دیگران را از صمیم قلب ببخشیم

‏«به همینطور پدر آسمانی من نیز با شما عمل خواهد نمود،‏ اگر هر یکی از شما برادر خود را از دل نبخشد.‏»‏‏—‏متی ۱۸:‏۳۵‏.‏

۱،‏ ۲.‏ الف)‏ چگونه زنی که به گناهکاری معروف بود از عیسی سپاسگزاری کرد؟‏ ب)‏ عیسی در مقابل،‏ به چه نکته‌ای اشاره کرد؟‏

آن زن کسی نبود که در خانهٔ یک فرد مذهبی انتظار دیدنش را داشته باشیم،‏ و به احتمال زیاد خودفروش بود.‏ تنها حضورش در آنجا نبود که باعث حیرت حاضران شده بود بلکه کاری که کرد نیز باعث حیرت بیشتر آنها گشت.‏ او نزد مردی رفت که پیرو والاترین معیارهای اخلاقی بود و به نشانهٔ سپاسگزاری از کارهای وی،‏ پاهای او را با اشکهایش شست و با موهایش خشک کرد.‏

^۲ آن مرد یعنی عیسی،‏ از این زن که «در آن شهر گناهکار» شمرده می‌شد تنفری در دل نداشت.‏ اما شَمعُون فریسی،‏ که صاحب آن خانه بود،‏ نگران آن بود که آن زن گناهکار است.‏ عیسی با نقل داستانی در مورد دو نفر که به مردی بدهکار بودند به او پاسخ گفت.‏ یکی از آنها پول فراوانی بدهکار بود،‏ چیزی برابر کارمزد دو سال یک کارگر.‏ دیگری یک‌دهم آن مقدار یعنی،‏ کمتر از سه ماه کارمزد بدهکار بود.‏ شخص طلبکار که دید هیچیک از آنها قادر به پرداخت بدهی‌اش نیست،‏ «هر دو را بخشید.‏» مطمئناً آن کسی که بدهی‌اش بیشتر بود،‏ با محبت بیشتری نیز واکنش نشان داد.‏ عیسی پس از آنکه ارتباط عمل مهرآمیز زن را با داستان نشان داد،‏ در ادامه،‏ این اصل را ذکر کرد:‏ «آنکه آمرزشِ کمتر یافت،‏ محبّتِ کمتر می‌نماید.‏» سپس به زن گفت:‏ «گناهان تو آمرزیده شد.‏»—‏لوقا ۷:‏۳۶-‏۴۸‏.‏

۳.‏ چه موضوعی را در مورد خودمان باید در نظر داشته باشیم؟‏

^۳ از خود بپرسیم،‏ ‹اگر به جای آن زن بودم یا در موقعیتی مشابه قرار می‌داشتم و نسبت به من رحمت نشان داده می‌شد،‏ آیا من نسبت به دیگران بیرحمی نشان می‌دادم؟‏› شاید پاسخ دهیم:‏ ‹به هیچ وجه!‏› با وجود این،‏ آیا حقیقتاً معتقدیم که آمادهٔ بخشش اشتباهات دیگران هستیم؟‏ آیا بخشیدن دیگران جزئی از شخصیت ماست؟‏ آیا در اغلب موارد براحتی دیگران را بخشیده‌ایم،‏ و آیا دیگران ما را به عنوان شخصی بخشنده می‌شناسند؟‏ ببینیم که چرا تک‌تک ما باید با صراحت و با نگاهی به درون خویش به این موضوع بپردازیم.‏

باگذشت باشیم،‏ چون نسبت به ما گذشت شده است

۴.‏ چه واقعیتی را دربارهٔ خودمان باید اقرار کنیم؟‏

^۴ همانطور که بخوبی می‌دانیم،‏ همه ناکامل هستیم.‏ اگر در این مورد از ما سؤال شود به آن معترفیم،‏ شاید حتی اول یوحنا ۱:‏۸ را به یاد آوریم که در آن آمده است:‏ «اگر گوییم که گناه نداریم خود را گمراه می‌کنیم و راستی در ما نیست.‏» (‏ رومیان ۳:‏۲۳؛‏ ۵:‏۱۲‏)‏ برخی ممکن است دست به گناهانی بزرگ و شرم‌آور بزنند و گناهکار بودن خود را بدین شکل نشان دهند.‏ شاید ما مرتکب چنین گناهانی نشده باشیم،‏ اما بی‌تردید در بسیاری از موارد نتوانسته‌ایم معیارهای خدا را به جا آوریم و مرتکب گناه شده‌ایم.‏ آیا چنین نیست؟‏

