Φυλαχθήτε από την Αυτοσυμπόνια
Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ Αχαάβ αισθανόταν μεγάλη λύπη για τον εαυτόν του. Καθόταν στην κλίνη του, είχε στρέψει το πρόσωπό του προς τον τοίχο και δεν ήθελε να φάγη. Γιατί; Μήπως ήταν ασθενής ή είχε μάθει τραγικές ειδήσεις; Όχι. Το μόνο του πρόβλημα ήταν ότι ένας από τους υπηκόους του, ο Ναβουθαί, είχε αρνηθή να του πουλήση ένα κτήμα που συνώρευε με το παλάτι. Γιατί ενδιαφερόταν τόσο πολύ ο βασιλεύς ν’ αποκτήση αυτό το κτήμα; Μήπως το ήθελε για κάποιο σπουδαίο σκοπό; Όχι. Ήθελε να το κάμη λαχανόκηπο. Η άρνησις του ιδιοκτήτου να πουλήση το κτήμα του βύθισε τον βασιλέα σε μια κατάστασι που να λυπάται τον εαυτό του. Ο Αχαάβ πήγε στο κρεββάτι σκυθρωπός.—1 Βασ. 21:1-4.
Το επεισόδιο αυτό, που έκαμε τον μονάρχη να φαίνεται ασήμαντος, ακόμη και γελοίος, είχε θλιβερό αποτέλεσμα. Η σύζυγος του βασιλέως Αχαάβ, η διαβόητη βασίλισσα Ιεζάβελ, αρνήθηκε να δεχθή την αρνητική απάντησι του Ναβουθαί. Διευθέτησε να κατηγορηθή ψευδώς ο Ναβουθαί ως βλάσφημος. Το τοπικό δικαστήριο των πρεσβυτέρων και των αρχόντων συνεργάσθηκε με την πλεκτάνη που έστησε, και ο Ναβουθαί λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου. Έτσι, ο ασθενής Βασιλεύς Αχαάβ έγινε ιδιοκτήτης του κτήματος όπου είχε σκοπό να καλλιεργήση λαχανικά.—1 Βασ. 21:5-16.
Όπως έδειξε η περίπτωσις του Αχαάβ, το άτομο που αρχίζει να καταθλίβη τον εαυτό του ακολουθεί μια ανεπιθύμητη πορεία. Το να αυτολυπούμεθα επειδή είναι ένα υπερβολικό και χωρίς ισορροπία ενδιαφέρον για τον εαυτό μας, μια τέτοια πορεία μπορεί ν’ αποδειχθή πολύ επιβλαβής. Η υπερβολική λύπη για κάτι μπορεί να κάμη ένα άτομο να θεωρή τον εαυτό του στρυφνό και ασήμαντο, όπως συνέβη με τον Βασιλέα Αχαάβ. Κατευθύνει την προσοχή του ατόμου στον εαυτό του σε τέτοιο βαθμό, ώστε το στοργικό ενδιαφέρον για τους άλλους μειώνεται ή ακόμη και εξαφανίζεται. Το άτομο που ενδίδει στην αυτοσυμπόνια, ίσως φθάση να βλέπη σοβαρά ζητήματα με διεστραμμένο τρόπο και, συνεπώς, μπορεί να εκδηλώση όχι καλή κρίσι. Μια τέτοια λύπη μπορεί, επίσης, να εξασθενήση ένα άτομο πνευματικώς και, το χειρότερο απ’ όλα, να τον κάμη να συμβιβασθή κάτω από πίεσι, θυσιάζοντας την καθαρή του στάσι ενώπιον του Θεού. Έχομε, λοιπόν, πολλούς λόγους ν’ αποφεύγωμε να λυπούμεθα αλόγιστα για τον εαυτό μας.
