Η Προσευχή ενός Αιχμάλωτου Εισακούεται

Όπως το Αφηγείται ο Ισαάκ Β. Εσπελέτα

ΤΟ 1945, όταν οι Αμερικανικές δυνάμεις είχαν ήδη εισβάλει στις Φιλιππίνες, 11 σύντροφοί μου κι εγώ συλληφτήκαμε απ’ τους Ιάπωνες. Μας έβαλαν σε μικρά κελλιά από γαλβανισμένο μέταλλο όχι πολύ μεγαλύτερα απ’ τα σπιτάκια σκυλιών. Τη μέρα, ήταν ανυπόφορα ζεστά, και τη νύχτα, πάγωναν απ’ το κρύο.

Όλοι μου οι σύντροφοι πέθαναν στις ανακρίσεις που ακολούθησαν. Εγώ, αν και με ανέκριναν εντατικά για 45 μέρες και με βασάνισαν πάρα πολύ τρεις φορές, δεν ομολόγησα τα εγκλήματα για τα οποία με κατηγορούσαν. Είχα παρατηρήσει ότι αν κάποιος ομολογούσε κάτω απ’ τα βασανιστήρια, αμέσως τον σκότωναν με πυροβολισμό ή με ξιφολόγχη. Γι’ αυτό, προσπάθησα να κερδίσω το παιχνίδι αντέχοντας στο βασανισμό.

Ακριβώς εκεί, σ’ εκείνο το μικροσκοπικό κελλί, προσευχήθηκα στον Ιεχωβά Θεό και υποσχέθηκα ότι αν επιζούσα, θα ερευνούσα να τον βρω και θα τον υπηρετούσα σ’ όλη μου την υπόλοιπη ζωή. Αλλά πριν πω περισσότερα για την έρευνά μου για τον Ιεχωβά, θα σας εξηγήσω γιατί φυλακίστηκα και τι μ’ έκανε να δώσω αυτή την υπόσχεση στον Ιεχωβά.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΥ ΚΙ ΟΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ

Η οικογένειά μου ήταν Καθολική, και ζούσε στη μικρή πόλη Μπινιάν, κάπου 30 χιλιόμετρα (19 μίλια) νότια της Μανίλα. Η μεγάλη επιρροή στα νεανικά μου χρόνια ήταν ο πατριαρχικός μου παππούς. Ήταν δυσαρεστημένος με την Καθολική εκκλησία και είχε ενδιαφερθεί για τη Βίβλο. Μου έμαθε τη θαυμάσια συνήθεια να διαβάζω τις Γραφές, και γι’ αυτό θα τον ευγνωμονώ για πάντα.

Όταν μεγάλωσα έγινα ένας αχόρταγος αναγνώστης. Όταν ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος έπληξε τις Φιλιππίνες, τα αγγλόφωνα έντυπα εξαντλήθηκαν. Τότε, μια μέρα, μου έπεσε στα χέρια το βιβλίο Πλούτη, που είχε τυπώσει ο Σύλλογος Σκοπιά. Κάτι για διάβασμα επί τέλους! Περιείχε πολύ συγκλονιστικές πληροφορίες.

Ιδιαίτερα με συγκλόνισε το γεγονός ότι ο Θεός είχε ένα προσωπικό όνομα, Ιεχωβά. Το έλεγξα αυτό στη Γραφή που μούχε δώσει ο παππούς μου. Ναι, το έγραφε. Το όνομα του Θεού ήταν πραγματικά Ιεχωβά. (Εξ 6:3· Ψαλμ. 83:18) Λόγω του πολέμου, όμως, δεν μπορούσα αμέσως να ακολουθήσω τη νέα γνώση που είχα αποκτήσει.

Είχα παντρευτεί μερικά χρόνια νωρίτερα, το 1936. Την εποχή του πολέμου είχα να ζήσω τρία μικρά παιδιά. Μέρος της κοσμικής μου εργασίας ήταν να ταξιδεύω στη νότια Λουζόν για ν’ αγοράζω ξύλα για ξυλεία οικοδομών και καυσόξυλα. Εκεί, κρυμμένοι μέσα στα δάση, ήταν άνδρες που εναντιώνονταν ενεργά στην Ιαπωνική κατοχή. Με επιστράτευσαν για να τους μοιράζω τα έντυπά τους, και σ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου εργαζόμουν υπό την επιφάνεια σαν παράνομος ταχυδρόμος.