۵.‏ به چه دلیل باید از خدا سپاسگزار باشیم؟‏

^۵ پس،‏ وضعیت ما را می‌توان با آنچه پولس رسول توصیف کرد یکی دانست:‏ «شما را که در خطایا و نامختونی جسم خود مرده بودید،‏ با او [عیسی] زنده گردانید چونکه همهٔ خطایای شما را آمرزید.‏» (‏ کولسیان ۲:‏۱۳؛‏ افسسیان ۲:‏۱-‏۳‏)‏ به عبارت ‹‏همهٔ خطایای ما را آمرزید› توجه کن.‏ همهٔ خطاها،‏ گناهان بسیاری را در بر می‌گیرد!‏ بجرأت می‌توان گفت که فرد فرد ما باید همچون داوود دست به دعا برداشته التماس کنیم:‏ «ای خداوند به خاطر اسم خود،‏ گناه مرا بیامرز زیرا که بزرگ است.‏ »—‏مزمور ۲۵:‏۱۱‏.‏

۶.‏ از چه نکته‌ای در مورد یَهُوَه و رحمتش می‌توانیم اطمینان داشته باشیم؟‏

^۶ ناهان ما چگونه بخشوده می‌شوند؟‏ مهمترین عامل،‏ بخشندگی و گذشت یَهُوَه خداست.‏ این خصوصیت جزئی از شخصیت اوست.‏ (‏ خروج ۳۴:‏۶،‏ ۷؛‏ مزمور ۸۶:‏۵‏)‏ البته همانطور که می‌توان انتظار داشت،‏ خدا از ما توقع دارد که دست به دعا شویم و از او تقاضای رحمت و بخشش کنیم.‏ (‏ ۲تواریخ ۶:‏۲۱؛‏ مزمور ۱۰۳:‏۳،‏ ۱۰،‏ ۱۴‏)‏ و برای چنین بخششی یک مبنای قانونی قرار داد،‏ یعنی قربانی فدیهٔ عیسی.‏—‏رومیان ۳:‏۲۴؛‏ ۱پطرس ۱:‏۱۸،‏ ۱۹؛‏ ۱یوحنا ۴:‏۹،‏ ۱۴‏.‏

۷.‏ یَهُوَه را از چه نظر باید سرمشق قرار دهیم؟‏

^۷ ما باید میل خدا به بخشش را الگو قرار دهیم و مطابق آن با دیگران رفتار کنیم.‏ پولس با تأکید بر این موضوع می‌نویسد:‏ «با یکدیگر مهربان باشید و رحیم و همدیگر را عفو نمایید چنانکه خدا در مسیح شما را هم آمرزیده است.‏» (‏ افسسیان ۴:‏۳۲‏)‏ منظور پولس آن است که باید خدا را سرمشق قرار دهیم،‏ زیرا در آیهٔ بعد چنین ادامه می‌دهد:‏ «پس چون فرزندان عزیز به خدا اقتدا کنید.‏» (‏ افسسیان ۵:‏۱‏)‏ آیا ارتباط بین دو موضوع را تشخیص می‌دهیم؟‏ پولس با استدلالی محکم نشان می‌دهد که یَهُوَه خدا ما را می‌بخشد،‏ از اینرو ما نیز به پیروی از او «رحیم» باشیم و دیگران را ‹عفو نماییم.‏› اما از خود بپرسیم،‏ ‹آیا واقعاً این کار را می‌کنیم؟‏ اگر چنین کاری با طبیعتمان مغایرت دارد،‏ آیا تلاش می‌کنیم تا از خدا که باگذشت و رحیم است سرمشق بگیریم؟‏›‏

