ΜΕΛΕΤΗ 25
Χρήση Σχεδίου
Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ της ομιλίας από σχέδιο προκαλεί νευρικότητα σε πολλούς ανθρώπους. Νιώθουν πιο ασφαλείς αν έχουν γράψει στο χαρτί ή αν έχουν αποστηθίσει όλα όσα πρόκειται να πουν.
Εντούτοις, στην πραγματική ζωή, όλοι μας μιλάμε κάθε μέρα χωρίς χειρόγραφο—όταν συζητάμε με την οικογένειά μας και τους φίλους μας, όταν συμμετέχουμε στη διακονία αγρού και όταν λέμε εγκάρδιες προσευχές, είτε κατ’ ιδίαν είτε εκπροσωπώντας μια ομάδα.
Όταν εκφωνείτε μια ομιλία, έχει άραγε διαφορά το αν θα χρησιμοποιήσετε χειρόγραφο ή σχέδιο; Μολονότι η ανάγνωση από ένα προετοιμασμένο κείμενο μπορεί να διασφαλίσει ακρίβεια και ποιοτική διατύπωση, δεν αγγίζει την καρδιά εξίσου αποτελεσματικά. Όταν διαβάζετε περισσότερες από λίγες προτάσεις, συνήθως αποκτάτε έναν ρυθμό και ένα ύφος φωνητικών μεταπτώσεων που διαφέρουν από το αυθόρμητο συνομιλητικό σας στιλ. Αν η προσοχή σας εστιάζεται περισσότερο στα χαρτιά σας παρά στο ακροατήριό σας, πολλοί δεν θα ακούν τόσο προσεκτικά όσο θα άκουγαν αν ένιωθαν ότι τους σκέφτεστε πράγματι και ότι προσαρμόζετε την ύλη σας στις περιστάσεις τους. Για να είναι η ομιλία όντως υποκινητική, η καλύτερη μέθοδος είναι η ελεύθερη εκφώνηση.
Η Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας έχει σχεδιαστεί για να μας βοηθάει στην καθημερινή μας ζωή. Όταν συναντάμε φίλους, δεν βγάζουμε κάποιο χαρτί για να τους διαβάσουμε τις σκέψεις μας ώστε να διασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή διατύπωση. Στην υπηρεσία αγρού, δεν παίρνουμε μαζί μας κάποιο χειρόγραφο για να το διαβάζουμε, φοβούμενοι μήπως ξεχάσουμε μερικά σημεία τα οποία θέλουμε να μεταδώσουμε στους ανθρώπους. Όταν κάνετε κάποια επίδειξη στη σχολή σχετικά με την επίδοση μαρτυρίας υπό ανάλογες περιστάσεις, να μιλάτε όσο το δυνατόν πιο φυσικά. Με καλή προετοιμασία, θα διαπιστώσετε ότι το σχέδιο, είτε νοερό είτε γραπτό, συνήθως αρκεί για να σας θυμίζει τις κύριες σκέψεις που θέλετε να συζητήσετε. Πώς, όμως, μπορείτε να αναπτύξετε την απαιτούμενη αυτοπεποίθηση ώστε να κάνετε ομιλία από σχέδιο;
Ταξινομήστε τις Σκέψεις Σας. Για να χρησιμοποιείτε κάποιο σχέδιο καθώς μιλάτε, χρειάζεται να ταξινομείτε τις σκέψεις σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να διαλέγετε τις λέξεις που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε. Σημαίνει απλώς να σκέφτεστε προτού μιλήσετε.
Στην καθημερινή ζωή, το επιπόλαιο άτομο μπορεί να ξεστομίζει πράγματα τα οποία αργότερα εύχεται να μην είχε πει. Κάποιο άλλο άτομο μπορεί να μιλάει κάπως άσκοπα, μεταπηδώντας από τη μια σκέψη στην άλλη. Και οι δύο αυτές τάσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά αν σταματήσετε για λίγο προκειμένου να διαμορφώσετε ένα απλό νοερό σχέδιο προτού αρχίσετε να μιλάτε. Πρώτα εντυπώστε στο μυαλό σας το στόχο σας, μετά διαλέξτε τα βήματα που χρειάζεται να ακολουθήσετε για να τον επιτύχετε και έπειτα αρχίστε να μιλάτε.
