کوزهگر کبیر و صنعت دستانش
«ظرف عزّت [شوید] . . . و مستعّد برای هر عمل نیکو.»—۲تیموتاؤس ۲:۲۱.
۱، ۲. الف) چرا خلقت آدم و حوّا را باید کاری فوقالعاده خواند؟ ب) کوزهگر کبیر با چه هدفی آدم و حوّا را آفرید؟
یَهُوَه چیرهدستترینِ کوزهگرهاست. خلقت پدر نخستین ما، آدم، از جمله شاهکارهای دست این کوزهگر کبیر است. کتاب مقدس در مورد این خلقت چنین میگوید: «خداوند خدا پس آدم را از خاک زمین بسرشت و در بینی وی روح حیات دمید، و آدم نَفْس زنده شد،» یعنی «مخلوقی شد با قدرت تنفس.» ( پیدایش ۲:۷، پاورقی د ج ) نخستین مخلوق انسانی کامل و تمامعیار به صورت خدا، آفریده شد. براستی که خلقت آدم گواهی بر حکمت یَهُوَه و عشق و علاقهٔ وی به راستی و عدالت بود.
۲ یَهُوَه همچنین با استفاده از یکی از دندههای آدم زن را سرشت — مکمل و یاور مرد. جذابیّت و ملاحت بیهمتای حَوّا فراسوی زیباترین زنان امروز بود. ( پیدایش ۲:۲۱-۲۳) بعلاوه، قابلیتها و بدن این نخستین زوج بشری دقیقاً برای کار عمرانی تبدیل زمین به بهشت، ساخته و طراحی شده بود. ایشان از این توانایی نیز برخوردار بودند که آنچه را خدا در پیدایش ۱:۲۸ فرمان داده بود به انجام برسانند: «بارور و کثیر شوید و زمین را پر سازید و در آن تسلط نمایید، و بر ماهیان دریا و پرندگان آسمان و همهٔ حیواناتی که بر زمین میخزند، حکومت کنید.» بدین شکل، پهنهٔ این باغ جهانی را میلیاردها انسان شاد و خرسند پر میساختند و با محبتی که «کمربند کمال است» متحد میگشتند.—کولسیان ۳:۱۴.
۳. به چه صورت والدین نخستین ما به ظروفی خوار و ذلیل مبدل شدند، و حاصل آن چه بود؟
۳ لیکن با کمال تأسف، نخستین والدین ما به اراده و خواست خود راه تمرد و عصیان را بر ضد حاکمیت خالق مطلق، کوزهگر کبیر، برگزیدند. مورد آنان در اشعیا ۲۹:۱۵، ۱۶ چنین وصف شده است: «وای بر آنانی که مشورت خود را از خداوند بسیار عمیق پنهان میکنند و اعمال ایشان در تاریکی میباشد و میگویند: ‹کیست که ما را ببیند و کیست که ما را بشناسد؟› . . . آیا کوزهگر مثل گل محسوب شود یا مصنوع دربارهٔ صانع خود گوید مرا نساخته است و یا تصویر دربارهٔ مصوّرش گوید که فهم ندارد؟» خودرأیی آدم و حوّا حاصلی بس ناگوار داشت؛ آری، محکومیت به مرگ ابدی. همچنین، تمامی افراد نسل بشر که در واقع از آن دو متولد گردیدند، وارث گناه و مرگ شدند. ( رومیان ۵:۱۲، ۱۸) بدین صورت صنعت زیبای دستان کوزهگر کبیر بشدّت مصدوم و خدشهدار شد.
۴. چه کار پرعزّت و شریفی از عهدهٔ ما برمیآید؟
۴ با این حال، ما نوادگان ناکامل آدم حتی با این وضع ناکامل خود میتوانیم مانند مزمورنویس در تمجید یَهُوَه بگوییم: «ترا حمد خواهم گفت زیرا که بطور مهیب و عجیب ساخته شدهام. کارهای تو عجیب است و جان من اینرا نیکو میداند.» ( مزمور ۱۳۹:۱۴) حقیقتاً جای بسی تأسف است که کار نخستینِ کوزهگر کبیر تا به این حد معیوب و ناقص گشت!
