Ερωτήσεις από Αναγνώστες
Πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά τηρούν την επέτειο του γάμου τους. Τα γενέθλια είναι η επέτειος της γέννησης κάποιου. Γιατί λοιπόν να γιορτάζει ένα άτομο την επέτειο του γάμου του και όχι τα γενέθλιά του;
Στην ουσία, δεν είναι ανάγκη να γιορτάζεται από ένα Χριστιανό ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι αυτά τα δύο έχουν ίση σημασία ή ότι οι Χριστιανοί πρέπει να θεωρούν το πρώτο (τις επετείους γάμων) όπως τα γενέθλια.
Όπως επισημάνθηκε, μπορεί να λεχθεί ότι και τα δύο είναι επέτειοι, επειδή «επέτειος» είναι η “ετήσια ενθύμηση μιας ημερομηνίας που προσδιορίζει κάποιο γεγονός”. Θα μπορούσε να υπάρχει μια επέτειος για οποιοδήποτε γεγονός—της ημέρας που είχατε κάποιο αυτοκινητικό ατύχημα, της ημέρας που είδατε μια έκλειψη σελήνης, της ημέρας που πήγατε για μπάνιο με την οικογένειά σας, και ούτω καθεξής. Είναι σαφές ότι οι Χριστιανοί δεν μετατρέπουν κάθε «επέτειο» σε ειδική ημέρα ούτε οργανώνουν πάρτι για να τη γιορτάσουν. Πρέπει κανείς να αναλογιστεί τις πτυχές ενός γεγονότος και κατόπιν να αποφασίσει τι είναι κατάλληλο.
Για παράδειγμα, ο Θεός έδωσε συγκεκριμένες οδηγίες στους Ισραηλίτες να γιορτάζουν κάθε χρόνο την ημέρα που ο άγγελός του παρέτρεξε τα σπίτια των Ισραηλιτών στην Αίγυπτο, καθώς και την επακόλουθη έξοδο του λαού του το 1513 Π.Κ.Χ. (Έξοδος 12:14) Όταν οι Ιουδαίοι, περιλαμβανομένου και του Ιησού, τηρούσαν στο εξής την επέτειο εκείνου του γεγονότος, το έκαναν αυτό υπακούοντας στις οδηγίες του Θεού, και δεν οργάνωναν πάρτι ούτε έδιναν δώρα. Οι Ιουδαίοι επίσης θεωρούσαν ειδικό γεγονός την επέτειο της επαναφιέρωσης του ναού. Παρ’ όλο που στην Αγία Γραφή δεν υπήρχε εντολή για τον εορτασμό αυτού του ιστορικού γεγονότος, τα εδάφια Ιωάννης 10:22, 23 υποδηλώνουν ότι ο Ιησούς δεν επέκρινε το να γίνεται κάτι τέτοιο. Τέλος, οι Χριστιανοί έχουν μια ειδική συνάθροιση κατά την επέτειο του θανάτου του Ιησού. Φυσικά, το κάνουν αυτό υπακούοντας σε μια σαφή εντολή που βρίσκεται στο Λόγο του Θεού.—Λουκάς 22:19, 20.
Τι θα πούμε για τις επετείους γάμων; Σε μερικές χώρες είναι συνηθισμένο για το σύζυγο και τη σύζυγο να δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην επέτειο της ημέρας κατά την οποία εισήλθαν στην έγγαμη κατάσταση, μια διευθέτηση που εγκαινίασε ο Θεός. (Γένεση 2:18-24· Ματθαίος 19:4-6) Σαφώς, η Αγία Γραφή δεν μιλάει αρνητικά για το γάμο. Ο Ιησούς παρευρέθηκε σε μια γαμήλια γιορτή και μάλιστα συνέβαλε στη χαρά που περιέβαλλε την περίσταση.—Ιωάννης 2:1-11.
