Βοηθήματα για να Φερόμαστε σαν Μικρότεροι

1. Ποια πληροφορία της Γραφής που εξετάσαμε προηγουμένως, μπορεί να μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι;

ΤΙ ΘΑ μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι; Ασφαλώς όλα όσα είδαμε στο προηγούμενο άρθρο σχετικά με τα κακά αποτελέσματα που προέρχονται όταν δεν το κάνουμε αυτό χρησιμεύουν σαν προειδοποιητικά παραδείγματα για να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Βέβαια δεν θέλουμε ν’ αποτύχουμε στον αγώνα για τη ζωή, δεν είναι έτσι; Από τ’ άλλο μέρος, όλα τα έξοχα Γραφικά παραδείγματα εκείνων που φέρθηκαν σαν μικρότεροι και οι αμοιβές που πήραν θα πρέπει να μας ενθαρρύνουν να θέλουμε να τους μιμηθούμε.

2, 3. (α) Πώς μια καλή σχέση με τον Ιεχωβά μπορεί να μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι; (β) Γιατί η ταπεινοφροσύνη μπορεί να μας βοηθήσει;

² Μολονότι μερικοί από μας μπορεί να μη το σκεφτήκαμε, εν τούτοις, μια από τις μεγαλύτερες βοήθειες στο σημείο αυτό είναι να έχουμε μια καλή σχέση με τον Ιεχωβά Θεό, να τον εμπιστευόμαστε πλήρως. Κάνοντάς το αυτό δεν θα είμαστε αδικαιολόγητα ανήσυχοι μήπως υστερήσουμε, μήπως μας υποβιβάσουν ή μας παραμελήσουν. Ναι, θέλουμε να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά μ’ όλη μας την καρδιά και να μη στηριζόμαστε στη σύνεσή μας. Αν σ’ όλες μας τις ενέργειες τον λαμβάνουμε υπ’ όψη, θα κατευθύνει τα βήματά μας για το μεγαλύτερο καλό μας. (Παρ. 3:5, 6) Έπειτα μπορούμε να έχουμε επίσης πεποίθηση ότι θα κάνει όλα του τα έργα να συνεργήσουν για το δικό μας καλό.—Ρωμ. 8:28.

³ Χρειάζεται όμως και ταπεινοφροσύνη για να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Και γιατί να μη θέλουμε να είμαστε ταπεινοί; Διαβάζουμε: «Καλήτερον να ήναι τις ταπεινόφρων μετά των ταπεινών, παρά να μοιράζη λάφυρα μετά των υπερηφάνων.» Η υπερήφανη πορεία είναι προορισμένη να καταλήξει σε αυτοκαταστροφή: «Η υπερηφάνεια προηγείται του ολέθρου, και η υψηλοφροσύνη του πνεύματος προηγείται της πτώσεως.» Επιπλέον η υπερηφάνεια μάς φέρνει αντιμέτωπους με τον Θεό, όπως διαβάζουμε: «Ο Θεός εις τους υπερηφάνους αντιτάσσεται εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.» Ο απόστολος Παύλος τονίζει το ίδιο σημείο όπως και ο Ιάκωβος, λέγοντας: «Πάντες δε υποτασσόμενοι εις αλλήλους, ενδύθητε την ταπεινοφροσύνην.» Ναι, θα πρέπει να φερόμαστε σαν μικρότεροι—«διότι ο Θεός αντιτάσσεται εις τους υπερηφάνους εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.»—Παρ. 16:18, 19· Ιακ. 4:6· 1 Πέτρ. 5:5· παράβαλε Ρωμαίους 12:16.

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ

4, 5. (α) Πώς η εκτίμησή μας για την αρχή της ηγεσίας μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτό το ζήτημα; (β) Με ποιο παράδειγμα μπορεί αυτό να δειχθεί ωραία;

