Πού Είναι η Αγάπη προς τον Πλησίον;

«Ω ΘΕΕ μου! Με μαχαίρωσε! Βοήθεια! Βοήθεια! Πεθαίνω! Πεθαίνω!» Έτσι επεκαλείτο βοήθεια η νεαρή γυναίκα, η κομψή Κίττυ Τζένοβεζ. Αλλ’ εις μάτην. Αργότερα, τριάντα οκτώ άτομα της από ευπόρους κατοικουμένης συνοικίας Κιού Γκάρντενς, στο Κουήνς, Νέας Υόρκης, ωμολόγησαν στην αστυνομία ότι είδαν να διαπράττεται αυτό το έγκλημα, αλλά τίποτε δεν έκαμαν γι’ αυτό· δηλαδή, τίποτε ώσπου ήταν πολύ αργά.»​—Τάιμς Νέας Υόρκης, 14, 27, Μαρτίου 1964.

Ύστερ’ από ένα μήνα ακριβώς, ένας νεαρός, ψυχοπαθής, ανερριχήθη στο γείσον του δωδεκάτου ορόφου ενός ξενοδοχείου στην πόλι Άλμπάνυ, Νέας Υόρκης, με την πρόθεσι ν’ αυτοκτονήση. Επί δύο ώρες εβημάτιζε στο γείσον, καπνίζοντας σιγαρέττα και συζητώντας τι να κάμη, κατά καιρούς μάλιστα γέρνοντας ως να προετοιμάζετο να πηδήση. Από κάτω είχαν συγκεντρωθή πλήθη, τελικά περίπου 4.000 σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αστυνομίας. Μεταξύ εκείνων που παρακολουθούσαν μερικοί φώναζαν: «Πήδα! Πήδα! Πήδα!» Ακούσθηκε, επίσης, κι η φωνή ενός νεαρού εγκληματίου συνήθους τύπου: «Άντε, λοιπόν, είσαι κοττόπουλο.» «Πήδα! Τι γίνεται, δειλέ;» Ένα κορίτσι, που δεν θα ήταν παραπάνω από δέκα ετών, σκαρφάλωσε σ’ ένα βάθρο ύψους πέντε ποδών, εκούνησε τα χέρια του κι εφώναξε: «Εγώ θα πηδήσω, θα πηδήσω.» Μια νεαρή γυναίκα ακούσθηκε να λέγη στον συνοδό της: «Θα ευχόμουν να πηδήση και να τελειώνωμε. Αν δεν πηδήση γρήγορα, θα χάσω με το τελευταίο μας λεωφορείο.» Μάταια διάφοροι αξιωματούχοι του δήμου κι ένας Καθολικός επίσκοπος προσπαθούσαν ν’ απομακρύνουν τον νεαρόν από το κινδυνώδες γείσον. Τελικά, όμως, ο επταετής ανεψιός του κατώρθωσε να τον κάμη ν’ αλλάξη σκέψι και ν’ αφεθή να οδηγηθή πάλι σε ασφαλές μέρος από το χέρι του παιδιού αυτού.​—Τάιμς, Νέας Υόρκης, 15 Απριλίου 1964.

Γιατί κάνουν έτσι οι άνθρωποι; Πώς ήταν δυνατόν τόσοι άνθρωποι να παρακολουθούν μια νέα γυναίκα να μαχαιρώνεται μέχρι θανάτου​—ο επιτιθέμενος επανήλθε πολλές φορές επί τριάντα πέντε λεπτά και επανέλαβε τις μαχαιριές του—​κι ωστόσο τίποτε να μην κάνουν; Πραγματικά, περισσότεροι από τριάντα οκτώ ήσαν εκείνοι που παρέστησαν μάρτυρες· τριάντα οκτώ ωμολόγησαν ότι ήσαν αυτόπται μάρτυρες. Πολλοί άλλοι, που ήταν γνωστό ότι είδαν τη σκηνή, αρνήθηκαν να το ομολογήσουν. Κληρικοί, ψυχίατροι και κοινωνικοί επιστήμονες ή κοινωνιολόγοι εξήτασαν το γεγονός και παρέσχον διάφορες εξηγήσεις. Ένας κοινωνιολόγος εχαρακτήρισε τη στάσι των ανθρώπων εκείνων ως «παράλογη διαγωγή». Αλλ’ ήταν παράλογη;

Το γεγονός είναι ότι τα άτομα εκείνα θα μπορούσαν να εξηγήσουν τους λόγους, για τους οποίους παρέλειψαν να ενεργήσουν, μολονότι κατόπιν πολλοί απ’ αυτούς κατησχύνθησαν που παρέλειψαν να κάμουν κάτι. Η πιο κοινή δικαιολογία των ήταν ότι δεν ήθελαν ν’ αναμιχθούν. Αυτό μπορεί να είναι μια λογική δικαιολογία, αλλ’ είναι και βάσιμη; Δεν μπορούσαν αυτοί τουλάχιστον να καλέσουν αμέσως την αστυνομία; Η προς τον πλησίον αγάπη τουλάχιστον θα υπηγόρευε πολύ να ενεργήσουν έτσι.