تلاش در راه بخشندگی و گذشت

۸.‏ چه نکته‌ای را در مورد افراد جماعتمان نباید از نظر دور بداریم؟‏

^۸ می‌توان پیش خود این تصویر زیبا را داشت که در جماعت مسیحی موارد کمی برای عمل کردن به طریق خداییِ بخشش و گذشت پیش می‌آید.‏ ولی واقعیت امر چیز دیگری است.‏ البته برادران و خواهران مسیحی ما می‌کوشند تا محبتِ عیسی را سرمشق قرار دهند.‏ (‏ یوحنا ۱۳:‏۳۵؛‏ ۱۵:‏۱۲،‏ ۱۳؛‏ غلاطیان ۶:‏۲‏)‏ آنها مدتها تلاش کرده‌اند و هنوز نیز در حال تلاشند تا طرز تفکر و صحبت و عمل رایج در این دنیای شریر را کنار بگذارند.‏ خواست قلبی آنها این است که انسانیت و شخصیت تازه را در خود بپرورانند.‏ (‏ کولسیان ۳:‏ ۹،‏ ۱۰‏)‏ با وجود این،‏ نمی‌توان منکر این واقعیت شد که جماعت جهانی و تک تک جماعتهای محلی از انسانهای ناکامل تشکیل یافته‌اند؛‏ انسانهایی که به طور کلی،‏ در حال بهبودند اما هنوز ناکاملند.‏

۹،‏ ۱۰.‏ چرا نباید از اینکه بین برادران اختلافاتی پدید می‌آید تعجب کنیم؟‏

^۹ بی‌جهت نیست که خدا در کتاب مقدس به ما می‌گوید،‏ در جماعت و در میان برادران و خواهرانمان می‌توان انتظار ناکاملیت داشت.‏ به عنوان مثال به سخنان پولس که در کولسیان ۳:‏۱۳ آمده است توجه کن:‏ «متحمّل یکدیگر شده،‏ همدیگر را عفو کنید هر گاه بر دیگری ادّعایی داشته باشید؛‏ چنانکه مسیح شما را آمرزید،‏ شما نیز چنین کنید.‏»‏

^۱۰ جالب توجه است که کتاب مقدس در اینجا به ما یادآوری می‌کند که بین گذشتی که خدا در حق ما نشان می‌دهد،‏ و وظیفه و لزوم بخشیدن دیگران،‏ رابطه‌ای نزدیک وجود دارد.‏ اما چرا بخشیدن دیگران دشوار است؟‏ چون همانطور که پولس اذعان می‌کند شخص ممکن است «بر دیگری ادّعایی» داشته باشد.‏ پولس دریافته بود که چنین ادعاهای بجایی ممکن است وجود داشته باشند.‏ در قرن اول حتی در بین «مقدّسان» مسیحی که ‹امید آنها در آسمان گذاشته شده بود،‏› ادعاهایی اینچنین وجود داشتند.‏ (‏ کولسیان ۱:‏۲،‏ ۵‏)‏ پس آیا دلیلی وجود دارد که در دوران ما وضعیت متفاوت باشد،‏ بخصوص که اکثر مسیحیان حقیقی از شهادت روح مبنی بر اینکه «برگزیدگان مقدّس و محبوب خدا» هستند،‏ برخوردار نیستند؟‏ (‏ کولسیان ۳:‏۱۲‏)‏ از اینرو اگر در جماعتمان دلایلی برای شکایت وجود دارند،‏ مثلاً خطاهای حقیقی یا مفروض که باعث رنجش شده‌اند،‏ نباید نتیجه بگیریم که جماعت دچار یک نارسایی غیرمعمول است.‏

