Ανάσταση του Σώματος ή Όλου του Ατόμου;
ΠΟΛΛΟΙ γνωρίζουν τις υποσχέσεις της Αγίας Γραφής για την ανάσταση των νεκρών. Και αν αυτό σημαίνει ότι θα ξανασμίξουν και πάλι πρόσωπα αγαπημένα κάτω από ευτυχισμένες συνθήκες, παραδέχονται ότι αυτό ασφαλώς θα ήταν υπέροχο. Αλλά η ιδέα ότι η ανάσταση περιλαμβάνει την έγερση του ίδιου του σώματος, με τα ίδια τα άτομα των χημικών στοιχείων που είχε πριν από το θάνατο, κάνει μερικούς ειλικρινείς ανθρώπους να αμφιβάλλουν για το ζήτημα.
Η φράση «Πιστεύω στην . . . ανάσταση του σώματος» είναι μέρος του λεγόμενου Αποστολικού Πιστεύω, που όπως λέγεται αποτελεί τον κοινό δεσμό «των Ορθοδόξων, των Ρωμαιο-Καθολικών, και των Ευαγγελικών λεγομένων Χριστιανών.» Με άλλα λόγια, οι περισσότερες Καθολικές, Ορθόδοξες και Προτεσταντικές εκκλησίες διδάσκουν ότι στην Ημέρα Κρίσεως τα σώματα όλων των ανθρώπων θα αναστηθούν από τη γη ή τη θάλασσα και θα ενωθούν και πάλι με τις «ψυχές» τους για να μετάσχουν είτε στην ουράνια μακαριότητα είτε στα βάσανα της κολάσεως.
Το Πιστεύω του Αθανασίου, το οποίο εγκρίνουν οι περισσότερες από τις εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου, αναφέρει:
«[Ο Χριστός] θέλει κρίνει ζώντες και νεκρούς. Όταν έρθει θα αναστήσει όλους τους ανθρώπους με τα σώματά τους, και εκείνοι θα λογοδοτήσουν για τα έργα τους. Και αυτοί που θα έχουν πράξει το καλό θα αποκτήσουν αιώνια ζωή, κι εκείνοι που έχουν πράξει το κακό θα απέλθουν στο αιώνιο πυρ.»
Παράξενη Φαντασία
Αυτό το πιστεύω δίνει έδαφος για κάποια παράξενη φαντασία. Αναφέρουμε τα εξής από μια Καθολική έκδοση (Άουρ Σάνταϋ Βίζιτορ):
«Στο θάνατο, η ψυχή ξεχωρίζεται από το σώμα. Κρίνεται και αμείβεται με ουράνια ζωή ή καταδικάζεται στο καθαρτήριο ή στην κόλαση. Εν τω μεταξύ το σώμα αρχίζει να αποσυντίθεται, και να επιστρέφει στη γη από την οποία πάρθηκε . . .. Μερικές φορές χάνονται ζωές στη θάλασσα και συνεχώς αποσυντίθενται στα βαθιά νερά. Όμως για τον Θεό όλα είναι δυνατά, και ασφαλώς είναι πολύ εύκολο γι’ αυτόν να συγκεντρώσει μαζί τα στοιχεία είτε αυτά είναι χώμα είτε στάχτες ή βρίσκονται στα βάθη των ωκεανών.» Οι άνθρωποι φέρνουν στο μυαλό τους εικόνες από άτομα χημικών στοιχείων που πετάνε έξω από τη γη, και τη θάλασσα, και μάλιστα έξω από άλλους ζωντανούς οργανισμούς, για να ανασυνθέσουν τα αρχικά σώματα ατόμων που έζησαν στο παρελθόν.
Για να δικαιολογήσουν αυτή την παράξενη δοξασία, λένε ότι επειδή το σώμα είναι το όργανο με το οποίο οι πονηροί αμάρτησαν ή οι δίκαιοι απέδειξαν την αρετή τους, είναι λογικό ότι το σώμα πρέπει να ενωθεί με την ψυχή για να λάβει την κατάλληλη αμοιβή ή τιμωρία. Η ίδια Καθολική έκδοση αναφέρει πάρα κάτω:
«Είναι αλήθεια ότι η ψυχή μπορεί να αποκτήσει μεγάλη ευτυχία από μόνη της στον Ουρανό. Ωστόσο, το σώμα, το οποίο είναι το ταίρι της στον αγώνα της γήινης πάλης της, έχει αναμφισβήτητα το δικαίωμα για αιώνια ευτυχία, ή πρέπει να τιμωρηθεί αιώνια, αν αυτό το αξίζει. Αλλά πρέπει βέβαια ν’ αναστηθεί πάλι.
