کلام خدا را به صورت خانوادگی مطالعه کنید
«انسان نه محض نان زیست میکند، بلکه به هر کلمهای که از دهان خدا صادر گردد.»—متی ۴:۴.
۱. کتاب مقدس به والدین در خصوص مسئولیت تعلیم طریقهای یَهُوَه به فرزندانشان چه میگوید؟
یَهُوَه خدا بکرات در کلام خود به سرپرستان خانواده مسئولیت تعلیم فرزندانشان را گوشزد کرده است. این گونه تعلیم جوانان را در عرصهٔ زندگی کنونی و آتیشان مجهز میسازد. در این خصوص فرشتهای به نمایندگی از طرف خدا به ابراهیم تذکر داد که مسئول آموزش فرزندان و اهل خانهٔ خود میباشد، تا ایشان نیز «طریق خداوند را حفظ نمایند.» ( پیدایش ۱۸:۱۹) بعدها، خدا به والدین اسرائیلی نیز گوشزد نمود که باید برای فرزندان خود شرح دهند که او چگونه قوم خود اسرائیل را از مصر رهایی داد و شریعت را در پای کوه سینا، در حوریب بدیشان داد. ( خروج ۱۳:۸، ۹؛ تثنیه ۴:۹، ۱۰؛ ۱۱:۱۸-۲۱) خدا به سرپرستان خانوادههای مسیحی نیز متذکر شده است که باید فرزندان خود را ‹به تأدیب و نصیحت خداوند تربیت نمایند.› ( افسسیان ۶:۴) حتی اگر یکی از والدین خادم یَهُوَه باشد باید با سعی تمام طریقهای یَهُوَه را به فرزندان خود بیاموزد.—۲تیموتاؤس ۱:۵؛ ۳:۱۴، ۱۵.
۲. آیا اگر فرزندی در خانه نباشد نیازی به مطالعهٔ خانوادگی وجود ندارد؟ توضیح بده.
۲ البته نباید فکر کنیم که مطالعهٔ خانوادگی منحصر به خانوادهای دارای فرزند است. خیر، زوجهایی که فرزند در خانه ندارند نیز باید مطالعه کنند، چرا که این کار نشان میدهد که برای امور روحانی ارزش قائل میباشند.—افسسیان ۵:۲۵، ۲۶.
۳. چرا مطالعهٔ خانوادگی باید به طور مرتب انجام شود؟
۳ برای آنکه بهترین نتیجه حاصل گردد آموزش باید به طور مرتب صورت گیرد، و این درست مطابق آنچه یَهُوَه در بیابان به اسرائیلیان گفت میباشد که «انسان نه به نان تنها زیست میکند بلکه به هر کلمهای که از دهان خداوند صادر شود، انسان زنده میشود.» ( تثنیه ۸:۳) حال بسته به موقعیت خانوادهها، بعضی ممکن است مطالعه را به صورت هفتگی انجام دهند و بعضی دیگر آن را روزانه لیکن کوتاهتر. هر ترتیبی که شما سرپرستان خانواده برگزینید نیکو است، لیکن در انجام آن کوتاهی نکنید. باید برای مطالعهٔ خانوادگی «وقت را دریابید.» اوقاتی که به منظور مطالعه صرف میکنید سرمایهای گرانقدر برای آیندهٔ خانوادهتان است. آری، زندگی اعضای خانواده در گرو پشتکار شماست.—افسسیان ۵:۱۵-۱۷؛ فیلپیان ۳:۱۶.
اهدافی که در مطالعه باید دنبال نمود
۴، ۵. الف) یَهُوَه برای تعلیم فرزندان چه هدفی را از طریق موسی برای والدین تعیین نمود؟ ب) اکنون این کار مستلزم چیست؟
۴ برای آنکه بهترین نتیجه را از مطالعهٔ خانوادگی بگیریم باید هنگام مطالعه اهدافی مشخص را دنبال کنیم که پارهای از آنها بدین قرارند.