Πώς μπορούν να προκληθούν τα αισθήματα αυτοσυμπόνιας; Ίσως από ασθένεια, κατωτερότητα, από αναπηρία, από οικονομική ζημία ή κάποια τραγωδία, όπως είναι ο θάνατος ενός προσφιλούς συγγενούς ή ενός στενού φίλου. Όπως και στην περίπτωσι του Αχαάβ, η υπερβολική λύπη του εαυτού μας μπορεί να προκληθή από απογοήτευσι. Ένα γενικό αίσθημα αποτυχίας, ακόμη και κατά φαντασίαν αποτυχία, κάνει επίσης πολλούς ανθρώπους να λυπούνται τον εαυτό τους. Παραδείγματος χάριν, ένα άτομο ίσως προσπαθήση να κάμη κάτι καινούργιο, αλλά μετά από λίγο διαπιστώνει ότι δεν πέτυχε πολλά πράγματα. Ίσως καταληφθή από ένα αίσθημα απογοητεύσεως και αυτοσυμπόνιας, ιδιαίτερα αν οι άλλοι δεν το ενθαρρύνουν ή δεν δείχνουν εκτίμησι για τις προσπάθειές του. Ίσως ακόμη αντιδράση σαν τον Αχαάβ, και σταματήση να συναναστρέφεται με τους άλλους. Όταν αυτό συμβή σ’ ένα Χριστιανό, τότε θα υποστή πνευματικές βλάβες. Για να συνεχίζη ο Χριστιανός να παραμένη πνευματικώς ζωντανός, χρειάζεται τους Χριστιανούς αδελφούς του.
Για να μπορή ν’ αντισταθή σε αισθήματα αλόγιστης λύπης του εαυτού του το άτομο πρέπει να έχη την ορθή άποψι για τα προβλήματά του και τις δοκιμασίες του. Πρέπει να θεωρούμε τις δυσάρεστες εμπειρίες ως ευκαιρίες για να βελτιώσωμε την εκδήλωσι ωραίων ιδιοτήτων κάτω από δοκιμασία. Παραδείγματος χάριν, αν πάντοτε τα πράγματα ήσαν καλά για μας, πώς θα μπορούσαμε να γνωρίζωμε αν πράγματι δείχνωμε υπομονή, εγκαρτέρησι ή ψυχραιμία; Εξ άλλου, οι δύσκολες καταστάσεις σύντομα φανερώνουν σε τι υστερούμε. Έτσι βρισκόμεθα σε καλύτερη θέσι να κάνωμε βελτιώσεις. Ίσως ένα άτομο χρειάζεται να αφιερώση περισσότερο χρόνο σε σοβαρή μελέτη του Λόγου του Θεού και να καταβάλη μεγαλύτερες προσπάθειες για να εφαρμόζη τη γνώσι που λαμβάνει. Πιθανώς, πρέπει να συναναστρέφεται περισσότερο με άτομα που είναι παραδείγματα στην εκδήλωσι ωραίων Χριστιανικών ιδιοτήτων. Πράγματι, όταν ένα άτομο θεωρή τις δοκιμασίες που υφίσταται ως εκπαίδευσι από τον Ιεχωβά θα προσπαθήση, χωρίς αμφιβολία, να κάνη βελτιώσεις στην προσωπικότητά του και, συνεπώς, οι πιθανότητες να ενδώση σε αισθήματα αυτοσυμπόνιας είναι λιγώτερες.
Αυτή η στάσις σχετικά με τις δοκιμασίες εναρμονίζεται με τη θεόπνευστη συμβουλή: «Πάσαν χαράν νομίσατε, αδελφοί μου, όταν περιπέσητε εις διαφόρους πειρασμούς, γνωρίζοντες ότι η δοκιμασία της πίστεώς σας εργάζεται υπομονήν. Η δε υπομονή ας έχη έργον τέλειον, δια να ήσθε τέλειοι και ολόκληροι, μη όντες εις μηδέν ελλιπείς.»—Ιακ. 1:2-4.