۱۱.‏ یعقوب شاگرد دربارهٔ چه موضوعی به ما هشدار می‌دهد؟‏

^۱۱ سخنان یعقوب،‏ برادر ناتنی عیسی،‏ نیز نمودار آن است که گاهی در موقعیتهایی قرار می‌گیریم که ناچار می‌شویم برادرانمان را ببخشیم.‏ «کیست در میان شما که حکیم و عالم باشد؟‏ پس اعمال خود را از سیرت نیکو به تواضع حکمت ظاهر بسازد.‏ لکن اگر در دل خود حسدِ تلخ و تعصّب دارید،‏ فخر مکنید و به ضدّ حقّ دروغ مگوئید.‏» (‏ یعقوب ۳:‏۱۳،‏ ۱۴‏)‏ آیا ممکن است که «حسدِ تلخ و تعصّب» در دل مسیحیان حقیقی وجود داشته باشد؟‏ بله،‏ سخنان یعقوب بروشنی نشانگر آنند که در جماعت قرن اول چنین مواردی وجود داشته‌اند و در دوران ما نیز وجود خواهند داشت.‏

۱۲.‏ در جماعت باستانی فیلپی چه مشکلی بروز کرده بود؟‏

^۱۲ یک نمونهٔ واقعی،‏ دو مسیحی مسح‌شده بودند که شانه به شانهٔ پولس تلاش می‌کردند و به همین دلیل از نام نیک برخوردار بودند.‏ شاید اَفُودیّه و سِنتیخی را که اعضای جماعت فیلپی بودند،‏ به خاطر داشته باشیم.‏ فیلپیان ۴:‏۲،‏ ۳ نشان می‌دهد که بین این دو اختلافاتی بروز کرده بود،‏ ولی به جزئیات امر اشاره‌ای نمی‌کند.‏ آیا ریشهٔ اختلافات آنها گفته‌ای از روی بی‌فکری و بی‌مهری یا توهینی از جانب یکی از افراد خانوادهٔ دیگری بود،‏ یا اینکه علت آن را باید در حسد و رقابت جویید؟‏ ریشهٔ اختلافاتشان هر چه بود،‏ به قدری بالا گرفته بود که خبرش به گوش پولس که فرسنگها دورتر در رم به سر می‌برد رسید.‏ احتمالاً کار این دو خواهر روحانی به قهر کشیده بود،‏ و در جلسات از هم فاصله می‌گرفتند یا پشت‌سر همدیگر به دوستانشان سخنان تند می‌گفتند.‏

۱۳.‏ به احتمال زیاد اَفُودیّه و سِنتیخی به چه نتیجه‌ای رسیدند و این نکته چه درسی به ما می‌دهد؟‏

^۱۳ آیا این ماجرا برایمان آشنا نیست؟‏ آیا چیزی مشابه آن در جماعت ما یا حتی برای خود ما رخ نداده است؟‏ مسائلی از این قبیل در حال حاضر نیز ممکن است تا حدی وجود داشته باشند.‏ ما چه باید بکنیم؟‏ پولس در مورد مشکلی که در آن دوران بروز کرده بود از این دو خواهر متعهد درخواست کرد تا «در خداوند یک رأی باشند.‏» آنها احتمالاً توافق کردند که در مورد موضوع به صحبت بنشینند و اختلافات را برطرف کنند،‏ هر دو از سر تقصیر دیگری بگذرند،‏ و سپس همچون یَهُوَه از خود رحمت و گذشت نشان دهند.‏ اَفُودیّه و سِنتیخی از قرار معلوم موفق شدند،‏ پس ما نیز می‌توانیم موفق شویم.‏ امروزه نیز می‌توان با موفقیت از خود بخشش و گذشت نشان داد.‏

آشتی کنیم و گذشت داشته باشیم

۱۴.‏ چرا در اغلب موارد امکان نادیده گرفتن اختلافات شخصی وجود دارد و در واقع بهترین راه حل است؟‏

