خانواده نیازی بشری
گفته‌اند که سعادت جامعهٔ انسانی بسته به سعادت خانواده‌های آن است. تاریخ نشان داده است که تضعیف جوامع و ملتها معلول افول خانواده‌ها بوده است. هنگامی که فساد اخلاقی در یونان باستان منجر به نابودی خانواده‌ها شد، تمدن آن نیز از هم پاشیده، در مقابل تسخیر رومیان آسیب‌پذیر شد. استحکام امپراطوری روم تا زمانی دوام یافت که خانواده‌های آن مستحکم بودند. اما با گذشت قرنها و تضعیف خانواده‌ها قدرت این امپراطوری نیز رو به انحلال گذاشت. به اظهار چارلز و. الیوت رئیس اسبق دانشگاه هاروارد: «امنیت و ارتقاء خانواده و زندگی خانوادگی هدف اصلی تمدن و منظور غایی صنایع است.»
آری، خانواده نیاز بشر است. خانواده اثری مستقیم بر ثبات جامعه و رفاه فرزندان و نیز نسل آینده دارد. البته، شکی نیست که مادرانِ تنهای بسیاری وجود دارند که با کوششهای سخت خود فرزندانی نمونه پرورش داده‌اند و به این دلیل باید مورد تحسین قرار بگیرند. با این حال، مطالعات نشان داده است که معمولاً فرزندان خانواده‌هایی که هر دو والدین در آن هستند بسیار بهتر پرورش می‌یابند.
در استرالیا، مطالعه‌ای بر روی ۲۱۰۰ نوجوان نشان داد که «نوجوانان خانواده‌های منقسم نسبت به خانواده‌های کامل از لحاظ سلامت عمومی و بروز ناهنجاریهای عاطفی بیشتر دچار مشکل می‌شوند و بیشتر مستعد هستند که فعالیت جنسی داشته باشند.» طبق مطالعهٔ سازمان ملی آمار بهداشت ایالات متحده، در فرزندان خانواده‌های منقسم «احتمال سانحه بین ۲۰ تا ۳۰ درصد است، همچنین بین ۴۰ تا ۷۵ درصد احتمال مردودی دارند و ۷۰ درصد نیز احتمال می‌رود از مدرسه اخراج شوند.» تحلیل‌گری اظهار می‌کند: «فرزندان خانواده‌های تک‌ولی بسیار بیشتر از فرزندان خانواده‌های سنتی دست به ارتکاب جرم می‌زنند.»
خانواده پناهگاه شخص است
نهاد خانواده می‌تواند خانه را برای افراد آن محلی خوشایند، سازنده، و لذت‌بخش کند. مقام صلاحیت‌داری در سوئد اظهار کرد: «سعادت و رفاه شخص را نه حرفهٔ وی و نه ثروت، تفریحات و یا دوستانش بوجود می‌آورند، سرچشمهٔ آن خانواده است.»
کتاب مقدس نشان می‌دهد که هر خانواده‌ای بر روی زمین از آفریدگار کبیر، یَهُوَه خدا، مسمی شده است، اوست که خانواده را بنیان نهاد. ( پیدایش ۱:۲۷، ۲۸؛ ۲:۲۳، ۲۴؛ افسسیان ۳:۱۴، ۱۵) با این حال، پولس رسول در یک کلام الهام‌شده حملهٔ بیرحمانه‌ای را به خانواده پیشگویی کرد، حمله‌ای که در خارج از جماعت مسیحی منجر به از هم پاشیدن اصول اخلاقی و جامعهٔ بشری می‌شود. وی گفت که از مشخصه‌های «ایّام آخر» خیانت ورزیدن، ‹بی‌الفتی،› و اطاعت نکردن از والدین خواهد بود، حتی در میان کسانی که «صورت دینداری دارند.» پولس از مسیحیان درخواست می‌کند که از چنین افرادی اعراض نمایند. عیسی پیشگویی کرد که مخالفت در مورد حقیقت کلام خدا باعث تقسیم شدن خانواده می‌گردد.—۲تیموتاؤس ۳:۱-۵؛ متی ۱۰:۳۲-۳۷.
لیکن، خدا ما را بدون یاری و مساعدت به حال خود رها نکرده است. بخش قابل ملاحظه‌ای از کلام وی به آموزشهایی اختصاص داده شده‌اند که به رابطهٔ بین اعضای خانواده مربوط می‌شوند. خدا در این کلام به ما می‌آموزد که چگونه می‌توانیم به خانواده‌ای موفق و خوش‌آیند دست پیدا کنیم، خانواده‌ای که هر یک از اعضای آن مسئولیت خود را در قبال دیگران بداند.a — افسسیان ۵:۳۳؛ ۶:۱-۴.
