Βιογραφία
Το Πνευματικό Φως Λάμπει στη Μέση Ανατολή
ΑΦΗΓΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΑΤΖΙΜΠ ΣΑΛΕΜ
Τον πρώτο αιώνα Κ.Χ., το φως του Λόγου του Θεού έλαμψε από τη Μέση Ανατολή και έφτασε ως τις πιο απομακρυσμένες γωνιές της γης. Τον 20ό αιώνα, αυτό το φως επέστρεψε για να λάμψει και πάλι σε αυτό το μέρος του κόσμου. Θα ήθελα να σας πω πώς έγινε αυτό.
ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ το 1913 στην κωμόπολη Αμιούν, στο βόρειο Λίβανο. Το 1913 ήταν η τελευταία χρονιά σχετικής σταθερότητας και ηρεμίας στον κόσμο, εφόσον το επόμενο έτος ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Όταν τελείωσε ο πόλεμος το 1918, ο Λίβανος, που τότε ήταν γνωστός ως το στολίδι της Μέσης Ανατολής, είχε απογυμνωθεί τόσο από οικονομική όσο και από πολιτική άποψη.
Το 1920, όταν άρχισαν να λειτουργούν και πάλι οι ταχυδρομικές υπηρεσίες στο Λίβανο, κατέφθασε αλληλογραφία από Λιβανέζους που ζούσαν στο εξωτερικό. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και δυο θείοι μου, ο Αμπντουλάχ και ο Ζορζ Γαντούς. Έγραψαν στον πατέρα τους, τον Χαμπίμπ Γαντούς—τον παππού μου—για τη Βασιλεία του Θεού. (Ματθαίος 24:14) Και μόνο που μίλησε στους συμπολίτες του για το περιεχόμενο των επιστολών των γιων του, ο παππούς μου έγινε περίγελος. Οι συμπολίτες του διέδωσαν τη φήμη ότι οι γιοι του Χαμπίμπ ενθάρρυναν τον πατέρα τους να πουλήσει τη γη του, να αγοράσει ένα γαϊδούρι και να αρχίσει να κηρύττει.
Το Φως Αρχίζει να Εξαπλώνεται
Τον επόμενο χρόνο, το 1921, ο Μισέλ Αμπούντ, ο οποίος ζούσε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, επέστρεψε στην Τρίπολη του Λιβάνου. Είχε γίνει Σπουδαστής της Γραφής, όπως αποκαλούνταν τότε οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αν και η πλειονότητα των φίλων και συγγενών του αδελφού Αμπούντ δεν ανταποκρίθηκαν στο άγγελμα της Γραφής, δύο πολύ γνωστά πρόσωπα το έκαναν αυτό, ένας καθηγητής, ο Ιμπραχίμ Ατίγια, και ένας οδοντίατρος, ο Χάνα Σαμάς. Ο Δρ Σαμάς, μάλιστα, διέθεσε το σπίτι του και την κλινική του για να διεξάγονται οι Χριστιανικές συναθροίσεις.
Ήμουν ακόμη μικρό παιδί όταν ο αδελφός Αμπούντ και ο αδελφός Σαμάς ήρθαν στο Αμιούν, όπου έμενα. Η επίσκεψή τους με επηρέασε βαθιά και από τότε άρχισα να συνοδεύω τον αδελφό Αμπούντ στο έργο κηρύγματος. Επί 40 χρόνια οι δυο μας συνεργαζόμασταν τακτικά στη διακονία, μέχρι το θάνατο του αδελφού Αμπούντ το 1963.
Ανάμεσα στα έτη 1922 και 1925, το φως της Γραφικής αλήθειας εξαπλώθηκε σε πολλά χωριά του βόρειου Λιβάνου. Περίπου 20 με 30 άτομα συναθροίζονταν για να συζητούν γύρω από τη Γραφή σε ιδιωτικά σπίτια, όπως και στο δικό μας στο Αμιούν. Ο κλήρος έστελνε παιδιά να χτυπούν μεταλλικά κουτιά, να φωνάζουν και να ουρλιάζουν, προκειμένου να διαταράσσουν τις συναθροίσεις μας, γι’ αυτό συγκεντρωνόμασταν μερικές φορές μέσα στο πευκοδάσος.