Το 1945, οι Ιάπωνες υποπτεύθηκαν τις υπό την επιφάνεια δραστηριότητές μου και με συνέλαβαν. Ευτυχώς, είχαμε προηγουμένως διαθέσει τα ανατρεπτικά έντυπα. Αλλά τις ώρες που ήμουν μόνος σ’ εκείνο το μικροσκοπικό κελλί, το μυαλό μου συνέχεια γύριζε στον Θεό για τον οποίον είχα διαβάσει—τον Ιεχωβά.

Όπως ήρθαν τα πράγματα, οι Ιάπωνες δεν είχαν καμιά πραγματική απόδειξη της ενοχής μου. Με άφησαν ελεύθερο, κι αμέσως μπήκα στην αντίσταση που υποστήριζε τους Αμερικανούς. Αλλά υπόφερα κι άλλα στα χέρια των Αμερικανών όταν με υποπτεύθηκαν για Ιάπωνα κατάσκοπο! Ωστόσο, η Ιαπωνική κατοχή των Φιλιππίνων τερματίστηκε, και μαζί μ’ αυτή ο εθνικιστικός μου ενθουσιασμός. Όμως, δεν ξέχασα την υπόσχεση που είχα δώσει στον Θεό. Αμέσως, άρχισα την έρευνά μου για τον Ιεχωβά.

ΒΡΙΣΚΩ ΤΟ ΛΑΟ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ

Μ’ ένα παιδικό φίλο, τον Πάμπλο Κιοχιλάγκ, επισκέφτηκα διάφορες εκκλησίες, αλλά καμιά τους δεν φαινόταν να έχει το σωστό μήνυμα. Τότε, μια μέρα άκουσα κάποιον να κηρύττει για τον Ιεχωβά. Τον προσκάλεσα στην κατοικία μου και του είπα να κηρύττει εκεί όσο διάστημα ήθελε.

Το 1947, ένας από μας άκουσε κάποιον άλλον να κηρύττει για τον Ιεχωβά. Αυτή τη φορά ήταν ένας Καναδός ιεραπόστολος, ο Βικ Χουάιτ, ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά. Ήρθε να μιλήσει στον όμιλό μας και με διάλεξαν για να μεταφράζω όσα έλεγε. Ανακαλύψαμε ότι το άτομο που κήρυττε στη συντροφιά μου δεν ήταν πια Μάρτυρας του Ιεχωβά, αλλά είχε αποκοπεί πριν από τον πόλεμο. Αυτή η πληροφορία δημιούργησε μια κρίση στο μικρό μας όμιλο.

Εκείνη την εποχή ακούσαμε για την πρώτη συνέλευση περιφερείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά που θα γινόταν στη Μανίλα μετά τον πόλεμο. Την παρακολούθησα και ο Βικ Χουάιτ με σύστησε στον επίσκοπο Τμήματος Ερλ Κ. Στιούαρτ. Έπειτα, στο γραφείο τμήματος, εξήγησε όσα έπρεπε να κάνουμε για να γίνουμε Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αυτό, φυσικά, περιλάμβανε και την ευθύνη του Χριστιανού να κηρύττει από σπίτι σε σπίτι. Αφού επέστρεψα στο Μπινιάν, όλος μας ο όμιλος έπαψε να συναναστρέφεται το αποκομμένο άτομο και αποφάσισε να αρχίσει να συνταυτίζεται με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.

ΟΡΓΑΝΩΘΗΚΑΜΕ ΣΑΝ ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ

Τότε γεννήθηκε η Εκκλησία του Μπινιάν. Αλλά υπήρχαν πολλά ερωτήματα ν’ απαντηθούν. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι απ’ τον όμιλό μας, που αριθμούσε εκείνο τον καιρό 15 άτομα, είχαν βαπτιστεί από το αποκομμένο άτομο που μας είχε κηρύξει. Τώρα αναρωτιόμαστε: «Πρέπει να ξαναβαπτιστούμε;» Μερικοί νόμιζαν πως δεν έπρεπε, μια κι η Βίβλος μιλάει για «έναν Κύριον, μίαν πίστιν, έν βάπτισμα.» (Εφεσ. 4:5) Είχαμε βαπτιστεί μια φορά, γιατί λοιπόν να ξαναβαπτιστούμε; Αλλά έκανα το συλλογισμό ότι σίγουρα το «έν βάπτισμα» θα έπρεπε να σχετίζεται με την «μίαν πίστιν». Εφ’ όσον είχαμε τώρα βρει την αληθινή πίστη θάπρεπε να ξαναβαπτιστούμε μέσα «τη διευθέτηση εκείνων που είχαν αυτή την «μίαν πίστιν». Κι αυτό κάναμε.