۵ مطالعه باید محبت یَهُوَه خدا را در دلها بنا کند. اسرائیلیان درست پیش از آنکه به سرزمین موعود قدم نهند در دشت مُواب گرد آمدند. در آنجا موسی حکمی بدیشان داد که بعدها عیسی مسیح نیز به آن به عنوان ‹بزرگترین حکم شریعت› اشاره نمود. آن حکم این است: «خداوند خدای خود را به همهٔ دل و تمامی نفس و تمامی فکر خود محبّت نما.» ( متی ۲۲:۳۶، ۳۷؛ تثنیه ۶:۵) موسی از اسرائیلیان خواست تا این حکم را بر دلهایشان بنگارند و به فرزندان خود نیز بیاموزند. برای این کار باید مرتب آن را برای فرزندان خود تکرار میکردند، دلیل میآوردند که چرا لازم است به یَهُوَه محبت نمایند، باید توضیح میدادند که چه رفتار و کرداری مانع ابراز محبت به یَهُوَه میشود، و البته خود نیز با اعمال خویش باید نشان میدادند که به یَهُوَه محبت دارند. آیا اکنون نیز فرزندان ما به چنین تعالیمی نیاز دارند؟ البته! باید به آنان کمک کنیم تا ‹ دلهای خود را مختون سازند،› یعنی دل خود را از هر آنچه مانع محبت ورزیدن به یَهُوَه میشود بزدایند. ( تثنیه ۱۰:۱۲، ۱۶؛ ارمیا ۴:۴) آروزی به دست آوردن آنچه دنیا ارائه میدهد و موقعیتهایی که شخص را جذب آنها میسازد در زمرهٔ چیزهایی هستند که مانع ابراز محبت به یَهُوَه میشوند. ( ۱یوحنا ۲:۱۵، ۱۶) محبت به یَهُوَه باید با عمل همراه باشد، باید بیانگر احساسات ما نسبت به وی باشد، و ما را به کارهایی وا دارد که پدر آسمانیمان یَهُوَه را خوشنود میسازد. ( ۱یوحنا ۵:۳) برای آنکه مطالعهٔ خانوادگی ما فایدهای درازمدت داشته باشد، هر مطالعه باید چنان اداره شود که محبت به خدا را در دلها تقویت کند.
۶. الف) برای آموزش معرفت دقیق کتاب مقدس چه باید کرد؟ ب) چگونه آیات کتاب مقدس گویای اهمیت معرفت دقیق میباشند؟
۶ معرفت دقیقی از انتظارات خدا باید آموزش داده شود. آموزش این معرفت به چه معناست؟ مسلماً معنی آن فقط روخوانی جواب سؤالات از متن مجله یا کتاب نیست. جهت تفهیم بهتر کلمات اصلی و موضوعهای مهم، معمولاً لازم است بر روی آنها بحث و گفتگو شود. معرفت دقیق عاملی حیاتی در پوشیدن شخصیت تازه، متمرکز شدن بر روی چیزهای مهمتر بخصوص هنگام بروز مشکلات، و مسلماً انجام کارهایی که خدا را خوشنود میسازد، میباشد.—فیلپیان ۱:۹-۱۱؛ کولسیان ۱:۹، ۱۰؛ ۳:۱۰.
۷. الف) مطرح کردن چه سؤالاتی به خانواده کمک میکند تا به کاربردهای عملی مطالب مطالعهای پی ببرند؟ ب) چگونه آیات کتاب مقدس بر ارزش این کار تأکید میکند؟
۷ باید به کاربرد عملی تعالیم اشاره شود. برای این منظور در هر مطالعهٔ خانوادگی این سؤالات را مطرح نمایید: ‹این اطلاعات چگونه در زندگی ما به کار میآیند؟ آیا لازم است در پارهای از امور زندگیمان تغییراتی بدهیم؟ چرا باید مایل باشیم چنین تغییراتی را بدهیم؟› ( امثال ۲:۱۰-۱۵؛ ۹:۱۰؛ اشعیا ۴۸:۱۷، ۱۸) اشاره به کاربردهای آموزشهایی که میدهیم عاملی مهم در پیشرفت روحانی خانوادهمان خواهد بود.
