Σκηνές από την Υποσχεμένη Γη

Χαρείτε! Τα Πιθάρια Πλημμυρίζουν από Λάδι

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ Ιωήλ πρότρεψε τα ‘τέκνα της Σιών να αγαλλιαστούν και να χαρούν στον Ιεχωβά’. Χρησιμοποίησε το ελαιόλαδο για να περιγράψει τη χαρά και την ευημερία τους: «Τα αλώνια θα γεμίσουν από σίτον, τα πιθάρια θα πλημμυρίσουν από οίνον και έλαιον».—Ιωήλ 2:23, 24, ΛΧ.

Αν ζούσατε στον Ισραήλ στους Βιβλικούς χρόνους, θα χαιρόσασταν αν είχατε κοντά στο σπίτι σας ή στα χωράφια σας ένα ελαιόδεντρο σαν και αυτό που φαίνεται παραπάνω.a Θα έκανε τη ζωή σας ευκολότερη, πιο ευχάριστη. Γιατί ήταν το ελαιόδεντρο τόσο σημαντικό;—Παράβαλε Κριταί 9:8, 9.

Κατ’ αρχάς, ρίξτε μια προσεκτική ματιά στο δέντρο σας. Τα ελαιόδεντρα είναι δυνατόν να ζήσουν επί αιώνες, μερικά ζουν επί χίλια χρόνια και πλέον, έτσι αν εξετάσετε το δέντρο θα δείτε πιθανότατα ένα ροζιασμένο, γκριζωπό κορμό. Το δέντρο σας μπορεί να φτάνει τα 6 μέτρα ύψος, αλλά φυσικά δεν είναι τόσο επιβλητικό όσο ο κέδρος ούτε έχει τη χάρη ενός φοίνικα. Τα πάντοτε θαλερά φύλλα του, τα οποία έχουν μια ασημένια γυαλάδα, παρέχουν σκιά όλο το χρόνο. Ωστόσο, δεν θα κρίνατε την αξία του δέντρου σας πρωταρχικά από την εμφάνισή του ή από τη σκιά που κάνει. Σίγουρα όχι.

Ο καρπός είναι αυτός που αξίζει, εκείνες οι χιλιάδες πράσινες ή μαύρες ελιές! Αυτό ήταν που έκανε το ελαιόδεντρο ζωτικό παράγοντα για τη ζωή και τις δραστηριότητες στον Ισραήλ. Το δέντρο γεμίζει από ανοιχτόχρωμα άνθη το Μάιο, τα οποία γίνονται καρποί ελιάς. (Ιώβ 15:33) Καθώς αυτοί ωριμάζουν, αλλάζουν και από κιτρινοπράσινοι μπορεί να γίνουν σκούροι καφέ ή μαύροι.

Το μάζεμα των ελιών που γινόταν τον Οκτώβριο/Νοέμβριο ήταν σκληρή εργασία. Θα χτυπούσατε το δέντρο με ραβδιά ώστε να πέσει ο ώριμος καρπός στα πανιά που ήταν απλωμένα από κάτω. (Δευτερονόμιον 24:20) Θα πλένατε τις ελιές προτού τις επεξεργαστείτε με το να τις μουσκέψετε, για παράδειγμα, στην άρμη για να αφαιρεθεί η φυσιολογικά πικρή γεύση τους. Τι θα κάνατε στη συνέχεια;

Αυτό θα εξαρτιόταν από το πώς θα θέλατε να απολαύσετε την πλούσια συγκομιδή σας ή να ωφεληθείτε από αυτήν. Θα μπορούσατε να φάτε τις ελιές ωμές ή να τις κάνετε ξιδάτες ώστε η οικογένειά σας να έχει μια νόστιμη προμήθεια επί πολλούς μήνες. Οι ελιές αποτελούσαν κύριο μέρος της διατροφής· ένα γεύμα μπορεί να αποτελούνταν από μερικές νόστιμες ελιές μαζί με κριθαρένια ψωμιά.

