Έμφυτη Αθανασία ή Ανάσταση—Ποιο απ’ τα Δυο;
Σας προσκαλούμε να εξετάσετε προσεκτικά τη σειρά αυτή από τέσσερα άρθρα που αρχίζει σ’ αυτή τη σελίδα. Παρουσιάζουν την άποψη της Βίβλου για το τι συμβαίνει στην ψυχή στο θάνατο, στην ανάσταση, στην ημέρα κρίσεως του Θεού και στην τελική θλίψη, και τα συνδέουν αυτά με το θέμα της Βασιλείας του Λόγου του Θεού.
ΚΑΘΕ Μάρτιο ή Απρίλιο πάνω από το ένα τέταρτο των κατοίκων της γης γιορτάζει το Πάσχα, που ονομάζεται η «γιορτή της Αναστάσεως του Χριστού». Επομένως, αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια που γιορτάζουν την ανάσταση του Χριστού την Κυριακή του Πάσχα στην πραγματικότητα εκφράζουν την ελπίδα τους ότι τελικά θα αναστηθούν από τους νεκρούς. Και όμως, είναι παράξενο που οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν πιστεύουν ότι η ζωή μετά θάνατο εξαρτάται από την ανάσταση, αλλά, μάλλον, από την επιβίωση της «αθάνατης ψυχής» τους.
Εκατοντάδες εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι που δεν γιορτάζουν το Πάσχα, πιστεύουν επίσης ότι η ελπίδα τους για ζωή μετά θάνατο εξαρτάται, όχι από την ανάσταση, αλλά από την επιβίωση της «ψυχής» τους. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, τόσο μέσα όσο κι έξω από το λεγόμενο Χριστιανικό κόσμο, πιστεύουν προφανώς ότι πρέπει να υπάρχει κάτι μετά τη σύντομη ζωή τους πάνω στη γη. Θα απογοητεύονταν αν σκέφτονταν ότι ο άνθρωπος ζει και πεθαίνει σαν το ζώο. Η επιθυμία τους για μελλοντική ζωή είναι πολύ φυσική. Ίσως να συμμερίζεστε αυτή την επιθυμία. Αλλά πώς είναι δυνατή η ζωή μετά θάνατο;
Ζωή Μετά Θάνατο—Πώς;
Τα «ιερά βιβλία» διαφόρων θρησκειών στις περισσότερες περιπτώσεις προσφέρουν δύο λύσεις σ’ αυτό το πρόβλημα. Μερικά απ’ αυτά τα βιβλία μιλούν για αυτόματη επιβίωση της «ψυχής», ή του «πνεύματος», ενός πεθαμένου ατόμου. Από τ’ άλλο μέρος, η Βίβλος διδάσκει ότι οι νεκροί ξαναφέρνονται σε ζωή μέσω αναστάσεως.—Εβραίους 11:17-19· Λουκάς 20:37, 38· Ιωάννης 5:28, 29· 11:24.
Το ότι θρησκείες της Ανατολής διδάσκουν την αυτόματη επιβίωση της «ψυχής», ή του «πνεύματος», δεν είναι εκπληκτικό, γιατί η αξιόπιστη ιστορία δείχνει ότι αυτή η πίστη έχει Ανατολική προέλευση. Οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι πίστευαν σ’ ένα «κάτω κόσμο» που τον κατοικούσαν οι ψυχές των νεκρών στους οποίους βασίλευε ο θεός Νεργκάλ και η θεά Ερές- κιγκάλ. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι επίσης πίστευαν στην αθανασία της ψυχής, και είχαν τον δικό τους «κάτω κόσμο». Λάτρευαν τον Όσιρι σαν «θεό των νεκρών». Σαν τους Αιγυπτίους, οι αρχαίοι Πέρσες πίστευαν σ’ ένα «ζύγισμα των ψυχών» μετά θάνατο. Πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι υιοθέτησαν αυτή την Ανατολική ιδέα για την αθανασία της ψυχής, την οποία τελικά διατύπωσε ο Πλάτων τον τέταρτα αιώνα π.Χ.
Εκείνο που είναι εκπληκτικό είναι ότι ο Ιουδαϊσμός και οι θρησκείες του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου υιοθέτησαν την ιδέα ότι η μελλοντική ζωή εξαρτάται από το να έχει κανείς αθάνατη ψυχή. Αυτό σαφώς δεν είναι Βιβλική διδασκαλία, όπως αποκαλύπτει η Συνοπτική Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (1980): «Η Βίβλος δεν περιέχει διδασκαλία για την αθανασία της ψυχής, ούτε βγαίνει αυτό σαφώς από τα πρώτα [Ιουδαϊκά] ραββινικά συγγράμματα. . . . Τελικά η δοξασία ότι κάποιο μέρος της ανθρώπινης προσωπικότητας είναι αιώνιο και ακατάστρεπτο έγινε μέρος του ραββινικού συμβόλου πίστεως και έγινε δεκτό σχεδόν παγκόσμια στον μετέπειτα Ιουδαϊσμό.»
