Επίσκοποι—Κύριοι ή Δούλοι;

Ο ΤΟΜΑΣ ΓΟΥΛΣΥ γεννήθηκε στο Ίψγουιτς της Αγγλίας το 1475. Έγινε ιερέας το 1498 και απέκτησε την εύνοια του Βασιλιά Ερρίκου Η΄. Η άνοδός του ήταν γρήγορη. Διορίστηκε επίσκοπος στο Λίνκολν το 1514, αρχιεπίσκοπος του Γιορκ μετά από λίγους μήνες, καρδινάλιος το 1515, και παπικός λεγάτος μετά από τρία ακριβώς χρόνια. Επιπλέον, ο βασιλιάς τον έκανε λόρδο καγκελάριο. Έτσι ουσιαστικά κυβέρνησε την Αγγλία από το 1515 ως το 1529. Ο Καρδινάλιος Γούλσυ είναι ένας από τους πολλούς κληρικούς που άσκησαν εξουσία τόσο σαν κοσμικοί όσο και σαν πνευματικοί «κύριοι».

Τον πρώτο αιώνα μ.Χ., υπηρέτησε κάποιος «επίσκοπος» διαφορετικού είδους. Λεγόταν Τιμόθεος, ήταν γιος ενός Έλληνα, αν και η μητέρα του Ευνίκη και η γιαγιά του Λωίδα ήταν Ιουδαίες. Τον μεγάλωσαν με αγάπη στο δρόμο της Χριστιανοσύνης. Γύρω στο 50 μ.Χ., ενόσω ήταν ακόμη νεαρός, ο Τιμόθεος άρπαξε την ευκαιρία να ενωθεί μαζί με τον απόστολο Παύλο σαν ιεραπόστολος. Μετά από χρόνια εκπαίδευσης, έγινε Χριστιανός επίσκοπος και αγαπήθηκε πολύ εξαιτίας της ανιδιοτελούς αφοσίωσής του. Ο Παύλος έγραψε: «Ως τέκνον μετά του πατρός εδούλευσε μετ’ εμού εις το ευαγγέλιον».—Φιλιππησίους 2:22.

Ο Τόμας ο κύριος, ο Τιμόθεος ο δούλος—ποιος έθεσε το σωστό παράδειγμα για τους αληθινούς Χριστιανούς «επισκόπους»;

Το Υπόδειγμα του Χριστιανού Επισκόπου

Ο Ιδρυτής και η μόνη Κεφαλή της αληθινής Χριστιανοσύνης, ο Ιησούς Χριστός, έθεσε το βασικό υπόδειγμα για τους επισκόπους, όταν είπε: «Εξεύρετε ότι οι άρχοντες των εθνών κατακυριεύουσιν αυτά και οι μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αυτά. Ούτως όμως δεν θέλει είσθαι εν υμίν. . . . Όστις θέλει να ήναι πρώτος εν υμίν, ας ήναι δούλος υμών· καθώς ο Υιός του ανθρώπου δεν ήλθε διά να υπηρετηθή, αλλά διά να υπηρετήση και να δώση την ζωήν αυτού λύτρον αντί πολλών».—Ματθαίος 20:25-28· τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Ο Πέτρος, ένας από τους πρώτους Χριστιανούς επισκόπους, επιβεβαίωσε το παραπάνω παράδειγμα με το να δώσει την εξής προσταγή σε Χριστιανούς πρεσβυτέρους: «Ποιμάνατε το μεταξύ σας ποίμνιον του Θεού, επισκοπούντες μη αναγκαστικώς αλλ’ εκουσίως, μηδέ αισχροκερδώς αλλά προθύμως, μηδέ ως κατακυριεύοντες την κληρονομίαν του Θεού, αλλά τύποι γινόμενοι του ποιμνίου». (1 Πέτρου 5:2, 3) Ο Πέτρος έπραττε ό,τι δίδασκε. Όταν επισκέφθηκε τον Κορνήλιο, τον πρώτο Εθνικό που έγινε Χριστιανός, ο Κορνήλιος «έπεσεν εις τους πόδας αυτού και προσεκύνησεν. Αλλ’ ο Πέτρος εσήκωσεν αυτόν, λέγων· Σηκώθητι· και εγώ αυτός άνθρωπος είμαι».—Πράξεις 10:25, 26.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στους «πρεσβυτέρους» ο Πέτρος έγραψε τα λόγια που αναγράφονται στο εδάφιο 1 Πέτρου 5:1. Στον λεγόμενο Χριστιανικό κόσμο οι «επίσκοποι» θεωρούνται ανώτεροι από τους «ιερείς». Αλλά όταν ο απόστολος Παύλος «πέμψας . . . εις Έφεσον, προσεκάλεσε τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας», τους είπε μεταξύ άλλων: «Προσέχετε λοιπόν εις εαυτούς και εις όλον το ποίμνιον, εις το οποίον το Πνεύμα το Άγιον σας έθεσεν επισκόπους». (Πράξεις 20:17, 28) Επομένως, οι πρεσβύτεροι και οι επίσκοποι κατείχαν την ίδια θέση στους Βιβλικούς χρόνους. Ο όρος «πρεσβύτερος» τονίζει την πείρα και την πνευματική ωριμότητα που χρειάζεται να έχουν όσοι δέχονται αυτή την ευθύνη, ενώ ο όρος «επίσκοπος» περιγράφει το είδος της εργασίας των ατόμων αυτών καθώς επιβλέπουν και φροντίζουν για τα μέλη της εκκλησίας.

