ΜΕΛΕΤΗ 49
Βάσιμη Επιχειρηματολογία
ΟΤΑΝ κάνετε κάποια δήλωση, οι ακροατές σας είναι απόλυτα δικαιολογημένοι να ρωτήσουν: «Γιατί είναι αλήθεια αυτό; Ποια απόδειξη υπάρχει για να δεχτώ αυτό που λέει ο ομιλητής;» Ως δάσκαλοι, έχετε την υποχρέωση είτε να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις είτε να βοηθήσετε τους ακροατές σας να βρουν τις απαντήσεις. Αν το συγκεκριμένο σημείο παίζει ζωτικό ρόλο στην επιχειρηματολογία σας, φροντίστε να δώσετε στους ακροατές σας ισχυρούς λόγους για να το δεχτούν. Αυτό θα προσδώσει πειστικότητα στην παρουσίασή σας.
Ο απόστολος Παύλος χρησιμοποιούσε πειθώ. Με βάσιμα επιχειρήματα, λογικούς συλλογισμούς και ένθερμες εκκλήσεις επιδίωκε να αλλάξει την άποψη εκείνων στους οποίους μιλούσε. Ο Παύλος έθεσε ένα θαυμάσιο παράδειγμα για εμάς. (Πράξ. 18:4· 19:8) Βέβαια, ορισμένοι ρήτορες χρησιμοποιούν πειθώ για να παροδηγούν. (Ματθ. 27:20· Πράξ. 14:19· Κολ. 2:4) Μπορεί να ξεκινούν από μια εσφαλμένη βάση, να στηρίζονται σε προκατειλημμένες πηγές, να χρησιμοποιούν ρηχά επιχειρήματα, να παραβλέπουν τα στοιχεία που δεν συμφωνούν με την άποψή τους ή να κάνουν έκκληση στα συναισθήματα μάλλον παρά στη λογική. Εμείς πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην ακολουθούμε καμιά από αυτές τις μεθόδους.
Επιχειρηματολογία Βασισμένη Σταθερά στο Λόγο του Θεού. Αυτά που διδάσκουμε δεν πρέπει να είναι δικής μας επινόησης. Εμείς προσπαθούμε να μεταδίδουμε στους άλλους όσα έχουμε μάθει από την Αγία Γραφή. Ως προς αυτό, έχουμε βοηθηθεί πάρα πολύ από τα έντυπα που ετοιμάζει η τάξη του πιστού και φρόνιμου δούλου. Αυτά τα έντυπα μας προτρέπουν να εξετάζουμε τις Γραφές προσεκτικά. Εμείς, με τη σειρά μας, κατευθύνουμε τους άλλους στην Αγία Γραφή, όχι με στόχο να αποδείξουμε ότι έχουμε δίκιο, αλλά με την ταπεινή επιθυμία να δουν οι ίδιοι τι λέει η Γραφή. Συμφωνούμε με τον Ιησού Χριστό, ο οποίος είπε σε μια προσευχή του προς τον Πατέρα του: «Ο λόγος σου είναι αλήθεια». (Ιωάν. 17:17) Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αυθεντία από τον Ιεχωβά Θεό, τον Δημιουργό του ουρανού και της γης. Το πόσο βάσιμη είναι η επιχειρηματολογία μας εξαρτάται από το αν στηρίζεται στο Λόγο Του.
Μερικές φορές μπορεί να μιλάτε σε ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την Αγία Γραφή ή που δεν την αναγνωρίζουν ως το Λόγο του Θεού. Θα πρέπει να ασκείτε καλή κρίση ως προς το πότε και το πώς θα εισαγάγετε στη συζήτηση Γραφικά εδάφια. Ωστόσο, θα πρέπει να προσπαθείτε να κατευθύνετε την προσοχή τους όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε αυτή την έγκυρη πηγή πληροφοριών.
Μήπως πρέπει να υποθέτετε ότι η απλή αναφορά ενός σχετικού εδαφίου αποτελεί ακαταμάχητο επιχείρημα; Όχι απαραίτητα. Ίσως χρειάζεται να στρέψετε την προσοχή στα συμφραζόμενα για να δείξετε ότι το εδάφιο υποστηρίζει όντως αυτό που λέτε. Αν απλώς εξάγετε κάποια αρχή από το εδάφιο και τα συμφραζόμενα δεν ασχολούνται με το εν λόγω θέμα, ίσως απαιτούνται περισσότερες αποδείξεις. Ίσως χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε και άλλα σχετικά εδάφια για να πείσετε το ακροατήριό σας ότι αυτό που λέτε είναι στ’ αλήθεια βασισμένο πλήρως στις Γραφές.
Μην υπερβάλλετε ως προς το τι αποδεικνύει ένα εδάφιο. Να το διαβάζετε προσεκτικά. Το εδάφιο μπορεί να ασχολείται με το γενικό θέμα που εξετάζετε. Εντούτοις, για να είναι πειστικό το επιχείρημά σας, ο ακροατής σας θα πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνει στο εδάφιο το σημείο που εσείς λέτε ότι αποδεικνύει.
Τεκμηριωμένη από Συμπληρωματικές Αποδείξεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι ωφέλιμο να χρησιμοποιήσετε αποδείξεις από κάποια αξιόπιστη πηγή εκτός της Αγίας Γραφής για να βοηθήσετε τους άλλους να αντιληφθούν το πόσο λογική είναι η Γραφή.