⁴ Ένα άλλο βοήθημα για μας είναι να εκτιμήσουμε την αρχή της ηγεσίας. Οποτεδήποτε χρειάζεται να γίνει εργασία που απαιτεί περισσότερους από ένα άτομο υπάρχει ανάγκη να είναι κάποιος που θ’ αναλάβει την ηγεσία και θα λάβει τις τελικές αποφάσεις, αλλιώς θα υπάρξει σύγχυση, και μια εργασία με αντίθετους στόχους. Μ’ άλλα λόγια, υπάρχει ανάγκη οργανώσεως. Μια οργάνωση από πολλά άτομα μπορεί να ομοιωθεί με το ανθρώπινο σώμα. Πόσο πολλά και ποικίλα μέλη έχουν τα σώματά μας, κι όμως όλα διευθύνονται από μια μόνο κεφαλή! Μερικά μέλη μπορεί να είναι εξοχώτερα, πιο σπουδαία απ’ άλλα, αλλά όπως δείχνει σαφώς ο απόστολος κανένα μέλος δεν μπορεί να πει στο άλλο, «δεν έχω χρείαν σου.» Όλα είναι αναγκαία. Σύμφωνα μ’ αυτό το υπόδειγμα, δεν θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι που έχουμε κάποιο μέρος στην επίτευξη του σκοπού της οργανώσεως;—1 Κορ. 12:21.

⁵ Η σπουδαιότητα ν’ αναγνωρίζουμε την αρχή της ηγεσίας μπορεί επίσης να εξεικονιστεί ωραία με μια ορχήστρα. Σε μια μεγάλη συμφωνική ορχήστρα μπορεί να υπάρχουν εκατό ταλαντούχοι μουσικοί και όμως ο καθένας απ’ αυτούς πρέπει να φέρεται σαν μικρότερος. Ακόμη και ο διευθυντής της ορχήστρας θα πρέπει να φέρεται σαν μικρότερος γιατί έχει την υποχρέωση να ερμηνεύει τη μουσική με τον τρόπο που θέλει ο συνθέτης. Και όλοι οι μουσικοί στην ορχήστρα πρέπει ν’ ακούν τον διευθυντή, και συνεπώς να είναι μικρότεροι σε σχέση μ’ αυτόν. Και όχι μόνο αυτό, αλλά σε κάθε τμήμα, που υπάρχουν περισσότεροι από ένας μουσικοί που παίζουν το ίδιο όργανο, υπάρχει ένα πρώτο «όργανο», και οι υπόλοιποι μουσικοί σ’ εκείνο το τμήμα πρέπει ν’ ακολουθούν το ύφος του όσο πλησιέστερα είναι δυνατόν. Έτσι για τα πρώτα βιολιά υπάρχει ο έξαρχος (κόνσερτ μάστερ). Μόνο με τέτοια διευθέτηση μπορεί να παραχθεί ωραία, αρμονική μουσική. Ναι, η εκτίμηση της αρχής της ηγεσίας θα μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι.

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΥΓΙΑΙΝΟΝΤΟΣ ΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

6, 7. Με ποιους τρόπους μπορεί το πνεύμα ενός υγιούς νου να βοηθήσει ώστε να φερόμαστε σαν μικρότεροι;

⁶ Το να έχουμε το πνεύμα ενός υγιαίνοντος νου είναι κι αυτό μια βοήθεια για μας σ’ αυτό το ζήτημα. Ο απόστολος Παύλος μάς συμβουλεύει: «Λέγω δια της χάριτος της εις εμέ δοθείσης, προς πάντα όστις είναι μεταξύ σας, να μη φρονή τις υψηλότερα παρ’ ό,τι πρέπει να φρονή, αλλά να φρονή ώστε να σωφρονή, κατά το μέτρον της πίστεως, το οποίον ο Θεός εμοίρασεν εις έκαστον.» (Ρωμ. 12:3) Όταν δούμε τον εαυτό μας από μια σωστή άποψη, και δεν επιτρέψουμε να τυφλωθούμε από υπερηφάνεια ή από αυτοενδιαφέρον, μπορούμε να βρούμε πολλούς λόγους για να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Πώς συμβαίνει αυτό ;

⁷ Καθένας μας ξέρει τον εαυτό του πολύ καλύτερα απ’ ό,τι τον ξέρουν οι άλλοι. Θα πρέπει να είμαστε ικανοί να διακρίνουμε, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, πόσο πολύ υστερούμε σε σχέση μ’ αυτό που θα έπρεπε να είμαστε και να κάνουμε. Όπως εθρήνησε ο Παύλος: «Επειδή εκείνο το οποίον θέλω, τούτο δεν πράττω, αλλ’ εκείνο το οποίον μισώ, τούτο πράττω.» (Ρωμ. 7:15) Εκτός τούτου, σαν Χριστιανοί είμαστε υποχρεωμένοι να μη κρίνουμε τους άλλους πάρα πολύ αυστηρά αλλά να είμαστε επιεικείς για τις ατέλειές τους και να τους δίνουμε το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Αλλά αναμφίβολα έχουμε πικρή πείρα για τις αδυναμίες μας και για μερικά εσφαλμένα ελατήρια που μπορεί να μας έχουν επηρεάσει. Έτσι λόγω ακριβώς αυτού του γεγονότος θα πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να φερόμαστε σαν μικρότεροι στις σχέσεις με τους άλλους. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό· αν έχουμε το πνεύμα του υγιαίνοντος νου αυτό θα μας βοηθήσει σ’ αυτά τα ζητήματα.—2 Τιμ. 1:7.

