در زندگی خانوادگی صلح خدایی را تعاقب کن
«ای قبائلِ قومها خداوند را توصیف نمائید، خداوند را بجلال و قوّت توصیف نمائید.»—مزمور ۹۶:۷.
۱. آغاز زندگی خانوادگیی که یَهُوَه بنیاد نهاد چگونه بود؟
هنگامی که یَهُوَه اولین مرد و زن را با ازدواج به یکدیگر پیوست، زندگی خانوادگیی را بنیاد نهاد که آغازی توأم با صلح و سعادت داشت. در واقع، این مسئله بقدری موجب مسرت آدم شد که او شادی خویش را با سرودن نخستین شعر مکتوب ابراز کرد: «همانا اینست استخوانی از استخوانهایم و گوشتی از گوشتم از این سبب نساء [زن] نامیده شود زیرا که از انسان گرفته شد.»—پیدایش ۲:۲۳.
۲. خدا راجع به ازدواج، علاوه بر شادمانی فرزندان بشری خود چه چیز دیگر را در نظر داشت؟
۲ زمانی که خدا ازدواج و ترتیب خانوادگی را بنیاد نهاد، علاوه بر شادمانی فرزندان بشری خود مسئلهٔ دیگری را نیز در نظر داشت. خدا از آنان خواست که ارادهٔ او را به جا آورند. او به نخستین زوج گفت: «بارور و کثیر شوید و زمین را پر سازید و در آن تسلّط نمائید و بر ماهیان دریا و پرندگان آسمان و همهٔ حیواناتیکه بر زمین میخزند حکومت کنید.» (پیدایش ۱:۲۸) حقیقتاً که این وظیفهای پراجر بود. اگر اولین زوج یعنی آدم و حوا با فرمانبرداری کامل ارادهٔ یَهُوَه را به جا میآوردند، چقدر خود و فرزندان آیندهشان سعادتمند میشدند!
۳. از خانوادههایی که میخواهند با تخصیص خدایی زندگی کنند چه انتظاری میرود؟
۳ حتی امروز نیز خانوادههایی که با همکاری یکدیگر ارادهٔ خدا را به جا میآورند، از همه سعادتمندتر هستند. این گونه خانوادههای مطیع، چه چشمانداز باشکوه و امید درخشانی دارند! پولس رسول نوشت: «دینداری [«تخصیص خدایی،» د ج] برای هر چیز مفید است که وعدهٔ زندگئ حال و آینده را دارد.» (۱تیموتاؤس ۴:۸) خانوادههایی که با تخصیص خدایی حقیقی زندگی میکنند، از اصول کلام یَهُوَه پیروی نموده، ارادهٔ او را به جا میآورند. آنان صلح خدایی را تعاقب میکنند و به این سبب، در «زندگئ حال» به سعادت دست مییابند.
زندگی خانوادگی در خطر است
۴، ۵. چرا میتوان گفت امروزه در سطح جهان زندگی خانوادگی در خطر است؟
۴ واقعیت امر این است که ما صلح و سعادت را در هر خانوادهای مشاهده نمیکنیم. نشریهٔ نیویورک تایمز، به نقل از مطالعهٔ به عمل آمده توسط یک مؤسسهٔ جمعیتشناسی به نام سازمان جمعیت، مینویسد: «در کشورهای ثروتمند و همینطور در کشورهای فقیر، ساختار خانواده دستخوش تغییرات فراوانی شده و میباشد.» در این نشریه، از یکی از نویسندگان و ابداعکنندگان این مطالعه نقل میشود که میگوید: «این عقیده که خانواده یک واحد ثابت و منسجم است که در آن، پدر تدارکات مادی را میبیند و مادر به عواطف افراد خانواده توجه دارد، خیالی واهی است. واقعیت این است که گرایشها و روندی همچون مادر بودن بدون ازدواج، افزایش میزان طلاق و همچنین خانوادههای کوچکتر . . . در سطح جهان به چشم میخورد.» به علت چنین روند و گرایشهایی، میلیونها خانواده از دوام، صلح و سعادت برخوردار نبوده، بسیاری از آنها از هم پاشیده میشوند. در آغاز آخرین دههٔ قرن بیستم، در اسپانیا از هر ۸ ازدواج یکی به طلاق میانجامید—جهشی بزرگ زیرا تنها ۲۵ سال پیش، این میزان ۱ به ۱۰۰ بود. گفته میشود که کشور انگلستان یکی از بالاترین میزانهای طلاق را در اروپا داراست—از هر ۱۰ ازدواج ۴ ازدواج به طلاق میانجامد. این کشور با موجی از خانوادههای تکولی مواجه شده است.
