رهایی از استرس
راه‌هایی برای کاهش استرس
برای کنار آمدن با استرس زندگی لازم است به سلامت جسمی‌تان توجه کنید، همین طور به رابطه‌تان با دیگران و اهداف و اولویت‌هایتان در زندگی، یعنی آنچه به‌راستی برایتان اهمیت دارد. این مقاله اصولی عملی پیش پایتان می‌گذارد تا بتوانید راحت‌تر از پس استرس زندگی برآیید یا حتی آن را کاهش دهید.
هر روز با نگرانی‌های همان روز کنار آیید
«هرگز نگران فردا مباشید؛ زیرا فردا مشکلات خود را خواهد داشت.»—مَتّی ۶:۳۴.
کاربرد: نگرانی و دغدغه‌های روزمره بخشی از زندگی هر روز ماست. پس بار نگرانی امروزتان را با اضافه کردن بار نگرانی فردا سنگین‌تر نکنید.
استرس می‌تواند سبب تشویش و نگرانی شود. به این توصیه عمل کنید: نخست، بپذیرید که استرس تا حدّی در زندگی اجتناب‌ناپذیر است. اما نگرانی و ناآرامی بابت اموری که نمی‌توانید از آن جلوگیری کنید استرس را شدّت می‌دهد. دوم، به این نکته توجه داشته باشید که اغلب، اوضاع آن طور پیش نمی‌رود که خود را بابت آن نگران کرده‌ایم.
توقع نامعقول نداشته باشید
‹حکمتی که از بالاست معقول است.›—یعقوب ۳:۱۷.
کاربرد: کمال‌گرا نباشید. از خود و دیگران توقع نامعقول نداشته باشید.
متواضع باشید، معیارهای نامعقول برای خود نگذارید از محدودیت‌های خود و همین طور از محدودیت‌های دیگران آگاه باشید. اگر چنین کنید، از استرس خود و اطرافیانتان می‌کاهید و حتی راه پیشرفت را برای خود و دیگران آسان‌تر می‌کنید. شوخ‌طبع باشید. خنده از تنش می‌کاهد و خلق‌وخو و حالتان را بهتر می‌کند، حتی در مواقعی که کاری درست پیش نرود.
عامل استرستان را بشناسید
«فهیم است مردی که خوی آرامی دارد.»—امثال ۱۷:۲۷.
کاربرد: احساسات منفی مانع فکر کردن و فهم درست می‌شود، پس سعی کنید آرام باشید.
تشخیص دهید چه چیز برایتان استرس‌زاست و توجه کنید که در مقابل آن چه واکنشی نشان می‌دهید. برای مثال، وقتی استرس دارید، دقت کنید که به چه فکر می‌کنید، چه احساسی دارید، چگونه رفتار می‌کنید، حتی می‌توانید یادداشتی از این‌ها بردارید. هر چه بیشتر از واکنشتان در مقابل استرس آگاه شوید، بهتر و مؤثرتر می‌توانید از پس آن برآیید. همچنین، فکر کنید که از چه طریق می‌توانید عامل استرس را از زندگی‌تان بیرون کنید. اگر این ممکن نیست، سعی کنید تأثیر آن‌ها را کاهش دهید. شاید بتوانید برای انجام کاری روش دیگری پیش گیرید یا طور دیگری برنامه‌ریزی کنید.
دیدتان را به مسائل تغییر دهید. گاه آنچه برای یکی استرس‌زاست، برای دیگری نیست و دلیل آن می‌تواند دید متفاوتشان باشد. به این سه توصیه توجه کنید:
۱. سریع به دیگران نیّت بد نسبت ندهید. مثلاً، شخصی بدون نوبت وارد صف می‌شود. اگر رفتار او را به حساب بی‌ادبی بگذارید، ممکن است ناراحتتان کند. بجای این فکر کنید شاید او انگیزه‌ای خوب از این کار داشته است، چه بسا این درست باشد!