بهرهبرداری خردمندانه از ابزارهای مطالعهای
۸. طبقهٔ غلام چه ابزاری را برای مطالعهٔ کتاب مقدس تهیه دیده است؟
۸ «غلام امین و دانا» ابزارهای مطالعهای فراوانی را تهیه دیده است. مجلهٔ برج دیدهبانی که به ۱۳۱ زبان منتشر میشود و برای استفاده با کتاب مقدس بسیار مفید میباشد از جملهٔ این ابزار است. از دیگر ابزارها میتوان به کتابهایی مخصوص مطالعهٔ کتاب مقدس به ۱۵۳ زبان، بروشورهای مختلف به ۲۸۴ زبان، کاستهای صدا به ۶۱ زبان، کاستهای ویدئو به ۴۱ زبان، و حتی برنامهای کامپیوتری به منظور تحقیق در کتاب مقدس به ۹ زبان اشاره کرد!—متی ۲۴:۴۵-۴۷.
۹. چگونه هنگام مطالعهٔ مجلهٔ برج دیدهبانی در خانه میتوانیم نصایح موجود در آیات ذکرشده در این بند را به کار ببریم؟
۹ بسیاری از خانوادهها در مطالعهٔ خانوادگی خود مقالهٔ مطالعهای برج دیدهبانی را که قرار است در جماعت مطالعه شود حاضر میکنند؛ که البته انتخابی بسیار مناسب است! مجلهٔ برج دیدهبانی غذای روحانی اصلی مردم یَهُوَه میباشد و ایشان را بنا میکند. شما سرپرستان خانواده هنگام مطالعهٔ خانوادگی مقالات مجلهٔ برج دیدهبانی به خواندن بندها و روخوانی جوابها اکتفا نکنید. سعی کنید موضوع را برای همه تفهیم کنید. با حوصله آیههای ذکرشدهای را که نقلقول نشدهاند بخوانید و از اعضای خانواده بخواهید که در مورد رابطهٔ آیات مذکور و مضمون بند اظهار نظر کنند. کاری کنید که همه با جان و دل در مطالعه شرکت نمایند.—امثال ۴:۷، ۲۳؛ اعمال ۱۷:۱۱.
۱۰.برای آنکه فرزندان کوچک نیز در مطالعه شرکت کنند و از آن لذت ببرند چه باید کرد؟
۱۰ حال برای آنکه فرزندان کوچک از مطالعهٔ خانوادگی کسل نشوند و حتی مطالعه برای آنها سازنده، جالب، و شادیآور باشد چه باید کرد؟ باید سعی کرد بدون آنکه افکار از موضوع مطالعه دور شود همه را به نحوی در مطالعه شرکت داد. اگر امکان دارد برای هر کدام یک کتاب مقدس و یک مجلهٔ مطالعهای تهیه گردد. پدر و مادر میتوانند همان گرمی و صمیمیتی را که عیسی با بچهها داشت از خود نشان دهند و فرزندان کوچکشان را در کنار خود نشانده دست روی شانهٔ آنها بگذارند. ( با مرقس ۱۰:۱۳-۱۶ مقایسه شود.) سرپرست خانواده میتواند از کوچکترها بخواهد تصویری را که در مقالهٔ مطالعهای آمده است توضیح دهند، و یا آیهای را از قبل مرور کنند و آن را هنگام مطالعه بخوانند. از فرزندان بزرگتر میتوان درخواست کرد که به نکاتی عملی در خصوص مطالعهٔ هفته اشاره کنند.
۱۱.چه ابزارهای مطالعهای دیگری وجود دارند، و چگونه میتوان از آنها در مطالعهٔ خانوادگی استفاده کرد؟
۱۱ حتی اگر برج دیدهبانی ابزار اصلی مطالعهٔ خانوادگی شما باشد، از نشریات مطالعهای دیگری که به زبان شما ترجمه شده است نیز میتوانید در بعضی موارد کمک بگیرید. برای مثال، چنانچه به زمینهٔ اطلاعاتی و یا توضیحی در مورد اصطلاحات کتاب مقدس نیاز پیدا کنید میتوانید به کتاب «بینش بر نوشتههای مقدس» ( انگل.) رجوع نمایید. جواب سؤالات دیگر را میتوان با مراجعه به «فهرست الفبایی نشریات برج دیدهبانی» ( انگل.) یا از طریق برنامهٔ کامپیوتری تحقیق در کتاب مقدس که انجمن برج دیدهبانی تهیه دیده است پیدا کرد. آموختن چگونگی استفاده از این ابزارها، البته اگر به زبان شما در دسترس باشند، بخش پرارزشی از مطالعهٔ خانوادگیتان خواهد بود. چنانچه هدفتان این باشد که فرزندان را به مطالعه علاقهمند کنید، میتوانید بخشی از مطالعهٔ خود را به تماشای ویدئوهای آموزندهٔ انجمن برج دیدهبانی و یا شنیدن نمایشنامههای ضبطشده بر نوار کاست و بحث و گفتگو در مورد آنها اختصاص دهید. استفادهٔ صحیح از این ابزارها مطالعه را برای کل خانواده جالب و مفید میسازد.