^۱۴ بخشش واقعی به هنگام بروز اختلافات با یک مسیحی دیگر،‏ مستلزم چیست؟‏ روش سهل و آسانی برای این کار وجود ندارد،‏ ولی کتاب مقدس نمونه‌های مفید و توصیه‌های واقع‌بینانه‌ای عرضه می‌کند.‏ یک توصیهٔ مهم،‏ که البته قبول و اجرای آن چندان ساده نیست،‏ فراموش کردن و گذشت کردن است.‏ در اغلب موارد هنگامی که مشکلی پیش می‌آید،‏ مثلاً در مورد اَفُودیّه و سِنتیخی،‏ هر طرف تصور می‌کند که دیگری تقصیرکار می‌باشد یا بیشتر خطا کرده است.‏ از اینرو در چنین موقعیتی،‏ تو نیز شاید فکر کنی که فرد مسیحی دیگر مقصر اصلی است و باعث صدمات بیشتری شده است.‏ ولی آیا می‌توانیم او را ببخشیم و موضوع را فیصله دهیم؟‏ در نظر داشته باشیم،‏ که حتی اگر فرد مسیحی دیگر مقصر اصلی یا کاملاً مقصر باشد—‏که خود جای بحث دارد—‏کلید حل مشکل در دست ماست؛‏ مائیم که می‌توانیم گذشت نشان دهیم و موضوع را خاتمه بخشیم.‏

۱۵،‏ ۱۶.‏ الف)‏ میکاه یَهُوَه را چگونه توصیف کرده است؟‏ ب)‏ منظور از اینکه یَهُوَه ‹از تقصیر می‌گذرد› چیست؟‏

^۱۵ همیشه برای بخشش و گذشت،‏ خدا را سرمشق قرار دهیم.‏ (‏ افسسیان ۴:‏۳۲–‏۵:‏۱‏)‏ میکاه نبی در مورد روش خدا در گذشتن از تقصیر انسانها نوشت:‏ «کیست خدایی مثل تو که عصیان را می‌آمرزد از تقصیر بقیّهٔ میراث خویش درمی‌گذرد.‏ او خشم خود را تا به ابد نگاه نمی‌دارد زیرا رحمت را دوست می‌دارد.‏»—‏میکاه ۷:‏۱۸‏.‏

^۱۶ منظور کتاب مقدس از اینکه یَهُوَه ‹از تقصیر درمی‌گذرد› آن نیست که نمی‌تواند خطاها را به یاد آورد و رویدادها را عمداً فراموش می‌کند.‏ شَمشُون و داوود را در نظر بگیر،‏ هر دو نفر آنها مرتکب خطاهای بزرگ شده بودند.‏ خدا قادر بود گناهان آنها را مدتها پس از وقوع به یاد آورد؛‏ حتی ما از بعضی از گناهان این مردان آگاهیم زیرا یَهُوَه آنها را در کتاب مقدس آورده است.‏ با این حال،‏ خدای بخشندهٔ ما به این دو نفر رحمت نشان داد و ایمان آنان را نمونه‌ای برای ما قرار داد.‏—‏عبرانیان ۱۱:‏۳۲؛‏ ۱۲:‏۱‏.‏

۱۷.‏ الف)‏ چه شیوهٔ عملی می‌تواند به ما کمک کند تا از اشتباهها یا توهینهای دیگران بگذریم؟‏ ب)‏ اگر سعی کنیم از اشتباههای دیگران بگذریم،‏ چگونه یَهُوَه را سرمشق قرار داده‌ایم؟‏ (‏ لطفاً به پاورقی مراجعه شود.‏)‏

^۱۷ بله،‏ یَهُوَه قادر است از عصیانها ‹ درگذرد›‏a همانطور که داوود بارها از او خواست.‏ (‏ ۲سموئیل ۱۲:‏۱۳؛‏ ۲۴:‏۱۰‏)‏ آیا می‌توانیم خدا را در این مورد سرمشق قرار دهیم،‏ و از بی‌اعتناییها و توهینهای خادمان دیگر خدا که به دلیل ناکاملی آنهاست،‏ بگذریم؟‏ تصور کن که در یک هواپیمای جت که روی باند فرودگاه آمادهٔ سرعت گرفتن است نشسته‌ای.‏ وقتی بیرون را نگاه می‌کنی در نزدیکی باند فرودگاه یکی از آشنایانت را می‌بینی که با بی‌ادبی مانند بچه‌ها زبانش را بیرون آورده است.‏ می‌دانی که ناراحت است و شاید زبانش را برای تو بیرون آورده است.‏ یا اینکه ممکن است اصلاً منظورش تو نبودی.‏ در هر صورت،‏ در حالی که هواپیما می‌چرخد و ارتفاع می‌گیرد،‏ از بالای سر او می‌گذری و حالا فقط مانند یک نقطهٔ کوچک به نظر می‌رسد.‏ در عرض یک ساعت صدها کیلومتر از او فاصله گرفته‌ای و حرکت توهین‌آمیز او مدتهاست که از نظرت دور شده است.‏ به همین ترتیب،‏ بسیاری اوقات برای آنکه یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم بهتر است گذشت کنیم و با خردمندی از اشتباه طرف مقابل بگذریم.‏ (‏ امثال ۱۹:‏۱۱‏)‏ آیا توهین او ده سال دیگر یا دویست سال پس از شروع هزارهٔ حکمرانی مسیح کوچک و کم‌اهمیت نخواهد بود؟‏ پس چرا از آن نگذریم؟‏