«Ωστόσο, με την ανάσταση του σώματος των δικαίων με όλη τη δόξα τους, την ομορφιά, το δέος και τη λάμψη τους, υπάρχει και η φρικτή και διαβολική ασχήμια της αναστάσεως των καταδικασμένων. Είναι φρικιαστικό, τρομακτικό, αποκρουστικό και απαίσιο να βλέπει κανείς τα αναστημένα σώματα των πονηρών. Και θα αναστηθούν μόνο και μόνο για να ενωθούν με τις ψυχές που είναι ήδη καταδικασμένες για αιώνια κόλαση.» Τι μακάβρια εικόνα!
Ένα Θεολογικό Δίλημμα
Δεν είναι ν’ απορεί λοιπόν κανείς που Καθολικά βιβλία, όπως το Γαλλικό σύγγραμμα Απολογητική, χαρακτηρίζουν την «ανάσταση του σώματος» ένα «μυστήριο.» Αλλά γιατί είναι αναγκασμένες οι Καθολικές, οι Ορθόδοξες και οι Προτεσταντικές εκκλησίες να διδάσκουν τέτοια «μυστήρια»; Η απάντηση είναι πως είναι υποχρεωμένες να διδάσκουν την «ανάσταση του σώματος» για να βγουν από ένα δύσκολο δίλημμα.
Το πρόβλημά τους μπορεί να συνοψισθεί ως εξής: Η λέξη «ανάσταση» εννοεί «μια έγερση από τους νεκρούς, ή επάνοδο στη ζωή.» Λογικά, λοιπόν, δεν μπορεί να υπάρξει ανάσταση αν δεν είναι κάποιος πράγματι νεκρός. Τώρα, οι κύριες εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου διδάσκουν όλες τη διδασκαλία για την αθανασία της ψυχής. Διδάσκουν ότι όταν πεθαίνει κάποιος δεν είναι στην πραγματικότητα νεκρός. Η «ψυχή» του εξακολουθεί να ζει. Επομένως, αφού ζει δεν μπορεί ‘να επανέλθει στη ζωή’ ή ν’ αναστηθεί. Το δίλημμα για τους θεολόγους του Χριστιανικού κόσμου ήταν να συμβιβάσουν την ανάσταση (την έγερση από τους νεκρούς) με τη σύμφυτη αθανασία.
Έλυσαν το πρόβλημα επινοώντας το δόγμα της «αναστάσεως του σώματος,» που το χαρακτήρισαν σαν μυστήριο, γιατί, όσο φαντασία και νάχει κανείς, πώς να εξηγήσουν ότι θα μπορούσε να ονομαστεί ανάσταση από τους νεκρούς το τύλιγμα μιας ζωντανής ψυχής από ένα σάρκινο σώμα;
Επί πλέον, η «ανάσταση του σώματος,» όπως διδάσκεται από μερικές εκκλησίες, σημαίνει την ανασύνθεση του ίδιου του σώματος που είχε το άτομο πριν πεθάνει. Αλλά πώς μπορούν τα στοιχεία που, μέσω της αποσυνθέσεως και της ανακυκλώσεως, έχουν ήδη γίνει μέρος του σώματος αρκετών ανθρώπων, να ξαναπάνε πίσω σ’ όλα τα άτομα αυτά όταν θ’ αναστηθούν; Πρόκειται για ένα άλλο μυστήριο!
Τελικά, ποιος ο σκοπός να περιοριστεί ένα πνευματικό πλάσμα σ’ ένα σαρκικό σώμα, που χρειάζεται ύπνο, τροφή και ποτό και τόσες πολλές σαρκικές λειτουργίες; Και πόσο καιρό θα μπορούσε να επιζήσει ένα σώμα στο «αιώνιο πυρ» της «κολάσεως,» που αποτελεί μέρος του προγράμματος της Ημέρας Κρίσεως του Χριστιανικού κόσμου;
Επειδή όλα αυτά τα «μυστήρια» συνδέονται με το Καθολικό, Ορθόδοξο και Προτεσταντικό δόγμα περί «αθανασίας της ψυχής» και «αναστάσεως του σώματος,» δεν μας εκπλήσσει που πολλοί άνθρωποι σήμερα αμφισβητούν την όλη άποψη της αναστάσεως. Ωστόσο, επειδή οι εκκλησίες που διδάσκουν αυτά τα δόγματα ισχυρίζονται επίσης ότι ακολουθούν τη Βίβλο, ας δούμε τώρα τι λένε Βιβλικοί λόγιοι και η ίδια η Βίβλος για το ζήτημα αυτό.