Θα βοηθηθούμε επίσης αν έχωμε υπ’ όψιν τα παραδείγματα άλλων οι οποίοι έχουν υπομείνει με πιστότητα και το πώς ο Ιεχωβά Θεός τους αντήμειψε. Ένα σχετικό παράδειγμα είναι ο Ιώβ. Έχασε ό,τι είχε, ακόμη και τα παιδιά του. Η σύζυγός του και οι σύντροφοί του εστράφησαν εναντίον του, και αυτός ο ίδιος επλήγη με μία αηδή νόσο. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιώβ εγκαρτέρησε με πιστότητα και, αργότερα, ανταμείφθηκε πλούσια από τον Ιεχωβά. Το Γραφικό υπόμνημα αναφέρει ότι «ευλόγησεν ο Ιεχωβά τα έσχατα του Ιώβ μάλλον παρά τα πρώτα.» (Ιώβ 42:12, ΜΝΚ) Εφιστώντας την προσοχή μας σ’ αυτό, ο Χριστιανός μαθητής Ιάκωβος έγραψε: «Ιδού, μακαρίζομεν τους υπομένοντας· ηκούσατε την υπομονή του Ιώβ και είδετε το τέλος του Ιεχωβά, ότι είναι πολυεύσπλαγχνος ο Ιεχωβά και οικτίρμων.»—Ιακ. 5:11, ΜΝΚ.
Είναι αλήθεια ότι οι θλίψεις και οι δυσκολίες δεν είναι ποτέ ευχάριστες. Αλλά δεν πρέπει ποτέ να λησμονούμε το γεγονός ότι αυτά τελειώνουν. Και, αν εμείς εγκαρτερήσωμε με πιστότητα και δεν επιτρέψωμε στον εαυτό μας να καταβληθή από αισθήματα υπερβολικής λύπης δεν θα χάσωμε την ανταμοιβή μας. Η Αγία Γραφή βεβαιώνει τους Χριστιανούς: «Δεν είναι άδικος ο Θεός, ώστε να λησμονήση το έργον σας και τον κόπον της αγάπης, την οποίαν εδείξατε εις το όνομα αυτού.» (Εβρ. 6:10) Οι πείρες πολλών πιστών δούλων του Ιεχωβά, περιλαμβανομένου και του Ιώβ, επιβεβαιώνουν αυτό το γεγονός.
Κάτι άλλο που μπορεί να μας βοηθήση να υπερνικήσωμε την αυτοσυμπόνια, είναι η ειλικρινής προσπάθεια να ενδιαφερώμεθα περισσότερο για τους άλλους παρά για τον εαυτό μας. Αυτό εναρμονίζεται με τη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Μηδείς ας ζητή το εαυτού συμφέρον, αλλ’ έκαστος τα του άλλου.» (1 Κορ. 10:24) Το άτομο που δραστήρια διαθέτει τον χρόνο του, τις δυνάμεις του και τα προσόντα του για την προώθησι της ευτυχίας και της ευημερίας των συνανθρώπων του, θα είναι ευτυχισμένο. «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον,» λέγει η Αγία Γραφή, «παρά να λαμβάνη.»—Πράξ. 20:35.
Ατομικά, μπορούμε επίσης να βοηθήσωμε εκείνους που υποκύπτουν εύκολα στο να βυθίζουν σε λύπη τον εαυτό τους. Μια βασική ανάγκη του ανθρώπου είναι να αισθάνεται ότι οι άλλοι τον αγαπούν. Συνεπώς, μπορούμε να βοηθήσωμε εκείνους που έχουν τάσι να λυπούνται τον εαυτό τους. Πώς; Με το να τους δείχνωμε ότι τους χρειαζόμεθα, τους αγαπούμε και τους εκτιμούμε. Αυτό μπορεί, επίσης, να γίνη με το να τους δείχνωμε πώς οι ίδιοι συμβάλλουν αναμφιβόλως στην ευτυχία των άλλων. Επί πλέον, εκφράσεις γνήσιας εκτιμήσεως και ενθαρρύνσεως μπορούν να συμβάλουν στην καλή διάθεσι αυτών των ατόμων, ενώ συγχρόνως μπορούν να τονισθούν οι κίνδυνοι της υπερβολικής λύπης του εαυτού μας μ’ ένα ειλικρινή και φιλικό τρόπο.
Έχοντας υπ’ όψιν τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέση η αυτοσυμπόνια, έχομε οπωσδήποτε λόγους ν’ αντιστεκώμεθα σ’ αυτό το ανεπιθύμητο συναίσθημα. Εκείνοι που την καταπολεμούν, θα διαπιστώσουν ότι αυτό κάνει τη ζωή τους πιο ευτυχισμένη και ότι οι ίδιοι είναι περισσότερο ικανοποιημένοι.