Όταν ήμουν νέος, λόγω του ζήλου μου για τη διακονία και επειδή παρακολουθούσα όλες τις Χριστιανικές συναθροίσεις, με φώναζαν Τιμόθεο. Ο διευθυντής του σχολείου με πρόσταξε να σταματήσω να παρακολουθώ «τέτοιου είδους συναθροίσεις», όπως τις αποκάλεσε περιφρονητικά. Όταν εγώ αρνήθηκα, αποβλήθηκα από το σχολείο.
Κήρυγμα στις Βιβλικές Χώρες
Λίγο καιρό μετά το βάφτισμά μου το 1933, άρχισα την υπηρεσία σκαπανέα, όπως αποκαλούν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά την ολοχρόνια διακονία. Παρ’ όλο που ήμασταν λίγοι τότε, όχι μόνο κηρύξαμε στα περισσότερα χωριά του βόρειου Λιβάνου, αλλά επίσης φτάσαμε στη Βηρυτό και στα περίχωρά της καθώς και μέχρι το νότιο Λίβανο. Εκείνα τα χρόνια, ταξιδεύαμε συνήθως με τα πόδια ή με γαϊδουράκι, όπως έκανε ο Ιησούς Χριστός και οι ακόλουθοί του τον πρώτο αιώνα.
Το 1936 ο Γιούσεφ Ραχάλ, ένας Λιβανέζος Μάρτυρας που είχε ζήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες πολλά χρόνια, επέστρεψε στο Λίβανο για επίσκεψη. Έφερε μαζί του ηχητικό εξοπλισμό και δυο φωνογράφους. Εγκαταστήσαμε τον εξοπλισμό σε ένα αυτοκίνητο Φορντ του 1931 και ταξιδέψαμε σε όλο το Λίβανο και τη Συρία μεταφέροντας το άγγελμα της Βασιλείας σε απομονωμένες περιοχές. Ο ήχος από τον ενισχυτή μπορούσε να ακουστεί σε απόσταση δέκα και πλέον χιλιομέτρων. Οι άνθρωποι ανέβαιναν στις ταράτσες των σπιτιών τους για να ακούσουν τις φωνές από τον ουρανό, όπως τις χαρακτήριζαν. Όσοι βρίσκονταν στους αγρούς άφηναν την εργασία τους και πλησίαζαν για να ακούσουν.
Ένα από τα τελευταία μου ταξίδια με τον Γιούσεφ Ραχάλ ήταν στο Χαλέπι της Συρίας, το χειμώνα του 1937. Προτού επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες, ταξιδέψαμε επίσης στην Παλαιστίνη. Εκεί επισκεφτήκαμε τη Χάιφα και την Ιερουσαλήμ, καθώς και διάφορα χωριά στην επαρχία. Μια από τις συναντήσεις μας ήταν με τον Ιμπραχίμ Σεχάτι, με τον οποίο είχα γνωριστεί νωρίτερα μέσω αλληλογραφίας. Ο Ιμπραχίμ είχε προοδεύσει τόσο πολύ σε Γραφική γνώση ώστε στη διάρκεια της επίσκεψής μας άρχισε να συμμετέχει μαζί μας στη διακονία από σπίτι σε σπίτι.—Πράξεις 20:20.
Ανυπομονούσα επίσης να γνωρίσω τον καθηγητή Χαλίλ Κουμπρούσι, έναν αφοσιωμένο Καθολικό ο οποίος μελετούσε τη Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά μέσω αλληλογραφίας. Πώς είχε βρει τη διεύθυνση των Μαρτύρων στο Λίβανο; Σε κάποιο μαγαζί στη Χάιφα ο καταστηματάρχης είχε τυλίξει μερικά τρόφιμα που είχε αγοράσει ο Χαλίλ σε σελίδες κομμένες από ένα έντυπο των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Εκείνο το χαρτί έγραφε τη διεύθυνσή μας. Η επίσκεψη που του κάναμε ήταν πολύ ευχάριστη, και αργότερα, το 1939, εκείνος ήρθε στην Τρίπολη για να βαφτιστεί.
