Ερωτήσεις από Αναγνώστες

● Ένας γιατρός είπε ότι πριν από την εγχείρησι μπορούν να πάρουν αίμα από κάποιον ασθενή και να το φυλάξουν, σε περίπτωσι που θα χρειασθή μετάγγισις στη διάρκεια της εγχειρήσεως. Πώς πρέπει να βλέπη ένας Χριστιανός μια τέτοια χρήσι του δικού του αίματος;

Από την πλευρά εκείνων που ανήκουν στον ιατρικό κλάδο, αυτή η ενέργεια μπορεί να φαίνεται πολύ πρακτική. Υπάρχουν μεγάλοι κίνδυνοι από τη μετάγγισι αίματος κάποιου άλλου. Φαινομενικά περιλαμβάνονται λιγώτεροι κίνδυνοι αν στο άτομο γίνη μετάγγισι από το δικό του αίμα. Έτσι, υπάρχει τάσις μεταξύ των ιατρών ν’ ακολουθούν αυτή την πορεία που ονομάζεται «αυτόλογη μετάγγισις.» Αυτό περιλαμβάνει λήψι του αίματος του ασθενούς και «κατάθεσις» ή αποθήκευσις τούτου για μετάγγισι όταν χρειασθή. Αν ο αιμοδότης δεν το χρειασθή, το αίμα μπορεί να χρησιμοποιηθή για άλλους ασθενείς.

Όπως δείχνουν οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στις σελίδες 22-25 αυτού του περιοδικού, η μετάγγισις αίματος αντιτίθεται στη Γραφή.a Οι Γραφές αποκαλύπτουν ότι ο Θεός θεωρεί το αίμα ιερό και οι δούλοι του πρέπει να το μεταχειρίζωνται αναλόγως. Σε αρμονία μ’ αυτό, ο Ιεχωβά Θεός είπε στους Ισραηλίτας ότι μπορούσαν να κάνουν δύο πράγματα με το αίμα. Πρώτον, ο Θεός είπε: «Εγώ έδωκα αυτό εις εσάς, δια να κάμνητε εξιλέωσιν υπέρ των ψυχών σας επί του θυσιαστηρίου [θυσίας]». Δεύτερον, αν το αίμα ενός ζώου δεν εχρησιμοποιείτο επάνω στο θυσιαστήριο, ο Ισραηλίτης έπρεπε να το χύνη στο έδαφος· έτσι, παρεδέχετο ότι η ζωή προέρχεται από τον Θεό και ότι το αίμα που αντιπροσωπεύει την ζωή δεν εχρησιμοποιείτο για κάποια προσωπική χρήσι. (Λευιτ. 17:11-14) Αλλά, μήπως αυτός ο τρόπος χρήσεως του αίματος αφωρούσε μόνο τους δούλους του Θεού που ευρίσκοντο υπό τον Μωσαϊκό νόμο; Αντιθέτως, λογικά, οι αληθινοί λάτρεις, και πριν από τον Νόμο, συμπεριεφέροντο ήδη μ’ αυτό τον τρόπο προς το αίμα.

Ο Θεός είχε πει προηγουμένως στον Νώε και στην οικογένειά του ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να τρώγουν κρέας με το αίμα του. (Γέν. 9:3, 4) Έτσι, τι έπρεπε να γίνη; Όταν εφονεύετο ένα ζώο για τροφή, το αίμα του έπρεπε κανονικά να στραγγισθή και να χυθή στο έδαφος. Το αίμα που αντιπροσώπευε τη ζωή δεν ανήκε στον Νώε και στην οικογένειά του, αλλ’ ανήκε στον Ζωοδότη. Συνεπώς, θα ήταν κατάλληλο να χυθή το αίμα στη γη, που είναι το συμβολικό «υποπόδιον» του Θεού.—Ησ. 66:1.

