Ποια Είναι η Λύση για την Εθνική Προκατάληψη;

ΣΤΗΝ Ισπανία ο διαιτητής διακόπτει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Γιατί; Επειδή τόσο πολλοί θεατές εκτοξεύουν προσβολές εναντίον ενός ποδοσφαιριστή από το Καμερούν ώστε αυτός απειλεί ότι θα φύγει από το γήπεδο. Στη Ρωσία οι βίαιες επιθέσεις εναντίον Αφρικανών, Ασιατών και Λατινοαμερικανών έχουν γίνει κάτι το συνηθισμένο. Το 2004, οι ρατσιστικές επιθέσεις εκεί αυξήθηκαν κατά 55 τοις εκατό, και έφτασαν τα 394 περιστατικά το 2005. Σε κάποια έρευνα που διεξάχθηκε στη Βρετανία, το ένα τρίτο των Ασιατών και των μαύρων ερωτηθέντων πίστευαν ότι είχαν χάσει κάποια θέση εργασίας εξαιτίας φυλετικών διακρίσεων. Αυτά τα παραδείγματα αντανακλούν μια παγκόσμια τάση.

Η εθνική προκατάληψη ποικίλλει σε σοβαρότητα—από τα προσβλητικά ή αστόχαστα σχόλια μέχρι τις συντονισμένες προσπάθειες κάποιου κράτους για την εξολόθρευση μιας εθνότητας.a Ποια είναι η βασική αιτία της εθνικής προκατάληψης; Πώς μπορούμε εμείς να μην την εκδηλώνουμε; Είναι λογικό να ελπίζουμε ότι κάποια μέρα όλες οι οικογένειες της ανθρωπότητας θα ζουν μαζί ειρηνικά; Η Αγία Γραφή δίνει ενδιαφέρουσες πληροφορίες που παρέχουν ενόραση γύρω από αυτά τα ζητήματα.

Καταδυνάστευση και Μίσος

«Η τάση της καρδιάς του ανθρώπου είναι κακή από τη νεότητά του», αναφέρει η Γραφή. (Γένεση 8:21) Γι’ αυτό, μερικοί ευχαριστιούνται καταπιέζοντας άλλους. Η Γραφή δηλώνει επίσης: «Ορίστε! τα δάκρυα των καταδυναστευμένων, οι οποίοι όμως δεν είχαν παρηγορητή· και στο πλευρό εκείνων που τους καταδυνάστευαν υπήρχε δύναμη».—Εκκλησιαστής 4:1.

Η Γραφή δείχνει επίσης ότι το μίσος μεταξύ εθνοτήτων ανάγεται στο πολύ μακρινό παρελθόν. Παραδείγματος χάρη, το 18ο αιώνα πριν από την Κοινή μας Χρονολογία, ένας Φαραώ της Αιγύπτου προσκάλεσε τον Εβραίο Ιακώβ και τη μεγάλη του οικογένεια να εγκατασταθούν στην Αίγυπτο. Αργότερα, όμως, ένας άλλος Φαραώ πίστευε ότι απειλούνταν από εκείνη τη μεγάλη ομάδα μεταναστών. Ως αποτέλεσμα, το υπόμνημα αναφέρει: «Αυτός είπε στο λαό του: “Δείτε! Ο λαός των γιων του Ισραήλ είναι πολυπληθέστερος και κραταιότερος από εμάς. Ελάτε! Ας φερθούμε έξυπνα απέναντί τους, μήπως και πληθύνουν”. . . . Έτσι διόρισαν σε αυτούς αρχηγούς για καταναγκαστική εργασία με σκοπό να τους καταδυναστεύουν σε σχέση με τα βάρη που είχαν να σηκώνουν». (Έξοδος 1:9-11) Μάλιστα οι Αιγύπτιοι διέταξαν να θανατώνονται όλα τα νεογέννητα αγόρια των απογόνων του Ιακώβ.—Έξοδος 1:15, 16.

Ποια Είναι η Βασική Αιτία;

Οι θρησκείες του κόσμου σπάνια βοηθούν στην καταπολέμηση της εθνικής προκατάληψης. Αν και είναι αλήθεια ότι μερικά άτομα έχουν αντιταχθεί ηρωικά στην καταδυνάστευση, η θρησκεία ως σύνολο σε πολλές περιπτώσεις έχει ταχθεί με τους δυνάστες. Αυτό συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η υποτέλεια των μαύρων επιβλήθηκε διά νόμου και μέσω λιντσαρίσματος, ενώ νομοθετήματα που απαγόρευαν την επιγαμία συνέχισαν να υφίστανται μέχρι το 1967. Αυτό συνέβαινε επίσης στη Νότια Αφρική υπό το απαρτχάιντ, όταν μια μειονότητα περιφρουρούσε την κυριαρχία της με νόμους που περιλάμβαναν απαγόρευση του διαφυλετικού γάμου. Σε κάθε περίπτωση, μερικά μέλη της εθνότητας που προωθούσε την προκατάληψη ήταν βαθιά θρησκευόμενα.