۵ به نظر میرسد که بعضی افراد برای طلاق گرفتن لحظهشماری میکنند. در ژاپن، عدهٔ بسیاری به سوی «مرقد گسستن پیوند،» در نزدیکی شهر توکیو، سرازیر میشوند. این معبد شینتو پذیرای استدعاهایی به منظور طلاق و از هم پاشیدن روابط نامطلوب دیگر میباشد. هر عابدی تقاضای خود را بر روی تختهچوب نازکی مینویسد و آن را در محوطهٔ مرقد آویزان میکند، سپس، برای اجابت آن دعا میکند. روزنامهای در توکیو مینویسد، حدود یک قرن پیش وقتی بنای این مرقد گذاشته شد، «زنان بازرگانان ثروتمند محلی، دعاهایی مینوشتند و تقاضا میکردند که شوهرشان معشوقهٔ خود را ترک نماید و نزد ایشان بازگردد.» لذا، امروزه اکثر تقاضاها برای طلاق است، نه برای رفع و رجوع یا آشتی. تردیدی نیست که در سطح جهانی، زندگی خانوادگی به مخاطره افتاده است. آیا این مسئله باید موجب شگفتی مسیحیان شود؟ خیر، زیرا کتاب مقدس چشم بصیرت ما را بر بحران خانوادگی کنونی باز نموده، به ما بینش میدهد.
علت بحران خانوادگی چیست؟
۶. ۱یوحنا ۵:۱۹ چه ارتباطی با بحران خانوادگی در این روزها دارد؟
۶ یک دلیل بحران خانوادگی در این روزها، این است که «تمام دنیا در شریر خوابیده است.» (۱یوحنا ۵:۱۹) چه میتوانیم از آن شریر یعنی شیطان ابلیس انتظار داشته باشیم؟ او دروغگویی است با افکار پلید و غیراخلاقی. (یوحنا ۸:۴۴) بنابراین، جای تعجبی نیست که دنیای او در حیله، تزویر و فساد اخلاقی غرق شده است و این مسئله، زندگی خانوادگی را شدیداً ویران میکند! بیرون از سازمان خدا، نفوذ شیطان تهدیدی است در جهت نابودی ازدواجی که یَهُوَه بنیاد آن را نهاد و پایان بخشیدن به زندگی خانوادگی توأم با صلح.
۷. خصوصیات مردم در این ایام آخر چگونه میتواند بر خانوادهها تأثیر بگذارد؟
۷ در ۲تیموتاؤس ۳:۱-۵ به یک دلیل دیگر مشکلات خانوادگی اشاره میشود که در حال حاضر به صورت مصیبتی برای بشر درآمده است. در این آیات، سخنان نبوی پولس آمده است که نشان میدهد ما در «ایّام آخر» زندگی میکنیم. بلی، در چنین اوضاع و شرایطی صلح و سعادت خانوادگی غیرممکن میشود؛ در شرایطی که اعضای خانواده ‹خودپرست باشند و طمّاع و لافزن و متکبّر و بدگو و نامطیع والدین و ناسپاس و ناپاک و بیالفت و کینهدل و غیبتگو و ناپرهیز و بیمروّت و متنفّر از نیکوئی. و خیانتکار و تندمزاج و مغرور که عشرت را بیشتر از خدا دوست بدارند، که صورت دینداری داشته لیکن قوّت آنرا انکار کنند.› اگر حتی یکی از اعضای خانواده، ناپاک، بیوفا و بیالفت باشد، آن خانواده نمیتواند از سعادت کامل برخوردار باشد. چنانچه در خانواده، فردی کینهدل و بیمروّت باشد، آیا زندگی خانوادگی توأم با صلح امکانپذیر است؟ حتی از آن هم بدتر، اگر اعضای خانواده عشرت را بیشتر از خدا دوست بدارند، دوام صلح و سعادت چگونه میتواند ممکن باشد؟ این، خصوصیات مردم این دنیاست که تحت حکومت شیطان بسر میبرند. پس نباید از بابت این که در این ایام آخر، دسترسی به سعادت خانوادگی اینقدر مشکل شده است، تعجب کنیم!