کوزهگر کار خود را گسترش داد
۵. کوزهگر کبیر چگونه از مهارت کوزهگریِ خویش دوباره بهره جست؟
۵ خوشبختانه، صانع ما پس از سرشتن نخستین مصنوع انسانی خود از کار دست نکشید و مهارت کوزهگریِ خویش را دوباره بکار بست. پولس رسول در این خصوص میگوید: «تو کیستی ای انسان که با خدا معارضه میکنی؟ آیا مصنوع به صانع میگوید که چرا مرا چنین ساختی؟ یا کوزهگر اختیار بر گِل ندارد که از یک خمیره ظرفی عزیز و ظرفی ذلیل بسازد؟»—رومیان ۹:۲۰، ۲۱.
۶، ۷. الف) چگونه عدهای خود برمیگزینند که برای مصارفی خوار و ذلیل شکل بگیرند؟ ب) چگونه عادلان به صورت ظروفی برای مصارف ‹پرعزّت› و شریف شکل میگیرند؟
۶ آری، در میان ظروف بینظیری که کوزهگر میسازد پارهای به مصارف پرعزّت و شریف میرسند، و پارهای نیز برای مصارف خوار و ذلیل استفاده میشوند. کسانی که راه و روش دنیا را برمیگزینند و خود را بیشتر و عمیقتر در منجلاب کفر و الحاد غوطهور میسازند، به ظروفی مبدل میشوند که برای نابود شدن علامتگذاری میگردند. هنگامی که پادشاه پرجلال، عیسی مسیح، برای داوری بیاید اینگونه ظروف ذلیل، یعنی انسانهای بزگونه و خودرأی بر طبق متی ۲۵:۴۶ ‹در نابودی جاودانی خواهند رفت.› لیکن، گوسفندگونگانِ ‹عادل،› یعنی کسانی که برای مصارف ‹پرعزّت› ساخته و پرداخته شدهاند «حیات جاودانی» را به میراث خواهند برد.
۷ این عادلان خود را خاضعانه در دستان توانمند صانع خود قرار داده، خویشتن را در طریق زندگی خدایی قرار میدهند. پند ۱تیموتاؤس ۶:۱۷-۱۹ آویزهٔ گوش ایشان است، پس «به دولت ناپایدار امید ندارند، بلکه به خدای زنده که همه چیز را دولتمندانه برای تمتّع به ما عطا میکند.» آنان سعی تمام میکنند تا «نیکوکار بوده، در اعمال صالحه دولتمند و سخی و گشادهدست باشند؛ و برای خود اساس نیکو بجهت عالم آینده نهند تا حیات جاودانی را بدست آرند.» یَهُوَه با حقایق کلام خود آنان را شکل داده، توسط عیسی مسیح «که خود را در راه همه فدا داد» هر آنچه را که با گناه آدم ناممکن شده است دوباره در اختیار آنان قرار میدهد، و ایشان نیز ایمان قوی خود را به این هدیهٔ یَهُوَه در عمل ابراز مینمایند. ( ۱تیموتاؤس ۲:۶) ما باید برای عمل کردن به پند پولس خیلی راغب باشیم و ‹انسانیّت تازه را بپوشیم، انسانیّتی که به صورت خالق ما تا به معرفت کامل، [شکل] تازه میگیرد›!—کولسیان ۳:۱۰.