آیا در این برهه از زمان، که خانواده بسختی مورد تهدید قرار دارد به وجود آوردن چنین رابطهٔ نیکو و پسندیده‌ای امکان‌پذیر می‌باشد؟ بله، مسلماً ! شما نیز می‌توانید در به وجود آوردن خانواده‌ای سعادتمند موفق شوید، همانند وادیی در بیابان خالی از لطف و محبت دنیا. اما در انجام این کار هر عضو خانواده باید سهم خود را ایفا کند. به این پیشنهادات دقت کنید.
به بقای خانواده‌تان کمک کنید
بهترین راه برای به وجود آوردن یکپارچگی در خانواده این است که اعضای آن اوقاتی را به یگدیگر اختصاص دهند. همه افراد خانواده باید بخواهند تا از وقت آزاد خود بدین منظور استفاده کنند. این کار البته کمی از خود گذشتگی می‌خواهد. برای مثال، شما نوجوانان ممکن است مجبور شوید از برنامهٔ مورد علاقه تلویزیونی‌تان، مشاهدهٔ رویدادهای ورزشی، یا بودن با دوستانتان بگذرید. شما پدران، که معمولاً نان‌آور اصلی خانه به شمار می‌روید، از وقت آزاد خود فقط برای سرگرمیها و کارهای مورد علاقه خود استفاده نکنید. برای گذراندن آخر هفته یا تعطیلات خود با خانواده‌تان نقشه بکشید. طرح کارهایی را بریزید که همه برای آن روزشماری کنند و از آن لذت ببرند.
حتی فکر نکنید که به طور مرتب نیم ساعت یا یک ساعت در روز، یا به قول معروف گذراندن دقایقی پرارزش با فرزندان، برایشان کافی است. آنان به وقت بیشتری احتیاج دارند. روزنامه‌نگاری در روزنامه‌ای سوئدی می‌نویسد: «در طی ۱۵ سال حرفهٔ خبرنگاریم با جوانان خلافکار زیادی ملاقات داشته‌ام . . . وجه مشترک همگی آنان این بود که والدین‌شان با اکتفا به همان به قول معروف دقایق پرارزش بارشان آورده بودند. آنان می‌گفتند: ‹پدر و مادرم هیچوقت وقت نداشتند.› ‹آنان هیچوقت گوش نمی‌کردند که چه می‌گویم.› ‹پدرم مرتب در سفر بود.› . . . اینکه چه مدت زمانی را می‌خواهید به فرزندتان اختصاص دهید، البته به انتخاب خودتان است. ولی نتیجهٔ این انتخاب شما پس از ۱۵ سال ممکن است نوجوان ۱۵ ساله‌ای بی‌رحم و سنگدل باشد.»
نگرشی صحیح در خصوص پول
تمام اعضای خانواده باید نگرشی صحیح در مورد پول داشته باشند. همگی باید سعی خود را بنمایند تا در مخارج مشترک خانواده شریک شوند. بسیاری زنان مجبور هستند برای امرار معاش کار کنند، اما زنانی که ازدواج کرده‌اند باید خطرات و وسوسه‌های احتمالی آن را نیز در نظر داشته باشند. دنیا از شما می‌خواهد تا آنجا که می‌توانید «کار» کنید، و «آنچه دوست دارید انجام دهید.» این امر ممکن است شما را بی‌نیاز و بی‌علاقه به وظیفهٔ الهی‌تان گرداند، یعنی وظیفهٔ مادری خانه‌دار.—تیطس ۲:۴، ۵.
اگر شما مادران بتوانید در خانه بمانید، راهنما و دوست فرزندان خود شوید، مسلماً این کار شما در به وجود آوردن رابطه‌ای مستحکم بین اعضای خانواده نقش بسزایی خواهد داشت و این رابطهٔ مستحکم، خانوادهٔ شما را در تمام پستی و بلندیهای زندگی در کنار یکدیگر حفظ خواهد کرد. زنان می‌توانند در به وجود آوردن خانه‌ای شادی‌آور، امن و کارآمد بسیار مؤثر باشند. سیاستمداری در قرن ۱۹ گفت: «برای بر پا کردن اردو صد مرد لازم است، در حالی که برای ساختن خانه یک زن کفایت می‌کند.»
اگر همهٔ اعضای خانواده در بودجهٔ کل خانه همکاری کنند، خانواده از بسیاری مشکلات فارغ خواهد بود. زوجها باید برای داشتن زندگیی ساده توافق کرده، به امور روحانی ارجحیت دهند. فرزندان باید قناعت را بیاموزند و تقاضای چیزهایی را نکنند که از بودجهٔ خانواده تجاوز کند. حواستان به خواهشهای چشم باشد! منظور وسوسهٔ خریدن چیزهایی است که از وسع و تواناییتان خارج می‌باشد یا شما را زیر قرض می‌برد، این خواهشها بسیاری خانواده‌ها را خانه‌خراب کرده‌اند. اگر هر یک از اعضای خانواده گوشه‌ای از مخارج خانه را متقبل شود، بدین ترتیب همه در یکپارچه ساختن و اتحاد خانواده قدمی نیکو برداشته‌اند—برای مثال سفری برای تجدید قوا، خرید وسیله‌ای مفید و خوشایند برای خانه، و یا کمکی به منظور حمایت جماعت مسیحی.