Οι θεολόγοι του Χριστιανικού κόσμου ακολούθησαν το παράδειγμα των Ιουδαίων ραββίνων υιοθετώντας τη Βαβυλωνιακή, Αιγυπτιακή, Περσική και Ελληνική αντίληψη ότι ο άνθρωπος κατέχει αθάνατη ψυχή. Επειδή, όμως, οι εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου ισχυρίζονται ότι δέχονται τη Βίβλο, βρέθηκαν σε δίλημμα υιοθετώντας αυτή τη μη Χριστιανική διδασκαλία. Το δίλημμα είναι το εξής: Πώς μπορούν οι εκκλησίες να παραδέχονται τη Βιβλική διδασκαλία για την ανάσταση και, συγχρόνως, να διδάσκουν ότι ένα άτομο επιζεί μετά το θάνατο μέσω μιας αθάνατης ψυχής;
Πώς ξεφεύγουν οι εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου απ’ αυτό το δίλημμα; Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια μάς εξηγεί το πώς, λέγοντας: «Η Τετάρτη Σύνοδος του Λατερανού διδάσκει ότι όλοι οι άνθρωποι, είτε εκλεκτοί είτε καταδικασμένοι στην κόλαση, ‘θα αναστηθούν με τα σώματά τους που φέρνουν τώρα μαζί τους.’ Στη γλώσσα των συμβόλων της πίστεως και των ομολογιών της πίστεως αυτή η επιστροφή στη ζωή ονομάζεται ανάσταση του σώματος.» (Τα πλάγια γράμματα δικά μας) Μ’ άλλα λόγια, εδώ γίνεται ο ισχυρισμός ότι η ανάσταση των νεκρών σημαίνει απλώς ότι η αθάνατη ψυχή περιβάλλεται και πάλι μ’ ένα σάρκινο σώμα. Αλλ’ αυτό δεν είναι εκείνο που διδάσκει η Βίβλος.
Η Αληθινή Ελπίδα της Αναστάσεως
Πολλοί Βιβλικοί λόγιοι παραδέχονται ότι οι διδασκαλίες για έμφυτη αθανασία και «ανάσταση του σώματος» δεν διδάσκονται στην Αγία Γραφή. Ο Ζωρζ Οζού, Γάλλος Καθολικός καθηγητής των Αγίων Γραφών γράφει: «Η αντίληψη για μια ‘ψυχή’, με το νόημα μιας καθαρά πνευματικής, άυλης πραγματικότητας, χωριστής από το ‘σώμα’, . . . δεν υπάρχει στην Αγία Γραφή.» «Η Καινή Διαθήκη ποτέ δεν μιλάει για ‘ανάσταση της σάρκας’ αλλά για ‘ανάσταση των νεκρών’.»
Επίσης ο Γάλλος Προτεστάντης καθηγητής Όσκαρ Κούλλμαν στο βιβλίο του Αθανασία της Ψυχής ή Ανάσταση των Νεκρών;, γράφει: «Υπάρχει ριζική διαφορά ανάμεσα στη Χριστιανική προσδοκία της αναστάσεως των νεκρών και στην Ελληνική πίστη στην αθανασία της ψυχής. . . . Μολονότι η Χριστιανοσύνη καθιέρωσε αργότερα ένα κρίκο ανάμεσα σ’ αυτές τις δυο δοξασίες, και σήμερα ο μέσος Χριστιανός τις συγχέει εντελώς, δεν βλέπω το λόγο για ν’ αποκρύψω αυτό που εγώ ή η πλειονότητα των λογίων θεωρούν σαν αλήθεια .. . . η ζωή και η σκέψη της Καινής Διαθήκης κυριαρχούνται ολοκληρωτικά από την πίστη στην ανάσταση. . . . ολόκληρος ο άνθρωπος που είναι πραγματικά νεκρός, ξαναφέρνεται σε ζωή με μια νέα δημιουργική πράξη του Θεού.»—(Μεταφρασμένο από την αρχική Γαλλική έκδοση)
Ναι, η αληθινή Βιβλική ελπίδα για μια μελλοντική ζωή βασίζεται στην ανάσταση, ή στην ‘έγερση και πάλι από τους νεκρούς’, όχι στην αυτόματη επιβίωση μιας αθάνατης ψυχής. Η Αγία Γραφή δηλώνει πολύ καθαρά: «Μέλλει να γείνη ανάστασις νεκρών, δικαίων τε και αδίκων.» (Πράξεις 24:15) Πώς ακριβώς δημιουργήθηκε τόσο μεγάλη θρησκευτική σύγχυση για τη ζωή μετά θάνατο θα εξετασθεί στο επόμενο άρθρο.
[Εικόνα στη σελίδα 15]
Η εικόνα της ψυχής που αιωρείται πάνω από ένα πτώμα δείχνει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ψυχή επιζούσε από το θάνατο