Έπειτα είχαμε ν’ αντιμετωπίσουμε το θέμα του κηρύγματος από σπίτι σε σπίτι. Πώς θα τα καταφέρναμε; Κανείς μας δεν ήξερε. Έτσι ο Πάμπλο Κιοχιλάγκ κι εγώ πηγαίναμε από πόρτα σε πόρτα μαζί. Μπροστά από κάθε σπίτι, ρίχναμε ένα νόμισμα. Όποιος έχανε θα έκανε την παρουσίαση! Δεν ξέρω με βεβαιότητα τι ακριβώς λέγαμε, αλλά οπωσδήποτε ο Ιεχωβά κατεύθυνε τις χωρίς πείρα προσπάθειές μας να τον αινέσουμε δημόσια.

Τελικά, δυο έμπειροι αδελφοί απ’ το Μπέθελ, ο Σαλβαντόρ Λίβαγκ κι ο Βικ Αμόρες, στάλθηκαν για να μας βοηθήσουν. Μας έδειξαν πώς να κάνουμε μαρτυρία και πώς να διεξάγουμε τις συναθροίσεις. Άρχισα να παρακολουθώ τη συνάθροιση υπηρεσίας της Εκκλησίας Σάντα Άνα στη Μανίλα κάθε Πέμπτη, ώστε να παρουσιάζω το ίδιο πρόγραμμα πιο αποτελεσματικά στο μικρό μας όμιλο την Παρασκευή.

ΑΠΑΣΧΟΛΗΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ

Πρόσφατα, όταν ταξιδεύαμε σε μια περιφερειακή συνέλευση, η σύζυγός μου είπε ξαφνικά: «Πώς το καταφέραμε;»

«Ποιο;» τη ρώτησα.

«Θυμάσαι που όλη αυτή η περιοχή απ’ το Σουκάτ της Μουντινλούπα, στο Ριζάλ μέχρι το Καμπουγιάο στη Λαγκούνα κάπου 40 χιλιόμετρα ήταν ο τομέας μας;»

Εκείνα τα πρώτα χρόνια δεν είχαμε αυτοκίνητο. Περπατούσαμε ολόκληρες μέρες για να βρούμε ενδιαφερόμενα άτομα. Μερικές φορές κρατούσαμε μια λάμπα πετρελαίου που τη χρησιμοποιούσαμε για να κάνουμε τη μελέτη Σκοπιάς και να διεξάγουμε τη δημόσια συνάθροιση αφού έπεφτε το σκοτάδι.

«Δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό τώρα,» είπε η σύζυγός μου.

Αυτό ίσως είναι αλήθεια, αφού τώρα πάσχει από οστεοαρθρίτιδα. Αλλά όταν είχαμε τα νιάτα μας και τις δυνάμεις μας τα χρησιμοποιήσαμε στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Εκείνα τα πρώτα χρόνια σηκωνόμουν στις 4 το πρωί έξι μέρες τη βδομάδα για να πάω στη δουλειά μου στη Μανίλα πριν τις 8 το πρωί. Τη νύχτα συνήθως πήγαινα κατ’ ευθείαν απ’ τη δουλειά στις Γραφικές μου μελέτες. Αυτό μερικές φορές περιλάμβανε περπάτημα 16 χιλιόμετρα μέχρι το σπίτι του ενδιαφερόμενου ατόμου και 16 χιλιόμετρα μέχρι να γυρίσω πάλι στο σπίτι μου. Την εποχή των βροχών, έφτανα στο σπίτι συνήθως μούσκεμα στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, μόνο και μόνο για να σηκωθώ πάλι τρεις ώρες αργότερα για να πάω στη δουλειά μου.

Εκείνη την εποχή, επίσης, είχα το προνόμιο να μεταφράζω τη Σκοπιά στην τοπική μας διάλεκτο Ταγκαλόγκ. Όπως ρώτησε η σύζυγός μου, «Πώς τα καταφέραμε;» Είχε γίνει δυνατόν μόνο με τη βοήθεια του Ιεχωβά. (Φιλιπ. 4:13) Αλλά είναι ευλογία να ‘περισσεύης εις το έργον του Κυρίου’.—1 Κορ. 15:58.

ΘΕΤΑΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ ΠΡΩΤΟ

Μερικές φορές, το ότι θέταμε τον Ιεχωβά πρώτο στη ζωή μας περιλάμβανε θυσίες, αλλά ποτέ δεν ζημιωθήκαμε απ’ αυτό. Μετά τον πόλεμο το σπίτι μας στο Μπινιάν ήταν ουσιαστικά ένα άβολο μικρό σπιτάκι. Γι’ αυτό κάναμε οικονομίες για ένα καλύτερο σπίτι και τελικά συγκεντρώσαμε 500 πέζος (κάπου 15.000 δρχ.). Αλλά τότε συζητήθηκε η ανάγκη για μια κατάλληλη Αίθουσα Βασιλείας. Φαινόταν πώς μόνο εγώ είχα χρήματα. Έτσι είπα στον Αδελφό Χοσέ Νάβα: «Πήγαινε και ζήτησε απ’ τη σύζυγό μου τα 500 πέζος,» Εκείνη τούδωσε τα χρήματα χωρίς να παραπονεθεί και μ’ αυτά χτίσαμε μια όμορφη μικρή Αίθουσα Βασιλείας.

Σε λίγο χρονικό διάστημα μετά απ’ αυτό, ο Ιεχωβά εν πάσει περιπτώσει μας κατέστησε ικανούς να χτίσουμε το σπίτι μας, και ζήσαμε εκεί άνετα μέχρι το 1954, οπότε είχε πια καταστραφεί τόσο πολύ απ’ τους τερμίτες ώστε χρειαζόταν ανακαίνιση. Πριν προλάβουμε να κάνουμε σχέδια γι’ αυτή την ανακαίνιση έγινε φανερό ότι η παλιά Αίθουσα Βασιλείας ήταν πολύ μικρή για την αυξανόμενη εκκλησία μας. Για άλλη μια φορά, η σύζυγός μου αγόγγυστα έδωσε όλα τα χρήματα που είχαμε αποταμιεύσει, και τα προσφέραμε για τη νέα αίθουσα, που χτίστηκε τότε πάνω στην κύρια λεωφόρο. Ωστόσο, και πάλι ο Ιεχωβά μάς έδωσε τη δυνατότητα να ξαναχτίσουμε το σπίτι μας. Δεν χάσαμε που τον θέταμε πρώτο.—Ματθ. 6:33.

Μερικά χρόνια αργότερα, όταν ήμουν πολύ απασχολημένος με μια τρίτη Αίθουσα Βασιλείας, η σύζυγός μου μού είπε: «Ξέρεις, έχεις ένα από τα πιο πολυέξοδα χόμπυ που έχω ακουστά.»

«Ποιο είναι αυτό;» τη ρώτησα.

«Να χτίζεις Αίθουσες Βασιλείας», είπε χαμογελώντας.

Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ

Όταν αποχτήσαμε τον τελευταίο γιο μας το 1956, είχαμε τέσσερα αγόρια και έξι κορίτσια. Όταν ήταν μικρά, πάντα συζητούσαμε μαζί το εδάφιο της ημέρας. Διακρίναμε, επίσης, την ανάγκη να έχουμε μια τακτική οικογενειακή μελέτη. Επίσης, βγαίναμε όλη η οικογένεια στην υπηρεσία αγρού. Κάναμε το καλύτερο για να αναθρέψουμε τα παιδιά μας «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου.»—Εφεσ. 6:4.

Συναντήσαμε μερικά σοβαρά προβλήματα στον δρόμο μας. Αλλά είχαμε ευλογίες—πάρα πολλές! Κατά καιρούς όλα μας τα παιδιά έγιναν σκαπανείς κι υπηρέτησαν σαν ολοχρόνιοι κήρυκες της Βασιλείας. Η μεγαλύτερη κόρη μου υπηρέτησε στο Μπέθελ για μερικά χρόνια πριν παντρευτεί και κάνει οικογένεια. Τα πρώτα τρία κορίτσια μας ήταν από τους πρώτους ειδικούς σκαπανείς στις Φιλιππίνες, και η μία υπηρέτησε πιστά για πολλά χρόνια σαν ιεραπόστολος στην Ταϋλάνδη. Όλα τα παιδιά μας εκτός από ένα μένουν σταθερά στην πίστη.

