Οι Ιδιάζουσες Δυσκολίες των Θετών Οικογενειών

● Σύμφωνα με μια ειδικό, τη Δρ Πατρίσια Πέιπερναου, το να προσπαθεί κάποιος να χειριστεί τα προβλήματα των θετών οικογενειών με πρότυπο το κλασικό μοντέλο οικογένειας είναι σαν να «προσπαθεί να κινηθεί στους δρόμους της Νέας Υόρκης με έναν χάρτη της Βοστώνης».

Ομολογουμένως, οι δυσκολίες τους είναι όχι μόνο ιδιάζουσες αλλά και μεγαλύτερες από αυτές των άλλων οικογενειών. Μάλιστα ο ψυχολόγος Γουίλιαμ Μέρκελ χαρακτηρίζει τη θετή οικογένεια ως «το πιο περίπλοκο, αφύσικο και προβληματικό πλέγμα σχέσεων που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα».

Εφόσον πρόκειται για κάτι τόσο δύσκολο, θα μπορούσε ποτέ να πετύχει μια τέτοια οικογένεια; Οι σχέσεις μέσα σε αυτήν μπορούν να παρομοιαστούν με τις ραφές σε ένα πάπλωμα πάτσγουορκ (κομμάτια υφάσματος ραμμένα μεταξύ τους). Με τις πρώτες βελονιές, οι ραφές δεν είναι αρκετά γερές, αλλά στο τέλος είναι εξίσου γερές με αυτό καθαυτό το ύφασμα​—αρκεί να ραφτούν προσεκτικά.

Ας δούμε μαζί μερικές συνηθισμένες δυσκολίες των θετών οικογενειών αλλά και κάποια πράγματα που βοήθησαν πολλούς να «συρράψουν» τις ζωές τους. Μετά, θα επισκεφτούμε τέσσερις οικογένειες που τα κατάφεραν.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 1: ΝΑΥΑΓΙΣΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

«Πίστευα ότι με πολλή αγάπη και προσοχή θα κέρδιζα τα θετά μου παιδιά. Αλλά έχουν περάσει ήδη οχτώ χρόνια και ακόμα περιμένω».​—Γκλόρια.a

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ μιας θετής οικογένειας συνοδεύεται συνήθως από μεγάλες προσδοκίες. Οι γονείς ελπίζουν να αποφύγουν ή να διορθώσουν λάθη ενός προηγούμενου γάμου και να βρουν την αγάπη και την ασφάλεια που τόσο τους είχε λείψει. Μερικές προσδοκίες ίσως αγγίζουν τη σφαίρα της φαντασίας, δεν παύουν όμως να είναι πηγή απογοήτευσης όταν μένουν ανεκπλήρωτες. Όπως λέει και η Αγία Γραφή: «Η προσδοκία που αναβάλλεται αρρωσταίνει την καρδιά». (Παροιμίες 13:12) Μήπως έχει πληγωθεί και η δική σας καρδιά από προσδοκίες που ποτέ δεν πήραν σάρκα και οστά;

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ

Μην καταπνίγετε τα αισθήματά σας ελπίζοντας ότι η απογοήτευση θα φύγει από μόνη της. Αντίθετα, προσδιορίστε μια ανεκπλήρωτη προσδοκία που σας φέρνει απογοήτευση. Κατόπιν, σκεφτείτε γιατί έχετε αυτή την προσδοκία ώστε να καταλάβετε γιατί έχετε γαντζωθεί πάνω της. Και τέλος, προσπαθήστε να βρείτε κάποια που να είναι πιο ρεαλιστική για την ώρα. Δείτε μερικά παραδείγματα:

1. Ευθύς εξαρχής, θα αγαπάω τα θετά μου παιδιά και θα με αγαπούν και αυτά.

Γιατί; Πάντα ονειρευόμουν μια αγαπημένη και δεμένη οικογένεια.

Πιο ρεαλιστικό: Με τον καιρό, η αγάπη μεταξύ μας μπορεί να μεγαλώσει. Αυτό που μετράει τώρα είναι ότι μπορούμε να νιώθουμε ασφάλεια και σεβασμό μέσα στην οικογένειά μας.