Το 1937, έφτασε στην Τρίπολη ο Πέτρος Λαγάκος και η σύζυγός του. Στη διάρκεια των επόμενων λίγων ετών, οι τρεις μας καλύψαμε το μεγαλύτερο μέρος του Λιβάνου και της Συρίας επισκεπτόμενοι τους ανθρώπους στα σπίτια τους με το άγγελμα της Βασιλείας. Όταν πέθανε ο αδελφός Λαγάκος το 1943, οι Μάρτυρες είχαν μεταφέρει το πνευματικό φως στις περισσότερες πόλεις και χωριά του Λιβάνου, της Συρίας και της Παλαιστίνης. Υπήρχαν περιπτώσεις κατά τις οποίες περίπου 30 από εμάς ξεκινούσαμε με αυτοκίνητα ή λεωφορείο στις 3:00 π.μ. για να φτάσουμε σε απομακρυσμένες περιοχές.
Τη δεκαετία του 1940, ο Ιμπραχίμ Ατίγια μετέφραζε τη Σκοπιά στην αραβική. Στη συνέχεια, εγώ έκανα με το χέρι τέσσερα αντίγραφα του περιοδικού και τα έστελνα στους Μάρτυρες στην Παλαιστίνη, στη Συρία και στην Αίγυπτο. Εκείνες τις ημέρες, κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εναντίωση στο κήρυγμά μας ήταν μεγάλη, αλλά εμείς διατηρούσαμε την επαφή με όλους όσους αγαπούσαν τη Γραφική αλήθεια στη Μέση Ανατολή. Εγώ σχεδίασα μόνος μου τους χάρτες διαφόρων πόλεων και των γύρω χωριών, και βάλαμε στόχο μας να μεταφέρουμε τα καλά νέα και σε αυτά τα μέρη.
Το 1944, ενώ μαινόταν ακόμη ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, παντρεύτηκα την Έβελιν, την κόρη του συντρόφου μου στο σκαπανικό, του Μισέλ Αμπούντ. Τελικά αποκτήσαμε τρία παιδιά, μια κόρη και δυο γιους.
Συνεργασία με τους Ιεραποστόλους
Λίγο μετά το τέλος του πολέμου, έφτασαν στο Λίβανο οι πρώτοι απόφοιτοι της ιεραποστολικής Σχολής Γαλαάδ. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε η πρώτη εκκλησία στο Λίβανο και εγώ διορίστηκα υπηρέτης ομάδας. Κατόπιν, το 1947, ο Νάθαν Ο. Νορ και ο γραμματέας του ο Μίλτον Τζ. Χένσελ επισκέφτηκαν το Λίβανο και έδωσαν μεγάλη ενθάρρυνση στους αδελφούς. Σύντομα έφτασαν και άλλοι ιεραπόστολοι, οι οποίοι μας πρόσφεραν μεγάλη βοήθεια στην οργάνωση της διακονίας και στη διεξαγωγή των συναθροίσεων.
Σε κάποιο από τα ταξίδια μας σε μια απομονωμένη περιοχή της Συρίας, αντιμετωπίσαμε εναντίωση από έναν τοπικό επίσκοπο. Μας κατηγόρησε ότι διανέμαμε σιωνιστικά έντυπα, όπως τα αποκάλεσε. Η ειρωνεία είναι ότι πριν από το 1948 ο κλήρος συχνά μας αποκαλούσε «κομμουνιστές». Σε αυτή την περίπτωση, μας συνέλαβαν και μας ανέκριναν δύο ώρες, στη διάρκεια των οποίων δόθηκε εξαιρετική μαρτυρία.
Στο τέλος, ο δικαστής που εξέτασε την υπόθεση είπε: «Αν και καταριέμαι τα γένια [ένα σχήμα λόγου το οποίο αναφερόταν στον επίσκοπο] που σας κατηγόρησαν, πρέπει να τα ευχαριστήσω που μου έδωσαν την ευκαιρία να σας συναντήσω και να μάθω για τις διδασκαλίες σας». Κατόπιν μας ζήτησε συγνώμη για την ταλαιπωρία.