Από μερικές απόψεις το γεγονός της Άλμπανυ, όπου έφηβοι και άλλοι προσεπάθησαν ανεπιτυχώς να κάμουν τον νεαρόν ν’ αυτοκτονήση, θα μπορούσε να λεχθή ότι ήταν μια ακόμη χειρότερη κηλίς για κείνους, που μιλούσαν κι ενεργούσαν με τέτοιον τρόπο. Απεδείχθησαν πιθανοί φονείς, διότι, αν κατώρθωναν να επηρεάσουν τον νεαρό ν’ αυτοκτονήση, το αίμα του θα ήταν επάνω στους ώμους των. Τι κάνει τους ανθρώπους να έχουν μια τόσο διεστραμμένη απόψι περί ζωής, ώστε να θέλουν να δοκιμάσουν τη συγκίνησι του να ιδούν ένα νεαρό ν’ αυτοκτονή; Γιατί προδίδουν τόση έλλειψι αγάπης στον πλησίον;

Αναμφιβόλως ένα μέρος της μομφής για μια νοοτροπία, που έχει τόσο σκληρυνθή, πρέπει ν’ αποδοθή στο έγκλημα και τη βία που επιδεικνύονται κάθε μέρα στις οθόνες της τηλεοράσεως και του κινηματογράφου. Όταν οι άνθρωποι παρακολουθούν κάθε μέρα αυτή τη βία, σκληρύνονται με αυτή κι έτσι την δέχονται ευμενώς βλέποντας την στην πραγματική ζωή σαν πιο συγκινητική ακόμη. Εν τούτοις, δεν συμβαίνει αυτό ως εάν δεν υπήρχε τίποτε άλλο να παρακολουθηθή. Υπάρχουν προγράμματα και ταινίες κινηματογράφου που πραγματικά καλλιεργούν συμπάθεια, κατανόησι και φιλαλληλία. Πόσο καλύτερο θα είναι να γεμίζωμε τη διάνοια μας με τέτοια εποικοδομητικά πράγματα!

Η ανθρώπινη φύσις, όπως έχει εκπέσει, είναι εμφύτως ιδιοτελής, αλλά μπορεί ν’ απογαλακτισθή από το να σκέπτεται μόνο τη δική της ευχαρίστησι και ωφέλεια με το να τρέφη τη διάνοια με το ορθό είδος διανοητικής τροφής. Και δεν μπορεί να βρεθή καλύτερη τροφή γι’ αυτό παρά στον Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή. Αυτή τονίζει την προς τον πλησίον αγάπη από τη Γένεσι ως την Αποκάλυψι, τόσον αμέσως όσο και εμμέσως, με εντολές και με παραδείγματα και παραβολές. Έτσι, αναγράφοντας τα υποκριτικά λόγια του φονέως Κάιν αφού είχε θανατώσει τον αδελφό του​—«Μη φύλαξ του αδελφού μου είμαι εγώ;»—​εκθέτει και κατακρίνει τη σκληροκαρδία του. Ομοίως, το τελευταίο βιβλίο της Γραφής, αναγράφοντας την εντολή που σχετίζεται με το ύδωρ της ζωής, «Και όστις ακούει, ας είπη, Ελθέ», σιωπηρά κηρύττει την προς τον πλησίον αγάπη.​—Γέν. 4:9· Αποκάλ. 22:17.

Ιδιαίτερα ο Ιησούς Χριστός εκήρυττε την αγάπη προς τον πλησίον. Ετόνιζε ότι η δεύτερη εντολή ήταν, «Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν», και μας έδωσε τον «Χρυσούν Κανόνα»: «Καθώς θέλετε να πράττωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, και σεις πράττετε ομοίως εις αυτούς.» Αν σας εμαχαίρωναν, θα θέλατε να καλέση κάποιος την αστυνομία; Αν βρίσκεσθε σε τόση διανοητική αναταραχή, ώστε να θέλετε ν’ αυτοκτονήσετε, θα θέλατε να υποκινηθήτε να το πράξετε ή θα θέλατε οι άλλοι να επιδείξουν καλωσύνη κι ενδιαφέρον για την ευημερία σας;​—Μάρκ. 12:31· Λουκ. 6:31.

Πόσο κατάλληλη εδώ είναι η παραβολή του Ιησού για τον Καλόν Σαμαρείτη! Ένας άνθρωπος εληστεύθη, εδάρη κι αφέθη ημιθανής στο άκρον του δρόμου. Ένας ιερεύς κι ένας Λευίτης, δύο άτομα που κατείχαν θέσεις μεταξύ των Ιουδαίων, όπως έκαμαν και οι άνθρωποι του Κιού Γκάρντενς, αγνόησαν την αθλία κατάστασι του θύματος. Ένας καταφρονεμένος Σαμαρείτης, ο οποίος στην εποχή του Ιησού ήταν κάτω από εχθρική διάκρισι, όπως γίνεται σε πολλούς τόπους με τους Νέγρους σήμερα, για τους οποίους υπάρχει εχθρική διάκρισις, ήλθε κοντά και, βλέποντας την αθλία κατάστασι του θύματος, «εσπλαγχνίσθη· και πλησιάσας έδεσε τας πληγάς αυτού. . . . Και . . . έφερεν αυτόν εις ξενοδοχείον, και επεμελήθη αυτού.» Τι καλό παράδειγμα εκδηλώσεως αγάπης προς τον πλησίον!​—Λουκ. 10:30-34.

Ο Ιησούς, επίσης, είπε: «Ο εν τω ελαχίστω πιστός, και εν τω πολλώ πιστός είναι.» Καθ’ όσον παρέχεται ευκαιρία, λοιπόν, δίνετε χείρα βοηθείας στα μικρά πράγματα της ζωής, στο σπίτι, στον τόπο της εργασίας σας και στην εκκλησία σας, και κατόπιν σε καιρό κρίσεως ανταποκριθήτε όπως πρέπει. Αυτό, φυσικά, θα περιελάμβανε και το να δώσετε παρηγορία με το αιώνιον ευαγγέλιον περί της βασιλείας του Θεού σ’ εκείνους που στενάζουν και βοούν για τα βδελύγματα που βλέπουν να γίνωνται.​—Λουκ. 16:10· Ιεζ. 9:4.