۱۸.‏ اگر نتوانیم از اشتباه کسی بگذریم،‏ چه توصیه‌ای را می‌توانیم به کار گیریم؟‏

^۱۸ اما شاید در برخی مواردِ استثنایی،‏ حتی پس از آنکه در مورد موضوع دعا کردیم و سعی کردیم دیگری را ببخشیم باز هم موفق نشدیم.‏ در آن صورت چه باید بکنیم؟‏ توصیهٔ عیسی آن است که پیش طرف مقابل برویم و سعی کنیم موضوع را به طور خصوصی فیصله دهیم و با او آشتی کنیم.‏ «پس هر گاه هدیهٔ خود را به قربانگاه ببری و آنجا به خاطرت آید که برادرت بر تو حقّی دارد،‏ هدیهٔ خود را پیش قربانگاه واگذار و رفته،‏ اوّل با برادر خویش صلح نما و بعد آمده،‏ هدیهٔ خود را بگذران.‏»—‏متی ۵:‏۲۳،‏ ۲۴‏.‏

۱۹.‏ هنگام آشتی باید چه بکنیم و از چه کاری پرهیز کنیم؟‏

^۱۹ جالب اینجاست که عیسی نمی‌گوید نزد برادرت برو و او را متقاعد کن که تو حق داری و تقصیر از او بوده است.‏ شاید او تقصیرکار بوده است.‏ ولی بسیار محتمل است که هر دو طرف مقصر باشند.‏ در هر صورت،‏ هدف ما نباید آن باشد که طرف مقابل را وادار کنیم به شکست خود اعتراف کند یا به اصطلاح خاکش کنیم.‏ اگر با چنین دیدی صحبت را آغاز کنیم،‏ به احتمال زیاد به بن‌بست خواهیم رسید.‏ علاوه بر این،‏ هدف از گفتگو با او نباید لزوماً مطرح کردن همهٔ جزئیات واقعی یا خیالی مسئله باشد.‏ وقتی پس از گفتگو در فضایی مملو از محبت مسیحی،‏ مشخص شد که ریشهٔ مسئله سوءتفاهم تأسف‌آوری بیش نبوده است،‏ هر دو طرف باید تلاش کنند تا آن را برطرف نمایند.‏ ولی حتی اگر گفتگوی ما به توافق کامل نینجامد،‏ باز هم آیا اصلاً لزومی دارد که حتماً به توافق کامل برسیم؟‏ آیا بهتر نیست که حداقل بپذیریم که طرف دیگر مایل است صادقانه به خدای بخشندهٔ ما خدمت کند؟‏ در اینجاست که شاید آسانتر باشد،‏ هر یک از ما از صمیم قلب اذعان کند:‏ «متأسفم که ناکاملی ما باعث این اختلاف شده است.‏ بیا لطفاً موضوع را به همین جا ختم کنیم.‏»‏