چگونه ظرفی خواهی شد؟
۸. الف) چه چیزی معین میکند که شخص چگونه ظرفی خواهد شد؟ ب) کدام دو عامل طرزفکر و رفتار شخص را شکل میدهند؟
۸ چه چیزی معین میکند که شخص چگونه ظرفی خواهد شد؟ در واقع، طرزفکر و رفتار شخص تعیینکنندهٔ آن است. و آنچه در درجهٔ نخست طرزفکر و رفتار شخص را شکل میدهد تمایلات و نیّتهای دل وی است. سلیمان حکیم چنین گفت: «دل انسان در طریقش تفکّر میکند، امّا خداوند قدمهایش را استوار میسازد.» ( امثال ۱۶:۹) طرزفکر و رفتار شخص در درجهٔ دوم، با چیزهایی که فرد میبیند و میشنود، با کسانی که رفت و آمد میکند، و همچنین رویدادهای زندگی وی شکل میگیرد. پس چقدر مهم است که به این پند عمل نماییم: «با حکیمان رفتار کن و حکیم خواهی شد، امّا رفیق جاهلان ضرر خواهد یافت.» ( امثال ۱۳:۲۰) بعلاوه، همانطور که ۲پطرس ۱:۱۶ اخطار میدهد، ما نباید در پی «افسانههای جعلی» یا آنطور که در ترجمهٔ تفسیری آمده، به دنبال «داستانهای ساختگی» باشیم. از جملهٔ این داستانهای ساختگی میتوان به بسیاری از جشنها و تعالیم مرتد جهان مسیحیّت اشاره کرد.
۹. چگونه میتوانیم اجازه دهیم که کوزهگر کبیر ما را شکل دهد؟
۹ خدا قادر است ما را بنابر واکنشی که نسبت به کلام وی از خود نشان میدهیم شکل دهد. ما میتوانیم در حضور خدا با تواضع دعای داوود را تکرار کنیم: «ای خدا مرا تفتیش کن و دل مرا بشناس. مرا بیازما و فکرهای مرا بدان، و ببین که آیا در من راه فساد است! و مرا به طریق جاودانی هدایت فرما.» ( مزمور ۱۳۹:۲۳، ۲۴) طبق فرمان یَهُوَه پیام بشارت ملکوت در حال موعظه شدن میباشد. ما با دل و جان این بشارت الهی را پذیرفتیم و چقدر سپاسگزاریم که یَهُوَه پس از آن ما را راهنمایی نمود. وی همچنین از طریق سازمانش و کار موعظهای که ما انجام میدهیم به ما برکات بسیاری ارزانی میدارد؛ باشد که با تمام وجود این برکات را گرامی داشته، حافظ آنها باشیم.—فیلپیان ۱:۹-۱۱.
۱۰. برای داشتن برنامهای روحانی چه تلاشهایی را باید انجام دهیم؟
۱۰ توجه مستمر به کلام خدا، خواندن روزانهٔ کتاب مقدس، و صحبت با خانواده و دوستان در مورد موضوعاتی همچون، آیات کلام خدا و خدمت مسیحیمان اهمیتی بسزا دارد. در تمام خانوادههای بیتایل و خانههای میسیونری شاهدان یَهُوَه همراه با نیایش صبحگاهی، یک هفته بخش کوچکی از کتاب مقدس و هفتهٔ دیگر سالنامهٔ سال جاری بر سر میز صبحانه خوانده میشود. آیا فکر میکنی امکانپذیر باشد که چنین برنامهای را برای خانوادهٔ خودت نیز ترتیب دهی؟ بعلاوه، ما از طریق معاشرت با برادران در جماعتهای مسیحی، در جلسات، و بویژه با جواب دادن به سؤالات در مطالعهٔ هفتگی برج دیدهبانی نفع فراوانی میبریم!