نوع دیگر «اعانه‌ای» که تمام اعضای خانواده می‌توانند بدهند و به روحیه شاد خانواده نیز کمک می‌کند، تمیز کردن خانه و تعمیرات آن است، مثلاً نگه‌داری از خانه، باغچه، اتومبیل و غیره. به تمام اعضای خانواده حتی به کودکان می‌توان وظیفه‌ای محول کرد. شما فرزندان، سعی کنید وقت خود را تلف نکنید. در عوض، در خود روحیهٔ کمک‌رسانی و همکاری به وجود بیاورید؛ نتیجهٔ این کار شما دوستی و رفاقت واقعی با اعضای دیگر خانواده خواهد بود و خانواده‌تان را متحد و یکپارچه خواهد ساخت.
ارزش آموزشهای کتاب مقدس
در خانوادهٔ متحد مسیحی، مطالعهٔ مرتب کتاب مقدس نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. گفتگوی روزانهٔ آیه‌ها و مطالعهٔ هفتگی نوشته‌های مقدس اتحاد و یکپارچگی خانواده را پی‌ریزی می‌کند. بحث و گفتگو در مورد حقایق و اصول کتاب مقدس می‌باید به گونه‌ای باشد که به دل همهٔ اعضای خانواده بنشیند.
این گونه جلسات خانوادگی باید آموزشی باشند و در عین حال شادی‌بخش و تشویق‌آمیز. والدینی در شمال سوئد به بچه‌های خود یاد داده بودند، سؤالاتی را که در طی هفته برایشان مطرح می‌شود بنویسند. این سؤالات را سپس در مطالعهٔ هفتگی کتاب مقدس مورد بحث قرار می‌داند. این سؤالات عموماً عمیق، درخور تفکر و انعکاسی از قدرت بینش کودکان و قدردانی ایشان از آموزشهای کتاب مقدس بودند. اینها نمونه‌ای از آن سؤالات هستند: «آیا یَهُوَه مرتب همه چیزها را رشد می‌دهد، یا اینکه فقط یکبار اینکار را می‌کند؟» «چرا کتاب مقدس می‌گوید که خدا انسان را ‹بصورت خودش› آفرید؟ خدا که انسان نیست!» «آدم و حَوّا در بهشت نه کفش داشتند و نه لباس، پس چطور در زمستان از سرما یخ نمی‌کردند؟» «اگر شب قرار است تاریک باشد پس چه احتیاجی به ماه داریم؟» این کودکان اکنون بزرگ شده‌اند و خادمان تمام‌وقت خدا هستند.
شما والدین هنگام رسیدگی به مشکل خانوادگی‌تان، نهایت تلاش خود را بخرج دهید تا مثبت و خوشایند رفتار کنید. ملاحظه و دقت به خرج دهید و انعطاف داشته باشید در عین حال، در اجرای اصول مهم باثبات بمانید. بگذارید فرزندانتان ببینند که تصمیمات شما بر اساس محبت به خدا و اصول صحیح وی گرفته می‌شوند. محیط مدرسه اغلب برای فرزندان پرتنش و دلسردکننده است، بدین ترتیب آنان در خانه به تشویق بسیار احتیاج دارند تا این تأثیر را در آنان خنثی کند.
ای والدین، وانمود نکنید که کامل هستید. از اعتراف کردن به اشتباهات خود ابا نداشته باشید و اگر لازم باشد حتی از فرزندانتان عذرخواهی کنید. ای جوانان، هنگامی که مادر یا پدرتان به خطای خود اعتراف کرد، آنان را بیشتر از پیش دوست بدارید.—جامعه ۷:۱۶.
آری، نتیجهٔ خانواده‌ای یکپارچه خانه‌ای مملو از صلح، امنیت و سعادت است. گوته شاعر آلمانی گفت: «پادشاه و روستائی را تفاوت چه شاید، سعید آن است که سعادت در سرای خویش یابد.» در واقع برای فرزندان و والدینِ سپاسگزار جایی بهتر از خانه وجود ندارد.
درست است که خانوادهٔ امروز زیر فشار خردکنندهٔ دنیایی است که در آن هستیم. اما در بقای خانواده شکی وجود ندارد، زیرا خدا بانی آن است. اگر راهنمائیهای درست خدا را که جهت سعادت خانواده تنظیم شده‌اند به کار گیرید بقای خانواده‌تان و همچنین نجات خود شما حتمی است.
[پاورقی]
a برای جزئیات بیشتر در این خصوص به کتاب ۱۹۲ صفحه‌ای راز سعادت خانوادگی، چاپ انجمن برج دیده‌بانی رجوع کنید.