۲۰.‏ از رابطهٔ بین رسولان چه درسی می‌گیریم؟‏

^۲۰ به یاد بیاور که بعضی رسولان سودای افتخار و مقام در سر داشتند و از اینرو بین آنها اختلافاتی پدید آمد.‏ (‏ مرقس ۱۰:‏۳۵-‏۳۹؛‏ لوقا ۹:‏۴۶؛‏ ۲۲:‏۲۴-‏۲۶‏)‏ در نتیجه کدورتهایی پیش آمد و سبب رنجیدگی خاطر شد و شاید حتی کار به توهین کشید.‏ با وجود این،‏ توانستند در مورد چنین اختلافاتی از خود گذشت نشان دهند و دوش به دوش یکدیگر به کار ادامه دهند.‏ یکی از آنها بعدها نوشت:‏ «هر که می‌خواهد حیات را دوست دارد و ایّام نیکو بیند،‏ زبان خود را از بدی و لبهای خود را از فریب گفتن باز بدارد؛‏ از بدی اعراض نماید و نیکویی را به جا آوَرَد؛‏ سلامتی [یا صلح] را بطلبد و آن را تعاقب نماید.‏»—‏۱پطرس ۳:‏۱۰،‏ ۱۱‏.‏

۲۱.‏ عیسی چه پند عمیقی دربارهٔ بخشش و گذشت به ما می‌دهد؟‏

^۲۱ پیش از این گفتیم:‏ خدا گناهان بسیاری را که در گذشته مرتکب شده‌ایم بخشیده است،‏ پس ما نیز باید او را سرمشق قرار دهیم و برادرانمان را ببخشیم.‏ (‏ مزمور ۱۰۳:‏۱۲؛‏ اشعیا ۴۳:‏۲۵‏)‏ این یک جنبه از موضوع است،‏ اما جنبهٔ دیگر موضوع را عیسی پس از بیان دعای نمونه عنوان کرد و گفت:‏ «هر گاه تقصیرات مردم را بدیشان بیامرزید،‏ پدر آسمانی شما،‏ شما را نیز خواهد آمرزید.‏» حدود یک سال بعد،‏ دوباره اصل موضوع را بیان کرده و در حالی که به شاگردانش نحوهٔ دعا کردن را می‌آموخت گفت:‏ «قرضهای ما را ببخش چنانکه ما نیز قرضداران خود را می‌بخشیم.‏» (‏ متی ۶:‏۱۲،‏ ۱۴؛‏ لوقا ۱۱:‏۴‏)‏ سپس،‏ چند روز پیش از مرگش،‏ افزود:‏ «وقتی که به دعا بایستید،‏ هرگاه کسی به شما خطا کرده باشد،‏ او را ببخشید تا آنکه پدر شما نیز که در آسمان است،‏ خطایای شما را معاف دارد.‏»—‏مرقس ۱۱:‏۲۵‏.‏

۲۲،‏ ۲۳.‏ تمایل ما به بخشش دیگران چه تأثیری بر آیندهٔ ما خواهد داشت؟‏

^۲۲ بله،‏ امید ما به برخورداری از بخشش خدا تا حد بسیاری بستگی به تمایل ما به بخشیدن برادرانمان دارد.‏ هنگامی که با یک مسیحی دیگر اختلاف پیدا می‌کنیم،‏ از خود بپرسیم ‹آیا برخورداری از بخشش خدا بسیار ارزشمندتر از آن نیست که ثابت کنیم برادر یا خواهرمان به دلیل یک بی‌اعتنایی کوچک،‏ یا توهین کم‌اهمیت،‏ یا بروز ناکاملی انسانی،‏ خطا کرده است؟‏› خودمان پاسخ این پرسش را می‌دانیم.‏

^۲۳ اما اگر موضوع،‏ مهمتر از یک توهین یا مشکل شخصی باشد،‏ چه باید کرد؟‏ و چه وقت توصیهٔ عیسی که در متی ۱۸:‏۱۵-‏۱۸ آمده است،‏ به کار می‌آید؟‏ در مقالهٔ بعدی به این موضوعها می‌پردازیم.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

آیا به یاد داری؟‏

◻ یَهُوَه در مورد بخشش و گذشت چه الگویی در اختیار ما قرار می‌دهد؟‏

◻ در مورد افراد جماعت چه نکته‌ای را نباید از نظر دور بداریم؟‏

◻ در اغلب موارد،‏ در مقابل توهینها و آزردگیها چه می‌توانیم بکنیم؟‏

◻ در صورت لزوم برای آشتی با برادرمان چه می‌توانیم بکنیم؟‏