Αλλά μήπως στους Βιβλικούς χρόνους ένας άνθρωπος δέσποζε σαν «επίσκοπος» ή «πρεσβύτερος» πάνω σε μια εκκλησία; Όχι σύμφωνα μ’ αυτά που λέει η Βίβλος στα εδάφια Τίτον 1:5, 7. Εκεί ειπώθηκε στον Τίτο «να καταστήσης εν πάση πόλει πρεσβυτέρους». Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ αποδίδει ως εξής το εδάφιο αυτό, «και να διορίσεις σε κάθε πόλη πρεσβυτέρους» με μια υποσημείωση που λέει: «Στις πρώτες μέρες κάθε Χριστιανική κοινότητα κυβερνιόταν από ένα σώμα πρεσβυτέρων».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Και στον Τιμόθεο δόθηκε η αποστολή να διορίζει πρεσβυτέρους σε πολλές εκκλησίες. Ο Παύλος τού έγραψε, σύμφωνα με τη Μετάφραση του Βασιλέως Ιακώβου: «Εάν τις ορέγηται επισκοπήν, καλόν έργον επιθυμεί». (1 Τιμόθεον 3:1) Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ το αποδίδει αυτό ως εξής: «Το να θέλει κάποιος να είναι προεδρεύων πρεσβύτερος είναι σαν να θέλει να κάνει ένα ευγενές έργο». Και προσθέτει σε μια υποσημείωση: «Η λέξη ‘επίσκοπος’» που χρησιμοποίησε εδώ ο Παύλος, «δεν έχει ακόμη αποκτήσει την έννοια με την οποία χρησιμοποιείται σήμερα η λέξη». (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Γι’ αυτό, οι Καθολικοί λόγιοι παραδέχονται ότι οι επίσκοποι του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου που κάνουν τους κυρίους δεν είναι οι ίδιοι με τους ταπεινούς επισκόπους των πρώτων Χριστιανών. Όπως αναφέρει Το Νέο Λεξικό της Βίβλου: «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη στην Καινή Διαθήκη για κυβέρνηση από έναν και μόνο επίσκοπο». Ο Έλμερ Τ. Μέρριλ, αναφέρει παρόμοια στο βιβλίο του Πραγματείες Πάνω στην Πρώτη Χριστιανική Ιστορία: «Για τα πρώτα 100 χρόνια . . . ο επίσκοπος ήταν το πολύ ο μετριόφρονας εισηγητής ενός συλλόγου [οργανωμένου σώματος] συμπρεσβυτέρων».

Οι Επίσκοποι του Λεγόμενου Χριστιανικού Κόσμου—Έχουν τα Γραφικά Προσόντα;

Όταν ο απόστολος Παύλος έγραψε στον Τίτο, είπε ότι ένας επίσκοπος πρέπει να είναι «ανέγκλητος [απαλλαγμένος από κατηγορία, ΜΝΚ]». (Τίτον 1:6) Ήταν ο Καρδινάλιος Γούλσυ «απαλλαγμένος από κατηγορία»; Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα λέει ότι ήταν «ακόλαστος—είχε έναν παράνομο γιο και μια κόρη». Και όχι αυτός μόνο. Στο πέρασμα των αιώνων, αναρίθμητοι ιερείς και επίσκοποι υπήρξαν το ίδιο αξιόμεμπτοι. Όπως λέει το βιβλίο Ο Αιώνας της Πίστης: «Τον ένατο αιώνα η αγνότητα του κλήρου ακόμη και η αγαμία είχαν γίνει μια παρωδία». Ένας από τους πάπες του 11ου αιώνα, ο Γρηγόριος Ζ΄, ομολόγησε: «Ελάχιστους μόνο επισκόπους μπορώ να βρω των οποίων ο διορισμός και η ζωή να συμφωνεί με τους νόμους της Εκκλησίας ή να κυβερνούν το λαό του Θεού με αγάπη και όχι με κοσμική φιλοδοξία».

Ο Παύλος έγραψε περαιτέρω ότι ένας Χριστιανός πρεσβύτερος πρέπει να είναι «αφιλάργυρος». (1 Τιμόθεον 3:3) Ωστόσο, σχετικά με τον Γούλσυ, η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα λέει: «Ήταν κοσμικός, άπληστος για πλούτη» και «χρησιμοποίησε την τεράστια κοσμική και εκκλησιαστική του δύναμη για να συσσωρεύσει πλούτο ο οποίος ήταν ο δεύτερος σε αξία μετά τον πλούτο του Βασιλιά». Είχε δυο παλάτια, και το ένα από αυτά, το Γιορκ Πλέης, ήταν τόσο πολυτελές που ο Ερρίκος Η΄, όταν το επιθεώρησε, «ερεθίστηκε από τον πλούτο που βρήκε» και το πήρε.