مطالعه باید مطابق نیاز خانواده باشد
۱۲. مطالعهٔ خانوادگی چگونه میتواند در رفع نیازهای فوری خانواده مفید باشد؟
۱۲ حتی در خانوادههایی که عموماً مقالهٔ مطالعهای برج دیدهبانی هفته مطالعه میشود، سرپرستان خانواده نباید نیازهای خانوادهٔ خود را از نظر دور بدارند. چنانچه مادر خانواده بیرون از خانه کار نمیکند، میتواند در این زمینه کمک مؤثری باشد و مثلاً وقتی فرزندان از مدرسه باز میگردند اوقاتی را با آنان به گفتگو بپردازد. البته شاید بتوان فقط مشکلات کوچک را به این شکل حل نمود، لیکن مشکلاتی هستند که نیاز به رسیدگی دقیقتر و صرف وقت بیشتر دارند. هنگامی که نیازی مبرم و حاد در خانواده حس میشود نباید در رسیدگی به آن کوتاهی کرد. ( امثال ۲۷:۱۲) مشکلات گاه در مدرسه بروز میکنند و گاه در موقعیتهای دیگر. شما سرپرستان خانواده باید مقالات مناسبی را انتخاب کنید و خانواده را در مورد آنچه میخواهید مطالعه کنید از قبل مطلع سازید.
۱۳. چرا گفتگوی خانوادگی در مورد رفع مشکلات مربوط به فقر مفید است؟
۱۳ به عنوان نمونه در بسیاری از نقاط جهان مردم با فقر دست به گریبان هستند و در چنین مناطقی خوب است که اعضای خانواده برای بررسی راههایی جهت رفع مشکلات زندگی به گفتگو بنشینند. آیا به نظر تو داشتن مطالعهٔ خانوادگیی که در آن مشکلات زندگی و اصول کتاب مقدس مورد بحث قرار میگیرد برای خانواده مفید نیست؟—امثال ۲۱:۵؛ جامعه ۹:۱۱؛ عبرانیان ۱۳:۵، ۶، ۱۸.
۱۴. در چه موقعیتهایی بحث در مورد دیدگاه یَهُوَه نسبت به خشونت، جنگ، و بیطرفی مسیحی ضرورت پیدا میکند؟
۱۴ موضوع دیگری که میتوانید در خانه مورد بحث قرار دهید خشونت است. اعضای خانواده باید نقطهنظر یَهُوَه را در مورد خشونت ذهناً و قلباً درک کنند. ( پیدایش ۶:۱۳؛ مزمور ۱۱:۵) مطالعهٔ خانوادگی در این مورد باید محل بحث و گفتگو دربارهٔ موضوعاتی باشد از قبیل: چگونه میتوان با قلدرهای مدرسه کنار آمد، آیا آموختن ورزشهای رزمی صحیح است یا خیر، و یا چه تفریحاتی را میتوان انتخاب کرد. در سطح جهان کشمکشها و مجادلات خشونتآمیز اموری عادی شدهاند؛ تقریباً تمام کشورها به نحوی از طریق جنگهای داخلی، مخاصمههای سیاسی و قومی، و یا درگیریهای میان باندهای تبهکاری با خشونت درگیر هستند. از آنجایی که اعضای خانوادهٔ شما در جامعهای مملو از این گونه ددمنشیها و ستیزهجوییها به سر میبرند حتماً باید با آنان موضوع حفظ اخلاق مسیحی را مورد بحث و گفتگو قرار دهید.—اشعیا ۲:۲-۴؛ یوحنا ۱۷:۱۶.
