Είναι Πάντα Κακό να Παραπονιέται Κανείς;
Ποια πράγματα είναι πιο ενοχλητικά από ό,τι εκείνα για τα οποία δεν μπορούμε να παραπονεθούμε;—Μαρκήσιος Ντε Κουστίν, 1790-1857.
ΕΠΙ δύο χρόνια κάποιος συνάδελφός της την παρενοχλούσε σεξουαλικά. Οι διαμαρτυρίες της κατέληγαν σε προφορική κακομεταχείριση και περιφρόνηση. Η συσσωρευμένη πίεση επηρέαζε την υγεία της, αλλά τι μπορούσε να κάνει; Παρόμοια, ένας μαθητής ο οποίος ήταν ο καλύτερος στην τάξη του αποβλήθηκε επειδή η συνείδησή του δεν του επέτρεπε να συμμετέχει στις ασκήσεις πολεμικών τεχνών που ήταν υποχρεωτικές στο σχολείο του. Και οι δύο πίστευαν ότι είχαν αδικηθεί, αλλά θα έπρεπε να παραπονεθούν; Αν το έκαναν, υπήρχε ελπίδα να ανακουφιστούν ή αυτό θα χειροτέρευε απλώς τα πράγματα;
Τέτοιου είδους παράπονα καθώς και άλλα είναι κοινά σήμερα, εφόσον ζούμε ανάμεσα σε ατελείς ανθρώπους, μέσα σε έναν κόσμο που δεν είναι καθόλου ιδανικός. Η έκφραση παραπόνων μπορεί να πάρει κάθε λογής μορφή—από την εκδήλωση παθητικής δυσαρέσκειας, θλίψης, πόνου ή δυσφορίας για μια κατάσταση μέχρι και επίσημη καταγγελία εναντίον κάποιου ατόμου. Οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να αποφεύγουν τα παράπονα και την αντιπαράθεση· πρέπει, όμως, πάντα να μένει κάποιος σιωπηλός; Ποια είναι η άποψη της Αγίας Γραφής;
Άσχημα Αποτελέσματα στο Ίδιο το Άτομο και στους Άλλους
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το χρόνιο πνεύμα παραπόνων είναι επιβλαβές, και η Αγία Γραφή το καταδικάζει. Ο παραπονιάρης επιφέρει σωματική και πνευματική βλάβη στον εαυτό του και εκνευρίζει εκείνους οι οποίοι αποτελούν το αντικείμενο των παραπόνων του. Αναφορικά με την παραπονιάρα σύζυγο, η παροιμία της Αγίας Γραφής λέει: «Η στέγη που στάζει και κάνει τον άνθρωπο να φύγει την ημέρα της αδιάκοπης βροχής και η φιλόνικη σύζυγος είναι το ίδιο πράγμα». (Παροιμίες 27:15) Το να παραπονιέται κανείς εναντίον του Ιεχωβά ή κάποιας από τις προμήθειές του είναι ιδιαίτερα αξιοκατάκριτο. Όταν το έθνος Ισραήλ παραπονέθηκε για το μάννα που τους παρεχόταν θαυματουργικά στη διάρκεια της 40ετούς περιπλάνησής τους στην έρημο αποκαλώντας το «αξιοκαταφρόνητο ψωμί», ο Ιεχωβά έστειλε δηλητηριώδη φίδια για να τιμωρήσει τους ασεβείς παραπονιάρηδες, και πολλοί πέθαναν.—Αριθμοί 21:5, 6.
Επιπλέον, ο Ιησούς συμβούλεψε τους ακολούθους του να μην παραπονιούνται για «το άχυρο», τα λάθη δηλαδή που παρατηρούν στους συνανθρώπους τους, αλλά να έχουν επίγνωση αυτού που είναι μεγαλύτερο, “του δοκαριού” των δικών τους αδυναμιών. (Ματθαίος 7:1-5) Με παρόμοιο σκεπτικό, ο Παύλος καταδίκασε το να κρίνει κάποιος έναν άλλον (που είναι ένα είδος παραπόνων), λέγοντας ότι αυτό είναι “αδικαιολόγητο . . . εφόσον εσύ που κρίνεις πράττεις τα ίδια πράγματα”. Αυτές οι προειδοποιήσεις ενάντια στο να παραπονιόμαστε θα πρέπει να μας κάνουν να αποφεύγουμε να είμαστε αδικαιολόγητα επικριτικοί και να αναπτύσσουμε πνεύμα παραπόνων.—Ρωμαίους 2:1.
Είναι Πάντα Καταδικαστέο να Παραπονιέται Κανείς;
Θα πρέπει, λοιπόν, να συμπεράνουμε ότι είναι καταδικαστέα κάθε είδους παράπονα; Όχι, δεν θα πρέπει. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι, σε αυτόν το γεμάτο ψεγάδια κόσμο στον οποίο ζούμε, υπάρχουν πολλές αδικίες οι οποίες πρέπει να διορθωθούν. Σε μια παραβολή, ο Ιησούς αναφέρθηκε σε έναν άδικο δικαστή ο οποίος, αν και απρόθυμα, απένειμε δικαιοσύνη σε μια καταπιεσμένη χήρα ώστε να μην «έρχεται και [τον] γρονθοκοπάει μέχρι να [τον] αποτελειώσει». (Λουκάς 18:1-8) Από μερικές απόψεις, πιθανόν να χρειάζεται και εμείς να επιμείνουμε στα παράπονά μας ωσότου τακτοποιηθούν οι αδικίες.