۸، ۹. رفتار فرزندان چه تأثیری میتواند بر سعادت خانوادگی داشته باشد؟
۸ دلیل دیگر اینکه بسیاری از خانوادهها از صلح و سعادت برخوردار نیستند، رفتار ناشایست و بد فرزندان است. وقتی پولس اوضاع و شرایط حاکم در ایام آخر را پیشگویی میکرد، نبوت کرد که بسیاری از فرزندان نامطیع والدین خواهند بود. در صورتی که تو فرد جوانی میباشی، آیا با رفتار خود بر صلح و سعادت خانوادهات میافزایی؟
۹ بعضی فرزندان رفتار شایسته و نمونهای ندارند. برای مثال، پسربچهای در نامهٔ اهانتآمیزی برای پدر خود نوشت: «اگر من را به اسکندریه نبری، دیگر برایت نامه نخواهم نوشت، با تو حرف نخواهم زد و با تو خداحافظی نخواهم کرد. اگر هم خودت به اسکندریه بروی، دیگر دست تو را نخواهم گرفت و هرگز دیگر به تو سلام نخواهم کرد. اگر من را نبری، من هم این کارها را میکنم . . . اما به تو التماس میکنم یک [چَنگ] برایم بفرست. اگر برایم نفرستی، دیگر نه غذا میخورم و نه آب. والسلام!» آیا فکر میکنی این نامه اخیراً نوشته شده است؟ این نامه را پسری در مصر باستان برای پدر خود نوشت، یعنی بیش از ۲۰۰۰ سال پیش.
۱۰. جوانان چگونه میتوانند به خانوادهٔ خود در جهت تعاقب و دستیابی به صلح خدایی کمک کنند؟
۱۰ رفتار این پسربچهٔ مصری به تداوم صلح خانوادگی کمک نمیکرد. البته، در این ایام آخر، وقایع بسیار جدیتری در درون خانوادهها اتفاق میافتد. لهذا، شما جوانان میتوانید خانوادهٔ خود را در جهت تعاقب و دستیابی به صلح خدایی یاری کنید. چگونه؟ با اطاعت از این نصیحت کتاب مقدس: «ای فرزندان والدین خود را در همه چیز اطاعت کنید زیرا که این پسندیده است در خداوند.»—کولسیان ۳:۲۰.
۱۱. والدین چگونه میتوانند به فرزندان خود کمک کنند که خادمین وفادار یَهُوَه بشوند؟
۱۱ در مورد شما والدین چطور؟ توأم با محبت به فرزندان خود کمک کنید خادمین وفادار یَهُوَه بشوند. امثال ۲۲:۶ میگوید: «طفلرا در راهیکه باید برود تربیت نما. و چون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید.» به موجب آموزش از روی کتاب مقدس و رفتار نمونهٔ والدین، بسیاری از پسران و دختران در سنین بالاتر، از راه درست منحرف نمیشوند و آن را ترک نمیکنند. اما این مسئله تا حد زیادی بستگی به کیفیت و مقدار آموزش کتاب مقدس و نیز دل فرد جوان دارد.
۱۲. چرا در خانوادهٔ مسیحی باید صلح وجود داشته باشد؟
۱۲ چنانچه سعی همهٔ اعضای خانوادهمان در این است که ارادهٔ خدا را به جا آورند، پس ما باید هم اکنون از صلح خدایی برخوردار باشیم. افراد یک خانهٔ مسیحی باید ‹ابنای سلام [صلح]› باشند. لوقا ۱۰:۱-۶ برای ما نقل میکند که عیسی با در نظر داشتن این گونه اشخاص، ۷۰ شاگرد خود را همچون خادم ارسال داشت و به آنان گفت: «در هر خانهٔ که داخل شوید اوّل گوئید سلام برین خانه باد. پس هرگاه ابنالسّلام در آنخانه باشد سلام شما بر آن قرار گیرد.» در حالی که خادمین یَهُوَه به نحوی صلحجویانه به در خانهها میروند و «بسلامتی [به صلح] بشارت» میدهند، در پی یافتن ‹ابنای سلام› و دوستداران صلح هستند. (اعمال ۱۰:۳۴-۳۶؛ افسسیان ۲:۱۳-۱۸) یقیناً، خانوادهای مسیحی که اعضای آن را دوستداران صلح تشکیل میدهند، باید از صلح برخوردار باشد.