۱۵. والدین به چه نحوی باید به فرزندان در مورد امور جنسی و ازدواج آموزش دهند؟
۱۵ همچنان که بچهها بزرگ میشوند به فراخور سنشان باید در مورد امور جنسی و ازدواج آموزش ببینند. در بسیاری از فرهنگها والدین هرگز در مورد امور جنسی با فرزندانشان صحبت نمیکنند. چنانچه در خانه این آموزشها را به فرزندان ندهید جوانان دیگر قدم پیش خواهند گذاشت و اطلاعات نادرست و منحرف خود را در اختیار آنان میگذارند؛ و البته تصور نتیجهٔ مصیبتبار آن چندان دشوار نیست! از این رو، بسیار بجاست که در این خصوص یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم. او در کتاب مقدس این گونه تذکرات را بسیار صریح، ولی مؤدبانه، به ما یادآور شده است. شما با دادن این تذکرات الهی به فرزندانتان، به آنان کمک میکنید تا عزتنفس خود را حفظ کنند، و همچنین با افراد جنس مخالف رفتاری محترمانه و متین داشته باشند. ( امثال ۵:۱۸-۲۰؛ کولسیان ۳:۵؛ ۱تسالونیکیان ۴:۳-۸) حتی اگر قبلاً این موضوعات را برای فرزندانتان توضیح دادهاید، از تکرار آنها نهراسید. تکرار دوبارهٔ این موضوعات در موقعیتهای جدید زندگی جنبهای حیاتی مییابند.
۱۶. الف) در خانوادههای مختلف مطالعهٔ خانوادگی چه موقع اجرا میشود؟ ب) شما برای آنکه مطالعهٔ خانوادگیتان به طور مرتب اجرا شود بر چه موانعی فائق آمدهاید؟
۱۶ مطالعهٔ خانوادگی را چه موقع میتوان انجام داد؟ بسیاری از خانوادهها برنامهٔ مطالعهای خود را مطابق برنامهٔ خانوادههای بیتایلِ سراسر جهان ترتیب دادهاند، و آن را دوشنبهشبها اجرا میکنند. بعضی خانوادهها نیز آن را در روزهای دیگر هفته انجام میدهند. در کشور آرژانتین پدر و مادری که نُه تا بچه داشتند هر روز ساعت پنج صبح بیدار میشدند و به صورت خانوادگی مطالعه میکردند. به علت ساعات کاری مختلف، هیچ موقع دیگری امکان مطالعه وجود نداشت. البته مسلماً برای آنان صبح زود بیدار شدن و مطالعه کردن چندان آسان نبود، لیکن بدین طریق اهمیت مطالعهٔ خانوادگی به ذهن و دل ایشان راه گشود. در کشور فیلیپین پدری که پیر جماعت بود به طور مرتب با همسر و نیز سه فرزند خود همچنانکه آنها رشد میکردند و بزرگ میشدند مطالعه میکرد. در طی هفته نیز والدین هر دو با تک تک فرزندان مطالعه میکردند تا هر کدام علاقهای شخصی به حقیقت پیدا کند. در ایالات متحده، خواهری زندگی میکند که همسرش شاهد نیست. وی هر روز صبح فرزندان خود را تا ایستگاه اتوبوسِ مدرسه همراهی میکند و پیش از آمدن اتوبوس، حدود ده دقیقه مطلبی مناسب موقعیت آنان را که از یکی از نشریات مطالعهای انتخاب کرده است با آنان میخواند و با هم در مورد آن گفتگو میکنند، و سپس پیش از سوار شدن به اتوبوس دعایی کوتاه با فرزندان میکند. در جمهوری دمکراتیک کنگو، زنی که شوهر غیرشاهدش او را با چند بچه رها کرده بود، با وجود سواد کمی که داشت به هر سختی و مشقتی که بود با فرزندان خود مطالعه میکرد. پسر بزرگ او نیز هر هفته به ملاقات مادر و برادران کوچک خود میرفت تا مطالعهٔ خانوادگی آنها را اداره کند. مادر آنها مقالات مطالعهای را خیلی خوب آماده میکرد و از این جهت سرمشق خوبی برای فرزندان خود بود. آیا عاملی وجود دارد که مانع مطالعهٔ مرتب خانوادگی در خانهٔ شما باشد؟ نباید از پا دربیایید. از یَهُوَه از صمیم قلب درخواست کنید تا تلاشهای خانوادهتان را برای آنکه مطالعه به طور مرتب انجام شود برکت دهد. — مرقس ۱۱:۲۳، ۲۴.
