از تمایلات دل خود برحذر باشید
در کتاب مقدّس آمده است که «دل از همه چیز فریبندهتر است و بسیار مریض است.» (ار ۱۷:۹) وقتی دل ما شدیداً در آرزوی چیزی است، به هر بهانهای میخواهیم آن را به دست آوریم. آیا این طور نیست؟
کتاب مقدّس به ما هشدار میدهد: «از دل است که افکار پلید، قتل، زنا، بیعفتی، دزدی، شهادتِ دروغ و تهمت سرچشمه میگیرد.» (مت ۱۵:۱۹) دلمان به راحتی ما را گول میزند و بر آن میدارد کاری را انجام دهیم که خلاف خواست خداست و آن را موجه دانیم. سپس وقتی با نتیجهٔ کار خود روبرو میشویم به حماقت عمل خود پی میبریم. حال چه چیزی به ما کمک میکند تا قبل از انجام دادن خطا، تمایلات دلمان را تشخیص دهیم؟
چگونه میتوانیم تمایلات دل خود را تشخیص دهیم؟
هر روز کتاب مقدّس را بخوانیم و بر آن تعمّق کنیم. پولُس رسول نوشت: «کلام خدا زنده و مؤثر است و بُرندهتر از هر شمشیر دو دم، و چنان نافذ که نفس و روح . . . را نیز جدا میکند.» کلام خدا «سنجشگر افکار و نیّتهای دل است.» (عبر ۴:۱۲) اگر تحت نور کلام خدا خود را بیازماییم، میتوانیم نیّتها و تمایلات دلمان را تشخیص دهیم. پس بسیار حیاتی است کلام خدا را هر روز بخوانیم و بر آن تعمّق کنیم تا افکار و دیدگاه یَهُوَه بر ذهن ما حک شود.
پذیرفتن پند کتاب مقدّس و به کار بردن اصول آن در وجدان ما که قوّهای درونی و ‹شاهد ماست› تأثیر میگذارد. (روم ۹:۱، ترجمهٔ قدیم) ندای وجدانمان نمیگذارد که کاری نادرست را موجه بدانیم. علاوه بر آن، در کتاب مقدّس نمونهٔ اشخاصی آمده است که ‹برای ما عبرت هستند.› (۱قر ۱۰:۱۱) درسهایی که از آن میآموزیم ما را از گام برداشتن در مسیر اشتباه باز میدارد. حال هر یک از ما چه باید کند؟
به خدا دعا کنید که برای تشخیص تمایلات دلتان به شما کمک کند. یَهُوَه خدا ‹دلها را میآزماید.› (۱توا ۲۹:۱۷) او «بزرگتر از دلهای ما است و از همه چیز آگاه است.» (۱یو ۳:۲۰) نمیتوانیم خدا را فریب دهیم. اگر نگرانیها، احساسات و آرزوهای خود را بیپرده در دعا ابراز کنیم، یَهُوَه به ما کمک میکند تا به تمایلات دلمان پی ببریم. حتی میتوانیم از خدا بخواهیم که ‹دل طاهر در ما بیافریند.› (مز ۵۱:۱۰) از این رو، دعا برای تشخیص گرایشهای دلمان بسیار مهم است.
حواس خود را طی جلسات مسیحی جمع کنید. اگر حواسمان را طی برنامههای جلسات مسیحی جمع کنیم، قادر خواهیم بود نگاهی صادقانه به شخصیت درونی خود یعنی دلمان بیندازیم. البته در هر جلسه اطلاعات جدید به دست نمیآوریم، اما با حضور در جلسات درکمان از اصول کتاب مقدّس افزایش مییابد و توصیههای مفیدی دریافت میکنیم. بدین شکل قادر خواهیم بود تمایلات دلمان را تجزیه و تحلیل کنیم. پاسخهای برادران و خواهرانمان نیز در اصلاح شخصیت درونیمان مفید است. (امث ۲۷:۱۷) اگر خود را منزوی و از حضور مرتب و مصاحبت مسیحی در جلسات محروم سازیم، آسیب میبینیم. این کار باعث میشود که «در پی اهداف خودخواهانهٔ خویش» برویم. (امث ۱۸:۱، ترجمهٔ هزارهٔ نو) پس عاقلانه است که از خود بپرسیم: ‹آیا مرتباً در همهٔ جلسات شرکت میکنم و از آنها فایده میبرم؟›—عبر ۱۰:۲۴، ۲۵.