Εντούτοις, η Γραφή αποκαλύπτει έναν βαθύτερο λόγο για τον οποίο υπάρχει εθνική προκατάληψη. Εξηγεί γιατί μερικές εθνότητες καταδυναστεύουν άλλες, λέγοντας: «Αυτός που δεν αγαπάει δεν έχει γνωρίσει τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη. Αν κανείς πει: “Αγαπώ τον Θεό” και εντούτοις μισεί τον αδελφό του, είναι ψεύτης. Διότι αυτός που δεν αγαπάει τον αδελφό του, τον οποίο έχει δει, δεν μπορεί να αγαπάει τον Θεό, τον οποίο δεν έχει δει». (1 Ιωάννη 4:8, 20) Αυτή η δήλωση προσδιορίζει τη βασική αιτία της εθνικής προκατάληψης. Οι άνθρωποι την εκδηλώνουν—είτε ισχυρίζονται ότι είναι θρησκευόμενοι είτε όχι—επειδή ούτε έχουν γνωρίσει ούτε έχουν αγαπήσει τον Θεό.

Γνώση του Θεού—Η Βάση για Αρμονία Μεταξύ Εθνοτήτων

Πώς παράγουν η γνώση και η αγάπη για τον Θεό αρμονία μεταξύ εθνοτήτων; Ποια γνώση αποκαλύπτει ο Λόγος του Θεού η οποία εμποδίζει τους ανθρώπους να βλάπτουν όσους φαίνονται διαφορετικοί; Η Γραφή αποκαλύπτει ότι ο Ιεχωβά είναι ο Πατέρας όλων των ανθρώπων, αναφέροντας: «Για εμάς, όμως, υπάρχει ένας Θεός, ο Πατέρας, από τον οποίο είναι τα πάντα». (1 Κορινθίους 8:6) Επίσης, λέει: «Έκανε από έναν άνθρωπο κάθε έθνος ανθρώπων». (Πράξεις 17:26) Ως εκ τούτου, όλοι οι άνθρωποι είναι στην ουσία αδέλφια.

Όλες οι εθνότητες μπορούν να υπερηφανεύονται για το ότι έχουν λάβει ζωή από τον Θεό, αλλά όλες έχουν και έναν λόγο να θλίβονται για την καταγωγή τους. Ο Βιβλικός συγγραφέας Παύλος παρατήρησε: «Μέσω ενός ανθρώπου μπήκε η αμαρτία στον κόσμο». Ως αποτέλεσμα, «όλοι έχουν αμαρτήσει και υστερούν ως προς τη δόξα του Θεού». (Ρωμαίους 3:23· 5:12) Ο Ιεχωβά είναι Θεός ποικιλίας—ούτε δύο πλάσματα δεν είναι ακριβώς ίδια. Ωστόσο, δεν έχει δώσει σε καμία εθνότητα τη βάση για να νιώθει ανώτερη. Η ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι η εθνότητα κάποιου είναι καλύτερη από τις άλλες συγκρούεται με τα γεγονότα που εκτίθενται στις Γραφές. Είναι σαφές ότι η γνώση που λαβαίνουμε από τον Θεό προάγει την αρμονία μεταξύ εθνοτήτων.

Το Ενδιαφέρον του Θεού για Όλα τα Έθνη

Μερικοί έχουν αναρωτηθεί αν ο Θεός προωθούσε τις εθνικές προκαταλήψεις δείχνοντας εύνοια στους Ισραηλίτες και διδάσκοντάς τους να παραμένουν αποχωρισμένοι από τα άλλα έθνη. (Έξοδος 34:12) Κάποτε ο Θεός επέλεξε το έθνος του Ισραήλ ως ειδική του ιδιοκτησία λόγω της εξαιρετικής πίστης του προπάτορα του Ισραήλ, του Αβραάμ. Ο ίδιος ο Θεός κυβερνούσε τον αρχαίο Ισραήλ, επιλέγοντας τους άρχοντές του και δίνοντάς του έναν κώδικα νόμων. Τον καιρό κατά τον οποίο ο Ισραήλ αποδεχόταν αυτή τη διευθέτηση, οι άλλοι λαοί μπορούσαν να διακρίνουν τα αποτελέσματα της διακυβέρνησης του Θεού σε αντίθεση με τα αποτελέσματα που έφερνε η διακυβέρνηση των ανθρώπων αλλού. Επίσης, ο Ιεχωβά δίδαξε τότε τον Ισραήλ σχετικά με την ανάγκη που υπήρχε για μια θυσία η οποία θα αποκαθιστούσε την καλή σχέση της ανθρωπότητας με τον Θεό. Συνεπώς, η πολιτεία του Ιεχωβά με τον Ισραήλ ωφέλησε όλα τα έθνη. Αυτό εναρμονιζόταν με όσα είχε πει εκείνος στον Αβραάμ: «Μέσω του σπέρματός σου όλα τα έθνη της γης οπωσδήποτε θα φέρουν ευλογία στον εαυτό τους λόγω του ότι άκουσες τη φωνή μου».—Γένεση 22:18.