۲. جنبهٔ مثبت هر وضعیت را ببینید. مثلاً، باید در مطب دکتر یا در فرودگاه منتظر بمانید، اگر آن وقت را صرف خواندن مطلبی یا ایمیل‌هایتان کنید یا حتی به کارهای عقب‌افتاده رسیدگی کنید، استرس کمتری خواهید داشت.
۳. با دید کلی و بازتری به مشکلتان نگاه کنید. از خود بپرسید، ‹آیا فردا یا هفتهٔ آینده هنوز این مشکل برایم بغرنج است؟› مشکلات کوچک و کم‌اهمیت را از مشکلات جدّی و پراهمیت متمایز کنید.
به زندگی‌تان نظم و ترتیب دهید
«بگذارید همه چیز به‌شایستگی و با نظم و ترتیب انجام شود.»—۱قُرِنتیان ۱۴:۴۰.
کاربرد: سعی کنید به زندگی‌تان نظم دهید.
نظم و ترتیب در حد معقول آرامش‌بخش است. یکی از عوامل بی‌نظمی که استرس به دنبال دارد، اتلاف وقت است. وقت‌کشی یا اتلاف وقت می‌تواند لیست کارهای عقب‌مانده‌تان را طولانی کند. این دو توصیه را امتحان کنید.
۱. برنامه‌ای عملی و واقع‌بینانه تنظیم کنید و به آن عمل کنید.
۲. عامل اتلاف وقت را تشخیص دهید و به آن رسیدگی کنید.
تعادل را در زندگی حفظ کنید
«یک مُشت با آرامش، بِه از دو مُشت با مشقّت و از پیِ باد دویدن!»—جامعه ۴:۶.
کاربرد: افراد معتاد به کار «دو مشت با مشقّت» زحمت می‌کشند، اما از فایدهٔ آن بهرهٔ لازم را نمی‌برند. این افراد توان و وقتشان را چنان صرف کار می‌کنند که دیگر توان و وقتی برای فایده بردن از آن باقی نمی‌ماند.
دیدی معقول به کار و مادیات داشته باشید. تصور نکنید که دارایی و پول بیشتر شادی‌آور است یا استرس را کاهش می‌دهد. حتی خلاف این صادق است. جامعه ۵:۱۲ این حقیقت را بیان می‌کند که سیری و دارایی شخص ثروتمند نمی‌گذارد که او خواب راحت داشته باشد. پس تعادل را حفظ کنید و بیش از توان مالی‌تان خرج نکنید.
برای استراحت وقت بگذارید. با انجام کارهایی که دوست دارید می‌توانید استرستان را کاهش دهید. البته وقت‌گذرانی با کارهایی منفعل مثل تماشای تلویزیون کمکی نمی‌کند.
در مورد زمان استفاده از وسایل الکترونیکی دقت کنید. مرتب ایمیل و پیام‌هایتان یا سایت شبکه‌های اجتماعی را چک نکنید. اگر مجبور نیستید، در ساعات غیرکاری ایمیل‌های کاری‌تان باز نکنید.
به فکر سلامتتان باشید
«تمرین بدنی تا حدّی فایده دارد.»—۱تیموتائوس ۴:۸.
کاربرد: ورزش مرتب به سلامت شما کمک می‌کند.
عادات سالم در خود پرورش دهید. فعالیت‌های بدنی روحیه‌تان را بهتر و بدنتان را در مقابل استرس قوی‌تر می‌کند. غذاهای مغذی مصرف کنید. وعده‌های غذایی را حذف نکنید و استراحت کافی داشته باشید.
برای تسکین استرس از مواد مضر دوری کنید، مثل سیگار و مواد مخدّر یا مصرف بی‌رویهٔ الکل. این کار در دراز مدت استرس را تشدید می‌کند. صدمات این مواد و هزینه‌ای که با کار سخت به دست آمده و صرف آن می‌شود، خود استرس‌زاست.