8. Τι βοήθεια μπορεί να μας δώσει ώστε να φερόμαστε σαν μικρότεροι η εκτίμηση της δυνάμεως του αγίου πνεύματος του Θεού;

⁸ Μια καλή εκτίμηση της δυνάμεως του αγίου πνεύματος του Θεού θα μας βοηθήσει επίσης να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Άσχετα με τα φυσικά μας χαρίσματα ή επιτεύγματα, εκείνο που είναι σπουδαίο στην οργάνωση του Ιεχωβά είναι το άγιο πνεύμα του Θεού. (Ζαχ. 4:6) Αυτό το άγιο πνεύμα έκανε ικανούς τους πρώτους Χριστιανούς να είναι τόσο αποτελεσματικοί στη διακονία τους ώστε οι εχθροί τους παραπονέθηκαν ότι αυτοί ήταν «οι αναστατώσαντες την οικουμένην.» (Πράξ. 17:6) Το πνεύμα του Θεού ήταν εκείνο που τους έκανε να μιλούν με τέτοια παρρησία όταν αντιμετώπιζαν τους θρησκευτικούς τους αντιπάλους, μολονότι ήταν αγράμματοι και κοινοί άνθρωποι από την άποψη του κόσμου. (Πράξ. 4:13, 29-31) Αν αναγνωρίζουμε ότι όλοι οι αδελφοί μας έχουν το άγιο πνεύμα του Θεού αυτό θα μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι σε σχέση μ’ αυτούς έστω και αν μπορεί να υπερέχουμε σε μερικές ικανότητες από μια κοσμική άποψη. Αυτό θα μας κάνει να προσέχουμε καλύτερα τη συμβουλή: «Προλαμβάνοντες να τιμάτε αλλήλους.»—Ρωμ. 12:10.

9. Τι επίδραση θα πρέπει να έχει πάνω μας η εκτίμηση της ύψιστης σπουδαιότητας της Βασιλείας του Ιεχωβά;

⁹ Εκτιμούμε τη σπουδαιότητα της βασιλείας του Ιεχωβά Θεού; Αν το κάνουμε αυτό τότε θα είμαστε πρόθυμοι να θέσουμε τα συμφέροντά της πρώτα στη ζωή μας. Κάνοντάς το αυτό θα μας βοηθήσει επίσης να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Γιατί μπορεί να λεχθεί αυτό; Επειδή αν εκτιμούμε ότι το σπουδαιότερο πράγμα είναι το έργο της Βασιλείας στο οποίο είμαστε απασχολημένοι, και όχι ο εαυτός μας, τότε δεν θα αισθανόμαστε αδικαιολόγητα ενοχλημένοι αν τύχει να μας έχουν παραβλέψει σχετικά με προνόμια υπηρεσίας που πιθανόν να επιθυμούσαμε. Θέλουμε να λάβουμε στα σοβαρά το έργο του Θεού, και όχι τους εαυτούς μας. Και επί τέλους, υπάρχει μόνο ορισμένος αριθμός μερών στις διάφορες εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Μόνο ορισμένα μέρη σ’ ένα πρόγραμμα συνελεύσεως περιοχής, μόνον ορισμένα μέρη σ’ ένα πρόγραμμα συνελεύσεως περιφερείας. Έτσι, οπωσδήποτε μερικοί από μας πρόκειται να μείνουν εκτός προγράμματος. Αν αυτό τύχει σ’ εμάς, ας ευφραινόμαστε με τους αδελφούς μας που έχουν το προνόμιο να συμμετέχουν στο πρόγραμμα αντί να τους φθονούμε. Ας έχουμε τη διανοητική στάση του ψαλμωδού που είπε: «Διότι καλητέρα είναι μία ημέρα εν ταίς αυλαίς υπέρ χιλιάδας· ήθελον προτιμήσει να ήμαι θυρωρός εν τω οίκω του Θεού μου, παρά να κατοικώ εν ταις σκηναίς της πονηρίας.» Ναι, είναι πολύ καλύτερα να είναι κανείς μικρότερος στην οργάνωση του Ιεχωβά παρά να είναι μεγαλύτερος στην πονηρή καταδικασμένη οργάνωση του Σατανά. Ψαλμ. 84:10.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΟΦΙΑ

10. Από τι δυσκολίες θα προφυλαχτούμε αν φερόμαστε σαν μικρότεροι;

¹⁰ Ο Λόγος του Θεού, η Γραφή, έχει πολλά να πει για την πρακτική σοφία. Επί παραδείγματι, τονίζει τη σοφία να χρησιμοποιεί κανείς ακονισμένα εργαλεία για να μην κουράζεται χωρίς λόγο. (Εκκλ. 10:10) Μας δίνει, επίσης, πρακτική συμβουλή για να φερόμαστε σαν μικρότεροι. Ο Ιησούς τόνισε το σημείο αυτό, καθώς διαβάζουμε στο Λουκά 14:8-11: «Όταν προσκληθής υπό τινος εις γάμους, μη καθήσης εις τον πρώτον τόπον, μήποτε είναι προσκεκλημένος υπ’ αυτού εντιμότερός σου, και ελθών εκείνος, όστις κάλεσε σε και αυτόν, σοι είπη· Δος τόπον εις τούτον· και τότε αρχίσης με αισχύνην να λαμβάνης τον έσχατον τόπον. Αλλ όταν προσκληθής, ύπαγε και κάθησον εις τον έσχατον τόπον, δια να σοι είπη, όταν έλθη εκείνος, όστις σε κάλεσε. Φίλε, ανάβα ανωτέρω· τότε θέλεις έχει δόξαν ενώπιον των συγκαθημένων μετά σου. Διότι πας ο υψών εαυτόν θέλει ταπεινωθή και ο ταπεινών εαυτόν θέλει υψωθή.»

11. (α) Γιατί το να φερόμαστε σαν μικρότεροι βοηθά να έχουμε καλές σχέσεις με τους άλλους; (β) Σε τι άλλο βοηθά αυτό το φρόνημα;

¹¹ Μπορούμε επίσης να πούμε ότι είναι πρακτική σοφία να προσπαθούμε να έχουμε καλές σχέσεις με τους άλλους. Το να φερόμαστε σαν μικρότεροι είναι ένας τρόπος για να επιτύχουμε αυτόν τον επιθυμητό σκοπό. Είναι στην ανθρώπινη φύση να ενδιαφέρεται κανείς πάρα πολύ για τη δική του πρόοδο, και αν είμαστε φιλόδοξοι ή υπερβολικά ανήσυχοι να υπερέχουμε, κάνουμε τους άλλους να αισθάνονται άσχημα. Αλλά όταν φερόμαστε σαν μικρότεροι τότε δεν απειλούμε τη θέση του άλλου, δεν τους κάνουμε να αισθάνονται ανασφαλείς ή κατώτεροι. Δεν τους αναγκάζουμε να αμύνονται. Σαν αποτέλεσμα, είναι πολύ πιθανόν να μας δείξουν φιλικότητα και αγάπη. Επί πλέον, αν φερόμαστε σαν μικρότεροι αυτό μας προφυλάσσει από το να φτάνουμε σε ανταγωνισμό για να υπερέχουμε. Αυτό θα μας φυλάξει από το να θέλουμε να κάνουμε πράγματα που είναι πέρα από τις ικανότητές μας ή τις δυνάμεις μας· θα μας προφυλάξει, όπως λέει η παροιμία, από το να ‘απλώνουμε τα πόδια μας περισσότερο απ’ όσο είναι το πάπλωμα.’ Ή όπως πολύ καλύτερα το διατύπωσε ο Ιησούς, είναι σοφία το να υπολογίζουμε τη δαπάνη. Επί πλέον, η πρακτική σοφία θα μας προφυλάξει από το να υποσχόμαστε περισσότερα απ’ αυτά που μπορούμε να εκτελέσουμε.—Λουκ. 14:28.