Επομένως, δεν είναι παράδοξο αν ένα αντρόγυνο, στην επέτειο του γάμου του, αφιερώσει χρόνο για να αναπολήσει τη χαρά εκείνης της περίστασης και την απόφαση που πήραν να εργάζονται για την επιτυχία του γάμου τους. Είτε θυμηθούν αυτή τη χαρούμενη περίσταση ιδιωτικά, μόνο το αντρόγυνο, είτε μαζί με λίγους συγγενείς ή στενούς φίλους, αυτό είναι κάτι που θα το αποφασίσουν οι ίδιοι. Η περίσταση δεν θα πρέπει να αποτελέσει δικαιολογία για τη διεξαγωγή μιας μεγάλης κοινωνικής συγκέντρωσης. Σε αυτή την περίσταση οι Χριστιανοί πρέπει να καθοδηγούνται από τις αρχές που εφαρμόζονται καθημερινά στη ζωή τους. Συνεπώς, είτε τηρεί κάποιος την επέτειο του γάμου του είτε όχι, αυτό είναι προσωπικό ζήτημα.—Ρωμαίους 13:13, 14.
Τι θα πούμε, όμως, για την τήρηση γενεθλίων; Έχουμε κάποιες ενδείξεις στην Αγία Γραφή σχετικά με αυτή την επέτειο;
Στην αρχή του αιώνα μας, οι Σπουδαστές της Γραφής, όπως ήταν γνωστοί τότε οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, τηρούσαν γενέθλια. Πολλοί από αυτούς είχαν μικρά βιβλία που ονομάζονταν Ημερήσιον Ουράνιον Μάννα. Αυτά περιείχαν ένα Γραφικό εδάφιο για την κάθε ημέρα, και πολλοί Χριστιανοί έβαζαν μια μικρή φωτογραφία στις σελίδες που αντιστοιχούσαν με τις ημέρες των γενεθλίων άλλων Σπουδαστών της Γραφής. Επίσης, Η Σκοπιά 15 Φεβρουαρίου 1909 (στην αγγλική) ανέφερε ότι σε μια συνέλευση στο Τζάκσονβιλ της Φλόριντα, στις Η.Π.Α., ανέβασαν τον αδελφό Ρώσσελ, τον τότε πρόεδρο της Εταιρίας, στο βήμα. Γιατί; Του έκαναν έκπληξη προσφέροντάς του ως δώρο για τα γενέθλιά του μερικά κιβώτια με γκρέιπφρουτ, ανανάδες και πορτοκάλια. Αυτό μας δίνει μια γεύση του παρελθόντος. Για να τοποθετήσουμε τα πράγματα στο σωστό πλαίσιο, θυμηθείτε ότι, σε εκείνη την περίοδο, οι Σπουδαστές της Γραφής γιόρταζαν επίσης την 25η Δεκεμβρίου ως την επέτειο της γέννησης του Ιησού, δηλαδή τα γενέθλιά του. Είχαν μάλιστα τη συνήθεια να παραθέτουν χριστουγεννιάτικο γεύμα στα κεντρικά γραφεία στο Μπρούκλιν.
Φυσικά, από τότε ο λαός του Θεού έχει προοδεύσει πνευματικά με πολλούς τρόπους. Στη δεκαετία του 1920, το αυξημένο φως της αλήθειας τούς έδωσε τη δυνατότητα να διακρίνουν τα εξής:
Ο Ιησούς δεν γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου, ημερομηνία που συνδέεται με την ειδωλολατρική θρησκεία. Η Αγία Γραφή μάς κατευθύνει να γιορτάζουμε την ανάμνηση του θανάτου του Ιησού, όχι την επέτειο της γέννησής του ή της γέννησης οποιουδήποτε άλλου ατόμου. Ενεργώντας έτσι, βρισκόμαστε σε αρμονία με το εδάφιο Εκκλησιαστής 7:1 και με το γεγονός ότι η κατάληξη της ζωής ενός πιστού ατόμου είναι πιο σπουδαία από την ημέρα της γέννησής του. Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει ότι κάποιος πιστός υπηρέτης γιόρταζε τα γενέθλιά του. Αναφέρει γενέθλια ειδωλολατρών, συνδέοντας αυτές τις περιστάσεις με βάρβαρες πράξεις. Ας δούμε το ιστορικό φόντο εκείνων των γενεθλίων.