Επιπρόσθετα, οι Ιουδαίοι είχαν το προνόμιο να λάβουν τις ιερές εξαγγελίες του Θεού και να αποτελέσουν το έθνος στο οποίο γεννήθηκε ο Μεσσίας. Αλλά και αυτό συνέβη ώστε να μπορέσουν να ωφεληθούν όλα τα έθνη. Οι Εβραϊκές Γραφές που δόθηκαν στους Ιουδαίους περιέχουν μια συγκινητική περιγραφή σχετικά με τον καιρό κατά τον οποίο όλες οι εθνότητες θα λάβαιναν μεγάλες ευλογίες: «Πολλά έθνη θα πάνε και θα πουν: “Ελάτε να ανεβούμε στο βουνό του Ιεχωβά και στον οίκο του Θεού του Ιακώβ· και αυτός θα μας διδάξει σχετικά με τις οδούς του” . . . Δεν θα σηκώσουν σπαθί, έθνος εναντίον έθνους, ούτε θα μάθουν πια τον πόλεμο. Και θα κάθονται ο καθένας κάτω από το κλήμα του και κάτω από τη συκιά του, και δεν θα υπάρχει κανείς που να τους κάνει να τρέμουν».—Μιχαίας 4:2-4.

Παρότι ο Ιησούς Χριστός κήρυττε στους Ιουδαίους, είπε επίσης: «Αυτά τα καλά νέα της βασιλείας θα κηρυχτούν σε όλη την κατοικημένη γη για μαρτυρία σε όλα τα έθνη». (Ματθαίος 24:14) Δεν θα υπήρχε έθνος το οποίο δεν θα άκουγε τα καλά νέα. Συνεπώς, ο Ιεχωβά έθεσε τέλειο παράδειγμα πολιτευόμενος αμερόληπτα με όλες τις εθνότητες. «Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, αλλά σε κάθε έθνος όποιος τον φοβάται και εργάζεται δικαιοσύνη είναι ευπρόσδεκτος σε αυτόν».—Πράξεις 10:34, 35.

Οι νόμοι που έδωσε ο Θεός στο αρχαίο έθνος του Ισραήλ αποκαλύπτουν επίσης ότι αυτός ενδιαφέρεται για όλα τα έθνη. Προσέξτε ότι ο Νόμος δεν απαιτούσε απλώς να ανέχονται τους μη Ισραηλίτες που κατοικούσαν στη χώρα, όταν έλεγε: «Ο πάροικος που παροικεί μαζί σας πρέπει να γίνει για εσάς σαν ένας αυτόχθων από εσάς· και πρέπει να τον αγαπάς όπως τον εαυτό σου, γιατί και εσείς γίνατε πάροικοι στη γη της Αιγύπτου». (Λευιτικό 19:34) Πολλοί από τους νόμους του Θεού δίδασκαν τους Ισραηλίτες να φέρονται με καλοσύνη στους μετανάστες. Γι’ αυτό, όταν ο Βοόζ, προπάτορας του Ιησού, είδε μια άπορη αλλοεθνή να σταχυολογεί, ενήργησε σε αρμονία με όσα είχε μάθει από τον Θεό, φροντίζοντας να αφήνουν οι θεριστές του μεγάλη ποσότητα σιτηρών για να τη μαζεύει εκείνη.—Ρουθ 2:1, 10, 16.

Ο Ιησούς Διδάσκει την Καλοσύνη

Ο Ιησούς αποκάλυψε τη γνώση του Θεού περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον. Έδειξε στους ακολούθους του πώς μπορούν να φέρονται με καλοσύνη σε ανθρώπους που είναι διαφορετικοί. Κάποτε άρχισε συζήτηση με μια Σαμαρείτισσα. Οι Σαμαρείτες ήταν μια εθνότητα την οποία πολλοί Ιουδαίοι καταφρονούσαν, και γι’ αυτό η γυναίκα έμεινε έκπληκτη. Στη διάρκεια εκείνης της συζήτησης, ο Ιησούς τη βοήθησε με καλοσύνη να κατανοήσει πώς μπορούσε να αποκτήσει αιώνια ζωή.—Ιωάννης 4:7-14.