2. Όλοι στην καινούρια οικογένεια θα προσαρμοστούν γρήγορα.

Γιατί; Είμαστε έτοιμοι για μια καινούρια αρχή.

Πιο ρεαλιστικό: Οι θετές οικογένειες χρειάζονται συνήθως 4 με 7 χρόνια για να σταθεροποιηθούν. Τα προβλήματά μας είναι απολύτως φυσιολογικά.

3. Δεν θα μαλώνουμε για τα λεφτά.

Γιατί; Η αγάπη μας θα μας βοηθάει να μη διαφωνούμε για ασήμαντα πράγματα.

Πιο ρεαλιστικό: Από τους προηγούμενους γάμους μας έχουμε κάποιες οικονομικές εκκρεμότητες, οπότε τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά. Ίσως δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι για κοινό πορτοφόλι.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 2: ΠΩΣ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ Ο ΕΝΑΣ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ

«Προσαρμοστήκαμε γρήγορα στην καινούρια μας οικογένεια​—όλοι ένιωσαν άνετα ευθύς εξαρχής».​—Γιοσίτο.

«Πέρασαν 10 ολόκληρα χρόνια ώσπου να αρχίσω να νοιάζομαι πραγματικά για την επιτυχία της θετής μας οικογένειας».​—Τατσούκι, θετός γιος του Γιοσίτο.

ΟΠΩΣ φαίνεται από την περίπτωση του Γιοσίτο και του Τατσούκι, τα μέλη μιας θετής οικογένειας μπορεί να μην καταλαβαίνουν πραγματικά ο ένας τον άλλον. Γιατί όμως είναι τόσο σοβαρό αυτό; Καθώς εμφανίζονται προβλήματα, θέλετε να κάνετε κάτι αμέσως για να τα λύσετε. Αλλά για να φέρει αποτέλεσμα αυτό που θα κάνετε, πρέπει πρώτα να καταλαβαίνετε την οικογένειά σας.

Είναι σημαντικό να εξετάσετε το πώς επικοινωνείτε, εφόσον τα λόγια μπορούν να γκρεμίσουν αλλά και να χτίσουν. Όπως λέει η Γραφή: «Θάνατος και ζωή είναι στη δύναμη της γλώσσας». (Παροιμίες 18:21) Πώς μπορείτε να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα σας για να «χτίζετε» κατανόηση αντί να την καταπνίγετε;

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ

• Να νοιάζεστε για τα αισθήματα των άλλων και να τα συμμερίζεστε, αντί να γίνεστε επικριτικοί. Λόγου χάρη:

Αν ο γιος σας πει: «Μου λείπει ο μπαμπάς», αναγνωρίστε την απώλειά του. Αντί να απαντήσετε: «Μα ο πατριός σου σε αγαπάει και σου φέρεται καλύτερα από τον πατέρα σου», δοκιμάστε κάτι σαν και αυτό: «Πρέπει να σου είναι πολύ δύσκολο. Πες μου, τι σου λείπει περισσότερο από τον μπαμπά σου;»

Αντί να κατηγορείτε τον καινούριο σας σύντροφο λέγοντας: «Ο γιος σου δεν θα είχε γίνει τόσο αγενής αν εσύ είχες κάνει σωστά τη δουλειά σου», πείτε του πώς νιώθετε. Για παράδειγμα: «Θα σου ήταν εύκολο να πεις στον Τάκη να με χαιρετάει όταν μπαίνει στο σπίτι; Θα ένιωθα πολύ καλύτερα».

• Εκμεταλλευτείτε το χρόνο που περνάτε μαζί στα γεύματα, στην αναψυχή και στη λατρεία για να μάθετε ο ένας τον άλλον.

• Να κάνετε τακτικά οικογενειακές συγκεντρώσεις και να είστε όλοι εκεί. Δώστε σε κάθε μέλος την ευκαιρία να μιλάει χωρίς παρεμβολές, ξεκινώντας με κάτι θετικό για την καινούρια οικογένεια και εκφράζοντας κατόπιν μια ανησυχία του. Δείξτε σεβασμό ακόμα και αν διαφωνείτε, και ζητήστε από όποιον θέλει να προτείνει πιθανές λύσεις.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 3: ΚΑΝΤΕ ΤΟΥΣ ΝΑ ΝΙΩΣΟΥΝ ΟΤΙ ΕΙΣΤΕ ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ

«Η γυναίκα μου και τα παιδιά της έχουν κάνει κόμμα και τα βάζουν συνέχεια μαζί μου λες και εγώ είμαι ξένος, ένας παρείσακτος».​—Γουόλτ.