Τα πρώτα από αυτά είναι τα γενέθλια του Φαραώ στις ημέρες του Ιωσήφ. (Γένεση 40:20-23) Σχετικά με αυτό, το λήμμα «Γενέθλια» στην Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας και της Ηθικής (Encyclopædia of Religion and Ethics), του Χάστινγκς, αρχίζει ως εξής: «Το έθιμο του εορτασμού της ημέρας γέννησης σχετίζεται, όσον αφορά τη μορφή του, με τον υπολογισμό του χρόνου και, όσον αφορά το περιεχόμενό του, με ορισμένες πρωτόγονες θρησκευτικές αρχές». Πιο κάτω, η εγκυκλοπαίδεια παραθέτει τα λόγια του αιγυπτιολόγου Σερ Τζ. Γκάρντνερ Γουίλκινσον, ο οποίος έγραψε: «Κάθε Αιγύπτιος προσέδιδε μεγάλη σπουδαιότητα στην ημέρα, ακόμη και στην ώρα της γέννησής του· και είναι προφανές ότι, όπως και στην Περσία, κάθε άτομο γιόρταζε τα γενέθλιά του με μεγάλες τυμπανοκρουσίες, υποδεχόμενος τους φίλους του με όλες τις τέρψεις της κοινωνίας και με μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη αφθονία γαστριμαργικών απολαύσεων».
Τα άλλα γενέθλια που αναφέρονται στην Αγία Γραφή είναι τα γενέθλια του Ηρώδη, στη διάρκεια των οποίων αποκεφαλίστηκε ο Ιωάννης ο Βαφτιστής. (Ματθαίος 14:6-10) Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopedia) (έκδοση 1979) περιέχει τις ακόλουθες διαφωτιστικές πληροφορίες: «Οι Έλληνες της προελληνιστικής περιόδου γιόρταζαν τα γενέθλια θεών και εξεχόντων αντρών. Η λέξη γενέθλια προσδιόριζε αυτού του είδους τους εορτασμούς, ενώ η λέξη γενέσια σήμαινε τον εορτασμό της ημέρας γέννησης κάποιου σπουδαίου εκλιπόντος προσώπου. Στο χωρίο 2 Μακκ[αβαίων] 6:7 βρίσκουμε μια αναφορά στα κατά μήνα γενέθλια του Αντίοχου Δ΄, στη διάρκεια των οποίων οι Ιουδαίοι “εξαναγκάζονταν να φάνε από τις θυσίες”. . . . Όταν ο Ηρώδης γιόρτασε τα γενέθλιά του, ενεργούσε σύμφωνα με ένα ελληνιστικό έθιμο· δεν υπάρχει απόδειξη εορτασμού γενεθλίων στον Ισραήλ κατά τους προελληνιστικούς χρόνους».
Ομολογουμένως, τους αληθινούς Χριστιανούς σήμερα δεν τους απασχολούν υπερβολικά οι ρίζες και οι πιθανοί αρχαίοι θρησκευτικοί συσχετισμοί κάθε συνήθειας ή εθίμου, αλλά από την άλλη πλευρά δεν έχουν την τάση να αγνοούν όποιες σαφείς ενδείξεις υπάρχουν στο Λόγο του Θεού. Σε αυτές περιλαμβάνεται το γεγονός ότι οι μόνοι εορτασμοί γενεθλίων που αναφέρονται στο Βιβλικό υπόμνημα είναι τα γενέθλια κάποιων ειδωλολατρών τα οποία συνδέονται με εκδηλώσεις βαρβαρότητας. Συνεπώς, οι Γραφές σαφώς μιλούν αρνητικά για τους εορτασμούς γενεθλίων, γεγονός το οποίο οι ειλικρινείς Χριστιανοί δεν παίρνουν στα ελαφρά.
Επομένως, ενώ είναι εντελώς προσωπικό ζήτημα το αν κάποιοι Χριστιανοί θα επιλέξουν να τηρήσουν την επέτειο του γάμου τους, υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για τους οποίους οι ώριμοι Χριστιανοί απέχουν από τον εορτασμό γενεθλίων.