اجر و پاداش پشتکار
۱۷. الف) برای مطالعهٔ خانوادگیِ مرتب چه چیزی لازم است؟ ب) کدام شرححال ارزش مطالعهٔ مرتب خانوادگی را به شیوهٔ یَهُوَه نشان میدهد؟
۱۷ شما سرپرستان باید برنامهریزی کنید. باید پشتکار به خرج دهید. مطمئن باشید که تلاشها و کوششهای شما پاداش عظیمی خواهد داشت. ( امثال ۲۲:۶؛ ۳یوحنا ۴) در آلمان، فرانز و هیلدا یازده فرزند خود را بزرگ کردند. سالها بعد یکی از دختران ایشان که ماگدالِنا نام دارد چنین گفت: «الآن بصراحت میتوانم بگویم که در آن زمان چیزی که بسیار به ما کمک کرد این بود که حتی یک روزمان بدون تعالیم روحانی سر نمیشد.» در زمان آدلف هیتلر که روحیهٔ ملیگرایی شدت فراوان یافته بود، فرانز، پدر ماگدالِنا، با کمک کتاب مقدس خانوادهٔ خود را برای آزمایشاتی که پیشبینی میکرد آماده نمود. پس از مدتی پسر جوانشان بازداشت و به دارالتأدیب برده شد؛ اعضای دیگر خانواده نیز دستگیر و به زندان یا اردوگاهها انداخته شدند، و بعضی از آنها اعدام شدند. اعضای این خانواده ایمان قوی خود را در دوران سخت آزار و شکنجه، و در سالهای متعاقب آن حفظ نمودند.
۱۸. پدران و مادرانِ تنها چگونه پاداش تلاشهای خود را دیدند؟
۱۸ نمونههای بسیاری از پدران یا مادرانِ تنها، و یا آنانی که همسرشان شاهد نمیباشد وجود دارد که به فرزندان خود به طور مرتب تعالیم کتاب مقدس را میآموختند. مادر بیوهای در هندوستان زحمت بسیار کشید تا محبت یَهُوَه را در دل فرزندانش به وجود آورد. هنگامی که یکی از پسرانش معاشرت خود را با مردم یَهُوَه قطع کرد، بسیار دلشکسته شد. وی از یَهُوَه برای هر گونه کوتاهیی که در تربیت پسرش کرده بود طلب بخشایش کرد. لیکن پسر او واقعاً تعالیم مادرش را فراموش نکرده بود. حدوداً ده سال بعد او دوباره معاشرت خود را آغاز کرد، از لحاظ روحانی پیشرفت نمود و به عنوان پیر جماعت منصوب شد. اکنون او و همسرش هر دو پیشگام هستند و خادمان تماموقت یَهُوَه محسوب میشوند. والدینی که در گذشته به نصیحت یَهُوَه و سازمانش گوش دادند و مرتباً کتاب مقدس را با اعضای خانوادهٔ خود مطالعه نمودند، اکنون چقدر خرسند میباشند! آیا تو نیز این نصیحت را در مورد خانوادهٔ خود به اجرا میگذاری؟
آیا میتوانی توضیح دهی؟
◻ چرا مطالعهٔ خانوادگیِ مرتب اهمیت دارد؟
◻ در هر مطالعهٔ خانوادگی چه اهدافی باید دنبال شوند؟
◻ از کدام ابزارهای مطالعهای میتوان بهره گرفت؟
◻ چگونه باید مطالعه را با نیازهای خانواده هماهنگ ساخت؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۵]
داشتن اهدافی مشخص در مطالعهٔ خانوادگی بر کیفیت آن میافزاید