دلمان چگونه ما را فریب میدهد؟
دلمان قادر است ما را در بسیاری از جنبههای زندگی گمراه سازد. بگذارید چهار جنبه را بررسی کنیم: اهداف مادی، نوشیدن مشروبات الکلی، انتخاب معاشران و نوع سرگرمیمان.
اهداف مادی. برآورده کردن نیازهای زندگی خواستی طبیعی است. با این حال، عیسی با مثالی هشداردهنده نشان داد که مادیات نباید در زندگی اولویت یابد. او در یکی از مَثَلهای خود به مردی ثروتمند اشاره کرد که انبارهای وی از محصولاتش پر شده بود. از این رو، جایی برای انبار محصولی که برداشت کرده بود، نداشت. آن مرد قصد داشت انبارهای خود را خراب کند و انبارهای بزرگتری سازد. پس با خود فکر کرد: «همهٔ گندم و اموال خود را در آنها ذخیره میکنم. آنگاه به خود خواهم گفت: ای جان من، برای سالیان دراز اموال فراوان اندوختهای. حال آسوده بزی؛ بخور و بنوش و خوش باش.» اما آن مرد ثروتمند واقعیتی اجتنابناپذیر را در نظر نگرفت؛ این که زندگیاش ممکن است در همان شب به پایان رسد. —لو ۱۲:۱۶-۲۰.
نگرانی در مورد وضعیت مالیمان به هنگام پیری ممکن است ما را بر آن دارد که به جای رفتن به جلسات اضافهکاری یا در دیگر مسئولیتهای مسیحیمان سهلانگاری کنیم و عمل خود را توجیه کنیم. آیا نباید از چنین گرایشی در دلمان برحذر باشیم؟ یا شاید جوان هستیم و پی بردهایم که هیچ کاری بهتر از خدمت تماموقت نیست. با وجود این، آیا خدمت پیشگامی را به تعویق میاندازیم و استدلال میکنیم که اول باید از وضعیت مالی بهتری برخوردار باشیم؟ آیا نباید اکنون نهایت سعی خود را بکنیم تا از دید خدا ثروتمند باشیم؟ چه کسی میداند که آیا ما فردا زنده هستیم یا خیر؟
نوشیدن مشروبات الکلی. در امثال ۲۳:۲۰ آمده است: «از زمرهٔ میگساران مباش.» کسی که به نوشیدن مشروبات الکلی شدیداً تمایل دارد، اغلب عمل خود را توجیه میکند. شاید او به خود بگوید که برای آرامی یافتن میآشامد، نه برای مست شدن. اگر برای آرامی یافتن به الکل رو میآوریم، وقت آن است که تمایلات دلمان را صادقانه بسنجیم.
انتخاب معاشران. ما هر روزه در مدرسه، محل کار و در خدمت موعظه با انسانهایی روبرو میشویم که یَهُوَه را خدمت نمیکنند. با این حال، اشتباه خواهد بود که با آنان همنشینی و حتی ایجاد دوستی کنیم. آیا معاشرت با چنین اشخاصی را با گفتن این که انسانهای خوبی هستند، توجیه میکنیم؟ کتاب مقدّس هشدار میدهد: «فریب مخورید: ‹معاشِر بد، اخلاق خوب را فاسد میسازد. ›» (۱قر ۱۵:۳۳) درست همان طور که کمی آلودگی، آب تمیز را آلوده میکند، دوستی با کسانی که به اصول الٰهی پایبند نیستند، به روحانیت ما لطمه میزند و دیدگاه، لباس، گفتار و رفتار دنیوی آنان در ما تأثیر میگذارد.