اگر استرستان بیش از حد تحمّل است به دکتر مراجعه کنید. نباید از کمک گرفتن از متخصص خجالت کشید.
اولویت‌های زندگی‌تان را مشخص کنید
«تشخیص دهید چه چیزهایی پراهمیت‌تر است.»—فیلیپیان ۱:۱۰.
کاربرد: آنچه در زندگی برایتان اولویت دارد به دقت مشخص کنید.
کارهایتان را به ترتیب اهمیت آن فهرست‌بندی کنید. به این ترتیب می‌توانید بر کارهای مهم‌تر تمرکز کنید، تشخیص می‌دهید کدام یک فوریت چندانی ندارد، کدام یک را می‌توانید به شخص دیگر واگذار کنید یا حتی حذف کنید.
برای یک هفته دقت کنید که چگونه از وقتتان استفاده می‌کنید. سپس راه‌هایی را بیابید که از وقتتان بهتر استفاده کنید. هر چه بیشتر بر برنامه‌هایتان کنترل داشته باشید فشار کمتری احساس خواهید کرد.
در برنامه‌تان زمانی را به استراحت اختصاص دهید. حتی استراحت‌های کوتاه می‌تواند نیروبخش باشد و استرستان را کاهش دهد.
کمک بگیرید
«دل مضطرب، آدمی را گرانبار می‌سازد، اما سخن نیکو او را شادمان می‌گرداند.»—امثال ۱۲:۲۵.
کاربرد: کلماتی گرم و پرمهر می‌تواند روحیه‌تان را بهتر کند.
با شخصی فهمیده صحبت کنید. شخصی که محرم رازتان است می‌تواند به شما کمک کند مسائل را از دید دیگری ببینید، یا راه‌حلی پیش رویتان بگذارد که خود به آن فکر نکرده بودید. به این ترتیب خود را سبک می‌کنید و احساس بهتری خواهید داشت.
کمک بخواهید. آیا می‌توانید کاری را کلاً به کسی واگذار کنید یا برای کم کردن حجم کارتان از کسی کمک بگیرید؟
اگر همکاری در شما استرس به وجود می‌آورد، سعی کنید راه‌هایی بیابید که موقعیت را بهتر کند. برای مثال، شاید بتوانید با مهربانی و درایت با او صحبت کنید و به او بگویید که او چه احساسی در شما ایجاد می‌کند. (امثال ۱۷:۲۷) اگر این کار کمکی نکرد، شاید بتوانید راهی پیدا کنید که زمان کمتری را با او بگذرانید.
نیاز روحانی‌تان را سیراب کنید
«خوشا به حال کسانی که به نیاز روحانی خود آگاهند.»—مَتّی ۵:۳.
کاربرد: ما انسان‌ها غیر از غذا، لباس و سرپناه نیاز دیگری نیز داریم، نیازمان به راهنمایی الٰهی. با آگاهی از این نیاز و سیراب کردن آن می‌توانیم شاد باشیم.
دعا می‌تواند کمک بزرگی برایتان باشد. خدا از شما می‌خواهد که «تمام نگرانی‌های خود را به او بسپارید؛ زیرا او به فکر شماست.» (۱پِطرُس ۵:۷) دعا و تأمّل بر موضوعات بناکننده می‌تواند برایتان آرامش و شادی بیاورد.—فیلیپیان ۴:۶، ۷.
مطالبی بخوانید که شما را به خدا نزدیک کند. اصولی که در این مجلّه بررسی شد از کتاب مقدّس است که برای پاسخ به نیاز روحانی ما نوشته شده است. این اصول به ما می‌آموزد که عاقلانه و با دوراندیشی عمل کنیم. (امثال ۳:۲۱) شما می‌توانید خود کتاب مقدّس را بخوانید. شاید کتاب امثال شروع خوبی باشد.