Ανάσταση Όλου του Ατόμου
Όλο και περισσότεροι λόγιοι παραδέχονται ότι δεν υπάρχει καμιά σταθερή Βιβλική βάση για τη δυιστική θεωρία ψυχής /σώματος. Εδώ υπάρχουν μερικές αντιπροσωπευτικές παραπομπές:
«Η ιδέα της αθανασίας είναι προϊόν Ελληνικής σκέψεως; ενώ η ελπίδα για μια ανάσταση ανήκει στην Ιουδαϊκή σκέψη.»—Ντιξιοννέρ Ενσυκλοπαιντίκ ντε λα Μπίμπλ (1935, Προτεσταντικό).
«Η ψυχή στην Π[αλαιά] Δ[ιαθήκη] δεν εννοεί ένα μέρος του ανθρώπου, αλλά όλο τον άνθρωπο, τον άνθρωπο σαν ζωντανή ύπαρξη.»—Νιου Κάθολικ Ενσαϊκλοπήντια (1967).
«Η Γραφή δεν αναφέρει καμιά δοξασία περί αθανασίας της ψυχής.»—Δε Κονσάις Τζιούις Ενσαϊκλοπήντια (1980) .
«Η Κ[αινή] Δ[ιαθήκη] δεν αναφέρεται στην πραγματικότητα στην ‘ανάσταση του σώματος’ ή ‘στην ανάσταση της σάρκας’ αλλά μόνο στην ‘ανάσταση των νεκρών’ ή ‘στην ανάσταση από τους νεκρούς.’ Τα υποκείμενα της αναστάσεως είναι ολόκληρα τα άτομα.»—Νιου Ιντερνάσιοναλ Ντιξιόναρυ οφ Νιου Τέσταμεντ Θεόλοτζυ (1978).
Η Βίβλος αντί να διδάσκει την «ανάσταση του σώματος,» αναφέρει, και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά το πιστεύουν, ότι όταν πεθαίνει η ψυχή είναι πράγματι νεκρή, και ότι η θεία τιμωρία για την εκούσια αμαρτία είναι θάνατος, όχι αιώνια βάσανα, και ότι ο Θεός παρέχει στους μετανοημένους ανθρώπους την ελπίδα μιας πραγματικής αναστάσεως ή «εγέρσεως από τους νεκρούς.» (Ιεζεκιήλ 18:4· Ρωμαίους 6:23· Ιωάννης 5:28, 29· Πράξεις 17:30, 31, ΜΝΚ) Αυτό σημαίνει την ανάσταση της ψυχής ή όλου του ατόμου. Όπως ο Θεός δίνει σε κάθε σπόρο «το σώμα που έχει εκλέξει,» το ίδιο θα κάνει όταν αναστήσει τα άτομα. (1 Κορινθίους 15:35-40) Η βάση γι’ αυτή την ελπίδα και μάλιστα της ίδιας της Χριστιανοσύνης, είναι ο θάνατος και η ανάσταση του Χριστού.
Αυτή η ελπίδα δίνει πραγματικό σκοπό στη ζωή. Δείχνει πως υπάρχει ένα μεγαλειώδες μέλλον για εκείνους που υπηρετούν τον Θεό τώρα. Η προσδοκία να επανέλθουν και πάλι στη ζωή μαζί μας τα αγαπημένα μας πρόσωπα που χάθηκαν στο θάνατο δεν είναι ένα μάταιο όνειρο. Και αυτή η σταθερή πεποίθηση ότι ο Ιεχωβά Θεός θα αναστήσει πράγματι τους νεκρούς είναι εκείνη που ενίσχυσε τους Μάρτυρες του Ιεχωβά να διακρατήσουν την ακεραιότητά τους στον Θεό ακόμη και όταν απειλήθηκαν με θάνατο από κυβερνήτες που προσπάθησαν να τους αναγκάσουν να παραβούν το νόμο του Θεού.
Ο Απόστολος Παύλος έγραψε: «Αν οι νεκροί δεν ανασταίνονται, ας φάγωμεν και ας πίωμεν, διότι αύριον αποθνήσκομεν.» (1 Κορινθίους 15:32) Φυσικά, ο Παύλος πίστευε στην ανάσταση. (Πράξεις 24:15) Επειδή πολλοί άνθρωποι σήμερα δεν έχουν αυτή την αληθινή ελπίδα για την ανάσταση υιοθετούν την άσκοπη φιλοσοφία της ζωής για την οποία έκανε νύξη ο Παύλος. Είτε συμβαίνει αυτό μ’ εσάς είτε όχι, σας προσκαλούμε να εξετάσετε τις αποδείξεις για την αληθινή ελπίδα της Αγίας Γραφής για την ανάσταση. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά με χαρά θα σας βοηθήσουν σ’ αυτό. Αυτή η γνώση μπορεί ν’ αλλάξει όλη την άποψη σας για τη ζωή.