همچون ظرفی شکل بگیر که بر مشکلات فائق آید
۱۱، ۱۲. الف) در مورد مشکلات زندگیمان چگونه میتوانیم پند یعقوب را بکار بگیریم؟ ب) چگونه با نمونهٔ ایوب تشویق میشویم کمال اخلاقی خود را حفظ کنیم؟
۱۱ خدا اجازه میدهد که یکسری وقایع در طی زندگی ما رخ دهد، که البته تحمل بعضی از آنها چندان هم ساده نیست. چه عکسالعملی باید از خود نشان دهیم؟ بر اساس پند یعقوب ۴:۸ اینها نباید ما را آشفته و عصبانی سازد، بلکه حتی باید ما را به خدا نزدیکتر کرده، باعث شود که با تمام وجود به او توکل کنیم و اطمینان داشته باشیم که چنانچه ‹به خدا تقرّب جوئیم او نیز به ما نزدیکی مینماید.› آری، باید مشکلات و آزمایشها را تحمل کنیم، زیرا خدا اجازه داده است این گونه وقایع برای شکل دادن ما پیش بیاید تا در نهایت به شخصی شاد و خرسند مبدل شویم. در یعقوب ۱:۲، ۳ این سخن اطمینانبخش آمده است: «ای برادران من، وقتی که در تجربههای گوناگون مبتلا شوید، کمال خوشی دانید. چونکه میدانید که امتحان ایمان شما صبر را پیدا میکند.»
۱۲ یعقوب همچنین میگوید: «هیچکس چون در تجربه افتد، نگوید: ‹خدا مرا تجربه میکند،› زیرا خدا هرگز از بدیها تجربه نمیشود و او هیچکس را تجربه نمیکند. لکن هر کس در تجربه میافتد وقتی که شهوت وی او را میکشَد و فریفته میسازد.» ( یعقوب ۱:۱۳، ۱۴) ما ممکن است به دفعات و طرق مختلف تجربه و آزمایش شویم، اما نباید فراموش کنیم که مانند ایوب این آزمایشها همواره در شکل دادن ما مؤثر خواهند بود. چه اطمینانخاطر عظیمی آیهٔ یعقوب ۵:۱۱ به ما میدهد که میگوید: «اینک صابران را خوشحال میگوییم و صبر ایّوب را شنیدهاید و انجام کار خداوند را دانستهاید. زیرا که خداوند بغایت مهربان و کریم است.» ما باید همواره کمال اخلاقی خود را حفظ کنیم، و با اطمینانی ایوبوار منتظر حاصل کار کوزهگر کبیر باشیم!—ایوب ۲:۳، ۹، ۱۰؛ ۲۷:۵؛ ۳۱:۱-۶؛ ۴۲:۱۲-۱۵.
فرزندان خود را شکل بده
۱۳، ۱۴. الف) چه موقع والدین باید شکل دادن فرزندان خود را آغاز کنند، و جهت ساختن چه نوع ظروفی؟ ب) چند نمونهٔ نیکو در این باره ذکر کن.
۱۳ والدین میتوانند حتی از همان آغاز طفولیّت فرزندانشان در شکل دادن آنان شریک باشند، و جالب آنکه این کودکان میتوانند به چه حافظان کمال اخلاقیی تبدیل شوند! ( ۲تیموتاؤس ۳:۱۴، ۱۵) صحت این امر حتی در موقعیتهای حاد ثابت شده است. چند سال پیش، هنگامی که در یکی از کشورهای آفریقایی آزار و شکنجه به اوج خود رسیده بود، خانوادهای امین و قابلاعتماد به طور مخفیانه کار چاپ مجلهٔ برج دیدهبانی را در انباریی در حیاتخلوت ساختمان به عهده گرفته بود. یکروز سربازان از خانهای به خانهٔ دیگر در جستجوی مردانی جوان بودند تا ایشان را به خدمت ارتش درآورند. دو مرد جوانی که در این خانه زندگی میکردند با دیدن سربازان وقت کافی برای مخفی شدن داشتند، لیکن میدانستند چنانچه سربازان خانه را تفتیش کنند مطمئناً دستگاه چاپ را کشف خواهند نمود. این موضوع به احتمال قوی به شکنجه شدن و حتی کشته شدن تمام اعضای خانواده میانجامید. چه باید میکردند؟ این دو جوانِ باغیرت به نقل از آیهٔ یوحنا ۱۵:۱۳ گفتند: «کسی محبّتِ بزرگتر از این ندارد که جان خود را بجهت دوستان خود بدهد.» بدین ترتیب تصمیم گرفتند در اتاق نشیمن بمانند. البته، سربازان بدون تردید با دیدن آن دو و به دلیل اینکه مایل نبودند به عضویت ارتش درآیند، ایشان را شکنجه و حتی به قتل میرساندند. اما، لااقل خانه را تفتیش نمیکردند و دستگاه چاپ و جان اعضای دیگر خانواده نجات مییافت. لیکن، اوضاع صورت دیگری یافت. سربازان حتی درِ آن خانه را هم نزدند و به خانهٔ بعدی رفتند! این دو ظرف انسانی که برای مصرفی شریف و پرعزّت ساخته شده بودند همراه با دستگاه چاپ جهت تهیهٔ خوراک بموقع و روحانی برای برادران، حفظ شدند. یکی از آن دو اکنون به همراه خواهرش در بیتایل بر روی همان دستگاه چاپ قدیمی کار میکند.