Η δεύτερη κόρη μου διορίστηκε για πρώτη φορά ειδική σκαπανέας στα 17 της χρόνια. Αφού έφυγε απ’ το σπίτι για ν’ αναλάβει την υπηρεσία της, μας έγραψε ένα γράμμα που ακόμη δεν μπορώ όταν το θυμηθώ να μη δακρύσω. Έγραφε ότι όταν ήταν πιο μικρή νόμιζε ότι ήμουν ο πιο σκληρός πατέρας. Τώρα καταλάβαινε ότι αν δεν είμαστε σταθεροί στην πειθαρχία σαν γονείς, εκείνη ποτέ δεν θα είχε απολαύσει το θαυμάσιο προνόμιο της υπηρεσίας ειδικού σκαπανέως (που αργότερα την οδήγησε στον ιεραποστολικό της διορισμό στο εξωτερικό). Συνεπώς, σαν Χριστιανοί γονείς, δεν πρέπει να στερούμε απ’ τα παιδιά μας την πειθαρχία. (Παρ. 22:6) Την χρειάζονται, και όταν περάσουν τα χρόνια θα την εκτιμήσουν.

ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΝΟΜΙΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

Έχω απολαύσει πολλά προνόμια με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Για παράδειγμα, είχα το προνόμιο να οργανώσω τις καφετήριες της πρώτης συνελεύσεως στις Φιλιππίνες. Για πολλά χρόνια, είχα το θαυμάσιο προνόμιο να μεταφράζω τη Σκοπιά στη δική μου διάλεκτο. Στο μεταξύ, είδαμε εκείνο το μικρό όμιλο των 15 ατόμων να γίνεται 11 μεγάλες ευημερούσες εκκλησίες.

Ένα άλλο προνόμιο μ’ έφερε στο Εθνικό Σωφρονιστήριο που είναι κοντά στο σπίτι μου. Από καιρό σε καιρό, φυλακισμένοι γράφουν στο Σύλλογο Σκοπιά, ζητώντας πνευματική βοήθεια. Συχνά αυτά τα γράμματα τα δίνουν σε μένα, και απ’ το 1947 διεξάγω τακτικές Γραφικές μελέτες με ενδιαφερόμενους τροφίμους. Έτσι στη διάρκεια των ετών, περί τα 50 άτομα έχουν πάρει τη στάση τους υπέρ του Ιεχωβά και βαπτίστηκαν ενώ ήταν στη φυλακή. Σε μια συνέλευση περιοχής, συναντήθηκα με 23 απ’ αυτούς. Αφού βγήκαν απ’ τη φυλακή, μερικοί απ’ αυτούς έγιναν σκαπανείς, καθώς και επίσκοποι περιοχής, και πολλοί τώρα υπηρετούν σαν πρεσβύτεροι.

Κάποιος που ποτέ δεν περίμενα να τον δω στη φυλακή ήταν το αποκομμένο άτομο που μου είχε κηρύξει για πρώτη φορά για τον Ιεχωβά. Αυτός ο άνθρωπος είχε συλληφτεί με την κατηγορία ότι συνεργάστηκε με τους Ιάπωνες. (Αργότερα, αμνηστεύτηκε και αποφυλακίστηκε.) Ενώ βρισκόταν στη φυλακή, ερχόταν ταπεινά στις συναθροίσεις που διεξήγα. Πολλά χρόνια αργότερα, το 1975, ήμουν μέλος μιας δικαστικής επιτροπής που εξέτασε την αίτησή του για επανένταξη. Έτσι, μετά από 40 σχεδόν χρόνια αποκομμένος, μπόρεσε και πάλι να συνταυτιστεί ελεύθερα με το λαό του Θεού.

Όλα αυτά τα χρόνια, η σύζυγος υπήρξε πραγματικά μια μεγάλη βοήθεια—ένας πιστός υποστηρικτής στην υπηρεσία του Θεού. Τώρα κι οι δυο μας μπορούμε να αναπολούμε ένα παρελθόν υπηρεσίας στον Ιεχωβά για περισσότερες από τρεις δεκαετίες. Με την αναζήτηση και εύρεσή του εκπληρώνω εκείνη την υπόσχεση που είχα δώσει χρόνια πριν στο Ιαπωνικό στρατόπεδο φυλακών. Πόσο ευγνώμων είμαι που βρήκα τον Ιεχωβά Θεό στα παραγωγικά χρόνια της ζωής μου και που μπόρεσα να τα δαπανήσω στην υπηρεσία του!