Η εντολή που εδόθη στον Νώε εφαρμόζεται επίσης και στους Χριστιανούς. Τον πρώτο αιώνα μ.Χ., το Χριστιανικό κυβερνών σώμα εξέδωσε την απόφασι, που υπεστηρίζετο από το άγιο πνεύμα, ότι οι Χριστιανοί πρέπει να ‘απέχουν από πνικτά και από αίμα.’ (Πράξ. 15:19, 28, 29) Τι θα εσήμαινε αυτό στην ουσία; Η λέξις «πνικτό» ορίζει τη σάρκα ζώων που εφονεύοντο με τέτοιο τρόπο ώστε το αίμα έμενε μέσα στο κρέας. Οι Χριστιανοί δεν μπορούσαν να τρώγουν τέτοιο κρέας. Και τι θα λεχθή για τη φράσι ν’ απέχουν από αίματος;’ Αυτό απηγόρευε τη χρήσι αίματος που ελαμβάνετο από ένα τέτοιο ζώο, όπως στην περίπτωσι μερικών ειδωλολατρών, οι οποίοι έκαναν και έτρωγαν λουκάνικα από αίμα ή άλλες τροφές που περιείχαν αίμα, ή έπιναν αίμα που προήρχετο από ζώα ή από πολεμιστάς που εφονεύοντο στον στίβο. Οι Χριστιανοί δεν έπρεπε να κάνουν τίποτε απ’ αυτά τα πράγματα. Όταν αφαιρούσαν το αίμα από ένα ζώο, έπρεπε να κάνουν ό,τι έκαναν και οι δούλοι του Θεού στο παρελθόν, ν’ απέχουν απ’ αυτό. Θα έδειχναν έτσι την εκτίμησί τους για την ιερότητα του αίματος και της ζωής και επίσης θα έδειχναν ότι εξαρτώντο από την αξία του αίματος του Χριστού.

Έτσι, αν μέλη του ιατρικού κλάδου προτείνουν να επιτρέψη ο Χριστιανός να ληφθή αίμα απ’ αυτόν και ν’ αποθηκευθή σε μια τράπεζα αίματος για μεταγενέστερη μετάγγισι, ο Χριστιανός πρέπει να καθοδηγηθή από την Αγία Γραφή σχετικά με την κατάλληλη πορεία που θ’ ακολουθήση. Μπορεί ν’ αναφέρη ότι στους αρχαίους Ισραηλίτας είχε λεχθή ότι το αίμα που έβγαινε έπρεπε ‘να χύνεται στο έδαφος ως νερό’ για να καταδειχθή ότι ήταν για τον Θεό και όχι για να διατηρήση τη ζωή κάποιου επιγείου πλάσματος. (Δευτ. 12:24) Και μπορεί ν’ αναφερθή στη σαφή εντολή που έχουν οι Χριστιανοί ‘ν’ απέχουν από αίματος.’ Έχοντας υπ’ όψιν αυτό, πώς θα μπορέση να επιτρέψη να ληφθή αίμα του και ν’ αποθηκευθή σε μια τράπεζα αίματος για μεταγενέστερη μετάγγισι, στον ίδιο ή σε κάποιο άλλο άτομο;

● Τι θα λεχθή για ένα μηχάνημα όπως μια αντλία καρδιάς-πνεύμονος ή μηχάνημα διαλύσεως (τεχνητού νεφρού); Μπορεί ένας Χριστιανός να χρησιμοποιή τέτοια μηχανήματα;

Υπάρχουν Χριστιανοί μάρτυρες του Ιεχωβά οι οποίοι, με αγαθή συνείδησι, συνήνεσαν στη χρήσι αυτών των μηχανημάτων, υπό τον όρο ότι τα μηχανήματα αυτά επληρούντο με κάποιο άλλο υγρό και όχι αίμα, όπως η γαλακτική διάλυσις του Ρίνγκερ.

Όταν λειτουργή ένα τέτοιο μηχάνημα, το αίμα του ασθενούς ρέει από ένα αιμοφόρο αγγείο μέσω σωληνώσεως και του μηχανήματος (όπου το αίμα αντλείται, οξυγονώνεται ή φιλτράρεται) και κατόπιν επιστρέφει πάλι στο κυκλοφοριακό σύστημα του ατόμου. Το μηχάνημα προσωρινά εκτελεί μερικές από τις λειτουργίες που κανονικά τυγχάνουν χειρισμού από τα όργανα του ασθενούς.