۱۴ فرزندان میتوانند طریق دعا کردن را فرا بگیرند و شکی نیست که خدا دعای ایشان را مستجاب میسازد. نمونهای فوقالعاده از این واقعیت طی کشتار روآندا رخ داد. دختری شش ساله به همراه خانوادهاش به دست شورشیان افتادند و قرار بود همانجا با یک نارنجک دستی به قتل برسند. دخترک با صدای بلند و از صمیم قلب به یَهُوَه دعا کرد و خواست که جانشان نجات پیدا کند تا بتوانند به خدمت وی ادامه دهند. شورشیان چنان تحت تأثیر قرار گرفتند که آنها را رها کردند و گفتند «ما به خاطر این دختر نمیتوانیم شما را بکشیم.»—۱پطرس ۳:۱۲.
۱۵. پولس در مورد کدام تأثیرات سوء به ما هشدار داده است؟
۱۵ البته، بسیاری از فرزندان ما در چنین اوضاع سخت و دشواری که شرح آن در بالا آمد قرار ندارند، با این حال، ایشان در مدرسه و در جامعهای فاسد تحت آزمایشهای بسیاری قرار میگیرند که از آن جمله میتوان به زبان زشت و رکیک متداول در بین جوانان، تصاویر مبتذل و تحریکآمیز، تفریحات ناسالم، و همچنین تأثیر دوستان و همسالان به انجام اعمال زشت که تقریباً در همه جا دیده میشود اشاره کرد. پولس رسول کراراً در مورد اینگونه تأثیرات سوء به ما هشدار داده است.—۱قرنتیان ۵:۶؛ ۱۵:۳۳، ۳۴؛ افسسیان ۵:۳-۷.
۱۶. چگونه میتوان به ظرف عزّت مبدل شد؟
۱۶ پولس پس از اشاره به ظروفی ‹برای عزّت و برای ذلّت› گفت: «اگر کسی خویشتن را از اینها طاهر سازد، ظرف عزّت خواهد بود مقدّس و نافع برای مالک خود و مستعد برای هر عمل نیکو.» آری، ما نیز باید فرزندان خود را تشویق کنیم که در انتخاب معاشران خود با دقت و ملاحظه عمل نمایند. باید ایشان را برآن داریم که ‹از شهوات جوانی بگریزند و با آنانی که از قلب خالص نام خداوند را میخوانند، عدالت و ایمان و محبت و سلامتی را تعاقب نمایند.› ( ۲تیموتاؤس ۲:۲۰-۲۲) برنامهای جهت ‹بنا کردن یکدیگر› در خانه کمک میکند تا فرزندان خود را شکل دهیم. ( ۱تسالونیکیان ۵:۱۱؛ امثال ۲۲:۶) مطالعهٔ کتاب مقدس و خواندن روزانهٔ آن، و همچنین استفاده از نشریات انجمن کمک شایانی میباشد.