نوع تفریح و سرگرمیمان. تکنولوژی مدرن هر گونه تفریح و سرگرمی را در دسترس ما قرار میدهد که اکثر آنها برای مسیحیان مناسب نیست. پولُس نوشت: ‹مباد که در میان شما از هرگونه ناپاکی حتی سخن به میان آید.› (افس ۵:۳) حال اگر به تماشا یا گوش کردن چیزی ناپاک تمایل داشته باشیم، ممکن است چه واکنشی نشان دهیم؟ شاید استدلال کنیم که همه به استراحت و تفریح نیاز دارند و انتخاب تفریح موضوعی شخصی است. اما بیایید پند پولُس را از دل بپذیریم و اجازه ندهیم چیزی ناپاک از طریق چشم و گوش به دلمان راه یابد.
ما قادریم خود را اصلاح کنیم
اگر فریب تمایلات دلتان را خوردهاید و عادت کردهاید رفتار نادرست خود را توجیه کنید، دلسرد نشوید. هنوز قادرید خود را اصلاح سازید. (افس ۴:۲۲-۲۴) به دو نمونه توجه کنید.
میگِلa متوجه شد که باید طرزفکر خود را نسبت به مادیات اصلاح کند. او میگوید: «من، همسر و پسرم در کشوری زندگی میکنیم که داشتن مدرنترین تکنولوژی و رفاه زندگی اهمیت بسزا دارد. فکر میکردم بدون مواجه با خطر عشق به مادیات میتوانم در پی این امور باشم. از این رو، پیدرپی به دنبال تکنولوژی جدیدتر بودم. طولی نکشید که متوجه شدم کسب اجناس و کالاهای جدید تمامی ندارد. در مورد دیدگاه و تمایلات دلم به یَهُوَه دعا کردم. به او گفتم که من و خانوادهام میخواهیم کاملاً به او خدمت کنیم. تصمیم گرفتیم زندگیمان را ساده و به جایی نقل مکان کنیم که به مبشّر بیشتری نیاز است. مدتی نگذشت که توانستیم پیشگام شویم. پی بردهایم که زندگی غنی و سعادتمند مستلزم داشتن مادیاتِ بسیار نیست.»
حال به تجربهٔ برادری به نام لی توجه کنید. خودآزمایی صادقانه به او کمک کرد تا از معاشرت بد دست کشد. لی میگوید: «به سبب شغلی که دارم، مرتباً با تجّار خارجی در تماس بودم. میدانستم که در جلسات تجاری بیش از حد مشروبات الکلی نوشیده میشود. با این حال، شرکت در آن جلسات برایم هیجانانگیز بود. بارها تا مرز مستی پیش رفتم و هر بار احساس پشیمانی کردم. لازم بود دلم را صادقانه ارزیابی کنم. در این رابطه، کلام خدا و توصیههای پیران به من کمک کرد متوجه شوم کسانی را معاشران خود کرده بودم که یَهُوَه را دوست ندارند. الآن امور تجاری را تا جای ممکن با تلفن انجام میدهم و تماسم را با تجّار به حداقل رساندهام.»
باید با خود صادق باشیم و تمایلات دلمان را تشخیص دهیم. در این کار باید از یَهُوَه طلب کمک کنیم و به یاد داشته باشیم که «او از اسرار دل آگاه است.» (مز ۴۴:۲۱، ترجمهٔ هزارهٔ نو) خدا کلامش را نیز در اختیارمان قرار داده است تا آینهٔ ما باشد. (یعقو ۱:۲۲-۲۵) همچنین یادآوریها و پندهایی که از طریق نشریات و جلسات مسیحی دریافت میکنیم، در تشخیص دلمان بسیار مفید است! این تدارکات به ما کمک میکند از دل خود محافظت کنیم و همواره در راه عدالت گام برداریم.
[پاورقی]
a اسامی تغییر یافته است.
[تصویر در صفحهٔ ۲۲]
[تصویر در صفحهٔ ۲۳]
خواندن روزانهٔ کتاب مقدّس چگونه بر دل مجازیمان اثر میگذارد؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۳]
دعا به ما کمک میکند تا شخصیت درونیمان را بشناسیم
[تصویر در صفحهٔ ۲۳]
جلسات مسیحی به ما کمک میکند تا به تمایلات دلمان پی ببریم