ΟΦΟΒΟΣ μήπως είστε ξένος μέσα στην ίδια σας την οικογένεια μπορεί κάλλιστα να βρίσκεται στη ρίζα φαινομενικά άσχετων προβλημάτων. Για παράδειγμα:

• Παιδιά που τα πήγαιναν μια χαρά με το μελλοντικό θετό τους γονέα δυσκολεύονται να τα πάνε καλά μετά το γάμο.

• Ένας θετός γονέας ζηλεύει ένα εξάχρονο παιδί.

• Ξεσπούν μεγάλοι καβγάδες για ασήμαντα καθημερινά ζητήματα.

Τέτοιες καταστάσεις επηρεάζουν και τους βιολογικούς γονείς, επειδή μπορεί να αγωνιούν βλέποντας τις «ραφές» της οικογένειας να ξηλώνονται. Όπως λέει η Κάρμεν: «Από τη μια είναι ο σύζυγός μου και από την άλλη τα δυο μου παιδιά. Δεν φαντάζεστε πόσο δύσκολο μου είναι να βρίσκομαι στη μέση».

Το μυστικό για να ξεπεράσετε αυτή τη δυσκολία κρύβεται στο Χρυσό Κανόνα. Ο Ιησούς είπε: «Όλα όσα θέλετε, λοιπόν, να κάνουν σε εσάς οι άνθρωποι πρέπει και εσείς, παρόμοια, να κάνετε σε αυτούς». (Ματθαίος 7:12) Πώς μπορεί μια θετή οικογένεια να αγκαλιάσει όλα τα μέλη της χωρίς να αφήσει κανένα απέξω;

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ

• Δώστε προτεραιότητα στο γάμο σας. (Γένεση 2:24) Να περνάτε χρόνο με τον καινούριο σας σύντροφο, και φροντίστε να ξεκαθαρίσετε στα παιδιά σας το ρόλο του μέσα στην οικογένεια. Λόγου χάρη, ένας πατέρας θα μπορούσε, ακόμα και προτού ξαναπαντρευτεί, να πει στα παιδιά του: «Αγαπάω την Άννα και πρόκειται να παντρευτούμε. Ξέρω ότι θα της φέρεστε με καλό τρόπο».

• Προγραμματίστε να περνάτε χρόνο με το κάθε παιδί σας προσωπικά. Το ότι έχετε ξεχωρίσει για αυτά συγκεκριμένο χρόνο θα τους δείχνει πόσο πολύ τα υπολογίζετε και θα τα γεμίζει σιγουριά για την αγάπη σας.

• Να κάνετε παρέα μόνοι σας με το κάθε θετό παιδί ώστε να χτίσετε τη σχέση σας χωρίς να είναι παρών ο γονέας του για να λειτουργεί ως διαιτητής.

• Αφήστε τα παιδιά να δέσουν με την οικογένεια χωρίς να απαρνηθούν την προηγούμενη οικογένειά τους. Συνήθως είναι καλύτερα να μην τα υποχρεώνετε να μιλάνε με λέξεις που φανερώνουν στοργή, όπως «μαμά» ή «μπαμπάς». Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί στην αρχή να νιώθουν άβολα να χρησιμοποιούν λέξεις όπως «οικογένεια» ή «εμείς» αναφερόμενα στη θετή οικογένεια.

• Αναθέστε στο κάθε παιδί διάφορες μικροδουλειές και δώστε του μια συγκεκριμένη θέση στο τραπέζι καθώς και τον προσωπικό του χώρο στο σπίτι. Ακολουθήστε την ίδια τακτική και για τα παιδιά που μένουν μόνο περιστασιακά μαζί σας.