به ظروفی مفید برای همگان تبدیل شو
۱۷. چگونه تأدیب ما را شکل میدهد، و در آخر چه میوهای را بار میآورد؟
۱۷ یَهُوَه برای شکل دادن ما از طریق کلام و سازمان خود به ما پند و اندرز میدهد. هیچگاه نباید این اندرزهای خدایی را پشت گوش بیندازیم! ما باید عاقلانه به آنها عمل کنیم، و بگذاریم ما را به صورت ظروفی قابل استفاده در خدمت یَهُوَه شکل دهد. امثال ۳:۱۱، ۱۲ چنین توصیه میکند: «ای پسر من، تأدیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار. زیرا خداوند هر که را دوست دارد تأدیب مینماید، مثل پدر پسر خویش را که از او مسرور میباشد.» پولس در عبرانیان ۱۲:۶-۱۱، نصیحت پدرانهٔ دیگری را با ما در میان میگذارد: «هر که را [یَهُوَه] دوست میدارد توبیخ میکند . . . هر تأدیب در حال، نه از خوشیها بلکه از دردها مینماید، امّا در آخر میوهٔ عدالت سلامتی را برای آنانی که از آن ریاضت یافتهاند بار میآورد.» البته این تأدیب باید عمدتاً از طریق کلام الهامی خدا اعمال شود.—۲تیموتاؤس ۳:۱۶، ۱۷.
۱۸. در خصوص توبه از لوقا باب ۱۵ چه مطلبی را میآموزیم؟
۱۸ یَهُوَه خدای رحیم است. ( خروج ۳۴:۶) هنگامی که شخص با وجود گناه بزرگی که مرتکب شده است توبهای صمیمانه و از ته دل نشان دهد، یَهُوَه او را میبخشد. حتی ‹پسران گمشده› نیز میتوانند به صورت ظروفی پرعزّت شکل بگیرند. ( لوقا ۱۵:۲۲-۲۴، ۳۲) گناهان ما ممکن است به بزرگی گناهان پسر گمشده نباشد. با این حال، توجه متواضعانهٔ ما به نصایح کتاب مقدس کاری میکند که به صورت ظروفی پرعزّت و شریف شکل بگیریم.
۱۹. چگونه میتوانیم همچون ظروفی پرعزّت و شریف مستمراً در خدمت یَهُوَه باشیم؟
۱۹ هنگامی که ما نخستین بار با حقیقت آشنا شدیم خود را با میل و رغبت در دستان توانمند یَهُوَه قرار دادیم تا ما را شکل دهد. ما راه و روش دنیوی را ترک کرده، شخصیتی جدید در بر کردیم، و مسیحیی وقفشده و تعمیدیافته شدیم. با بکار بستن پند افسسیان ۴:۲۰-۲۴ ‹انسانیّت کهنه را که از شهوات فریبنده فاسد میگردد، از خود بیرون کردیم، و به روح ذهن خود تازه شدیم و انسانیّت تازه را که به صورت خدا در عدالت و قدّوسیّت حقیقی آفریده شده است پوشیدیم.› باشد که همواره خود را چون گِل نرمی در دستان یَهُوَه، کوزهگر کبیر، قرار داده، همچون ظروفی پرعزّت و شریف در خدمت او قرار گیریم!
مرور مطالب
◻ کوزهگر کبیر در خصوص زمین چه مقصودی دارد؟
◻ چگونه میتوان به صورت ظرفی پرعزّت و شریف شکل گرفت؟
◻ به چه صورت میتوانیم فرزندان خود را شکل دهیم؟
◻ با چه دیدی باید به تأدیب بنگریم؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۰]
آیا به صورت ظرفی پرعزّت شکل خواهی گرفت و یا ظرفی برای دور انداختن؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۲]
فرزندان را میتوان از هنگام طفولیّت شکل داد