Παρόμοια και σήμερα, οι εκκλησιαστικοί κληρικοί έχουν χρησιμοποιήσει τα χρήματα που παίρνουν από εκκλησιαστικούς φόρους, συνεισφορές, και άλλα έσοδα από κινητή και ακίνητη περιουσία για να πλουτίσουν. (Αποκάλυψις 18:7) Για παράδειγμα, ένας επίσκοπος στη Νότια Αφρική, ηγέτης μιας από τις χιλιάδες Αφρικανικές αιρέσεις, πριν λίγο καιρό αγόρασε ένα καινούργιο αυτοκίνητο Μπουίκ που κόστιζε 37.000 Ραντ.a Και αυτό έγινε παρά το γεγονός ότι είχε ήδη τέσσερα πολυτελή αυτοκίνητα στη διάθεσή του. Όταν ρωτήθηκε, τι το εσφαλμένο υπήρχε σε ένα από τα αυτοκίνητα που είχε, κάποιος εκκλησιαστικός επίσημος εξήγησε: «Είναι καλό αυτοκίνητο, αλλά ο επίσκοπος χρειάζεται τον παραπάνω χώρο που διαθέτει η μεγάλη Μπουίκ».

Πόσο πρόσκαιρα μπορούν να είναι αυτά τα υλικά αποκτήματα! Επειδή ο Τόμας Γούλσυ δεν τακτοποίησε τη διάλυση του γάμου που ήθελε ο Ερρίκος ο Η΄, έπεσε στη δυσμένειά του το 1529. Σύμφωνα με την ιστορία, τότε «συνταξιοδοτήθηκε με δυσμένεια στην επισκοπή του στη Γιορκ, την οποία δεν είχε ποτέ επισκεφθεί»—μέσα σε 15 χρόνια! (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Ωστόσο, ο Γούλσυ δεν είχε χάσει μόνο το παιχνίδι στην πολιτική. Είχε πραγματικά παραμελήσει να ακολουθήσει ‘τον καλό ποιμένα [τον Ιησού, ο οποίος] βάζει την ψυχή του υπέρ των προβάτων’.—Ιωάννης 10:11.

Σε αντίθεση, ο Τιμόθεος δεν αναμίχθηκε στην πολιτική. Έτσι ‘δεν αποτέλεσε μέρος του κόσμου’. (Ιωάννης 15:19) Αντί να κατεξουσιάζει τους άλλους, έγινε τέτοιος αφοσιωμένος δούλος στους συγχριστιανούς του ώστε ο Παύλος μπορούσε να γράψει: «Δεν έχω ουδένα ισόψυχον, όστις να μεριμνήση γνησίως περί της καταστάσεώς σας».—Φιλιππησίους 2:20.

Πόσο ευγνώμονες μπορούμε να είμαστε που σήμερα ο Ιεχωβά έχει παρόμοια εγείρει χιλιάδες πιστούς επισκόπους οι οποίοι ‘φροντίζουν γνήσια’ για το ποίμνιο του Θεού. Σχεδόν όλοι οι επίσκοποι στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι άντρες με λιγοστούς οικονομικούς πόρους. Οι περισσότεροι συντηρούν τις οικογένειές τους έχοντας κοσμική απασχόληση και ανταποκρίνονται στα πνευματικά τους καθήκοντα στο χρόνο που έχουν μετά τη δουλειά τους. Ο περισσότερος απ’ αυτό τον χρόνο δαπανιέται για την προετοιμασία και την παρακολούθηση πέντε συναθροίσεων την εβδομάδα· παίρνουν την ηγεσία στο κήρυγμα από σπίτι σε σπίτι· διεξάγουν Γραφικές μελέτες με ενδιαφερόμενα άτομα· επισκέπτονται ασθενείς, ηλικιωμένους και πνευματικά αδύναμους· και φροντίζουν για τις δικές τους οικογένειες. Οι πρεσβύτεροι αυτοί είναι πολύ απασχολημένοι άντρες, αφιερωμένοι «δούλοι», οι οποίοι δεν πληρώνονται γι’ αυτές τις υπηρεσίες. Αντίθετα, από προσωπικά τους χρήματα συμβάλλουν στα έξοδα που απαιτούνται για να συντηρηθεί η τοπική Αίθουσα Βασιλείας. Δεν φοράνε κανένα ιδιαίτερο ένδυμα, ούτε έχουν ειδικούς τίτλους και ξεχωρίζουν μόνο από τη γνώση που έχουν για τη Βίβλο, από τη Χριστιανική τους ωριμότητα και από το ζήλο τους στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Οι άντρες αυτοί αξίζουν βαθύ σεβασμό και ολοκάρδια συνεργασία καθώς ποιμαίνουν το ποίμνιο και αποδεικνύουν με την ταπεινή τους, αφοσιωμένη υπηρεσία ότι είναι δούλοι—όχι κύριοι!

[Υποσημειώσεις]