Όλο και Πληθαίνουν τα Άσχημα Νέα

ΕΧΕΤΕ προσέξει ποτέ ότι οι επικεφαλίδες που αναγγέλλουν άσχημα νέα κεντρίζουν περισσότερο το ενδιαφέρον των αναγνωστών από ό,τι εκείνες που μεταδίδουν καλά νέα; Είτε πρόκειται για κάποια φυσική καταστροφή που γίνεται πρωτοσέλιδο σε εφημερίδα είτε για κάποιο πικάντικο κουτσομπολιό που φαντάζει στο εξώφυλλο ενός γυαλιστερού περιοδικού, φαίνεται ότι τα άσχημα νέα «πουλάνε» περισσότερο από ό,τι τα καλά νέα.

Σήμερα δεν λείπουν τα άσχημα νέα. Αλλά μερικές φορές αναρωτιέται κανείς μήπως οι ρεπόρτερ και οι αρθρογράφοι έχουν εκπαιδευτεί να κυνηγούν και να φέρνουν στο φως τα άσχημα νέα—αποκλείοντας οποιαδήποτε καλά νέα.

Πολυάριθμα στο Διάβα της Ιστορίας

Πράγματι, τα άσχημα νέα υπήρξαν πολυάριθμα στο διάβα των αιώνων, υπερβαίνοντας σε αριθμό τα καλά νέα. Στα χρονικά της ιστορίας, η ζυγαριά γέρνει σε μεγάλο βαθμό προς τα ανθρώπινα παθήματα, την απογοήτευση και την απελπισία, τα οποία αποτελούν την κληρονομιά της ανθρωπότητας.

Ας εξετάσουμε μερικά μόνο παραδείγματα. Το βιβλίο Χρονικό του Κόσμου (Chronicle of the World), το οποίο επινόησε ο Ζακ Λεγκράν, περιέχει μια συλλογή από ιστορίες, η καθεμιά από τις οποίες γράφτηκε για τη συγκεκριμένη περίοδο κατά την οποία έλαβε χώρα το συμβάν αλλά με τον τρόπο που θα την αφηγούνταν ένας σύγχρονος δημοσιογράφος ο οποίος θα κάλυπτε το συμβάν. Από αυτές τις καλά εξακριβωμένες ειδήσεις, μπορούμε να διαμορφώσουμε μια συνολική εικόνα των άσχημων νέων που έχουν διαδοθεί ευρέως και τα οποία έχει ακούσει ο άνθρωπος στη διάρκεια της πολυτάραχης ύπαρξής του εδώ στον πλανήτη Γη.

Κατ’ αρχάς, εξετάστε την ακόλουθη αρχαία είδηση που έρχεται από την Ελλάδα το 429 Π.Κ.Χ. Αναφέρεται στον πόλεμο που είχε ξεσπάσει τότε ανάμεσα στην Αθήνα και στη Σπάρτη: «Η πόλη-κράτος της Ποτίδαιας αναγκάστηκε να παραδοθεί στους πολιορκητές Αθηναίους αφού έφτασε σε τέτοιο σημείο πείνας ώστε οι κάτοικοί της να τρώνε τα σώματα των νεκρών τους». Άσχημα νέα πράγματι!

Φτάνοντας στον πρώτο αιώνα πριν από την Κοινή μας Χρονολογία, βρίσκουμε μια παραστατική είδηση αναφορικά με το θάνατο του Ιούλιου Καίσαρα, με ημερομηνία: Ρώμη, 15 Μαρτίου του 44 π.Χ. «Ο Ιούλιος Καίσαρας δολοφονήθηκε. Μαχαιρώθηκε από μια ομάδα συνωμοτών, στους οποίους συγκαταλέγονταν μερικοί από τους πιο στενούς του φίλους, την ώρα που καταλάμβανε τη θέση του στη Σύγκλητο, σήμερα στις 15 Μαρτίου».

Στους επόμενους αιώνες, τα άσχημα νέα συνέχισαν να αφθονούν. Ένα συγκλονιστικό παράδειγμα είναι τα ακόλουθα νέα από το Μεξικό, το έτος 1487: «Στη διάρκεια της πιο θεαματικής επίδειξης θυσιών που έγινε ποτέ στην πρωτεύουσα των Αζτέκων, την Τενοτστιτλάν, 20.000 άνθρωποι έχασαν την καρδιά τους, η οποία προσφέρθηκε στον Χουιτσιλοπότστλι, το θεό του πολέμου».

Δεν είναι μόνο η σκληρότητα του ανθρώπου που έχει προκαλέσει άσχημα νέα· στο μακρύ κατάλογο συμβάλλει και η απροσεξία του. Φαίνεται ότι η μεγάλη φωτιά του Λονδίνου υπήρξε τέτοιου είδους καταστροφή. Η είδηση που έρχεται από το Λονδίνο της Αγγλίας, με ημερομηνία 5 Σεπτεμβρίου 1666, αναφέρει: «Επιτέλους, έπειτα από τέσσερις ημέρες και τέσσερις νύχτες, η φωτιά του Λονδίνου κατασβέστηκε από το δούκα του Γιορκ, ο οποίος έφερε δυνάμεις του ναυτικού ειδικευμένες στα εκρηκτικά προκειμένου να ανατινάξουν τα κτίρια που στέκονταν στο πέρασμα της φωτιάς. Ερημώθηκαν περίπου 1.600 στρέμματα, ενώ καταστράφηκαν 87 εκκλησίες και πάνω από 13.000 σπίτια. Ως εκ θαύματος, χάθηκαν μόνο εννιά ζωές».

