άλλου γνωστού βιβλίου στο ίδιο χρονικό διάστημα, εκτός από την Αγία Γραφή.»a Αυτό το βιβλίο όχι μόνο απεκρυστάλλωσε την εναντίωσι της τάξεως του «κακού δούλου», όπως κατεδείχθη ήδη, αλλά και επροκάλεσε μια πολύ σκληρή αντίδρασι του κλήρου σε πολλά μέρη του «Χριστιανισμού». Η Κυριακή, 30 Δεκεμβρίου 1917, ήταν η ιστορική ημέρα της ενάρξεως της ομαδικής διανομής—με την Κυριακάτικη εθελοντική υπηρεσία—δέκα εκατομμυρίων αντιτύπων του φλογερού φυλλαδίου Μηνιαίο Περιοδικό των Σπουδαστών της Γραφής με το άρθρο «Η Πτώσις της Βαβυλώνος—Γιατί ο “Χριστιανισμός” Πρέπει Τώρα να Υποφέρη—Η Τελική Έκβασις».b Το σε μέγεθος μικρής εφημερίδος τετρασέλιδο αυτό φυλλάδιο περιείχε περικοπές από το βιβλίο Το Τετελεσμένον Μυστήριον κι έφθασε να είναι μια δηκτική έκθεσις του κλήρου. Τη διανομή αυτού του φυλλαδίου συνώδευαν ευρείας κλίμακος δημόσιες διαλέξεις που εδίδοντο αυθημερόν πάνω στο ίδιο θέμα.c
Στις 12 Φεβρουαρίου 1918, ο δημόσιος τύπος περιείχε το επόμενο τηλεγράφημα από την Οττάβα του Καναδά:
«Ο Υπουργός των Εσωτερικών, υπό τις διατάξεις της λογοκρισίας του τύπου, εξέδωκε διαταγές που απαγορεύουν την κατοχή στον Καναδά ωρισμένων εκδόσεων, μεταξύ των οποίων είναι και το βιβλίο εξεδόθη από τον Διεθνή Σύλλογο Σπουδαστών της Γραφής με τον τίτλο Γραφικές Μελέτες—Το Τετελεσμένον Μυστήριον και που είναι γενικά γνωστό ως μεταθανάτιος έκδοσις του Πάστορος Ρώσσελ. Το Μηνιαίο Περιοδικό των Σπουδαστών της Γραφής, που εξεδόθη επίσης απ’ αυτόν τον Σύλλογο στο γραφείο του Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης, απαγορεύεται επίσης να κυκλοφορή στον Καναδά. Η κατοχή οιωνδήποτε απαγορευμένων βιβλίων εκθέτει τον κάτοχο σε ποινήν προστίμου έως 5.000 δολλαρίων και πενταετούς φυλακίσεως.»d
Αργότερα, το Τρίμπιουν της Ουίννιπεγκ (Καναδά), αφού εμνημόνευσε την απαγορευτική διαταγή που εκτίθεται πιο πάνω, έγραψε:
«Οι απαγορευμένες εκδόσεις λέγεται ότι περιέχουν στασιαστικές και αντιπολεμικές δηλώσεις. Αποσπάσματα ενός από τα πρόσφατα τεύχη του Μηνιαίου Περιοδικού των Σπουδαστών της Γραφής κατηγγέλθησαν από τον άμβωνα πριν από λίγες εβδομάδες τον Σεβ. Κάρολον Γ. Πάττερσον, Πάστορα της Εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου. Κατόπιν ο Γενικός Εισαγγελεύς Τζόνσον έστειλε και ζήτησε από τον Σεβ. Πάττερσον ένα αντίτυπο της εκδόσεως αυτής. Η διαταγή του λογοκριτού πιστεύεται ότι είναι το άμεσον αποτέλεσμα.»e
Αυτό εξακόντισε μια αλυσίδα εμπνευσμένων από τον κλήρο ενεργειών που απέβλεπαν στο να εξαναγκάσουν τις κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά να καταστρέψουν την Εταιρία Σκοπιά και τους συνεργάτας της.
(Ακολουθεί)
[Υποσημειώσεις]
a Σκοπιά 1917, σελ. 371-375 (στην Αγγλική).
b Σκοπιά 1916, σελ. 331, 332· Σκοπιά 1917, σελ. 166 (στην Αγγλική).
c Σκοπιά 1917, σελ. 220 (στην Αγγλική).
d Σκοπιά 1916, σελ. 330· Σκοπιά 1917, σελ. 167· Σκοπιά 1918, σελ. 69 (στην Αγγλική).
e Σκοπιά 1917, σελ. 372 (στην Αγγλική).
f Σκοπιά 1917, σελ. 226 (στην Αγγλική).
g Κοσκινισμοί Θερισμού (έκδοσις Εταιρίας Σκοπιά), 1η Αυγούστου 1917, σελ. 1-24 (στην Αγγλική).
h Σκοπιά 1918, σελ. 79 (στην Αγγλική).
i Σκοπιά 1917, σελ. 375 (στην Αγγλική).
j Σκοπιά 1918, σελ. 23 (στην Αγγλική).
k Περιοδικό των αντιδραστικών, Κήρυξ της Βασιλείας του Χριστού, 1η Ιουλίου 1919, σελ. 197 (στην Αγγλική).
l Σκοπιά 1917, σελ. 157· Σκοπιά 1919, σελ. 151 (στην Αγγλική).
a Σκοπιά 1917, σελ. 373 (στην Αγγλική).
b Σκοπιά 1917, σελ. 354, 374 (στην Αγγλική).
c Σκοπιά 1918, σελ. 18 (στην Αγγλική).
d Σκοπιά 1918, σελ. 77 (στην Αγγλική).
e Σκοπιά 1918, σελ. 77 (στην Αγγλική).
[Εικόνα στη σελίδα 259]
J. F. RUTHERFORD