۱۳، ۱۴. الف) نَعُومی برای رُوت و عُرْفَه چه آرزو کرد؟ ب) خانهٔ مسیحی چه نوع منزل آرامیی باید باشد؟
۱۳ یک خانه باید مکان صلح و آرامش باشد. نَعُومی که بیوهای سالخورده بود، امیدوار بود خدا به عروسان بیوه و جوانش، رُوت و عُرْفَه، راحتی و آرامش عطا کند که این امید، با داشتن شوهر و خانهای خوب میسر میبود. نَعُومی گفت: «خداوند بشما عطا کند که هر یکی از شما در خانهٔ شوهر خود راحت یابید.» (روت ۱:۹) محققی دربارهٔ خواستهٔ نعومی شرح میدهد که در چنین خانهای، روت یا عرفه «از ناآرامی و اضطراب نجات مییافتند. خاطر ایشان آسوده میشد. این خانه، مکانی میبود که آنان میتوانستند در آن سکنی گزینند و در چنین مکانی، اقناع و تسکین احساسات لطیف و خواستههای محترم ایشان امکانپذیر میبود. قدرت خاص کلمهٔ عبری . . . را میتوان به نحو احسن مشاهده نمود، همچون ترکیب اظهارات درون [اشعیا ۳۲:۱۷، ۱۸] که در این رابطه میباشد.»
۱۴ لطفاً به ارجاعی که به اشعیا ۳۲:۱۷، ۱۸ شده است، توجه کن. در آنجا میخوانیم: «عمل عدالتْ سلامتی [صلح] و نتیجهٔ عدالتْ آرامی و اطمینان خواهد بود تا ابدآلاباد. و قوم من در مسکن سلامتی [صلح] و در مساکنِ مطمئنّ و در منزلهای آرامی ساکن خواهند شد.» خانهٔ مسیحی باید منزلگاه عدالت، آرامی، اطمینان و صلح خدایی باشد. لیکن، در صورت بروز آزمایشها، سختیها، اختلافات و مشکلات دیگر چه باید کرد؟ در آن موقع، بخصوص ضروری است که از راز سعادت خانوادگی مطلع و آگاه باشیم.
چهار اصل بسیار مهم
۱۵. راز سعادت خانوادگی را چگونه تعریف میکنی؟
۱۵ هر خانوادهای بر روی زمین، نام خود را مرهون و مدیون یَهُوَه خدا یعنی خالق و بانی خانواده است. (افسسیان ۳:۱۴، ۱۵) بنابراین، کسانی که خواهان دستیابی به سعادت خانوادگی هستند، باید هدایت و راهنمایی یَهُوَه را جستجو نموده، او را حمد و ستایش گویند؛ همچون مزمورنویس که میگوید: «ای قبائلِ قومها خداوند را توصیف نمائید، خداوند را بجلال و قوّت توصیف نمائید.» (مزمور ۹۶:۷) راز سعادت خانوادگی در کلام خدا، کتاب مقدس، و همچنین در اجرای اصول آن نهفته است. خانوادهای که این اصول را به اجرا میگذارد، از صلح خدایی برخوردار و همچنین سعادتمند خواهد شد. بنابراین، بگذار به چهار اصل از این اصول مهم نظری بیفکنیم.
۱۶. خویشتنداری چه اثری در زندگی خانوادگی دارد؟
۱۶ یکی از این اصول، در خصوص این مطلب است: پرهیزکاری یا خویشتنداری برای دستیابی به صلح خدایی در زندگی خانوادگی از اهمیت بسیاری برخوردار است. سلیمان پادشاه گفت: «کسیکه بر روح خود تسلّط ندارد، مثل شهر منهدم و بیحصار است.» (امثال ۲۵:۲۸) چنانچه خواهان صلح و سعادت برای خانوادهٔ خود هستیم، بسیار ضروری است که بر روح خود تسلط داشته و خویشتندار باشیم. گرچه ما ناکامل هستیم، باید خویشتندار یا پرهیزکار باشیم که این خود یکی از ثمرات روحالقدس خداست. (رومیان ۷:۲۱، ۲۲؛ غلاطیان ۵:۲۲، ۲۳) اگر برای دستیابی به خویشتنداری دعا کنیم و اندرز کتاب مقدس را بکار گیریم و همچنین اگر با کسانی معاشرت کنیم که خویشتندار هستند، روح خدا این خصوصیت را در ما پدید خواهد آورد. چنین طریقی به ما کمک میکند تا ‹از زنا بگریزیم.› (۱قرنتیان ۶:۱۸) خویشتنداری همچنین ما را یاری خواهد کرد خشونت را کنار بگذاریم، از اعتیاد به الکل برحذر باشیم و یا بر آن غلبه کنیم و با موقعیتهای دشوار با آرامش بیشتری روبرو شویم.