Μερικοί Χριστιανοί κατά συνείδησιν ισχυρίζονται ότι το αίμα ρέει συνεχώς και ότι το εξωτερικό κύκλωμα θα μπορούσε να θεωρηθή σαν επέκτασι του κυκλοφοριακού συστήματος. Το συγκρίνουν μ’ ένα κομμάτι σωληνώσεως που θα μπορούσε να τοποθετηθή μέσα στο σώμα για να μεταφέρη αίμα γύρω από μια πλοκή σ’ ένα αγγείο.

Φυσικά, κάθε Χριστιανός πρέπει να εξετάζη τι περιλαμβάνεται στη χρήσι αυτών καθώς και παρομοίων μηχανημάτων. Πρέπει να εξετάζη αν θεωρή το αίμα που αναφέρεται εδώ ως αίμα που σαφώς έχει απομακρυνθή από το σώμα του και έτσι πρέπει να χυθή ή σαν αίμα που, βασικά, είναι ακόμη μέρος του κυκλοφοριακού του συστήματος. (Δευτ. 12:16) Κατόπιν, μπορεί να λάβη μια απόφασι που θα του επιτρέψη να διατηρή μια αγαθή συνείδησι ενώπιον του Θεού.—1 Πέτρ. 3:16.

● Θα ήταν εσφαλμένο να κάνη κάποιος εξέτασι αίματος;

Οι περισσότεροι Μάρτυρες του Ιεχωβά, αν όχι όλοι, βάσει της γνώσεώς των από την Αγία Γραφή, δεν έχουν αντίρρησι να υποβληθούν σε τέτοιες εξετάσεις. Η μικρή ποσότης αίματος που αφαιρείται από το σώμα δεν τρώγεται ούτε εισάγεται σε κάποιον άλλο. Απλώς εξετάζεται προτού χυθή.—Δευτ. 15:23.

● Συμβιβάζονται οι ενέσεις ορού με τη Χριστιανική πίστι;

Στο τεύχος της Σκοπιάς 1ης Σεπτεμβρίου 1974, παρουσιάσαμε σ’ αυτή τη στήλη μια λεπτομερή εξέτασι της χρήσεως εμβολίων (που δεν περιλαμβάνουν αίμα) και ορών που είναι παρασκευασμένοι από αίμα. Γι’ αυτές τις λεπτομέρειες, παρακαλείσθε να εξετάσετε αυτές τις πληροφορίες στις σελίδες 541, 542.

Αναφέρεται ότι ο ιατρικός κλάδος ολοένα και περισσότερο αποστρέφει την προσοχή του από τη χρήσι εξ ολοκλήρου μεταγγίσεων αίματος. Αντιθέτως, το ανθρώπινο αίμα χωρίζεται στα κύρια συστατικά του που μπορούν να μεταγγισθούν—ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια και πλάσμα. Σχετικά μ’ αυτό, ελέχθησαν τα εξής: «Πιστεύομε ότι η χρήσις αίματος από μετάγγισι [με σκοπό να διατηρηθή η ζωή], ή η χρήσις ενός συστατικού στοιχείου του αίματος για την εκπλήρωσι παρομοίου σκοπού, είναι καταφανώς σε αντίθεσι με τη γραπτή εντολή ν’ ‘απέχωμε . . . από αίματος.’ (Πράξ. 15:20)»