• Σκεφτείτε το ενδεχόμενο είτε να μετακομίσετε σε καινούριο σπίτι είτε να κάνετε κάποιες αλλαγές στο υπάρχον σπίτι ώστε τα καινούρια μέλη να μη νιώθουν σαν παρείσακτοι.

ΔΥΣΚΟΛΙΑ 4: ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

«Όταν προσπαθώ να διαπαιδαγωγήσω τα παιδιά της Κάρμεν, εκείνη τρέχει να τα παρηγορήσει αντί να με υποστηρίξει».​—Πάμπλο.

«Ραγίζει η καρδιά μου όταν ο Πάμπλο φέρεται σκληρά στα παιδιά μου».​—Κάρμεν.

ΓΙΑΤΙ μπορεί να πυροδοτεί διαμάχες σε μια θετή οικογένεια η ανατροφή των παιδιών; Η διαπαιδαγώγηση σε μια μονογονεϊκή οικογένεια ίσως να ήταν κάπως ελαστική. Όταν ο θετός γονέας μπαίνει στην οικογένεια, το συναισθηματικό δέσιμο με τα παιδιά ίσως δεν είναι ακόμα αρκετά ισχυρό. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ο θετός γονέας σκέφτεται ότι ο άλλος παραείναι επιεικής με τα παιδιά, ενώ ο βιολογικός γονέας θεωρεί τον θετό υπερβολικά αυστηρό.

Η Γραφή συστήνει ισορροπία στην ανατροφή των παιδιών: «Μην παροξύνετε τα παιδιά σας, αλλά να τα ανατρέφετε με τη διαπαιδαγώγηση και τη νουθεσία του Ιεχωβά [Θεού]». (Εφεσίους 6:4) Το βάρος εδώ δίνεται στο να εκπαιδεύσετε το παιδί σας να σκέφτεται, όχι απλώς στον έλεγχο της συμπεριφοράς του. Παράλληλα, οι γονείς παροτρύνονται να είναι καλοσυνάτοι και στοργικοί ώστε να μην παροξύνονται τα παιδιά με τη διαπαιδαγώγηση που τους παρέχουν.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ

• Διασφαλίστε την τήρηση κάποιων κανόνων για το σπίτι, κάνοντας την αρχή με αυτούς που είχατε από πριν. Σκεφτείτε πώς ωφελούν τέτοιοι κανόνες παρακολουθώντας την παρακάτω σκηνή:

Μητριά: Τζένη, ο κανόνας του σπιτιού λέει όχι μηνύματα αν δεν τελειώσεις πρώτα τα διαβάσματά σου.

Τζένη: Δεν είσαι η μητέρα μου.

Μητριά: Έχεις δίκιο Τζενάκι, αλλά απόψε εγώ έχω την ευθύνη για το σπίτι, και ο κανόνας λέει όχι μηνύματα αν δεν τελειώσεις πρώτα τα διαβάσματά σου.

• Μη βάζετε πολλούς κανόνες και μη σπεύδετε να αλλάξετε τους ρυθμούς της οικογένειας. Αυτό που ο θετός γονέας ίσως θεωρεί απλή υπόδειξη μπορεί να φαντάζει πραγματικό βάρος για ένα παιδί που νιώθει ότι ολόκληρος ο κόσμος του έχει έρθει τα πάνω κάτω. Φυσικά, κάποιοι καινούριοι κανόνες θα είναι απαραίτητοι, όπως ο σεβασμός για τον προσωπικό χώρο του καθενός καθώς και το τι θα φοράνε μέσα στο σπίτι, ιδιαίτερα αν στη θετή οικογένεια υπάρχουν μεγάλα παιδιά.

• Να συζητάτε τις διαφωνίες σας κατ’ ιδίαν, όχι μπροστά στα παιδιά. Να εστιάζετε σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά του παιδιού παρά σε κάποια υποτιθέμενη παράλειψη στην ανατροφή του.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 3]

Μια ενωμένη θετή οικογένεια μπορεί να φαντάζει άπιαστο όνειρο

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Να ακούτε με προσοχή για να καταλαβαίνετε τα αισθήματα και τις ανησυχίες του καθενός

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Αν υπάρχει κάποια διαφωνία, οι γονείς θα πρέπει να λύνουν το ζήτημα κατ’ ιδίαν