۱۷، ۱۸. الف) چگونه ۱قرنتیان ۱۱:۳ در مورد زندگی خانوادگی مسیحی صدق میکند؟ ب) چگونه با تصدیق و به اجرا گذاردن اصل سروری میتوان بر صلح خدایی در خانواده افزود؟
۱۷ اصل مهم دیگر را میتوان چنین تعریف کرد: با تصدیق و به اجرا گذاردن اصل سروری در خانوادهٔ خود میتوانیم صلح خدایی را تعاقب نمائیم. پولس رسول مینویسد: «میخواهم شما بدانید که سر هر مرد مسیح است و سر زن مرد و سر مسیح خدا.» (۱قرنتیان ۱۱:۳) این به معنای آن است که مرد، سر یا رئیس خانواده است، همسر وی حامی وفادار اوست و فرزندان مطیع والدین خود هستند. (افسسیان ۵:۲۲-۲۵، ۲۸-۳۳؛ ۶:۱-۴) چنین طرز رفتاری باعث افزایش صلح خدایی در زندگی خانوادگی میشود.
۱۸ شوهر مسیحی باید به خاطر داشته باشد که سروری مطابق کتاب مقدس، منش دیکتاتوری نیست. او باید از عیسی یعنی سر خود تقلید کند. اگر چه بنا بود عیسی «سر همه چیز» باشد، او «نیامد تا مخدوم شود بلکه تا خدمت کند.» (افسسیان ۱:۲۲؛ متی ۲۰:۲۸) به همین نحو، مرد مسیحی به طریق محبتآمیزی بر خانوادهٔ خود سروری میکند و با این عمل خود، بخوبی قادر به حفظ منافع خانوادهٔ خود خواهد بود. یقیناً زن مسیحی نیز میخواهد که با شوهر خود همکاری کند. او ‹معاون› و «موافق» شوهر خود است و با ارائهٔ خصوصیات و قابلیتهایی که شوهرش فاقد آنهاست از او حمایت لازم را به عمل میآورد. (پیدایش ۲:۲۰؛ امثال ۳۱:۱۰-۳۱) ایفای نقش سروری به طرز شایسته، موجب میشود که زن و شوهر با یکدیگر با عزت و احترام رفتار کنند و فرزندان، مطیع والدین خود باشند. بلی، با تصدیق و به اجرا گذاردن اصل سروری میتوانیم بر صلح خدایی در زندگی خانوادگی بیفزاییم.
۱۹. برای برخورداری از صلح و سعادت خانوادگی چرا تبادلنظر صحیح و مناسب مهم است؟
۱۹ سومین اصل مهم را میتوان به این صورت بیان کرد: به منظور برخورداری از صلح و سعادت خانوادگی، تبادلنظر صحیح و مناسب بسیار اهمیت دارد. یعقوب ۱:۱۹ به ما میگوید: «هر کس در شنیدن تند و در گفتن آهسته و در خشم سُست باشد.» اعضای خانواده باید با یکدیگر صحبت کنند و در ضمن ضروری است که به صحبت یکدیگر گوش دهند زیرا تبادلنظر در خانواده مانند خیابانی است دوطرفه. حتی وقتی سخنانمان صحیح است، اگر به نحوی بیرحمانه، مغرورانه یا با بیملاحظگی ابراز شود، احتمالاً بیشتر باعث ضرر خواهد بود تا منفعت. گفتار ما باید دلنشین باشد و «اصلاحشدهٔ بنمک.» (کولسیان ۴:۶) خانوادههایی که صلح خدایی را تعاقب مینمایند، از اصول کتاب مقدس پیروی و همچنین با یکدیگر بخوبی تبادل نظر میکنند.