Δέκα χρόνια αργότερα, ενώ πηγαίναμε στη Βηρυτό με λεωφορείο, άρχισα να συνομιλώ με το διπλανό μου, έναν γεωπόνο μηχανικό. Αφού άκουσε τις πεποιθήσεις μας για λίγα λεπτά, είπε ότι είχε ακούσει παρόμοια πράγματα από κάποιον φίλο του στη Συρία. Ποιος ήταν αυτός ο φίλος; Ήταν ο δικαστής που είχε εξετάσει την υπόθεσή μας δέκα χρόνια νωρίτερα!
Στη δεκαετία του 1950, επισκεπτόμουν τους Μάρτυρες στο Ιράκ και κήρυττα μαζί τους από πόρτα σε πόρτα. Επίσης έκανα πολλά ταξίδια στην Ιορδανία και στη Δυτική Όχθη. Το 1951, πήγα μαζί με άλλους τρεις Μάρτυρες στη Βηθλεέμ. Εκεί γιορτάσαμε το Δείπνο του Κυρίου. Νωρίτερα την ίδια ημέρα όλοι όσοι ήταν παρόντες για την περίσταση είχαν πάει με πούλμαν στον Ιορδάνη Ποταμό, όπου βαφτίστηκαν 22 άτομα συμβολίζοντας την αφιέρωσή τους στον Ιεχωβά. Όποτε αντιμετωπίζαμε εναντίωση σε εκείνη την περιοχή, λέγαμε: «Έχουμε έρθει να σας πούμε ότι ένα από τα παιδιά του τόπου σας θα γίνει Βασιλιάς σε όλη τη γη! Γιατί θυμώνετε; Πρέπει να χαίρεστε!»
Κήρυγμα Παρά τις Δυσκολίες
Οι άνθρωποι στη Μέση Ανατολή είναι γενικά καλόκαρδοι, ταπεινοί και φιλόξενοι. Πολλοί ακούν το άγγελμα της Βασιλείας του Θεού με ενδιαφέρον. Πράγματι, τίποτε δεν θα μπορούσε να είναι πιο αναζωογονητικό από το να γνωρίζει κανείς ότι σύντομα θα εκπληρωθεί η ακόλουθη Γραφική υπόσχεση: «Ο ίδιος ο Θεός θα είναι μαζί [με το λαό του]. Και θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια».—Αποκάλυψη 21:3, 4.
Έχω διαπιστώσει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που εναντιώνονται στη δράση μας δεν κατανοούν στην πραγματικότητα το έργο μας ούτε και το άγγελμα που μεταφέρουμε. Ο κλήρος του Χριστιανικού κόσμου μάς έχει κακοπαραστήσει πάρα πολύ! Γι’ αυτό, στη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου που ξεκίνησε το 1975 στο Λίβανο και διήρκεσε περισσότερα από 15 χρόνια, οι Μάρτυρες αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες.
Κάποτε, διεξήγα μια Γραφική μελέτη με κάποια οικογένεια που εκκλησιαζόταν πολύ τακτικά. Έκαναν καλή πρόοδο καθώς μάθαιναν τις Γραφικές αλήθειες και αυτό εξόργισε τους κληρικούς. Ως αποτέλεσμα, ένα βράδυ μια τοπική θρησκευτική ομάδα υποκίνησε τα μέλη της να κάνουν έφοδο στο κατάστημα εκείνης της οικογένειας, όπου και έκαψαν εμπορεύματα αξίας τουλάχιστον 10.000 δολαρίων ΗΠΑ (περ. 3,75 εκατ. δρχ.). Το ίδιο βράδυ, αυτά τα άτομα ήρθαν και με απήγαγαν. Εντούτοις, κατάφερα να λογικεύσω τον αρχηγό τους εξηγώντας ότι, αν ήταν πράγματι Χριστιανοί, δεν θα συμπεριφέρονταν με βάρβαρο τρόπο. Τότε, διέταξε να σταματήσει το αυτοκίνητο και μου είπε να βγω έξω.