Παραδείγματος χάρη, μπορεί να επικαλεστείτε το ορατό σύμπαν ως απόδειξη για την ύπαρξη Δημιουργού. Μπορεί να επιστήσετε την προσοχή σε νόμους της φύσης, όπως η βαρύτητα, και να καταλήξετε στο λογικό συμπέρασμα ότι η ύπαρξη τέτοιων νόμων προϋποθέτει την ύπαρξη Νομοθέτη. Η λογική των επιχειρημάτων σας θα είναι βάσιμη αν εναρμονίζεται με ό,τι αναφέρεται στο Λόγο του Θεού. (Ιώβ 38:31-33· Ψαλμ. 19:1· 104:24· Ρωμ. 1:20) Τέτοιες αποδείξεις είναι ωφέλιμες επειδή καταδεικνύουν ότι αυτά που λέει η Αγία Γραφή συμφωνούν με διάφορα γεγονότα που μπορούμε να παρατηρήσουμε.
Μήπως προσπαθείτε να βοηθήσετε κάποιο άτομο να καταλάβει ότι η Αγία Γραφή είναι πράγματι ο Λόγος του Θεού; Θα μπορούσατε να παραθέσετε τις δηλώσεις μελετητών που λένε ότι είναι, αλλά θα αποτελούσε αυτό απόδειξη; Τέτοιες δηλώσεις απλώς βοηθούν εκείνους που σέβονται αυτούς τους μελετητές. Μήπως θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε επιστημονικά στοιχεία για να αποδείξετε ότι η Αγία Γραφή είναι αληθινή; Αν θα χρησιμοποιούσατε τις απόψεις ατελών επιστημόνων ως αυθεντία, θα χτίζατε πάνω σε σαθρά θεμέλια. Από την άλλη πλευρά, αν ξεκινήσετε με το Λόγο του Θεού και στη συνέχεια αναφέρετε επιστημονικά ευρήματα που τονίζουν την ακρίβεια της Γραφής, τα επιχειρήματά σας θα είναι εδραιωμένα σε γερά θεμέλια.
Οτιδήποτε και αν προσπαθείτε να αποδείξετε, να παρουσιάζετε επαρκείς αποδείξεις. Το πόσες αποδείξεις απαιτούνται θα εξαρτηθεί από το ακροατήριό σας. Για παράδειγμα, αν το θέμα σας είναι οι τελευταίες ημέρες όπως τις περιγράφουν τα εδάφια 2 Τιμόθεο 3:1-5, μπορεί να επιστήσετε την προσοχή του ακροατηρίου σας σε κάποιο περιστατικό πολύ γνωστό από τις ειδήσεις το οποίο υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι είναι «άστοργοι». Αυτό και μόνο το παράδειγμα ίσως αρκεί για να αποδείξει ότι το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του σημείου των τελευταίων ημερών εκπληρώνεται τώρα.
Πολλές φορές μπορεί να είναι χρήσιμος ο παραλληλισμός μεταξύ δύο πραγμάτων που παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες. Ο παραλληλισμός δεν είναι απόδειξη από μόνος του—το κατά πόσον είναι βάσιμος πρέπει να εξακριβωθεί με γνώμονα τα όσα λέει η ίδια η Αγία Γραφή. Αλλά ο παραλληλισμός μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να διακρίνει το πόσο λογική είναι μια συγκεκριμένη ιδέα. Θα μπορούσατε, λόγου χάρη, να χρησιμοποιήσετε έναν τέτοιον παραλληλισμό για να εξηγήσετε ότι η Βασιλεία του Θεού είναι κυβέρνηση. Θα μπορούσατε να επισημάνετε ότι, όπως οι ανθρώπινες κυβερνήσεις, έτσι και η Βασιλεία του Θεού έχει άρχοντες, υπηκόους, νόμους, δικαστικό σύστημα και εκπαιδευτικό σύστημα.
Αληθινές εμπειρίες μπορούν συχνά να χρησιμοποιηθούν για να καταδειχτεί πόσο σοφό είναι να εφαρμόζουμε τις συμβουλές της Γραφής. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και προσωπικές εμπειρίες για να υποστηρίξουν τις δηλώσεις που γίνονται. Για παράδειγμα, όταν επισημαίνετε σε κάποιο άτομο τη σπουδαιότητα της ανάγνωσης και της μελέτης της Αγίας Γραφής, θα μπορούσατε να εξηγήσετε πώς βελτιώθηκε η δική σας ζωή αφότου υιοθετήσατε αυτές τις συνήθειες. Για να ενθαρρύνει τους αδελφούς του, ο απόστολος Πέτρος αναφέρθηκε στη μεταμόρφωση, στην οποία παρέστη ως αυτόπτης μάρτυρας. (2 Πέτρ. 1:16-18) Και ο Παύλος επίσης ανέφερε τις δικές του εμπειρίες. (2 Κορ. 1:8-10· 12:7-9) Φυσικά, θα πρέπει να χρησιμοποιείτε τις προσωπικές σας εμπειρίες με φειδωλία ώστε να μην προσελκύετε ακατάλληλα την προσοχή στον εαυτό σας.
Εφόσον οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς το παρελθόν και ως προς τον τρόπο σκέψης, οι αποδείξεις που πείθουν κάποιο άτομο ίσως να μην ικανοποιούν κάποιο άλλο. Γι’ αυτό, να λαβαίνετε υπόψη σας τις απόψεις των ακροατών σας όταν αποφασίζετε ποια επιχειρήματα θα χρησιμοποιήσετε και πώς θα τα παρουσιάσετε. Το εδάφιο Παροιμίες 16:23 δηλώνει: «Η καρδιά του σοφού κάνει το στόμα του να εκδηλώνει ενόραση και στα χείλη του προσθέτει πειστικότητα».