Μήπως προετοιμάζεστε για την υπηρεσία αγρού; Να διαθέτετε χρόνο, όχι μόνο για να τακτοποιείτε την τσάντα του έργου, αλλά και για να ταξινομείτε τις σκέψεις σας. Αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε μία από τις προτεινόμενες παρουσιάσεις της Διακονίας Μας της Βασιλείας, διαβάστε την αρκετές φορές για να έχετε ξεκάθαρες στο μυαλό σας τις κύριες ιδέες. Διατυπώστε την ουσία της παρουσίασης σε μία ή δύο σύντομες προτάσεις. Προσαρμόστε τη φρασεολογία στη δική σας προσωπικότητα και στις συνθήκες του τομέα σας. Το να έχετε ένα νοερό σχέδιο θα σας φανεί χρήσιμο. Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυτό το σχέδιο; (1) Ως πρόλογο, θα μπορούσατε να αναφέρετε κάτι που απασχολεί πολλούς ανθρώπους στην περιοχή σας. Ζητήστε από το άλλο άτομο να πει τη γνώμη του. (2) Να έχετε στο νου σας κάτι συγκεκριμένο το οποίο θα μπορούσατε να πείτε γύρω από το θέμα σας, όπως και ένα ή δύο εδάφια που δείχνουν τι έχει υποσχεθεί να κάνει ο Θεός για να φέρει ανακούφιση. Αν σας δοθεί η ευκαιρία, τονίστε ότι ο Ιεχωβά θα το επιτελέσει αυτό μέσω της Βασιλείας του, της ουράνιας κυβέρνησής του. (3) Παροτρύνετε το άτομο να κάνει κάποιες ενέργειες σε σχέση με αυτά που συζητήσατε. Θα μπορούσατε να προσφέρετε έντυπα και/ή μια Γραφική μελέτη, καθώς και να κάνετε συγκεκριμένες διευθετήσεις για να συνεχίσετε τη συζήτηση.
Για να κάνετε μια τέτοια παρουσίαση, πιθανότατα δεν θα χρειαστείτε παρά ένα νοερό σχέδιο. Αν θέλετε να έχετε κάποιο γραπτό σχέδιο για να το συμβουλευτείτε πριν από την πρώτη σας παρουσίαση, το σχέδιο πιθανότατα θα περιέχει απλώς λίγες λέξεις για τον πρόλογο, μία ή δύο παραπομπές εδαφίων και μια σύντομη σημείωση για το τι θέλετε να περιλάβετε στον επίλογό σας. Η προετοιμασία και η χρήση ενός τέτοιου σχεδίου μάς βοηθούν να μη φλυαρούμε, αλλά να δίνουμε ένα ξεκάθαρο άγγελμα το οποίο θα μπορούν εύκολα να θυμούνται οι άλλοι.