Κάποια άλλη φορά, με απήγαγαν τέσσερις εθνοφρουροί. Έπειτα από πολλές απειλές, ο αρχηγός τους, ο οποίος είχε πει ότι θα με σκότωνε, ξαφνικά άλλαξε γνώμη και με ελευθέρωσε. Τώρα, δύο από αυτά τα άτομα είναι στη φυλακή για φόνο και ληστεία, και οι άλλοι δύο έχουν εκτελεστεί.
Και Άλλες Ευκαιρίες για Μαρτυρία
Είχα συχνά την ευκαιρία να ταξιδεύω αεροπορικώς σε διάφορες χώρες. Κάποια φορά σε μια πτήση από τη Βηρυτό προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάθησα δίπλα στον Σαρλ Μάλεκ, πρώην υπουργό εξωτερικών του Λιβάνου. Άκουγε προσεκτικά, δείχνοντας εκτίμηση για κάθε εδάφιο που του διάβαζα από τη Γραφή. Τελικά, είπε ότι είχε φοιτήσει σε ένα σχολείο στην Τρίπολη όπου είχε καθηγητή τον Ιμπραχίμ Ατίγια, ο οποίος είχε γνωρίσει την αλήθεια της Γραφής από τον πεθερό μου! Ο κ. Μάλεκ είπε ότι ο Ιμπραχίμ τον είχε διδάξει να σέβεται τη Γραφή.
Σε μια άλλη πτήση, κάθησα δίπλα σε έναν Παλαιστίνιο εκπρόσωπο στα Ηνωμένα Έθνη. Είχα την ευκαιρία να του μιλήσω για τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού. Αυτός με σύστησε τελικά στην οικογένεια του αδελφού του στη Νέα Υόρκη, και τους επισκεπτόμουν εκεί συχνά. Επίσης είχα έναν συγγενή ο οποίος εργαζόταν στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Μια ημέρα τον επισκέφτηκα στο γραφείο του και έμεινα εκεί τρεις ώρες, στη διάρκεια των οποίων μπόρεσα να του δώσω μαρτυρία σχετικά με τη Βασιλεία του Θεού.
Τώρα είμαι 88 ετών, και μπορώ ακόμη να συμμετέχω ενεργά στην ανάληψη εκκλησιαστικών ευθυνών. Η σύζυγός μου, η Έβελιν, συνεχίζει να υπηρετεί τον Ιεχωβά στο πλευρό μου. Η κόρη μας παντρεύτηκε έναν περιοδεύοντα επίσκοπο των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ο οποίος υπηρετεί τώρα ως πρεσβύτερος σε μια εκκλησία στη Βηρυτό. Η κόρη τους είναι επίσης Μάρτυρας του Ιεχωβά. Ο νεότερος γιος μας και η σύζυγός του είναι Μάρτυρες, και η κόρη τους είναι και αυτή στην αλήθεια. Όσον αφορά το μεγαλύτερό μας γιο, η Χριστιανική πίστη ενσταλάχτηκε στην καρδιά του και ελπίζω ότι με τον καιρό θα την υιοθετήσει.
Το 1933 διορίστηκα να υπηρετώ ως σκαπανέας—ο πρώτος στη Μέση Ανατολή. Δεν θα μπορούσα να βρω κάτι καλύτερο να κάνω στη ζωή μου από το να υπηρετώ τον Ιεχωβά ως σκαπανέας στη διάρκεια όλων αυτών των περασμένων 68 ετών. Είμαι δε αποφασισμένος να συνεχίσω να περπατώ στο πνευματικό φως που παρέχει Αυτός.
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Ο Νατζίμπ το 1935
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Με ένα αυτοκίνητο εξοπλισμένο με μεγάφωνα στα βουνά του Λιβάνου το 1940
[Εικόνες στη σελίδα 25]
Επάνω (σύμφωνα με τη φορά των δεικτών του ρολογιού από επάνω αριστερά): ο Νατζίμπ, η Έβελιν, η κόρη τους, ο αδελφός Αμπούντ και ο μεγαλύτερος γιος τού Νατζίμπ το 1952
Κάτω (μπροστινή σειρά): Οι αδελφοί Σαμάς, Νορ, Αμπούντ και Χένσελ στο σπίτι του Νατζίμπ στην Τρίπολη το 1952
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Ο Νατζίμπ και η σύζυγός του η Έβελιν