Τι θα λεχθή, όμως, για το αν μπορούν οι Χριστιανοί να δέχωνται ενέσεις ορού για να καταπολεμήσουν μερικές ασθένειες, όπως οι οροί που γίνονται για τη διφθερίτιδα, τον τέτανο, την επιδημική ηπατίτιδα, τη λύσσα, την αιμοφυλία και σε περιπτώσεις ασυμβάτου Ρέζους; Οι περιπτώσεις αυτές φαίνεται να υποπίπτουν στη ‘φαιά ζώνη.’ Μερικοί Χριστιανοί πιστεύουν ότι το να δεχθούν μια μικρή ποσότητα παραγώγου του αίματος για τέτοιο σκοπό δεν θ’ αποτελούσε εκδήλωσι ελλείψεως σεβασμού για τον νόμο του Θεού· η συνείδησίς τους θα τους το επέτρεπε. (Παράβαλε με Λουκάν 6:1-5.) Άλλοι, όμως, αισθάνονται συνειδητά υποχρεωμένοι να μη δεχθούν ορούς επειδή περιέχουν αίμα, μολονότι σε μια πολύ μικρή ποσότητα. Έτσι, λαμβάνομε τη θέσι ότι αυτό το ζήτημα είναι κάτι για το οποίο πρέπει κάθε άτομο ν’ αποφασίση προσωπικά. Παροτρύνομε τον κάθε ένα να προσπαθή να διατηρή μια αγαθή συνείδησι και να είναι επιδεκτικός όσον αφορά την καθοδηγία του Θεού που βρίσκεται στον Λόγο Του.—Ψαλμ. 119:105.

● Πόσο πρέπει να ενδιαφέρεται ο Χριστιανός για το αίμα που βρίσκεται σε διάφορες τροφές;

Ο Θεός είπε στον Νώε, και έτσι σ’ ολόκληρη την ανθρώπινη οικογένεια: «Παν κινούμενον, το οποίον ζη, θέλει είσθαι εις εσάς προς τροφήν· . . . κρέας όμως με την ζωήν αυτού, με το αίμα αυτού, δεν θέλετε φάγει.» (Γέν. 9:3, 4) Έτσι, οι αληθινοί λάτρεις πρέπει ν’ αποφεύγουν τη βρώσι κρέατος με αίμα μέσα του ή άλλα τρόφιμα στα οποία έχει προστεθή αίμα.

Αυτό απαιτεί αρκετή προσοχή. Παραδείγματος χάριν, σε μερικές χώρες τα ζώα συνήθως στραγγαλίζονται ή φονεύονται με κάποιο άλλο τρόπο που αφήνει το αίμα μέσα σ’ αυτά. Εκεί όπου η ενέργεια αυτή αποτελεί τοπική συνήθεια, οι Χριστιανοί συνήθως αγοράζουν μόνο από εμπόρους, κρεοπώλες ή αγρότες που είναι γνωστό ότι πωλούν κρέας από ζώα των οποίων το αίμα έχει στραγγιχθή κατάλληλα.

Ωστόσο, ομοσπονδιακοί κανονισμοί σχετικά με τον σφαγιασμό ζώων σε πολλές χώρες, όπως, παραδείγματος χάριν, στις Ηνωμένες Πολιτείες, απαιτούν να χύνεται κατάλληλα το αίμα των ζώων. Έτσι, οι Χριστιανοί σ’ αυτές τις περιοχές δεν χρειάζεται ν’ ανησυχούν πολύ. Μπορούν ελεύθερα να τρώγουν κρέας που πωλείται στις αγορές ή αυτό που σερβίρεται στα εστιατόρια. (Παράβαλε με 1 Κορινθίους 10:25, 26, όπου γίνεται μνεία για κρέας που έχει προσφερθή στα είδωλα: «Παν το πωλούμενον εν τω μακελλίω τρώγετε, μηδέν εξετάζοντες δια την συνείδησιν· διότι του Κυρίου είναι η γη και το πλήρωμα αυτής.») Ωστόσο, ίσως χρειασθή να ερωτήσετε για κρέας από ζώα που έχουν φονευθή τοπικά, όπως για κρέας από «άγρια ζώα» είτε τα λαμβάνετε από ένα κυνηγό, ένα κρεοπωλείο ή ένα εστιατόριο.

Αλλά τι θα λεχθή για τρόφιμα τα οποία ίσως περιέχουν αίμα ή κάποιο στοιχείο του αίματος, όπως η πρωτεΐνη του πλάσματος;

Μερικές κυβερνήσεις απαιτούν να έχουν οι παραγωγοί έναν κατάλογο των συστατικών στην ετικέττα της τροφής που παρασκευάζεται με τεχνητό τρόπο. Οι Χριστιανοί οι οποίοι ελέγχουν τις ετικέττες επί αρκετό καιρό, ίσως έχουν παρατηρήσει ότι στην περιοχή τους δεν χρησιμοποιείται ουσιαστικά αίμα στα τρόφιμα. Έτσι, ίσως δικαιολογημένα περιορίζουν την ανάγνωσι των ετικεττών μόνο σε προϊόντα που, για κάποιο λόγο, πιστεύουν ότι έχει προστεθή σ’ αυτά αίμα.