Όταν ο Ιησούς μάς ενθάρρυνε να προσευχόμαστε για τον ερχομό της Βασιλείας του Θεού, δεν μας πρότρεπε να αναγνωρίζουμε τις ελλείψεις αυτού του παρόντος κόσμου και να “κραυγάζουμε” προς τον Θεό επιζητώντας λύση; (Ματθαίος 6:10) Όταν έφτασε στα αφτιά του «η κραυγή του παραπόνου» για την πονηρία που υπήρχε στα αρχαία Σόδομα και Γόμορρα, ο Ιεχωβά έστειλε τους αγγελιοφόρους του για να “δει αν ενήργησαν εξ ολοκλήρου σύμφωνα με την κραυγή σχετικά με αυτό” και να φέρει μια λύση. (Γένεση 18:20, 21) Προς ανακούφιση εκείνων που είχαν παραπονεθεί σε αυτόν, ο Ιεχωβά στη συνέχεια τακτοποίησε την κατάσταση καταστρέφοντας τις δύο πόλεις και τους ανήθικους κατοίκους τους.
Η Χριστιανική Εκκλησία
Θα πρέπει να διαφέρουν τα πράγματα για τους αδελφούς μέσα στη Χριστιανική εκκλησία; Αν και είναι ατελείς άντρες και γυναίκες, οι Χριστιανοί προσπαθούν ένθερμα να υπηρετούν τον Θεό με ειρήνη και ενότητα. Ωστόσο, δημιουργούνται καταστάσεις ανάμεσά τους οι οποίες δίνουν αφορμή για κάποια παράπονα και χρειάζονται τακτοποίηση. Τον πρώτο αιώνα, δημιουργήθηκε μια κατάσταση στην εκκλησία των χρισμένων λίγο μετά την Πεντηκοστή. Πολλοί από τους Χριστιανούς που είχαν μεταστραφεί πρόσφατα παρέμειναν στην Ιερουσαλήμ για περαιτέρω εκπαίδευση και ενθάρρυνση. Υπήρχε διευθέτηση για διανομή των διαθέσιμων τροφίμων. Εντούτοις, «έγινε γογγυσμός από την πλευρά των ελληνόφωνων Ιουδαίων εναντίον των εβραιόφωνων Ιουδαίων, επειδή οι χήρες τους παραβλέπονταν στην καθημερινή διανομή». Οι απόστολοι, αντί να κατηγορήσουν τα άτομα που έκαναν παράπονα ότι ήταν ταραξίες, ανέλαβαν δράση για να τακτοποιήσουν την κατάσταση. Ναι, εκείνοι που έχουν την επίβλεψη της εκκλησίας ακούνε ταπεινά τα δίκαια παράπονα τα οποία γίνονται με τον πρέποντα σεβασμό και το κατάλληλο πνεύμα, και ενεργούν ανάλογα.—Πράξεις 6:1-6· 1 Πέτρου 5:3.
Στις Αρμόδιες Αρχές
Παρατηρήσατε από τα παραπάνω παραδείγματα ότι τα παράπονα θα πρέπει να γίνονται με το κατάλληλο πνεύμα και στις αρμόδιες αρχές; Λόγου χάρη, θα ήταν άσκοπο να παραπονεθεί κανείς στην αστυνομία για ένα βαρύ φόρο ή σε κάποιο δικαστή για τις αρρώστιες που έχει. Έτσι, θα ήταν εξίσου ανάρμοστο να παραπονεθούμε για κάποια κατάσταση εντός ή εκτός της εκκλησίας σε ένα άτομο που δεν έχει την αρμοδιότητα ή την ικανότητα να βοηθήσει.
Στις περισσότερες χώρες σήμερα, υπάρχουν δικαστήρια και άλλες αρμόδιες αρχές στις οποίες μπορούμε να προσφύγουμε επιζητώντας κάποια ανακούφιση. Όταν ο μαθητής που αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου έφερε το παράπονό του ενώπιον του δικαστηρίου, οι δικαστές τον δικαίωσαν και το σχολείο τον δέχτηκε ξανά αφού του ζήτησε συγνώμη. Παρόμοια, η υπάλληλος που υφίστατο σεξουαλική παρενόχληση βρήκε ανακούφιση μέσω ενός σωματείου εργαζόμενων γυναικών. Οι εργοδότες της, το σχολικό συμβούλιο, της ζήτησαν συγνώμη. Έκαναν ενέργειες για να σταματήσει η σεξουαλική παρενόχληση.
Εντούτοις, δεν θα πρέπει να περιμένουμε ότι όλα τα παράπονα θα έχουν την ίδια κατάληξη. Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών παρατήρησε με ρεαλισμό: «Ό,τι έχει γίνει στραβό δεν είναι δυνατόν να ισιώσει». (Εκκλησιαστής 1:15) Είναι καλό να αναγνωρίζουμε ότι για μερικά ζητήματα θα πρέπει απλώς να περιμένουμε μέχρις ότου τα τακτοποιήσει ο Θεός στο δικό του προσδιορισμένο καιρό.
[Εικόνα στη σελίδα 31]
Οι πρεσβύτεροι ακούνε τα δίκαια παράπονα και ενεργούν ανάλογα