۲۰. چرا میتوان گفت محبت برای دستیابی به صلح خانوادگی مهم است؟
۲۰ چهارمین اصل از این قرار است: محبت عامل مهم دستیابی به صلح و سعادت خانواده میباشد. محبت عاشقانه ممکن است نقش مهمی در زندگی زناشویی ایفا کند و احتمالاً بین اعضای خانواده مهری عمیق پدید میآورد. لیکن از آن مهمتر، محبتی است که واژهٔ یونانی آگاپه معرف آن است. این همان محبتی است که ما برای یَهُوَه، عیسی و همنوعانمان در خود پرورش میدهیم. (متی ۲۲:۳۷-۳۹) خدا چنین محبتی به نوع بشر ابراز کرد و «پسر یگانهٔ خود را داد تا هر که بر او ایمان آورد هلاک نگردد بلکه حیات جاودانی یابد.» (یوحنا ۳:۱۶) چقدر عالی است که میتوانیم همین نوع محبت را به اعضای خانوادهٔ خود داشته باشیم! این محبت والا «عامل همبستگی کامل» است. (کولسیان ۳:۱۴، ترجمهٔ تفسیری) چنین محبتی، زن و شوهر را به یکدیگر پیوند میدهد و آنان را برمیانگیزد تا به صلاح یکدیگر و فرزندانشان عمل کنند. چنانچه با مشکلاتی مواجه شوند، محبت آنان را یاری میکند تا با همبستگی آنها را برطرف کنند. ما میتوانیم در این باره مطمئن باشیم زیرا «محبّت . . . نفع خود را طالب نمیشود . . . در همه چیز صبر میکند و همه را باور مینماید، در همه حال امیدوار میباشد و هر چیز را متحمل میباشد. محبّت هرگز ساقط نمیشود.» (۱قرنتیان ۱۳:۴-۸) خانوادههایی که اعضای آنها به دلیل محبتشان به یَهُوَه به یکدیگر محبت میورزند، حقیقتاً سعادتمند هستند!
همواره صلح خدایی را تعاقب کن
۲۱. چگونه میتوانی بر صلح و سعادت خانوادهٔ خود بیفزایی؟
۲۱ یَهُوَه از روی لطف و مرحمت، نشریاتی را از طریق «غلام امین و دانا» برایمان تدارک دیده است که این اصول مزبور و اصول دیگر کتاب مقدس را مطرح میکند و مورد بررسی قرار میدهد. (متی ۲۴:۴۵) برای مثال، چنین اطلاعاتی در کتابی ۱۹۲ صفحهای به نام راز سعادت خانوادگی، که در سطح جهان در کنگرههای ناحیهای شاهدان یَهُوَه تحت عنوان «پیامآوران صلح خدایی» ۱۹۹۶/۱۹۹۷ عرضه شده است، یافت میشود. مطالعهٔ شخصی و خانوادگی کتاب مقدس با استفاده از چنین نشریهای، بسیار مفید و سودمند است. (اشعیا ۴۸:۱۷، ۱۸) بلی، با عمل کردن مطابق نصایح کتاب مقدس میتوانی بر صلح و سعادت خانوادهٔ خود بیفزایی.
۲۲. زندگی خانوادگی خود را بر روی چه باید متمرکز کنیم؟
۲۲ یَهُوَه تدارکاتی عالی برای خانوادههایی که ارادهٔ او را به جا میآورند، در نظر دارد و حقیقتاً که شایستهٔ دریافت ستایش و خدمتگزاری از جانب ما میباشد. (مکاشفه ۲۱:۱-۴) امید است که اعضای خانوادهات، زندگی خود را بر روی عبادت و پرستش خدای حقیقی متمرکز کنند. همچنین، امیدواریم پدر آسمانی بامحبتمان، یَهُوَه، تلاش تو را در تعاقب صلح خدایی در زندگی خانوادگیات برکت داده، سعادت به تو عنایت کند!
چگونه پاسخ میدهی؟
◻ از خانوادههایی که میخواهند با تخصیص خدایی زندگی کنند چه انتظاری میرود؟
◻ دلیل بحران خانوادگی در روزگار ما چیست؟
◻ راز سعادت خانوادگی در چیست؟
◻ کدام اصول ما را یاری میکند تا بر صلح و سعادت زندگی خانوادگی خود بیفزاییم؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۸]
تبادلنظر مطلوب و صحیح، ما را در تعاقب صلح خدایی در زندگی خانوادگیمان یاری میکند