Αν στον τομέα σας ακούτε συχνά κάποια ερώτηση ή αντίρρηση, ίσως είναι υποβοηθητικό να κάνετε έρευνα για αυτό το θέμα. Συνήθως δεν χρειάζεστε παρά δύο ή τρία βασικά σημεία μαζί με κάποια εδάφια τα οποία υποστηρίζουν αυτά τα σημεία. Τα «Γραφικά Θέματα για Συζήτηση» ή οι υπότιτλοι με τα έντονα μαύρα γράμματα στο βιβλίο Πώς να Συζητάτε Λογικά από τις Γραφές μπορεί να σας προμηθεύσουν ακριβώς το σχέδιο που χρειάζεστε. Ίσως θελήσετε να συμπεριλάβετε μια ωραία παράθεση την οποία βρήκατε σε κάποια άλλη πηγή. Καταρτίστε ένα σύντομο γραπτό σχέδιο, επισυνάψτε μια φωτοτυπία της παράθεσης και κρατήστε αυτά τα χαρτιά μαζί με τα άλλα εφόδια που χρησιμοποιείτε στην υπηρεσία αγρού. Όταν ο οικοδεσπότης αναφέρει την ερώτηση ή την αντίρρηση, πείτε του ότι χαίρεστε που έχετε την ευκαιρία να αιτιολογήσετε αυτό που πιστεύετε. (1 Πέτρ. 3:15) Χρησιμοποιήστε το σχέδιο ως βάση για την απάντησή σας.
Όταν πρόκειται να εκπροσωπήσετε την οικογένειά σας, τον όμιλο μελέτης βιβλίου ή την εκκλησία μέσω προσευχής, είναι και πάλι ωφέλιμο να ταξινομήσετε τις σκέψεις σας. Σύμφωνα με τα εδάφια Λουκάς 11:2-4, ο Ιησούς έδωσε στους μαθητές του ένα απλό σχέδιο για να κάνουν ουσιαστικές προσευχές. Στην αφιέρωση του ναού της Ιερουσαλήμ, ο Σολομών έκανε μια μεγάλη προσευχή. Προφανώς σκέφτηκε το ζήτημα εκ των προτέρων. Εστίασε την προσοχή του πρώτα στον Ιεχωβά και στην υπόσχεση που είχε δώσει Εκείνος στον Δαβίδ, έπειτα έστρεψε την προσοχή του στο ναό, και τέλος σε συγκεκριμένες περιστάσεις και ομάδες ανθρώπων, μνημονεύοντάς τες μία προς μία. (1 Βασ. 8:22-53) Μπορούμε να ωφεληθούμε από αυτά τα παραδείγματα.
Διατηρήστε το Σχέδιο της Ομιλίας σας Απλό. Μήπως το σχέδιό σας προορίζεται για την εκφώνηση κάποιας διάλεξης; Πόσα πράγματα θα πρέπει να περιλαμβάνει;
Να θυμάστε ότι το σχέδιο αποσκοπεί στο να σας υπενθυμίζει ιδέες. Ίσως κρίνετε σκόπιμο να γράψετε μερικές προτάσεις για να τις χρησιμοποιήσετε ως πρόλογο. Στη συνέχεια, όμως, εστιάστε την προσοχή σας σε ιδέες, όχι σε λέξεις. Αν διατυπώσετε γραπτώς αυτές τις ιδέες με τη μορφή προτάσεων, να προτιμήσετε τις σύντομες προτάσεις. Τα λίγα κύρια σημεία που σκοπεύετε να αναπτύξετε θα πρέπει να ξεχωρίζουν στο σχέδιό σας. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε γράφοντας τα κύρια σημεία με κεφαλαία γράμματα, υπογραμμίζοντάς τα ή χρωματίζοντάς τα. Κάτω από κάθε κύριο σημείο, γράψτε τις ιδέες που θέλετε να χρησιμοποιήσετε καθώς θα το αναπτύσσετε. Σημειώστε τα εδάφια που σκοπεύετε να διαβάσετε. Συνήθως είναι καλύτερο να διαβάζετε τα εδάφια μέσα από την ίδια την Αγία Γραφή. Κρατήστε κάποια σημείωση για τα παραδείγματα που θέλετε να χρησιμοποιήσετε. Ίσως έχετε επίσης μια σημαντική παράθεση από κάποια κοσμική πηγή, η οποία να ταιριάζει με το θέμα. Φροντίστε να είναι οι σημειώσεις σας όσο αναλυτικές χρειάζεται ώστε τα στοιχεία που παρουσιάζετε να είναι συγκεκριμένα. Το σχέδιο θα είναι πιο εύχρηστο αν είναι επιμελημένο.