Ο Ιησούς μάς δίδαξε επίσης πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε ανθρώπους από άλλες εθνότητες όταν ανέφερε μια παραβολή σχετικά με έναν καλό Σαμαρείτη. Αυτός συνάντησε έναν βαριά τραυματισμένο Ιουδαίο στον οποίο είχαν επιτεθεί ληστές. Ο Σαμαρείτης θα μπορούσε εύκολα να σκεφτεί: “Γιατί να βοηθήσω έναν Ιουδαίο; Οι Ιουδαίοι καταφρονούν το λαό μου”. Αλλά ο Ιησούς παρουσίασε το Σαμαρείτη ως άτομο που είχε διαφορετική άποψη για τους ξένους. Μολονότι άλλοι ταξιδιώτες είχαν προσπεράσει τον πληγωμένο άντρα, ο Σαμαρείτης «ένιωσε ευσπλαχνία» και πρόσφερε μεγάλη βοήθεια. Ο Ιησούς ολοκλήρωσε την παραβολή λέγοντας ότι οποιοσδήποτε επιθυμεί την εύνοια του Θεού πρέπει να ενεργεί με τον ίδιο τρόπο.—Λουκάς 10:30-37.

Ο απόστολος Παύλος δίδαξε ότι εκείνοι που θέλουν να ευαρεστούν τον Θεό πρέπει να αλλάξουν την προσωπικότητά τους και να μιμούνται τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ο Θεός στους ανθρώπους. Ο Παύλος έγραψε: «Βγάλτε από πάνω σας την παλιά προσωπικότητα με τις συνήθειές της και ντυθείτε τη νέα προσωπικότητα, η οποία μέσω ακριβούς γνώσης γίνεται νέα σύμφωνα με την εικόνα Εκείνου που τη δημιούργησε, όπου δεν υπάρχει Έλληνας ή Ιουδαίος, περιτομή ή μη περιτομή, ξένος, Σκύθης . . . Και εκτός από όλα αυτά, ντυθείτε την αγάπη, γιατί αυτή είναι τέλειος δεσμός ενότητας».—Κολοσσαείς 3:9-14.

Αλλάζει η Γνώση του Θεού τους Ανθρώπους;

Αλλάζει πραγματικά η γνώση για τον Ιεχωβά Θεό τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται οι άνθρωποι σε άτομα άλλων εθνοτήτων; Εξετάστε την εμπειρία που είχε μια Ασιάτισσα μετανάστρια στον Καναδά η οποία ήταν απογοητευμένη λόγω των διακρίσεων που αντιμετώπιζε εκεί. Γνώρισε κάποιους Μάρτυρες του Ιεχωβά, και εκείνοι άρχισαν να μελετούν τη Γραφή μαζί της. Αργότερα, έγραψε μια επιστολή εκτίμησης, στην οποία έλεγε: “Ήσασταν πολύ καλοί και ευγενικοί λευκοί. Όταν κατάλαβα ότι ήσασταν πράγματι διαφορετικοί από τους άλλους λευκούς, αναρωτιόμουν γιατί. Σκεφτόμουν ξανά και ξανά και συμπέρανα ότι ήσασταν Μάρτυρες του Θεού. Πρέπει να υπάρχει κάτι στην Αγία Γραφή. Στις συνάξεις σας είδα πλήθη λευκών, μαύρων, μελαψών και κίτρινων των οποίων η καρδιά είχε το ίδιο χρώμα—ήταν διαφανής—επειδή ήταν αδελφοί και αδελφές. Τώρα ξέρω ποιος τους έκανε έτσι. Ο Θεός σας”.

Ο Λόγος του Θεού προλέγει έναν καιρό κατά τον οποίο «η γη θα γεμίσει από τη γνώση του Ιεχωβά». (Ησαΐας 11:9) Ακόμη και τώρα, σε εκπλήρωση Γραφικής προφητείας, ένα μεγάλο πλήθος εκατομμυρίων ατόμων «από όλα τα έθνη και τις φυλές και τους λαούς και τις γλώσσες» ενώνονται στην αληθινή λατρεία. (Αποκάλυψη 7:9) Προσμένουν να δουν το μίσος να αντικαθίσταται από την αγάπη σε μια παγκόσμια κοινωνία που θα εκπληρώσει σύντομα το σκοπό του Ιεχωβά τον οποίο ανέφερε ο ίδιος στον Αβραάμ: «Θα ευλογηθούν όλες οι οικογένειες της γης».—Πράξεις 3:25.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 4, 5]

Ο Νόμος του Θεού δίδασκε τους Ισραηλίτες να αγαπούν τους πάροικους

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Τι μπορούμε να μάθουμε από την παραβολή του καλού Σαμαρείτη;

[Εικόνες στη σελίδα 6]

Ο Θεός δεν έδωσε σε καμία εθνότητα κάποιον λόγο για να νιώθει ανώτερη