12. Πώς το να φερόμαστε σαν μικρότεροι βοηθά τον οικογενειακό κύκλο;

¹² Και η πρακτική σοφία που μας κάνει να φερόμαστε σαν μικρότεροι εφαρμόζεται επίσης και μέσα στον οικογενειακό κύκλο. Επί παραδείγματι, η σοφή γυναίκα θα είναι ευχαριστημένη να παίζει τον συμπληρωματικό ή τον υποτακτικό ρόλο σε σχέση με τον σύζυγό της, γνωρίζοντας ότι αυτό συμβάλλει στην ειρήνη της οικογένειας και οδηγεί σε ευτυχία. Αν είναι πρόθυμη να παίξει αυτό το ρόλο τότε κερδίζει την αγάπη και τη στοργή του συζύγου της, και τον κάνει να θέλει να κάνει κάτι για να την ευχαριστήσει. Και τι θα μπορούσε να κάνει ευτυχέστερη μια γυναίκα από το να ξέρει ότι άνδρας της έχει τέτοια αισθήματα γι’ αυτήν και ότι πάντοτε της εκδηλώνει την εκτίμησή του και τη στοργή, τόσο με λόγια όσο και με έργα; Απ’ αυτή την άποψη, είναι επίσης πρακτική σοφία να αναγνωρίζει ένας άνδρας τα σημεία που η γυναίκα του υπερέχει και να είναι ευχαριστημένος να παίζει ένα ρόλο μικρότερο, δίνοντας τέτοια αναγνώριση κάτω από την αρχηγία του. Αυτό θα έχει ένα έξοχο αποτέλεσμα πάνω της.

Η ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

13, 14. Πώς αυτό το φρόνημα βοήθησε (α) τον Ιωνάθαν; (β) τον Ιησού Χριστό;

¹³ Θα μας βοηθήσει η στοργή και η ανιδιοτελής αγάπη να φερόμαστε σαν μικρότεροι; Βεβαίως, και αυτό είναι το σπουδαιότερο απ’ όλα! Ένα έξοχο παράδειγμα έχουμε τον Ιωνάθαν, το γιο του Βασιλιά Σαούλ. Διαβάζουμε ότι αμέσως αφού ο Δαβίδ σκότωσε τον γίγαντα Γολιάθ, «η ψυχή του Ιωνάθαν συνεδέθη μετά της ψυχής του Δαβίδ, και ηγάπησεν αυτόν ο Ιωνάθαν ως την ιδίαν αυτού ψυχήν.» (1 Σαμ. 18:1) Καθώς ο καιρός περνούσε, ο Ιωνάθαν άρχισε να διαπιστώνει ότι η εκλογή του Ιεχωβά για διάδοχο του βασιλιά Σαούλ στον Ισραήλ δεν ήταν ο ίδιος αλλά ο Δαβίδ. Λόγω όμως της αγάπης του για τον Δαβίδ, αντί να τον φθονήσει, ο Ιωνάθαν είπε: «Μη φοβού· διότι δεν θέλει σε ευρεί η χειρ Σαούλ του πατρός μου και συ θέλεις βασιλεύσει επί τον Ισραήλ, και εγώ θέλω είσθαι δεύτερός σου.»—1 Σαμ. 23:17.

¹⁴ Τι έξοχο παράδειγμα έχουμε επίσης στον Ιησού Χριστό! Ο Ιησούς είπε: «Αγαπώ τον Πατέρα.» Λόγω αυτής της αγάπης, ο Ιησούς ούτε για μια στιγμή δεν διαλογίσθηκε να γίνει ίσος με τον Πατέρα του, αλλά πάντοτε εκτιμούσε ότι ο Ιεχωβά Θεός ήταν η κεφαλή του. (Ιωάν. 14:31· 1 Κορ. 11:3· Φιλιπ. 2:6) Επί πλέον, εξαιτίας της μεγάλης αγάπης που είχε ο Χριστός για τους χρισμένους ακολούθους του, ήταν πρόθυμος να πεθάνει γι’ αυτούς. (Εφεσ. 5:25) Το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης και αγάπης του Ιησού θα πρέπει ασφαλώς να μας βοηθήσει να φερόμαστε σαν μικρότεροι.

15. Ποιο ωραίο παράδειγμα έδωσε ο απόστολος Παύλος με το να φέρεται σαν μικρότερος;

¹⁵ Είδαμε προηγουμένως ότι ο απόστολος Παύλος φέρθηκε σαν μικρότερος σε σχέση με τους συγχριστιανούς του. Γιατί; Εξαιτίας της μεγάλης αγάπης που είχε γι’ αυτούς. Έτσι, γράφοντας στους συγχριστιανούς του στη Ρώμη, απέβλεπε όχι μόνο να ενισχύσει την πίστη τους αλλά επίσης να ενισχυθεί και η δική του πίστη με την ανταλλαγή ενθαρρύνσεως. (Ρωμ. 1:8-12) Αυτό το επιβεβαιώνουν και τα ακόλουθα λόγια που έγραψε στους αδελφούς του στην Κόρινθο: «Το στόμα ημών ηνοίχθη προς εσάς, Κορίνθιοι, η καρδία ημών επλατύνθη· δεν έχετε στενοχωρίαν εν ημίν, αλλ’ έχετε στενοχωρίαν εν τοις σπλάγχνοις υμών· την αυτήν λοιπόν αντιμισθίαν αποδίδοντες, ως προς τέκνα λαλώ, πλατύνθητε και σεις.» (2 Κορ. 6:11-13) Παρατηρήστε παρόμοιες εκφράσεις σχετικά με τους Χριστιανούς στους Φιλίππους και στη Θεσσαλονίκη.—Φιλιπ. 1:8· 4:1· 1 Θεσ. 2:7, 8.