Ωστόσο, πρόσφατα η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ψήφισε ένα νόμο που επιτρέπει στις εταιρίες κρέατος να χρησιμοποιούν, χωρίς να το καταγράφουν σε μια ετικέττα, αποξηραμένο πλάσμα αίματος μέχρι 2 τοις εκατό (ή σε μερικές περιπτώσεις, 10 τοις εκατό) σε «λουκάνικα Βιεννέζικα και Φρανκφούρτης και παρόμοια προϊόντα στα οποία περιλαμβάνονται πατέ (συκώτι χήνας) και κρέας (μπρεζέ και σωτέ) . . . κεφτέδες, γέμισι κρέατος, φρικασέ, ραγού, λαρδί, . . . » Τι πρέπει να κάνη ένας ενσυνείδητος Χριστιανός σε τέτοιες περιπτώσεις;

Θα πρέπει να ρωτήση τον κρεοπώλη και τον παραγωγό. Αναφέρεται ότι εις απάντησι τέτοιων ερωτήσεων, μερικοί παραγωγοί σε μια Σκανδιναβική χώρα πρόθυμα διεβεβαίωσαν ότι το αίμα δεν αποτελεί συστατικό σ’ αυτές τις τροφές που παρασκευάζονται με τεχνητό τρόπο· δεν θέλουν να χάνουν πελάτες. Αλλά, σε μερικά μέρη, Μάρτυρες που ερώτησαν κρεοπώλες ή παραγωγούς κρέατος έλαβαν ασαφείς ή αμφίβολες απαντήσεις. Μπορεί να σημειωθή ότι, μολονότι ο νόμος επιτρέπει σε μερικές εταιρίες να προσθέτουν αίμα χωρίς να το δηλώνουν, αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι όλες ή περισσότερες απ’ αυτές τις εταιρίες ενεργούν έτσι.

Επομένως, οι Χριστιανοί, ατομικά, πρέπει ν’ αποφασίσουν τι θα κάνουν. Οι συνειδήσεις μερικών τους υποκινούν ν’ αποφεύγουν οτιδήποτε για το οποίο αυτοί έχουν σοβαρές αμφιβολίες ή να κάνουν τις απαιτούμενες ερωτήσεις ώστε να έχουν ήσυχη τη συνείδησί τους. (Ρωμ. 14:23) Σε περιπτώσεις όπου δεν φαίνεται δυνατόν να ληφθούν αρκετές πληροφορίες μέσω λογικών ερωτήσεων, άλλοι Χριστιανοί μπορεί να καταλήξουν στο εξής συμπέρασμα: ‘Αφού δεν υπάρχει ουσιαστική αιτία να φρονώ ότι περιέχεται αίμα ή δεν υπάρχει ωρισμένος τρόπος με τον οποίο μπορώ να το καθορίσω αυτό, μπορώ με αγαθή συνείδησι «να τρώγω . . .»’ Ωστόσο, τα άτομα αυτά πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν τους τα συνειδητά αισθήματα άλλων, όπως ακριβώς συμβούλευσε ο Παύλος.—1 Κορ. 10:28-30· Ρωμ. 14:13-21.

Οι αληθινοί Χριστιανοί δεν πρέπει να δείχνουν αδιαφορία όσον αφορά το αίμα. Πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για ν’ αποφύγουν μια σαφή παράβασι του νόμου του Θεού. Ένας βαθύς σεβασμός γι’ αυτό τον νόμο είναι μεγάλης σπουδαιότητος. Κάνοντας ό,τι λογικά μπορεί για να ‘απέχη . . . από αίματος,’ ο λαός του Θεού εκδηλώνει εκτίμησι για την ιερότητα της ζωής και του αίματος, το οποίο την αντιπροσωπεύει.—Πράξ. 21:25.

[Υποσημειώσεις]