Ζωή Μετά το Θάνατο—Τα Αναπάντητα Ερωτήματα
«ΕΑΝ αποθάνη ο άνθρωπος, θέλει αναζήσει;» (Ιώβ 14:14) Γύρω απ’ αυτό το ερώτημα, που έθεσε πριν από αιώνες ο πατριάρχης Ιώβ, έχουν κάνει στοχασμούς άνθρωποι σε κάθε κοινωνία και σε διάφορες εποχές, και οι προτεινόμενες απαντήσεις είναι άφθονες.
Οι αρχαίοι Έλληνες υποστήριζαν ότι οι ψυχές των νεκρών εξακολουθούσαν να ζουν. Αυτές οι ψυχές μεταφέρονταν διαμέσου του ποταμού Στυγός σ’ ένα απέραντο βασίλειο στο εσωτερικό της γης, στο λεγόμενο κάτω κόσμο. Εκεί διάφοροι κριτές έκριναν τις ψυχές και είτε τις καταδίκαζαν σε βασανισμό σε μια φυλακή με ψηλά τείχη είτε τους χάριζαν την ευδαιμονία στα Ηλύσια πεδία. Άλλοι αρχαίοι λαοί πίστευαν ότι οι ψυχές γίνονταν άστρα ή κομήτες. Άλλοι ακόμη υποστήριζαν ότι οι ψυχές εξέπεμπαν φως και πήγαιναν στο φεγγάρι· κάθε μήνα, όταν γινόταν πανσέληνος, μεταφέρονταν στον ήλιο.
Σήμερα, εξακολουθούν να αφθονούν διάφορες θεωρίες σχετικά με τη μεταθανάτια ζωή. Οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές πιστεύουν στη μετεμψύχωση. Οι Μουσουλμάνοι διδάσκουν ότι η ψυχή ζει μετά το θάνατο του σώματος και ότι στην τελική κρίση θα πάει είτε στον παράδεισο είτε στην κόλαση. Οι περισσότεροι Προτεστάντες διδάσκονται ότι οι ψυχές εξακολουθούν να ζουν μετά το θάνατο και δοκιμάζουν είτε ουράνια ευδαιμονία είτε βασανισμό στις φλόγες του άδη. Σ’ αυτό το σενάριο ο Καθολικισμός προσθέτει το Λίμπο και το καθαρτήριο.
Σε μερικές χώρες, οι πεποιθήσεις σχετικά με τις υποτιθέμενες ψυχές των νεκρών αποτελούν έναν παράξενο συνδυασμό της τοπικής παράδοσης και της κατ’ όνομα Χριστιανοσύνης. Για παράδειγμα, πολλοί Καθολικοί και Προτεστάντες στη Δυτική Αφρική συνηθίζουν να καλύπτουν τους καθρέφτες όταν πεθαίνει κάποιος, έτσι ώστε κανείς να μην μπορεί να κοιτάξει και να δει το πνεύμα του νεκρού. Σαράντα μέρες μετά το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, η οικογένεια και οι φίλοι του συμποσιάζουν για να γιορτάσουν την ανάληψη της ψυχής του στον ουρανό. Μετά απ’ αυτό, συνήθως την ημέρα των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς, οι συγγενείς επισκέπτονται το νεκροταφείο και ρίχνουν οινοπνευματώδη ποτά πάνω στον τάφο. Μιλάνε μάλιστα στον νεκρό, του ζητάνε διάφορες χάρες και του αναφέρουν τα νέα της οικογένειας.
Είναι φανερό ότι οι θρησκείες του κόσμου δεν συμφωνούν και πολύ μεταξύ τους σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει μετά το θάνατο. Ωστόσο, σχεδόν όλες οι θρησκείες στον κόσμο συμφωνούν σ’ ένα θεμελιώδη ισχυρισμό: στην αθανασία της ανθρώπινης ψυχής. Οι περισσότερες διδασκαλίες σχετικά με τη ζωή μετά το θάνατο είναι απλώς παραλλαγές αυτού του βασικού θέματος.
Παρ’ όλα αυτά, εμφανίζονται αρκετά ερωτήματα που μας βάζουν σε σκέψεις: Από πού ακριβώς προέρχεται η ιδέα ότι η ψυχή είναι αθάνατη; Διδάσκεται αυτή η ιδέα στις Γραφές; Αν ναι, τότε γιατί τη διδάσκουν ακόμη και μη Χριστιανικά δόγματα; Αυτές δεν είναι ερωτήσεις που θα πρέπει να αγνοήσει κανείς. Οποιεσδήποτε κι αν είναι οι θρησκευτικές σας πεποιθήσεις, ο θάνατος είναι ένα γεγονός που πρέπει να αντιμετωπίσετε. Επομένως, αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά άμεσα και εσάς τους ίδιους. Γι’ αυτό, σας προσκαλούμε να ερευνήσετε αυτό το θέμα με ανοιχτό μυαλό.