16, 17. (α) Τι σύγχρονα παραδείγματα έχουμε για ανθρώπους που φέρθηκαν σαν μικρότεροι; (β) Πώς μπορεί να βοηθήσει η αγάπη σ’ αυτό το ζήτημα;

¹⁶ Δεν έχουμε και στους σημερινούς καιρούς πολλά έξοχα παραδείγματα γι’ αυτό το θέμα; Είναι πολλοί εκείνοι που έχουν θέσεις ευθύνης και που δίνουν έξοχα παραδείγματα φερόμενοι σαν μικρότεροι. Βρίσκονται ταπεινά στην υπηρεσία των αδελφών τους που έχουν ανάγκη. Ιδιαίτερα αυτό γίνεται φανερό στις μεγαλύτερες συνάξεις μας. Τότε, άσχετα με τα φυσικά τους χαρίσματα ή τη θέση τους στην οργάνωση, όλοι ‘ανασκουμπώνονται και πέφτουν στη δουλειά,’ όπως συνηθίζουν να λένε, για να εκτελεστεί η εργασία.

¹⁷ Αναμφισβήτητα, η ανιδιοτελής αγάπη θα μας βοηθήσει να φερθούμε σαν μικρότεροι. Ναι, ‘η αγάπη δεν καυχησιολογεί, δεν υπερηφανεύεται, ούτε και ζητάει τα δικά της συμφέροντα.’ Δεν ανησυχεί αδικαιολόγητα για να της δοθεί αυτό που της ανήκει. (1 Κορ. 13:4, 5) Η αγάπη αληθινά μπορεί να μας βοηθήσει, γιατί θα μας υποκινήσει να ‘ζητούμε, όχι το δικό μας συμφέρον, αλλά το συμφέρον των άλλων.’ (1 Κορ. 10:24) Όπως είπε ο Παύλος στους Γαλάτες Χριστιανούς: «Δια της αγάπης δουλεύετε αλλήλους.» Το να υπηρετούμε ο ένας τον άλλον ασφαλώς απαιτεί από τον καθένα μας να φέρεται σαν μικρότερος!—Γαλ. 5:13.

18. Πώς μπορεί να ανακεφαλαιωθεί αυτό το ζήτημα, το να φερόμαστε δηλαδή σαν μικρότεροι;

¹⁸ Η Βιβλική αφήγηση καθώς και η αρχαία και σύγχρονη κοσμική ιστορία αποδεικνύουν ότι το να φέρεται κανείς σαν μικρότερος είναι η οδός της σοφίας. Συμβάλλει στο να έχουμε καλές σχέσεις με τον Ιεχωβά Θεό, με τους συγχριστιανούς μας και με τα μέλη της οικογένειάς μας. Επί πλέον είναι η οδός της ευτυχίας γιατί σημαίνει ότι δίνουμε στους άλλους τα πλεονεκτήματα και τις προτιμήσεις, και «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη.» (Πράξ. 20:35) Υπάρχουν εξ άλλου πολλά βοηθήματα διαθέσιμα για να μας υποκινούν να φερόμαστε σαν μικρότεροι: το να προσέχουμε τα Βιβλικά παραδείγματα, ν’ αναγνωρίζουμε την αρχή της ηγεσίας, να έχουμε ισορροπημένη διάνοια, ν’ ακολουθούμε την κατεύθυνση του αγίου πνεύματος του Θεού, και να εκδηλώνουμε πρακτική σοφία και ανιδιοτελή αγάπη. Είθε να το θεωρούμε πάντα προνόμιο, ευλογία, το να φερόμαστε σαν μικρότεροι για όφελος των άλλων και δικό μας και πάνω απ’ όλα για τη δόξα του Ιεχωβά.

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Αν όλοι ήταν μαέστροι ποιοι θα αποτελούσαν την ορχήστρα;