Πιθανώς, όμως, θα υποβάλλατε τις περισσότερες ελιές στην επεξεργασία που απαιτείται για να πάρετε αυτό το εξαιρετικά χρήσιμο και πολύτιμο αγαθό—το ελαιόλαδο. Θα παίρνατε λάδι διαφόρων διαβαθμίσεων, το οποίο θα μπορούσατε να το χρησιμοποιήσετε με πολλούς τρόπους. Πρώτον, θα μπορούσατε να κοπανίσετε ή να πιέσετε ελαφρά τις ώριμες ελιές σε ένα γουδί ή ακόμα και να τις πατήσετε με τα πόδια. (Μιχαίας 6:15) Με αυτόν τον τρόπο παραγόταν λάδι άριστης ποιότητας, που τώρα ονομάζεται έξτρα παρθένο, το οποίο ήταν κατάλληλο για τις λυχνίες που φώτιζαν τη σκηνή του μαρτυρίου. (Έξοδος 25:37· 27:20, 21) Φανταστείτε πόσο θα επιθυμούσατε να έχετε κάποια ποσότητα από αυτό το εκλεκτό λάδι για να το χρησιμοποιείτε στο μαγείρεμα σε εξαιρετικές περιπτώσεις!

Τις ελιές, ακόμα και αυτές που ήταν κατώτερης ποιότητας, θα μπορούσαν να τις βάλουν σε κάποιο πιεστήριο για να τις εκθλίψουν ώστε να βγάλουν περισσότερο λάδι από τη σάρκα του καρπού, μολονότι αυτό το λάδι θα ήταν χαμηλότερης διαβάθμισης. Περίπου το 50 τοις εκατό της σάρκας του καρπού είναι λάδι. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τρόποι έκθλιψης, αλλά ένας απεικονίζεται εδώ. Ολόκληρες ή μισοκοπανισμένες ελιές τοποθετούνταν σε μια κυλινδρική βάση. Μια μυλόπετρα, την οποία περιέστρεφε κάποιο γαϊδούρι ή ένας άνθρωπος, περνούσε από πάνω τους βγάζοντας έτσι το λάδι, το οποίο έτρεχε και το μάζευαν σε κιούπια.—Ματθαίος 18:6, ΜΝΚ.

Το ελαιόλαδο θα μπορούσε να παρομοιαστεί με υγρό χρυσάφι—ήταν τόσο πολύτιμο και είχε τόσο πολλές χρήσεις. Ένα δέντρο ήταν δυνατόν να παράγει ποσότητα λαδιού ίση με αυτήν που θα χρειαζόταν ετησίως μια πενταμελής ή εξαμελής οικογένεια. Το ελαιόλαδο αποτελούσε βασικό μέρος της διατροφής τους, ήταν εύπεπτο και έδινε άφθονη ενέργεια. (Παράβαλε Ιερεμίας 41:8· Ιεζεκιήλ 16:13). Μπορεί να αρωματίζατε κάποια ποσότητα λαδιού και να το χρησιμοποιούσατε ως καλλυντικό ή να χύνατε λίγο στο κεφάλι ενός καλεσμένου σε ένδειξη φιλοξενίας. (2 Σαμουήλ 12:20, ΜΝΚ· Ψαλμός 45:7· Λουκάς 7:46) Θα μπορούσατε να το χρησιμοποιήσετε ως καταπραϋντικό φάρμακο στις πληγές.—Ησαΐας 1:6, ΜΝΚ· Μάρκος 6:13· Λουκάς 10:34.

Αυτές οι χρήσεις δεν θα ήταν οι μοναδικές αν είχατε μια μεγάλη ποσότητα ελαιόλαδου. Θα μπορούσατε επίσης να το χρησιμοποιείτε για να φωτίζετε το σπίτι σας, ως μέρος μιας προσφοράς στον Θεό ή ως αγαθό για επικερδές εμπόριο. Ναι, στους Βιβλικούς χρόνους η ελιά ήταν εξαιρετικά πολύτιμο δέντρο, γι’ αυτό ο Ιωήλ μπορούσε να το χρησιμοποιήσει κατάλληλα για να περιγράψει την ευημερία και τη χαρά.—Δευτερονόμιον 6:11· Ψαλμός 52:8· Ιερεμίας 11:16· Ματθαίος 25:3-8.

[Υποσημειώσεις]

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.