Σε αυτά τα παραδείγματα άσχημων νέων πρέπει να προσθέσουμε τις επιδημίες που σάρωσαν πολλές ηπείρους—για παράδειγμα, την επιδημία χολέρας η οποία ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας του 1830. Η σχετική είδηση είχε την εξής επικεφαλίδα: «Το φάντασμα της χολέρας αιωρείται στην Ευρώπη». Η είδηση που ακολουθεί περιγράφει με ρεαλιστικό τρόπο άσχημα νέα στην πιο φρικτή μορφή τους: «Η χολέρα, άγνωστη στην Ευρώπη μέχρι το 1817, εξαπλώνεται προς τα δυτικά από την Ασία. Ο πληθυσμός ορισμένων ρωσικών πόλεων, όπως η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη, έχει ήδη αποδεκατιστεί—τα περισσότερα θύματα είναι φτωχοί αστοί».

Κλιμάκωση στα Πρόσφατα Χρόνια

Ωστόσο, μολονότι είναι γεγονός ότι τα άσχημα νέα αποτελούν πραγματικότητα στο διάβα της γραπτής ιστορίας, οι πρόσφατες δεκαετίες αυτού του 20ού αιώνα αποδεικνύουν ότι τα άσχημα νέα αυξάνονται, μάλιστα κλιμακώνονται ραγδαία.

Αναμφίβολα, τα νέα τα οποία σχετίζονται με πολέμους είναι το χειρότερο είδος άσχημων νέων που έχει ακούσει ο αιώνας μας. Οι δύο μεγαλύτεροι πόλεμοι της ιστορίας—οι οποίοι κατάλληλα ονομάστηκαν Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος—ασφαλώς συνοδεύτηκαν από ειδήσεις για άσχημα νέα σε τρομακτική κλίμακα. Αλλά αυτά δεν είναι παρά λίγα μόνο από τα άσχημα νέα που έφερε μαζί του αυτός ο δυσάρεστος αιώνας.

Εξετάστε μερικές μόνο επικεφαλίδες που επιλέχτηκαν τυχαία:

1 Σεπτεμβρίου 1923: Σεισμός ισοπεδώνει το Τόκιο—300.000 νεκροί· 20 Σεπτεμβρίου 1931: Κρίση—Υποτίμηση της λίρας στη Βρετανία· 25 Ιουνίου 1950: Η Βόρεια Κορέα εισβάλλει στη Νότια· 26 Οκτωβρίου 1956: Εξέγερση των Ούγγρων κατά της σοβιετικής διακυβέρνησης· 22 Νοεμβρίου 1963: Δολοφονήθηκε ο Τζον Κένεντι στο Ντάλας· 21 Αυγούστου 1968: Ρωσικά τανκς προελαύνουν για να καταπνίξουν την εξέγερση της Πράγας· 12 Σεπτεμβρίου 1970: Έκρηξη αεροπλάνων στην έρημο έπειτα από αεροπειρατεία· 25 Δεκεμβρίου 1974: Ο κυκλώνας Τρέισι ισοπεδώνει το Ντάργουιν—66 νεκροί· 17 Απριλίου 1975: Η Καμπότζη παραδίδεται στις κομμουνιστικές δυνάμεις· 18 Νοεμβρίου 1978: Μαζική αυτοκτονία στη Γουιάνα· 31 Οκτωβρίου 1984: Δολοφονήθηκε η κ. Γκάντι· 28 Ιανουαρίου 1986: Έκρηξη σε διαστημικό λεωφορείο κατά την απογείωσή του· 26 Απριλίου 1986: Σοβιετικός αντιδραστήρας φλέγεται· 19 Οκτωβρίου 1987: Καταρρέει το χρηματιστήριο· 25 Μαρτίου 1989: Πετρελαιοκηλίδα πλήττει την Αλάσκα· 4 Ιουνίου 1989: Σφαγή διαδηλωτών από στρατιώτες στην Πλατεία Τιενανμέν.

Ναι, η ιστορία δείχνει ότι τα άσχημα νέα ανέκαθεν αφθονούσαν, ενώ τα καλά νέα ήταν συγκριτικά σπάνια. Καθώς τα άσχημα νέα κλιμακώνονται στις τελευταίες δεκαετίες, τα καλά νέα λιγοστεύουν χρόνο με το χρόνο.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Θα συνεχίζεται για πάντα αυτή η κατάσταση;

Το επόμενο άρθρο θα απαντήσει σε αυτά τα δύο ερωτήματα.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 3]

WHO/League of Red Cross