Τα σχέδια που χρησιμοποιούν μερικοί περιέχουν τα απολύτως στοιχειώδη. Το σχέδιο μπορεί να αποτελείται από λίγες βασικές λέξεις, τις παραπομπές των εδαφίων που θα αναφέρει ο ομιλητής από μνήμης και σχεδιαγράμματα ή εικόνες που θα του υπενθυμίσουν ιδέες. Με αυτές τις απλές σημειώσεις, ο ομιλητής είναι σε θέση να παρουσιάσει την ύλη του με λογική σειρά και συνομιλητικό ύφος. Αυτός είναι και ο σκοπός του συγκεκριμένου μαθήματος.
Στις σελίδες 39 ως 42 αυτού του βιβλίου, θα βρείτε την εξέταση του θέματος «Πώς να Καταρτίσετε το Σχέδιο μιας Ομιλίας». Η ανάγνωση εκείνης της ύλης θα σας φανεί πολύ χρήσιμη καθώς θα εργάζεστε σε αυτή τη μελέτη, «Χρήση Σχεδίου».
Πώς να Χρησιμοποιείτε το Σχέδιο. Σε αυτό το σημείο, όμως, ο στόχος σας δεν είναι απλώς να προετοιμάσετε τη διάλεξή σας με τη μορφή σχεδίου, αλλά να χρησιμοποιήσετε το σχέδιο αποτελεσματικά.
Το πρώτο βήμα στη χρήση σχεδίου είναι η προετοιμασία για την εκφώνηση. Κοιτάξτε το θέμα, διαβάστε το κάθε κύριο σημείο και εξηγήστε νοερά ποια σχέση έχει το καθένα από αυτά τα κύρια σημεία με το θέμα. Σημειώστε πόσο χρόνο μπορείτε να διαθέσετε για κάθε κύριο σημείο. Τώρα γυρίστε πίσω και μελετήστε το πρώτο κύριο σημείο. Εξετάστε τα επιχειρήματα, τα εδάφια και τα παραδείγματα που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε κατά την ανάπτυξη αυτού του σημείου. Ανασκοπήστε την ύλη αρκετές φορές, μέχρι να έχετε ξεκάθαρο στο μυαλό σας το συγκεκριμένο τμήμα της ομιλίας σας. Κάντε το ίδιο για το καθένα από τα άλλα κύρια σημεία. Σκεφτείτε τι θα μπορούσατε να παραλείψετε, αν χρειαστεί, για να τελειώσετε στο χρόνο σας. Κατόπιν ανασκοπήστε ολόκληρη την ομιλία. Επικεντρώστε την προσοχή σας στις ιδέες, όχι στις λέξεις. Μην απομνημονεύσετε την ομιλία.
Όταν εκφωνείτε τη διάλεξη, θα πρέπει να είστε σε θέση να διατηρείτε καλή οπτική επαφή με το ακροατήριό σας. Αφού διαβάσετε κάποιο εδάφιο, θα πρέπει κανονικά να είστε σε θέση να κάνετε λογικούς συλλογισμούς σχετικά με αυτό χρησιμοποιώντας τη Γραφή σας αλλά χωρίς να ανατρέχετε στις σημειώσεις σας. Παρόμοια, αν χρησιμοποιήσετε κάποιο παράδειγμα, να το περιγράψετε όπως θα το λέγατε στους φίλους σας, αντί να το διαβάσετε από τις σημειώσεις σας. Καθώς μιλάτε, μην ανατρέχετε στις σημειώσεις σας για την κάθε πρόταση. Να μιλάτε μέσα από την καρδιά σας, και έτσι θα αγγίζετε την καρδιά εκείνων που σας ακούν.
Όταν μάθετε καλά την τέχνη της εκφώνησης ομιλίας από σχέδιο, θα έχετε κάνει ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για να γίνετε αποτελεσματικοί δημόσιοι ομιλητές.